1 Ramiz Dəniz
Yüklə 3,35 Mb. Pdf görüntüsü
|
490 qabiliyyəti xeyli məhdudlaşırdı. Lakin çətinliklə də olsa, cənubda vadinin qurtaracağında insan axınını görmək olurdu. Bu ərazidə yaşayanlar vadinin cənub hissəsini elə indi-indi tərk edirdi. Migelgilin verdiyi proqnozlar düzgün idi. Araukanlar bu ərazini cənub və şərq istiqamətində tərk edirdilər. Çünki hinduların bir hissəsi Migelgilin dünən keçdikləri çayı qət edərək şərq istiqamətinə üz tuturdular. Vadidə yerləşən yaşayış məntəqələri burada olan konkistadorların ixtiyarına buraxılmışdı. Qərbdə yerləşən dağların arasındakı bütün keçidlərə nəzər yetirəndə, orada adamların olmadığını yaxşı görmək olurdu. Deməli, Anqud körfəzinə çıxarılan konkistadorlar hələlik bu dağlara yaxınlaşmamışdılar. Bəs, nəyə görə araukanlar bu yerləri tələm-tələsik tərk etmişdilər? Axı, təpəyə hücum edib düşməni darmadağın etməyə onların kifayət qədər vaxtı vardı. Araukanlar konkistadorların əsas qüvvəsinin qarşısını almaq üçün dağlardakı və meşələrdəki bütün keçidlərdə pusqu qurmaqdan ötrü buranı tərk etmişdilər. Onlar ilkin mərhələdə çalışacaqlar ki, ispanlar Araukaniyanın içərilərinə daxil olmasın. Əhalinin cənuba və şərqə doğru evakuasiya edilməsindən müəyyən etmək olar ki, aborigenlər bu münaribəyə həddindən artıq ciddi şəkildə hazırlaşıblar.
491
Anqud körfəzinə gedən yolun üstündə dağlar yerləşdiyin- dən kapitan Xuan göstəriş verdi ki, dəstə vadinin şimalında yerləşən kənddə mövqe tutsun. Anqud körfəzinə gedib orada ekspedisiyanın əsas heyətilə birləşmək o qədər də vacib deyildi. Çünki dəstə, araukanların dağ keçidlərində qurduq- ları pusquya düşə bilərdi. Belə bir zəif qüvvə ilə həmin pusqulardan yaxa qurtarmaq qeyri-mümkün idi. Anqud körfəzinə gedən təhlükəli yolu qət etməkdənsə, boş qalmış hindu kəndində qalıb ekspedisiyanın əsas heyətini gözləmək daha sərfəli idi. Həm də yaralıları müalicə etmək üçün onlar hökmən kənddə qalıb istirahət etməliydilər. Vadinin şimalına getmək üçün onlar bir-iki saat yol qət edəcəkdilər. Tam əmin olmalıydılar ki, araukanlar tamamilə vadini tərk ediblər, ya yox? Nəyin bahasına olursa-olsun, ehtiyatı əldən vermək lazım deyildi. Çünki hamıdan təcrid olunan bu dəstə, ispanlar üçün ən təhlükəli sayılan düşmənin ərazisində idi. Vadiyə düşmək üçün təpənin çılpaq ətəyindən istifadə olunmağa qərara alındı. Bu dəfə kəşfiyyatçı funksiyasını Migel yerinə yetirməli idi. O, təxminən 50-60 metr qabaqda hərəkət etməli və birinci olaraq düşmən kəndinə daxil olmalı idi.
492 Saat yarım ərzində dəstə kəndə yaxınlaşdı və nəzərdə tutulduğu kimi Migel birinci olaraq kəndə daxil oldu. Otuz iki daxmadan ibarət olan bu kənddə ölü sakitlik hökm sürürdü. Hələ dünən burada yerli əhali fəaliyyət göstərirdi. İndi isə bu kənd yenicə salınmış qəbristanlığa dönmüşdü. Migel əli qılıncının efesində kəndin cənub girişi ilə içəri daxil oldu və yaxınlıqdakı evləri nəzərdən keçirə-keçirə düz yol ilə şimala tərəf yollandı. Kəndin şimal çıxaçağı bir balaca hündürlükdə yerləşirdi. Bundan əlavə orada çoxlu ağac bitirdi. O, çox ehtiyatla ağacların arası ilə keçərək öz irəliləyişini davam etdirirdi. Kəndin qurtaracağına az qalmış daşdan yonulmuş bir dirək yerə basdırılmışdı. Migel hiss etdi ki, dirəyin o biri tərəfində kimsə dayanıb. O, qılıncını əlinə alıb yavaş-yavaş dirəkdən bir qədər aralı qabağa keçməyə başladı. Dirəyin qabağına keçmişdi ki, o dəhşətli bir səhnənin şahidi oldu. Dirəyin o biri üzü taxta lövhədən ibarət idi və həmin taxta lövhəyə bir adam vurulmuşdu. Sanki həmin adamı ora yapışdırmışdılar. Onu burada ağır işgəncələrlə edam etmişdilər. Əlləri biləyindən kəsilmiş, gözləri çıxarılmış qarnı isə yırtılmışdı. Meyitin bağırsaqları ayağı altına tökülmüşdü. Bundan əlavə meyitin başı yarılmış, bədənində və ayaqlarında cürbəcür kəsik yerləri vardı. Geyimindən o dəqiqə ayırd etmək olardı ki, həmin adam ispan idi. Migel meyitə yaxınlaşaraq diqqətlə
493 onun qanlı bənizinə nəzər saldı və biləndə ki, qarşısındakı günahsız qurban kimdir, dəhşətdən gözləri bərələ qaldı. Bu Antonio Xorxenin cəsədi idi. Antonio dünən vadinin sərhə- dində yerləşən çayı keçərkən qəhrəmancasına həlak olmuş- dur. Öz itkilərindən hiddətə gəlmiş araukanlar onun meyitini bu kəndə gətirərək, əhalinin gözü qarşısında yenidən edam etmişdilər. Dəstənin butün üzvləri bura toplaşdılar və ürək yanğısı ilə öz silahdaşlarının meyitini nəzərdən keçirdilər. - Mən bu cəllad hərəkəti heç vaxt Koroya bağışlamaya- cağam. - deyə kapitan hiddətlə dilləndi. - Mən çox gözəl bilirəm ki, o, bizi qəzəbləndirmək üçün belə bir vəhşiliyə əl atıbdır. Ölərəm ancaq onu bu işıqlı dünyada yaşamağa qoymaram. - Əgər, o, bizim meyitlərlə bu cür qeyri-insani üsullarla davranırsa, onda həqiqətən də Koronun bu işıqlı dünyada yaşamağa haqqı yoxdur. - deyə Migel öz komandirinin sözlə- rinə qüvvət verdi. - Koro da eyni üsul ilə öldürülməlidir. - Koroya ölüm! - deyə burada olan bütün konkistadorlar eyni şüar səsləndirdilər. Kapitan dərhal sərəncam verdi ki, Antonionu kəndin şimal çıxacağında dəfn etsinlər. Yaralı konkistadorlar yaxınlıqdakı komanın ağzında yerləşdirildilər. Migel ilə Armando düz kəndin çıxacağında iki araukariya ağacının arasında yerləşən Yüklə 3,35 Mb. Dostları ilə paylaş:
|