[]
Yüklə 6,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
402
yığcamlıq, obrazlılıq, səlislik kimi cəhətlər üstündür. O, tənqid hədəflərini gah öldürücü satira, gah kəsərli yumor, gah yumşaq kinayə atəşinə tuturdu. Mirzə Ələkbər Sab irin "Hophopnamə"sinə illüstrasiyalar çəkmiş, teatr tamaşalarına tərtibat 403
və geyim eskizləri vermişdir (Ü.Hacıbəylinin "Leyli və Məcnun", "Əsli və Kərə m" operaları, "Arşın mal a lan", "O olmasın, bu olsun" musiqili ko mediyaları; Z.Hac-bəylin in "Aşıq Qərib" operası və s.). Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Əzim Əzimzadə A zərbaycan Xa lq Maarif Ko missarlığın ın incəsənət şöbəsinə rəhbərlik et miş, Ba kıda rəssamlıq məktəbin in (1920), teatr və rəssamlıq e ma lat xanalarının təşkilində mühü m rol oynamış, Mirzə Ələkbər Sab ir, Əbrürrəhim bəy Haqverdiyev, Nəriman Nərimanov, Cəlil Məmmədquluzadə, Abdulla Şaiq, Yüsif Vəzir Çəmənzəminli və b.-nın əsərlərinə bədii tərtibat vermiş, illüstrasiyalar çəkmişdir. Əzim Əzimzadənin yaratdığ ı əsərlər içərisində satirik portretlər ("Hacı", "Köhnə Bakı tipləri" və s.), bədii əsərlərə illüstrasiya (Nizaminin " Yeddi gözəl", "Xosrov və Şirin" poemaları möv zusunda) və teatr tamaşalarına geyim eskizləri (M.F.A xundzadənin "Hacı Qara", "Müsyö Jordan və dərviş Məstəli şah", "Mürafiə vəkillərinin hekayəti", C.Mə mmədquluzadənin "Ölü lər", C.Cabbarlının "1905-c i ildə" pyesləri və s.), tarixi şə xsiyyətlərin portretlə ri (Cəla ləddin Ru mi, Səlahəddin Əyyubi və b.), eləcə də mən zərə lər (" Görədil", "Tut ağacı", "Qürub", "Bakı bağlarında" və s.) mühüm yer tutur. 1940 ildə Ba kıda fərd i sərgisi aç ılmış, burada rəssamın 1200-dən artıq əsəri göstərilmişdir.
Əzimzadə, B., 1972; yenə onun, Rəssam və zaman, B., 1977. ƏZĠZ ġƏRĠF, Şərifzadə Əbdüləziz Məşədi Qurbanəli oğlu (28.3.1895, Naxçıvan ş. - 28.5.1998, Moskva; Naxçı-vanda dəfn olunmuşdur) - ədəbiyyatşünas, tənqidçi, tərcü məçi, maarif və mətbuat xad imi. Filo logiya e lmləri doktoru (1958), professor (1962), Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi (1963). Naxçıvanda "Tərbiyə" məktəbində (1901-04), Tiflis və İrəvanda xüsusi pansion və gimnaziyalarda (1904-15) təhsil a lmışdır. 1915 ildə Moskva Ko mme rsiya İnstitutuna daxil olmuş, ailə vəziyyəti ilə əla-qədar ikinci ku rsdan (1917) çıxmışdır. Moskvada M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunu (1943) bitirmişdir. Tələbə ikən siyasi hərəkata qoşulmuşdur. 1918 ildə sosial- demokrat "Hü mmət" partiyasına daxil olmuşdur. Zaqafqaziya sey mində sosial-demokrat fraksiyasında (1918), Borçalı qəzasında torpaq idarəsində (1919) çalış mış seçkiqabağı kampaniyada təbliğat aparmaq üçün İrəvana ezam o lun muşdur. "Hümmət" partiyasının Tiflisdə nəşr etdirdiyi " Gələcək" (1918-19) və "Probujdeniye" (1918) qəzet lərinin redaktoru olmuşdur.
Sovet hakimiyyəti illərində Tiflisdə mətbuat və nəşriyyat sahəsində çalışmış, Zaqafqaziya Mərkə zi İcra iyyə Ko mitəsində məsləhətçi (1920-35) olmuşdur. Tiflis Müəllimlər İnstitutunda müəllim, Sovet Sosialist Respublika ları İttifaq ı Elmlər Akade miyasının Şərqşünaslıq İnstitutunda və M.Qorki adına Dünya Ədəbiyyatı İnstitutunda baş elmi işçi (1950-61) işləmiş, M.V.Lo monosov adına Moskva Dövlət Universitetində SSRİ xalqları ədəbiyyatı kafedrasın ın professoru (1962-88) və müdiri (1960-64) olmuşdur. Ədəbi yaradıcılığa 1906 ildə "Molla Nəsrəddin" jurnalında dərc olun muş "Naxçıvandan məkrublar"la başlamışdır. Klassik və müasir Azə rbaycan ədəbiyyatının tədqiqi, ədəbi tənqid, bədii tərcü mə və publisistika ilə məşğul olmuşdur. Bakı və Moskva şəhərlərində nəşr olun muş "Molla Nəsrəddin" (1946), "Sabirin həyatı və yaradıcılığı" (rus dilində, 1951), " Vaqif məhəbbət və gözəlliy in tərənnümçüsüdür" (rus dilində, 1968), "Atam və mən" (1983), "Keç miş günlər" (iki cilddə, 1977-1986), "Molla Nəsrəddin necə yarandı?" (1986), "Tapıntılar" (1987) kitablarının müəllifidir. Mirzə Fətəli A xundzadə, Cə lil Mə mmədquluzadə, Nəcəf bəy Və zirov, Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, Cəfər Cabbarlı, Süley man Rəh imov, Mirzə İbrahimov, Mir Cəlal və b. Azərbaycan yazıçıların ın əsərlərini rus dilinə, rus yazıçılarının əsərlərin i, habelə gürcü yazıçılarının bəzi əsərlərini (orijinaldan) Azərbaycan dilinə tərcü mə etmişdir. Əd.: Cəfərov M .C., Əziz Şərif və xatirələri. Əziz Şərif, "Keçmiş günlər" kitabında, B., 1977; Teymurov M ., M əni xatırlarsınız. Əziz Şərif. Tapıntılar, B., 1987.
mən istan) - Rusiya Sosial-De mo krat Fəhlə Partiyasının (RSDFP) ilk üzvlərindən biri, Azərbaycanın sovetləşməsi uğrunda fəal mübarizə aparmış ictimai-siyasi xadim. Bakı realnı məktəbin i bitird ikdən (1896) sonra mülki mühəndislər institutuna daxil olmaq üçün Peterburqa getmiş, gizli marksist dərnəyinin məşğələlərində, tələbə nümayişlərində iştirak etmiş, 1898 ildə RSDFP-yə daxil olmuşdur. 1899 ildə Peterburq Texno logiya İnstitutuna qəbul edilmiş, 1900 ildə Peterburq a li məktəblə rində o xuyan a zərbaycanlı tələbələ rin hə myerliler cə miyyətinin sədri seçilmişdir.
1902 ildə Peterburq fəh lələ rin in inqilabi ç ıxışlarında iştirakına görə həbs edilmiş, 1905 ildə "Hü mmət" sosial- demokrat təşkilatın ın rəhbər özəyinə da xil olmuşdur. Elə həmin il Bakı fəh lələ rin in ümu mi tətilində fəal iştira k etmiş, Yüklə 6,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|