ŞURƏDDİn məMMƏDLİ
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
============================================= Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 18 hündürlükdə. Kəndin adı əzəl məxəzlərdə Mirasan-Durğaya anılır. Bu toponimin oğuzların Eymur/Əymir tayfasının, yaxud qıpçaqların tərkibində olmuş, noqaylarda indi də yaşayan İmir tayfasının adı ilə ilgili olduğu gümanlanır. Əhalisi: 1870’də 50 ailədə 315 nəfər; 1926’da 104 nəfər; 2002’də 437 ailədə 1717 nəfər (835 kişi, 882 qadın), 2006'da 395 ailədə 1720 nəfər. Dünyəvi məktəbin tarixi 1921-ci ildəndir. Orta məktəb (2005’də 18 sinifdə 267 şagird) fəaliyətdədir. Məşhurları: əmək qəhrəmanları Qoca Fətullayev, Tamam Bayramova, Abbas İsmayılov, profesorlar Mahmud Allahverdiyev, İsfən- diyar İsmayılov, veteran müəllim Fəzləddin Quliyev, aşıq Sədi Mərdanov vb. Nəsimi Ənvərin ‘Borçalıda yurd yeri – İmirhəsən’ adlı kitabı, eləcə də yerli şairlərin şeirlərindən ibarət ‘Türk ocağı – sazlı, sözlü İmirhəsənim’ toplusu üzdədir.
mərkəzindən 12 km cənub-şərqdə, dəniz səviyəsindən 615 m hündürlükdə. Oğuz-səlcuq-türkman soylu İncəoğlu tayfasının vəya Qıpçaların Əncə tayfasının adındandır. Əhalisi: 1918’də 77 nəfər; 1926’da 23 ailədə 117 nəfər; 2002’də 161 ailədə 618 nəfər, 2006'da 147 ailədə 620 nəfər. İlk məktəb 1927-ci ildə yaradılıb. Təməl məktəb (2005’də 9 sinifdə 71 şagird) var. Məşhurları: profesorlar Tengizxan Musayev, İlham Musayev, ictimaiyətçi Cəlal Yaqubov vb.
mərkəzindən 18 km günbatarda, dəniz səviyəsindən 680 m hündürlükdə. Xəzər
etnonimindən törədiyi düşünülür. Yaxınlıqda Xəzərli dərəsi var. Qəsəbə yaxınında erkən tunc və antik dövrlərə, 6–7-ci əsrlərə, 16–17-ci əsrlərə aid arxeoloji materiallar üzə çıxarılıb. Mis saflaşdırma müəssisəsi məş- hurdur. Əhalisi: başqa millətlərlə yanaşı, 2006'da 21 ailədə 100 nəfər azərbaycanlı. Qəsəbədə gürcü-rus-azərbaycan orta ============================================= Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 19 məktəbinin Azərbaycan şöbəsi (98 azərbaycanlı şagird) var. Məşhurlarından: şair İbrahimxəlil vb.
yaxud
Bolus-Kəpənəkçi olub,
indi Kvemo-Bolnisidir. Bolnisçayın sahilində, rayon mərkəzindən 6 km güneydə, dəniz səviyəsindən 600 m hündürlükdə. Bu toponimin Bolus hissəsinin qədim oğuz, pəçənəq (bacanaq) ellərindən Bolus tirəsi, Kəpənək hissəsinin isə qədim türk mənşəli Pəçənəq tayfasının Kapan/Kəpən qolu ilə bağlılığı fikri ağlabatandır. Yaxında yol kənarında 5–6-cı əsrlərə aid memarlıq abidəsi var. Ərazisi: 1.013 hektar. Əhalisi: 1870’də 169 ailədə 1403 nəfər; 1918’də 1917 nəfər; 1926’da 408 ailədə 2257 nəfər; 2002-ci ilin statistik nəticəsinə görə, 2122 ailədə 6766 nəfər (3387 kişi, 3379 qadın), 2006'da 1849 ailədə 7.700 nəfər. İlk məktəb 1917-ci ildə yaradılıb. Orta məktəb (2005’də 20 si- nifdə 455 şagird), təməl məktəb (2005’də 15 sinifdə 312 şagird) və Talıblı ibtidai məktəbi (2005’də 4 sinifdə 23 şagird), Qəşməhlə ibtidai məktəbi (2005’də 4 sinifdə 20 şagird) fəali- yətdədirlər. Məşhurları: 1912-ci ildə Tiflisdə çıxmış ‘Bəsdi, oyan!’ kitabının müəllifi, 1915-ci ildə Tulada çıxmış sənədli memuar-povestin qəhrəmanı, 1918’də Qars İslam Şurasının sədri olmuş Emin ağa Hacallı, el şairləri Alxas ağa Hacallı, Rəşid Hacallı, ağsaqqallar Allahverdi Göyüşoğlu, İsa Mahmu- dov, Məhəmməd Bayramov, veteran müəllimlər Rəşid Yaqubov, Hidayət Göyüşov, alimlər Lətif Güləhmədov, Vidadi Acalov, Arif Acalov, şair Abbas Abdulla, Azərbaycan Milli Məclisinin üzvləri olmuş Xalq Şairi Zəlimxan Yaqub, İsmayıl Ömərov, Gürcüstan Parlamentinin üzvü olmuş Ramiz Bəkirov, dövlət məmuru Məhəbbət Qarabağlı, ictimaiyətçilər İmran Sərdarov, Rəşid Bədəlov, Zakir Məmmədov, Çingiz Yaqubov, incəsənət işçisi Elxan Ocaqov, həkim Ziya Bayramov, xeyriyyəçilər Xıdır Məhəmməd oğlu, Rəşid Bədəlov, Nurəddin ============================================= Şurəddin Məmmədli * Gürcüstan Azərbayvanlıları * s. 20 Mirzəliyev
vb.
Bakıda ‘Kəpənəkçi’ xeyriyyə fondu
fəaliyyətdədir. KİPİRCİK (Sarımmədli) kəndi – Tapan dağı ətəyində, rayon mərkəzindən 24 km aralıda, dəniz səviyəsindən 900 m yüksəkdə. Əhalisi: 1870’də 14 nəfər; 1918’də 98 nəfər; 1926’da 102 nəfər; 2002’də 30 ailədə 140 nəfər, 2006'da 41 ailədə 130 nəfər. Məktəb 1931-ci ildəndir.
çayının sol sahilində, dəniz səviyəsindən 470 m yüksəklikdə, rayon mərkəzindən 17 km gündoğar səmtdə, Marneuli–Bolnisi avtomobil yolunun 7 kilometrliyindədir. Toponim qədim türk mənşəli Kola etnoniminin, yaxud da qıpcaq-qarapapaqlara bağlı Kula (mənbədə Kulobiç – Kul oba içi) tayfasının adı ilə türk dillərindəki «giren» – min alaçıqdan ibarət düşərgə sözünün qarışması ilə düzəlib (orta əsrlərdə Anadolu yarımadasında yaşamış Türkmən tayfasının bir qolu Ko- lagir/Kolagirən adlanıb və bu qolun da Xocalı, Abdallı, Əyublu, Darğalı, Dur Həsənli tirələri də olub). Kəndin adına 1696- cı ilin fərmanlarında rast gə- lirik. Kənddə Kolagir qalası qorunub saxlanır. Tarixi mə- xəzlərə görə, əvvəlcə burada Ağqala olub, 18-ci əsrin axır- larında gürcü valisi İkinci İraklinin xanımı Darəcan (Da- riya) onun yerində indiki qalanı inşa etdirib. Kəndin adına el arasında daha çox Kolayır deyilir. Dğrdkünc biçimə malikdir. Divarın hündürlüyü 6 m.- dir. İki girişi var. Əhalisi: 1803-cü ildə 12 ailədə 38 nəfər; 1870’də 28 ailədə 187 nəfər; 1886-cı ildə 25 ailədə 257 nəfər; Kolagir qalası Yüklə 0,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|