Øß Ã
Ð
Doğma, canım-varlığım qədər
sevdiyim Azərbaycanım
mənim qibləgahımdır
Təsisçi: Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi və Nazirlər Kabineti
Gündəlik ictimai-siyasi qəzet
qapısı
Qəzet 1921-ci
ildən çıxır
Sayı: 130 (21.791)
13 iyul 2017-ci il, cümə axşamı
www.serqqapisi.az
Qiyməti 20 qəpik
Muxtar respublikada artan əha-
li tələbatına uyğun olaraq iqtisadi
və sosial sahələrin inkişafı istiqa-
mətində ardıcıl tədbirlər həyata
keçirilir.
“Naxçıvan Muxtar Respubli-
kasının Regional İnkişaf Proqramı
(2005-2008-ci illər)”, 2005-2010-cu
illərdə Naxçıvan Muxtar Respub-
likasında kartofçuluğun inkişafı
üzrə, 2008-2015-ci illərdə Naxçı-
van Muxtar Respublikasında əha-
linin ərzaq məhsulları ilə etibarlı
təminatına dair, Naxçıvan Muxtar
Respublikasının 2009-2013-cü il-
lərdə sosial-iqtisadi inkişafı, 2012-
2015-ci illərdə Naxçıvan Muxtar
Respublikasında meyvəçiliyin və
tərəvəzçiliyin inkişafı üzrə dövlət
proqramlarının ardınca hazırda ic-
rası davam etdirilən Naxçıvan
Muxtar Respublikasının 2014-
2018-ci illərdə sosial-iqtisadi in-
kişafı, 2016-2020-ci illərdə Nax-
çıvan Muxtar Respublikasında
meyvəçiliyin və tərəvəzçiliyin in-
kişafı üzrə dövlət proqramlarının
icrası ümumi inkişafa təkan vermiş,
yeni istehsal və xidmət sahələri
fəaliyyətə başlamış, iqtisadiyyat
şaxələndirilmişdir.
Yerli istehsal sahələrinin inki-
şafının nəticəsidir ki, bu gün muxtar
respublikada 371 növdə məhsul
istehsal olunur. Bu məhsulların
121 növü ərzaq, 250 növü qeyri-
ərzaq məhsullarıdır. 107-si ərzaq,
237-si qeyri-ərzaq olmaqla, 344
növdə məhsula olan tələbat tama-
milə daxili imkanlar hesabına ödə-
nilir. Muxtar respublikada ümumi
inkişafın əsas göstəricisi olan ümu-
mi daxili məhsul istehsalının həcmi
1995-ci illə müqayisədə 59,1 dəfə
artaraq 2016-cı ildə 2 milyard 582
milyon manatdan artıq olmuşdur.
Bu dövr ərzində sənaye məhsulu-
nun həcmi 103,2 dəfə, kənd təsər-
rüfatı məhsulunun həcmi 11,1 dəfə
artmışdır.
Yerli istehsalın artması daxili
bazarda məhsul bolluğu yaratmaqla
bərabər, muxtar respublikanın ixrac
potensialını artırmış, idxalın həcmini
isə azaltmışdır. Xarici ticarət döv-
riyyəsi ümumi inkişafı əks etdirən
mühüm makroiqtisadi göstəricilər-
dən biri olub, ixracın və idxalın
cəmidir. 2009-cu ildən muxtar res-
publikanın xarici ticarət dövriyyə-
sində müsbət saldo qeydə alınmış,
ixracın həcmi idxalı üstələmişdir.
Həmin dövrdə xarici ticarət döv-
riyyəsinin 51 faizini ixrac, 49 faizini
isə idxal təşkil etmişdir.
Naxçıvanın müalicəvi mineral
suları, təbii duzu, çay, emal olun-
muş ət və meyvə məhsulları, qazlı
və spirtli içkiləri, meyvə şirələri,
yüksəkkeyfiyyətli tikinti materi-
alları, o cümlədən Naxçıvan se-
menti, gips, daş məmulatları və
digər çox sayda məhsullar ixrac
potensialının artırılmasında mühüm
rol oynamışdır.
Muxtar respublikanın ixrac po-
tensialının artırılmasında qonşu
dövlətlərlə yaradılan iqtisadi əla-
qələr mühüm yer tutmuşdur. Belə
ki, 1992-1993-cü illərdə ümummilli
liderimiz Heydər Əliyevin şəxsi
nüfuzu sayəsində İran ərazisindən
keçməklə Azərbaycanın digər böl-
gələri arasında nəqliyyat əlaqəsi
bərpa olunmuş, Sədərək-Dilucu və
Şahtaxtı-Poldəşt sərhəd-keçid mən-
təqələrinin yaradılması ilə bloka-
dada olan muxtar respublika böh-
ranlı vəziyyətdən çıxarılmışdır.
Növbəti illərdə də xarici iqtisadi
əlaqələrin daha da genişləndirilməsi
istiqamətində mühüm tədbirlər hə-
yata keçirilmiş, gömrük məntəqə-
lərində müasir infrastruktur yara-
dılmış, yeni gömrük kompleksləri
istifadəyə verilmiş, sərhəd-buraxılış
məntəqələrinin iş rejimi artırılmışdır.
2016-cı ildə muxtar respublikada
xarici ticarət dövriyyəsinin həcmi
463244,8 min ABŞ dolları təşkil
etmişdir. Bir il öncəyə nisbətən
ixracın həcmi 1,1 faiz artaraq
419120,8 min ABŞ dolları, idxalın
həcmi isə 54,9 faiz azalaraq 44124
min ABŞ dolları səviyyəsində ol-
muşdur. 2016-cı ildə xarici ticarət
dövriyyəsinin 9,5 faizini idxal, 90,5
faizini isə ixrac təşkil etmişdir.
1995-ci illə müqayisədə 2016-cı
ildə ixracın həcminin 216,4 dəfə
artması muxtar respublikada iqtisadi
sahədə qazanılmış uğurların əsas
göstəricilərindən biridir.
Son 8 ildə xarici ticarət döv-
riyyəsində qeydə alınmış uğurlar
bu gün də davam etməkdədir. Belə
ki, cari ilin yanvar-iyun ayları ər-
zində muxtar respublikada fəaliyyət
göstərən müəssisə və təşkilatlar,
fiziki şəxslər tərəfindən aparılan
ticarət əməliyyatları nəticəsində
203822,2 min ABŞ dolları həc-
mində xarici ticarət dövriyyəsi ya-
ranmışdır. Xarici ticarət dövriy-
yəsinin 190657,8 min ABŞ dolla-
rını, yaxud 93,5 faizini ixrac,
13164,4 min ABŞ dollarını, yaxud
6,5 faizini idxal təşkil etmişdir.
Bir il öncəyə nisbətən ixracın həc-
mi 1,3 faiz artmış, idxalın həcmi
30,2 faiz azalmışdır.
Naxçıvan Muxtar Respublikası
Dövlət Statistika Komitəsinin
mətbuat xidməti
Muxtar respublikada ixracın həcmi artmışdır
Yeni Azərbaycan Partiyası Babək Rayon Təşkilatında
keçirilən tədbiri təşkilatın sədri, Naxçıvan Muxtar
Respublikası Ali Məclisinin deputatı İsa Məmmədov
açaraq ümummilli lider Heydər Əliyevin sovet haki-
miyyəti illərindəki fəaliyyəti dövründə Azərbaycanı
müstəqil gələcəyə aparan məqsədyönlü siyasətindən
danışıb.
Bildirilib ki, xalqımızın böyük oğlu Heydər Əliyevin
Azərbaycana birinci rəhbərliyi dövründə kənd təsər-
rüfatının və sənayenin müxtəlif sahələri inkişaf etdirilib,
ölkədə 250 yeni müəssisə yaradılıb. Yeni ali və orta
ixtisas təhsili müəssisələri açılıb, gənclərimizin digər
respublikalarda ali təhsil almaları təmin olunub.
Görkəmli dövlət xadiminin həyata keçirdiyi tədbirlər
nəticəsində Azərbaycan SSRİ-nin ən qabaqcıl respub-
likasına çevrilib və öz güclü iqtisadi potensialını, in-
tellektual bazasını yaradıb.
İsa Məmmədov deyib ki, ümummilli liderin Azər-
baycana rəhbərliyinin birinci dövründə atdığı qətiyyətli
addımlardan biri də Babək rayonunun yaradılmasıdır.
1978-ci ildə yaradılmış rayon dahi şəxsiyyətin ölkənin
dağ və sərhəd rayonlarının daha da möhkəmləndirilməsi
siyasətinin məntiqi nəticəsi, gələcək müstəqil Azərbaycan
uğrunda apardığı böyük mübarizənin qələbəsi idi.
Vurğulanıb ki, ötən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində
Azərbaycanı düşdüyü fəlakətlər girdabından xilas edən
ulu öndərin səyi nəticəsində dövlət müstəqilliyimiz
əbədi, dönməz xarakter alıb. Bu gün Azərbaycan öz
iqtisadi inkişafına görə dünyanın öndə gedən ölkələ-
rindən birinə çevrilib. Bunu Azərbaycanın ayrılmaz
tərkib hissəsi olan Naxçıvan Muxtar Respublikasının
timsalında da görmək olar. Dahi şəxsiyyətin ideyalarının
sədaqətlə həyata keçirildiyi bu qədim diyar özünün
yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub. Həyatın bütün
sahələrində sürətli tərəqqi yolu ilə inamla və möhtəşəm
nailiyyətlərlə irəliləyən müasir Naxçıvanın sosial-
iqtisadi uğurları günü-gündən artmaqdadır.
Sonra Yeni Azərbaycan Partiyası Babək Rayon
Təşkilatı Qadınlar Şurasının sədri, Naxçıvan Muxtar
Respublikası Ali Məclisinin deputatı Turan Məmməd-
linin və Təhsil Şöbəsinin müdiri, şura üzvü Ovni Mu-
radovun çıxışları olub.
Sonda tədbir iştirakçıları ulu öndərə həsr olunmuş
“Ən böyük azərbaycanlı” adlı sənədli filmə tamaşa
ediblər.
Muxtar RzazadƏ
Ulu öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlişinin 48-ci ildönümü
münasibətilə tədbir keçirilib
İyulun 12-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sədrliyi ilə Nazirlər
Kabinetinin 2017-ci ilin birinci yarısının sosial-iqtisadi inkişafının yekunlarına və qarşıda
duran vəzifələrə həsr olunan iclası keçirilib.
Dövlətimizin başçısı iclası giriş nitqi ilə açaraq bildirib ki, bu ilin altı ayı ərzində qeyri-
neft sektorunda qeydə alınan 1,7 faiz artım aparılan iqtisadi islahatların nəticəsidir. Qeyri-neft
sənayesi daha çox artıb. Burada artım 4,4 faizdir. Bu, onu göstərir ki, islahatlar və aparılan
siyasət öz nəticəsini verir.
Azərbaycan Prezidenti deyib ki, bu ilin altı ayında ölkə iqtisadiyyatına 5 milyard dollar
sərmayə qoyulub. Bu sərmayənin böyük hissəsi xarici sərmayədir. Ölkəmizin valyuta ehtiyatları
artıb və bu günə 40,6 milyard dollar təşkil edir. Bu il 122 min yeni iş yeri açılıb ki, onlardan
101 mini daimi iş yeridir. Xarici ticarət dövriyyəsinin göstəriciləri də müsbətdir. Bu ilin altı
ayında ixrac 36 faiz artıb. Burada da ən önəmlisi qeyri-neft ixracıdır. Qeyri-neft ixracı altı
ayda 27 faiz artıb. Bununla bərabər, idxal 15 faiz azalıb. Müsbət saldo 1,9 milyard dollar təşkil
edir. Hər bir ölkə üçün bu, ən arzuolunan nəticələrdir.
Çıxışlardan sonra Prezident İlham Əliyev iclasda yekun nitqi söyləyib.
Rəsmi xronika
Cari ildə də Kəngərli rayonunda
quruculuq tədbirləri sürətlə davam
etdirilir. Bu tədbirlərdən biri rayon
mərkəzində inşa edilən zirzəmi ilə
birlikdə 7 mərtəbədən ibarət olacaq
48 mənzilli yaşayış binasıdır. Ob-
yektdə Naxçıvan Muxtar Respub-
likası Dövlət Şəhərsalma və Arxi-
tektura Komitəsi Kəngərli Rayon
İdarəsinin kollektivi çalışır. Yaşayış
binasının zirzəmisi ticarət mərkəzi
üçün nəzərdə tutulub. Binanın hər
mərtəbəsində 8 mənzil yerləşəcək.
Zirzəmi hissədə və birinci mərtəbədə
hörgü işləri yekunlaşıb, növbəti
mərtəbənin tikilişi üçün hazırlıq
işləri görülür.
Muxtar respublikamızda həyata
keçirilən quruculuq tədbirləri sıra-
sında tarixi-mədəniyyət abidələrinin
bərpası da mühüm yer tutur. Belə
abidələrdən biri də Kəngərli rayo-
nunun Qarabağlar kəndində yerləşən
Qarabağlar türbəsidir. Naxçıvan
Muxtar Respublikası Ali Məclisinin
Sədri Vasif Talıbov 2016-cı il 4 iyul
tarixdə “Qarabağlar Türbə Kom-
pleksinin bərpası və tədqiq olunması
haqqında” Sərəncam imzalayıb.
Sərəncamın icrasına uyğun olaraq
ötən ildən bu tarixi abidənin elmi
əsaslarla bərpasına başlanılıb. Qeyd
edək ki, Qarabağlar Türbə Kom-
pleksi qoşa minarə, onlar arasındakı
baştağ, qoşa minarələrə birləşən
dini binanın qalıqları və türbədən
ibarətdir. Türbənı sərdabə və yerüstü
xatirə abidəsi təşkil edir. Sərdabə
onikibucaqlı olub, divarları daşdan,
günbəzi isə kərpicdən inşa edilib.
Türbənin yerüstü hissəsi daş kürsü -
lük üzərində inşa olunan 12 yarım-
silindrdən ibarətdir. Dörd giriş qa-
pısından biri olan əsas giriş qapısı
üzərindəki kitabədə müqəddəs
“Qurani-Kərim”dən 6 ayə (“Mülk”
surəsi) həkk olunub.
Ötən dövr ərzində burada xeyli
iş görülüb. Naxçıvan Muxtar Res-
publikası Dövlət Şəhərsalma və Ar-
xitektura Komitəsinin mütəxəssisləri
tərəfindən aparılan işlər zamanı tür-
bənin yuxarı hissəsindəki yazılar
bərpa olunub, giriş qapılarının kə-
narları incə həndəsi naxışlarla işlənib.
Türbə ilə qoşa minarələr arasındakı
hissədə isə kompleks üçün muzey
binası inşa olunub. Burada ekspo-
zisiya zalı və iş otaqları yaradılıb.
Hazırda muzey binasının dam örtüyü
vurulur, türbənin kürsülük hissə-
sindəki daşların bəziləri müvafiq
olaraq yerinə qoyulur. Bununla ya-
naşı, kompleksin ətrafı divarla hasara
alınıb ki, burada da, əsasən, mozaik
görüntüyə üstünlük verilib. Həyata
keçirilən tədbirlər zamanı türbəyə
gedən avtomobil yolunun da yenidən
qurulması nəzərdə tutulub.
Adıçəkilən obyektlərin istifadəyə
verilməsi Kəngərli rayonunun si-
masına yeni gözəllik bəxş etməklə
yanaşı, rayonda turizmin inkişafına
da öz töhfəsini verəcək.
Quruculuq tədbirləri Kəngərli rayonunun
simasını daha da gözəlləşdirəcək
-
Səbuhi HƏSƏNOV