1 Ramiz Dəniz
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
53 kəsildi. 14 əsgərlə yanaşı kənddə 104 əliyalın sakin də qalmışdı.
Elə həmin gün fürsətdən istifadə edən ermənilər fevralın 14-də hücuma keçdilər. Elə ilk dəqiqələrdə kənd güclü atəşə tutuldu. İlkin müdəfiəçilər düşmən gülləsinə tuş gələndən və qumbaraatanlarla bir-iki ev vurulandan sonra burada olan mülki əhali pərən-pərən düşərək, evlərini tərk edib, daha təhlükəsiz binalara sığınmağa başladılar. İlqar, Mariz və onların digər qohumları evdən yalnız sənədləri götrürb müdafiəçilərə qoşuldular.
Atəşin intensivliyindən müəyyən etmişdilər ki, düşmən bu döyüşə ciddi-cəhdlə hazırlaşmış və qarşıdakı yaşayış məntəqəsini ələ keçirməyi məqsəd kimi qarşılarına qoymuşdu. Kəndxord (cəllad Zori Balayanın anadan olduğu kənd) Qağarza, Ağkənd, Aşan, Müşkabad, Ninqi-Xankəndi və digər erməni kəndləri istiqamətində xarici muzdluların, Xankəndidə yerləşən keçmiş Sovet ordusunun 366-cı alayın texnikasından və canlı qüvvəsindən istifadə edən ermənilər köməksiz qalan Qaradağlı kəndinə qəti və sürətli hücuma keçmişdilər. Avtomat silahlardan istifadə edən 14 nəfər əsgər kənd camaatı ilə birlikdə amansız və qeyri-bərabər döyüşə girmiş və çoxsaylı quldur dəstələrinin qüvvəsini mərdliklə dəf edirdilər. Müqavimətin şiddətini görən ermənilər elə zənn edirdilər ki, kəndi 5-6 taqım əsgər
54 müdafiə edir, odur artilleriyaya üstünlük verdilər. Lakin buna baxmayaraq qaradağlılar son patronlarına qədər 4 gün döyüşdülər. Döyüş vaxtı onlarla erməni yaraqlısı məhv edilmişdi.
Artıq fevralın 17-də ermənilər bütün ətrafda olan qüvvə- lərini cəmləşdirib hərbi texnikanın köməyi ilə total hücuma keçdilər. Kəndin alınmasında birbaşa qaniçən kimi tanınan Robert Köçəryan rəhbərlik edirdi. Ev-eşiklərini tələm- tələsik halda tərk edən əhali bir-birinə qarışmışdı. Uşaqların vahiməli səsi, bir-birilərini aramaq üçün böyüklərin qıçqırtısı, mərmi partlayışlarının və atəş səsləri qaçqınların arasında xaos yaratmışdı. Əllərində heç bir silah olmayan mülki əhali yüksəkliklərdə mövqe tutmuş erməni quldurları tərəfindən minaatanlarla atəşə tutulurdu. Elə birinci saatda qohum-qohumdan aralı düşdü. Yanın- dakı arvad-uşağa kömək edən İlqar qısa müddət əzrində öz əzizlərindən bir çoxunu gözdən itirdi. Bir-iki saat keçəndən sonra o, qardaşı Marizi və dayısı oğlu Faiqi xəstəxana binasının həyətində tapdı. Onlar tərəddüd etmədən kömək etmək üçün məktəb tərəfdə müdafiə olunan əsgərlərin yanı- na getdilər. Onların yanında yaxşı tanıdıqları və dostluq etdikləri əslən, Masallı rayonundan olan milis leytenantı Səfəralı Məmmədovun meyidi vardı. Döyüş zamanı böyük fədakarlıq, xüsusi şücaət göstərən milis zabiti aldığı
55 çoxsaylı güllə yarasından şəhid olmuşdu. Atışma şiddətli olduğundan qardaşlar onu basdıra bilmədilər.
Bir qədər keçəndən sonra erməni quldurları məktəbi ələ keçirmək üçün cinahlardan hücuma keçdilər. İntensiv atılan güllələrdən bir neçəsi Faiqi yerə sərdi. İlqar cəld əyilib qohumunu qaldırmaq istədi, lakin atılan güllələrdən biri arxadan onun çiyninə dəydi və o, özünü saxlaya bilməyib dizləri üstə yerə çökdü. Mariz qardaşının yarasından axan qanı saxlamağa cəhd edəndə, həmin vaxt dayısı oğlu Faiq əbədi olaraq gözlərini yumdu. İçəridə müqavimət göstərən- lərin sursatı qurtarandan sonra müqavimət dayandı. Lakin onlar hələ də təslim olmaq fikirində deyildilər.
Vaxtilə bu kənddə yaşayan ermənilərdən bir neçəsi qabağa keçib həmkəndlilərini təslim olmağa çağırdılar. Belə olan halda sağ qalanların hamısı əfv olunacaqlarına söz verildi. Çox çəkmədən erməni quldurları məktəbə daxil olub, burada sağ qalanların hamısını əsir aldılar.
Əsir alınan hər bir kəs yaşından və cinsindən asılı olmayaraq quldurlar tərəfindən döyülə-döyülə kəndin mər- kəzi meydanına yığıldı. İlk növbədə, ölümlə hədələnən sakinlərin üst-başı axtarıldı və qiymətli nə vardısa hər şey əllərindən alındı.
Hərbi əməliyyata başçılıq etmiş Robert Köçəryan Saro Yeremyanla birlikdə 366-cı alaya məxsus olan “UAZ”
56 markalı maşınla kəndin əsas küçələrini gəzib, əldə olunan uğurun nəticəsinə tamaşa edirdilər. Həddindən artıq özlərindən razı olan qaniçən komandirlərin gəzişməsinin bir məqsədi vardı, onlar imkanlı sakinlərin evlərini tapıb orada olan qiymətli əşyalrı qənimət kimi əldə etmək istəyirdilər. Halbuki Köçəryan yaxşı bilirdi ki, azərbay- canlıların kənddə böyük üstünlük təşkil etmələrinə baxma- yaraq, buradakı ermənilər onlardan imkanlı olublar. Əli dirsəyə qədər qana bulaşan Köçəryan mis samovar- ları və əl ilə toxunan xalçaların siyahıya alınaraq, məhz ona təhvil verilməsini tələb etdi. Paralel olaraq o, girov götürülənlərdən kimi yerindəcə edam ediləcəyini seçməyə başladı. Günahsız insanların qanının axıdılmasını səbirsiz- liklə gözləyən Köçəryan, edam olunanların əzabına tamaşa etmək istəirdi.
Anadan olandan cəllad kimi böyüyən erməni millətçiləri komandirlərinə xoş olmaq üçün, onların şərəfinə 33 nəfər kənd sakinini başqa əsirlərin gözü qarşısında xüsusi qəddarlıqla öldürdülər. Digər əsirlər, əsasən öldürülənlərin qohumları ah-nalə edir, ağlayır, ermənilər isə qəh-qəhə çəkib gülürdülər. Azərbaycanlıları dəhşətə gətirən o idi ki, bu əməliyyatda onlarla uzun müddət yanyanaşı yaşamış bir neçə yerli erməni sakini də iştirak etmiş və onlar vaxtilə xoşları gəlmədikləri qonşularını qabağa çıxarıb amansız- Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|