01 azeri indd
Yüklə 11,46 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- CE: Enerji təminatı, daha dəqiq desək, enerji təhlükəsizliyi məsələsi bir çox ölkələri narahat
- Avropa İttifaqı ölkələrinin enerji təhlükəsizliyinin qarantı kimi çıxış etdiyini söyləmək olarmı Deyilən
- CE: Enerji ehtiyatlarının ixracı- nın şaxələndirilməsi məsələsində Azərbaycanın mövqeyi nədən
- CE: Sizcə, gələcək üçün strate
- Müsahibəyə görə çox sağ olun
14 CASPIAN ENERGY AZƏRBAYCAN N1 (0)`2011 | www.caspenergy.com əlaqələrinin yalnız Rusiya və Uzaq Şərqdən keçən yol vasitəsilə həyata keçirilməsində görürdüsə, indi alter- nativ kimi Cənubi Qafqaz ən qısa, ən effektli və təhlükəsiz nəqliyyat- kommunikasiya və enerji dəhlizi ro- lunda çıxış edə bilir. Bir tərəfdən Qərb, digər tərəfdən Şərq ölkələri Azərbaycanı əhatə edir və ölkəmiz bu zəncirdə əhəmiyyətli tamamlayıcı həlqədir.
Azərbaycan öz enerji təhlükəsizliyini tam təmin edib. Neft və qaz hasilatı ölkənin tələbatını bir neçə dəfə, elektrik enerjisi istehsalı isə təxminən 30% üstələyir. Bundan əlavə, Azərbaycan hazırda Gürcüs- tanın enerji təhlükəsizliyinin qarantı rolunda çıxış edir, Türkiyənin enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasına öz töhfəsini verir və Avropa enerji təminatında alternativ mənbə rolunu EKSKLÜZİV •
15 CASPIAN ENERGY AZƏRBAYCAN N1 (0)`2011 | www.caspenergy.com oynayır. Hazırda Azərbaycan Avropa- ya həm neft, həm də qaz ixrac edir ki, yaxın dövrdə bu ixrac potensialının daha 3-4 dəfə artması gözlənilir. Əminliklə deyə bilərəm ki, Azərbaycan digər Xəzəryanı ölkələrlə birgə Avropa üçün etibarlı alternativ enerji təminatçısı rolunu oynayır.
Bəzi ölkələrin mənfi təcrübəsini nəzərə almaq- la Azərbaycan enerji ixracının şaxələndirilməsi siyasətini həyata keçirir. Əgər enerji ehtiyatları digər dövlətlərin geosiyasi ambisiyalarından asılı olmayaraq, ən təhlükəsiz, daha effektli və nisbətən qısa yolla dünya bazarına çatdırılmırsa, ümumiyyətlə ixracla bağlı məsələlər sual altına düşür. Buna görə də Azərbaycan ilk olaraq çoxvektorlu ixrac təşəbbüskarı rolunda çıxış edib və hazırda onu bölgəmizdə həyata keçirən əsas oyunçudur. Respublikamız gələcəkdə də bu siyasəti davam etdirmək niyyətindədir. Azərbaycan hesab edir ki, Xəzər EKSKLÜZİV •
16 CASPIAN ENERGY AZƏRBAYCAN N1 (0)`2011 | www.caspenergy.com dənizinin zəngin neft və qaz yataqları- nın işlənməsi, enerji resurslarının ha- silatı və dünya bazarına ixracı müxtəlif oyunçuların geosiyasi iradəsindən asılı olmamalıdır. İxrac və satış bazar iqtisadiyyatı prinsiplərinə arxalanma- lı, neft və qaz dünya bazarına sərbəst şəkildə çatdırılmalı, azad bazar qiymətləri əsasında realizə edilməli və bu sahədə sağlam rəqabətin in- kişafına təkan verməlidir. Yəni ix- rac məsələsində hasilatçının, tranzit ölkələrin və istehlakçıların maraqları uzlaşdırılmalıdır. Bu gün Azərbaycan artıq öz ixrac infrastrukturunu yaradıb, neft və qazı yeddi məşhur neft və qaz kəməri vasitəsilə dünya bazarına nəql edir. Beləliklə, biz öz ixrac siyasətimizdə şaxələndirmə prinsipinə əsaslanırıq və gələcəkdə də bu siyasəti yürütmək niyyətindəyik. Böyük nəql infrastruktu- runa malik Azərbaycan hasilatçı ölkə olmaqla bərabər, həmçinin əlverişli tranzit potensialına da malikdir. Belə ki, respublikamızın ərazisi neft və qa- zın Qazaxıstan və Türkmənistandan Avropaya tranziti üçün ən qısa, əlverişli və etibarlı marşrut sayılır. Əgər gələcəkdə neft və ya qazın ix- racı ilə bağlı Transxəzər layihəsi real- laşdırılarsa, onun həyata keçməsi üçün heç bir maneə yoxdur. Azərbaycan Xəzərdə şaxələnmiş sualtı boru-kəmər infrastrukturuna malikdir. Transxəzər layihəsinin həyata keçirilməsi üçün yalnız Xəzərin Türkmənistan və Qa- zaxıstan sahillərindən Azərbaycanın sualtı infrastrukturuna boru kəmərləri çəkmək və bizim boru kəmərlərinin daşıma qabiliyyətini genişləndirmək kifayət edər. Şübhəsiz ki, Xəzər dənizinin sahillərində öz maraqla- rını ön plana çəkən digər ölkələr də yerləşir. Əlbəttə, onların maraqlarını da nəzərə almaqla tarazlaşdırılmış siyasət yürütmək olar. Amma bu da şəksizdir ki, Azərbaycan Orta Asi- EKSKLÜZİV •
17 CASPIAN ENERGY AZƏRBAYCAN N1 (0)`2011 | www.caspenergy.com ya təbii ehtiyatlarının Avropaya nəqli üçün ən qısa və ən etibarlı marşrut- dur. Gələcəkdə isə həm İran, həm də Rusiya öz enerji ehtiyatlarını Avropa- ya çıxarmaq üçün Azərbaycan boru- kəmər infrastrukturundan istifadə edə bilərlər. Ümumilikdə, Azərbaycan şaxələnmiş nəqliyyat-kommunikasiya infrastrukturuna malikdir və nəticə etibarilə Şərqlə Qərb arasında tranzit rolunu effektiv şəkildə yerinə yetirə bilər. Ölkəmizin nəqliyyat infrastruk- turu beynəlxalq standartlara uyğun- dur. Məhz bu səbəbdən Azərbaycan əhəmiyyətli tranzit ölkə kimi yaxın 100 ildə dünya nəqliyyat və ixrac siyasətinin mərkəzində duracaq.
ji inkişaf siyasəti necə olmalıdır və respublikamızın inkişaf etmiş ölkələr səviyyəsinə çatmasında hansı amillər əsas götürülməlidir? Əli Həsənov: Azərbaycanın məqsədi yaxın 10 ildə inkişaf etmiş ölkələr səviyyəsinə çatmaqdır. Bu məqsəd Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfi ndən dəfələrlə bəyan edilib. Bu gün Azərbaycanda adambaşına düşən ÜDM-in payı təxminən 5 min dollara ça- tır. Yaxın 10 ildə bu səviyyəni iki dəfə artırmaq nəzərdə tutulur. Azərbaycan, həmçinin öz neft-qaz potensialını tam reallaşdırmağı qarşısına məqsəd qo- yub, çünki hazırda bu potensialın yal- nız 50 %-dən istifadə edilir. Azərbaycan enerji ehtiyatlarının istehsalı üzrə bölgədə liderə çevrilmək və qeyri- neft sektorunu gücləndirmək siyasəti yürüdür. Ölkədə insan ehtiyatları, elmi və sənaye potensialını artırmaq istiqamətində tədbirlər həyata keçiri- lir. Bir sözlə, Azərbaycan yaxın 10 ildə öz inkişafını bu məqsədlərə nail olmaq üzərində quracaq və ölkəmiz dünya- nın inkişaf etmiş ölkələrindən birinə çevrilmək ambisiyalarını gizlətmir.
EKSKLÜZİV •
Yüklə 11,46 Mb. Dostları ilə paylaş:
|