1 dolu, tahmġNĠ, analġZĠ ve dolu durumu yüksek atmosfer klġmatolojġSĠ

 

22 

seviyesi  bulunur.  LCL  seviyesinden  itibaren  nem  adyabatlara  paralel  olarak  500  hPa 

seviyesine çıkılır. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ġekil 6. Showalter Ġndeksi’nin belirlenmesi 

 

ġekil  6’dan  görüldüğü  üzere,  nem  adyabatlarla    500  hPa’a  gelindiğinde  500  hPa 

seviyesindeki  parsel  sıcaklığı  (T

p

)    diyagramdan  tespit  edilir.  Daha  sonra,  atmosferik  sondaj 

eğrisindeki  500  hPa’daki  çevre  hava  sıcaklığından  parsel  sıcaklığı  çıkarılır.  Böylece 

Showalter Ġndeksi bulunmuĢ olur. 

 

 

 

 

 

SSI= T

çevre 

 - T

parsel 

 

Çevre      atmosferden      kasıt,      kodlanmıĢ    ravinsonde  bilgilerinde,  A  grubundaki  500 

hPa’ın  sıcaklık değeridir.  

---

 

23 

  

 

 

Showalter Ġndeksinin Sınır Değerleri: 

 

SSI 

Oraj Durumu 

>4 

Oraj yok 

+3 ile +1 

Oraj baĢlangıç sınırı 

+1 ile -2 

Kararsız hava, oraj ihtimali fazla 

-2 ile -3 

Oldukça kararsız bir hava oraj ihtimali 

çok fazla 

<-5 

Çok kararsız hava, çok kuvevtli oraj 

ihtimali 

 

b.

 

Lifted Ġndeksi (LI) 

 

Lifted  indeksi,  Showalter  Ġndeksinin  düzeltilmiĢ  halidir.  Yani,  850  hPa’dan  itibaren 

herhangi bir adyabatik iĢlem yapılmaz. Adyabatik iĢlem yerden itibaren yapılır.  

     

 

Yerden  itibaren  LCL  seviyesi  bulunur  (ġekil  7).  Ancak  yerden  itibaren  LCL  seviyesi 

bulunurken,  yer  ve  yerin  100  hPa  üzerindeki  tabakaya  ait  ortalama  iĢba  sıcaklığı  kullanılır. 

CCL  seviyesinin  bulunuĢunda  olduğu  gibi,  ortalama  iĢba  sıcaklığı  bulunurken  iĢba  sıcaklık 

eğrisi iki eĢit alana bölünür. Bulunan LCL seviyesinden itibaren nem adyabatlara paralel olarak 

500  hPa’a  çıkılır.  500  hPa’da  çevre  hava  sıcaklığından  (T

çevre 

)  parsel  hava  sıcaklığı  (T

parsel

) 

çıkarılır. Sonuç Lifted Ġndeks değeridir. 

 

Çevre   atmosferden   kasıt,   kodlanmıĢ  ravinsonde bilgilerinde, A grubundaki 500 

hPa’ın  sıcaklık değeridir.  

 

LI= T

çevre 

 - T

parsel 

 

LI Değeri 

Oraj Durumu 

Pozitif 

Oraj Yok 

0 ile -2  

Oraj baĢlangıç sınırı 

-3 ile -5 

Oraj ihtimali 

< -5  

Kuvvetli oraj ihtimali 

 

 

 

 

---

 

24 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ġekil 7. Lifted Ġndeksinin Belirlenmesi 

 

c.

 

K Ġndeksi (KI) 

 

K Ġndeksi  1980’li  yıllarda  Hard ve Korotky tarafından geliĢtirilmiĢtir. K Ġndeksi 850 

hPa, 700 hPa, 500 hPa sıcaklık ve nem bilgilerinin bir fonksiyonudur. 

 

 

K I = (T

850

 – T

500

) + (T

d850

 – T

Spreat700

) 

 

T

850 

  

: 850 hPa’ın sıcaklığı  

T

500  

  

: 500 hPa’ın sıcaklığı 

T

d850

     : 850 hPa’ın iĢba sıcaklığı 

T

spreat700

 : 700 hPa’ın spreat değeri (T

700

 -  T

d700

) 

 

KI 

Oraj Durumu 

0   ile 15 

Oraj yok 

18 ile 19  

% 20 Ġhtimal 

20 ile 25  

% 35 Ġhtimal 

26 ile 29 

% 50 Ġhtimal 

30 ile 35 

% 85 Ġhtimal 

>36 

% 100 Ġhtimal 

---

 

25 

d.

 

Total Totals Ġndeksi (TT) 

 

Total  Totals  Ġndeks  iki  ana  bileĢenden  meydana  gelir.  Bu  bileĢenler,  Vertical  Totals 

(VT)  ve  Cross  Totals  (CT)’dır.  VT  850  hPa  ile  500  hPa  arasındaki  sıcaklık  gradyanının  bir 

ölçüsüdür. CT ise 500 hPa sıcaklığını ve 850 hPa iĢba sıcaklığını içerir. Sonuç olarak Total 

Totals  Ġndeks  sürtünme  tabakası  ve  orta  troposfer  arasındaki  stabilitenin  ve  yere  yakın 

seviyelerdeki nemliliğin bir ölçüsüdür.  

     

TT=VT+CT 

VT=T(850hPa)-T(500hPa) 

CT = Td(850 hPa) - T(500 hPa)  

 

TT:  

 

Total Totals Ġndeks 

VT:    

Vertical Totals 

CT:    

Cross Totals 

T(850hPa):   850 hPa Seviyesinin Sıcaklığı 

T(500hPa):   500 hPa Seviyesinin Sıcaklığı 

Td(850hPa):   850 hPa Seviyesinin ĠĢba Sıcaklığı 

 

 

 

e.

 

KO Ġndeks 

 

KO  Ġndeksi  Alman  Meteoroloji  Ofisi  tarafından  geliĢtirilen  ve  Avrupa’daki  oraj 

potansiyelini belirlemek için kullanılan bir indekstir. KO Ġndeksinde temel parametre eĢdeğer 

potansiyel  sıcaklık  değerleridir.  EĢdeğer  sıcaklık  nemli  havadaki  yoğunlaĢma  durumunda 

ortaya çıkan gizli ısının bir ölçüsüdür.     

 

---