XOCALI FAC
İ
ƏS
İ-25
4
X
X
o
o
c
c
a
a
l
l
ı
ı
S
S
o
o
y
y
q
q
ı
ı
r
r
ı
ı
m
m
ı
ı
X
ocalı…
26 fevral 1992-ci il.
Quşbaşı qar yağan sərt qış
gec
əsi…O gecə Xocalı dəhşət yaşa-
dı. Elə bir dəhşət ki, hələ yer üzü
bel
ə müsibət, belə vəhşilik görmə-
mişdi. O gecə ən müasir silahlar və
texnika il
ə təchiz olunmuş Ermənis-
tan h
ərbi birləşmələri keçmiş sovet
ordusunun 366-
cı alayının bila-vasitə iştirakı ilə Azərbaycanın Xocalı şəhərini yerlə
yeksan etdil
ər, yüzlərlə günahsız mülki əhaliyə - qadınlara, qocalara, uşaqlara
amansızcasına divan tutdular. Tarixin görmədiyi o müdhiş gecədəevlərə-eşiklərə od
vuruldu… Günahsız insanların qanına bələndi o gecə...
O gec
ə...
Atanın balasından,
Oğulun anasından,
Utandığı gecəydi.
O gün qara düşmənin,
Allahını dandığı,
Kinl
ə silahlandığı,
Ən iyrənc gecə idi.
O gec
ə düşmən rəhm diləyən qocaya, xəstəyə, qadına aman vermədi. Uşaqlar
valideynl
ərinin gözləri qarşısında xüsusi qəddarlıqla qətlə yetirilirdilər. Xocalının
neç
ə-neçə qeyrətli oğlanları erməni dığalarının qəbirləri üstündə qurbanlıq kəsildilər.
Qız-gəlinlər əsir alındılar. Aramsız güllə yağışından qurtulub ayağı yalın, başı açıq
meşələrə, dağlara üz tutanların çoxusu yolda dondu, qar uçqunlarına düşdü. O gecə
hara ged
əcəyini, kimdən imdad diləyəcəyini bilməyən uşaqların doğmalarının
meyidl
əri arasında caş-baş halda vurnuxmalarını, ətrafda
nə baş verdiyindən xəbərsiz
Övl Bütövlükd
ə Azərbaycan xalqına qarşı
yön
əldilmiş
Xocalı
soyqırımı
öz
ağlasığmaz qəddarlığı və qeyri-insani
c
əza üsulları ilə bəşər tarixində bir
v
əhşilik aktıdır. Bu soyqırım, eyni
zamanda, bütün b
əşəriyyətə qarşı tarixi
bir cinay
ətdir."
Heyd
ər Əliyev
ə
Əliyev
XOCALI FAC
İ
ƏS
İ-25
5
körp
ənin gözlərini həyata əbədilik yummuş ananın buz kimi soyuq döşlərini əmməsini
göz önün
ə gətirin… Həmin gecə Xocalı sakinlərinin üzləşdikləri müsibətlərin hansı
birini dey
əsən, hansı birini yazasan? Qələm acizdir bu vəhşilikləri təsvir etməkdə.
Şəhərin 800-dən artıq sakininin həyatına son qoyuldu bir gecənin içində. 6 ailə tamam
m
əhv edildi, 1277 nəfər girov gotürüldü, yüzlərcə soydaşımız bu və ya digər dərəcədə
b
ədən xəsarəti aldı. Tarixin hələ indiyədək şahidi olmadığı bu müsibəti ancaq
insanlığını, mərhəmət hissini itirən vəhşi ermənilər törədə bilərdilər. Onlar
Xank
əndində qərar tutmuş keçmiş sovet ordusuna məxsus hərbi hisslərin, ələlxüsus da
366-
cı alayın iştirakı ilə dinc insanların üstünə hücum çəkdilər və əslində soyqırım
tör
ədərək bir şəhəri yer üzündən tamam sildilər. Ermənilərin törətdikləri vəhşilikləri
heç n
ə ilə müqayisə etmək mümkün deyil. Onlar öz bədnam hərəkətləri ilə tarixdən
tanıdığımız ən qəddar hökmdarların zülmkarlığını
bel
ə kölgədə qoydular. Bu vəhşiliklər həmişə, hər yerdə özlərini "məzlum, yazıq,
türkl
ərin təqiblərinə məruz qalan bir xalq” kimi təqdim edən ermənilərin xislətini, iç
üzünü açıb bütün dünyaya göstərdi. Bu faciə XX əsrin faciəsi oldu. Xocalı faciəsi
Xatın, Lidisa, Oradur soyqırımı kimi insanlıq tarixinə düşmüş soyqırımıdır.
H
ər il biz xalqımızın və bəşəriyyətin tarixinə ən dəhşətli kütləvi terror hadisələrindən
biri kimi daxil olmuş Xocalı faciəsinin qurbanlarının xatirəsini dərin hüzn və kədər
hissi il
ə yad edirik.Aradan 25 il keçməsinə baxmayaraq, Xocalı müsibəti sağalmaz
yaraya dönüb göyüm-göyüm göyn
ədir bizi. Nə qədər ki, düşmən tapdağında qalan
torpaqlarımız azad olunmayıb, nə qədər ki Xocalı səmasında üçrəngli bayrağımız
dalğalanmır, Xocalının düz mərkəzində Əlif Hacıyev, Tofiq Hüseynov kimi neçə-neçə
q
əhrəman oğul və qızlarımıza abidələr ucaldılmayıb bu yaranın qanı qurumayacaq,
ağrısı azalmayacaq, üzü qaysaqlanmayacaq. İllər ötdükcə, nəsillər dəyişdikcə
ağrıdacaq ürəyimizi, sızladacaq vicdanımızı.Çünki, yer üzündən silinən Xocalı hələ
qisas gününü gözl
əyir. Məni unutma deyir!
Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanasının İnformasiya-resurs
şöbəsi Xocalı faciəsinin iyirmi beşinci ildönümü ilə əlaqədar, Xocalı şəhidlərinin əziz
xatirəsinə ehtiram olaraq ”Xocalı soyqırımını unutma!” adlı biblioqrafik vəsait-
daydjest haz
ırlayıb. Vəsaitdən daha geniş oxucu qrupunun istifadəsini təmin etmək
məqsədilə vəsait üç dildə: Azərbaycan, rus, ingilis dillərində və Xocalı qətliamını əks
etdirən şəkillər, şeir parşalarından istifadə olunaraq tərtib edilib.
V
əsaiti tərtib etməkdə məqsəd gənclər arasında vətənpərvərlik tərbiyəsini
gücl
əndirmək və Xocalı faciəsinin acı nəticələrini hamının bilməsi və unutmaması
üçün mövzuya dair ədəbiyyatı istifadəçilərə çatdırmaqdır.