1 liber generationis Jesu Christi, filii Davidis, filii Abrahami

ty Tune progressus illinc paululum, vidit Jacobum

Plin~ Zebedmi, et Joannem fratrem ejus, qui 'so et ipsi in navigio sarciebant retia: statimque

vocavit eos: et Ijbsi, omisso patre suo Zebedmo in navigio curn mercenariis, secuti sunt Curn.

2g ET ingrediuntur Capernaum: statimque sabbato a+ ingressus gazus in synagogam, docebat. Et

percellebantur super doctrina e>us: docebat enim eos ut auctoritatem habenss et non ut scrib>. ~3 Fuit autem in synagoga eorum quidam, in 2< quo erat spiritus impurus, qui exclamavit, dicenss

Ah, quid nobis tecum, Jesu Nazarene> venisti ut perderes nos J novi te quis >is, near'rum Sanctus ille Dei. Et objurgavit eum Jesus, di- 26 cens, Obmutesce, et exi ex eo. Tune, qiiurn

discerpsisset eum spiritus impurus, et clamasset voce magna, exiit ex eo.

~7 Et expavcrunt omnes, ita ut mutuo qumrerent

inter se, dicentcs, Quid est hoc? qua doctrina nova hac, quod curn auctoritate imperat etiam 28 spiritibus impuris, et auscultant ei? Emanavit

autem fama ipsius statim in totam regionem circumjacen tern Galilmm.'.

29 Et statim e synagoga egressi, venerunt dnmum Simonis ct Andrew curn Jacobo et Joanne.

30 Socrus autem Simonis decuinbebat febricitans: 3t et statim dicunt ei de illa. Tune acccdens erexit

earn, prehensa ejus manu: et dimisit earn febris statim, et ministravit eis.

1a Quum autem serum Ckn esset, occidente sole,

adducebant ad eum omnes male afFectos et dm- 33 moniacos. Et civitas tota aggregata erat ad 3g ostium. Et sanavit multos male affectos variis

morbis; et damonia rnulta ejecit, et non sinebat dicere damonia quod ipsum aossent.

3j Et mane, valde malta nocte quum surrexisset,

EVANG. SEC. [1,ss — 2.s.

exiit, et abiit in desertum locum, et iDic oravit.

36 Et prosecuti sunt eum Simon et qui curn ipso 37 eraat; . Et quum invenissent eum, dicunt ei, 38 Omnes te qumrunt. Tune dicit:eis, Eamus in

contigua oppidula,. ut et illic pradiccm; ad .hoc 39 enim sum egressus. Pradicabat igitur in synagogis eorum in tota Galilaa; et damonia ejiciebat.

4p VamTQUa ad curn.leprosup, precans eum, eique

ad genua procidens, ac dicens ei, Si velis, potes me purificare.

4t Jesus autem commiseratione intima commotus,

extensa manu, tctigit eum, et dixit ei, Volo; purificator. Et quum hac dixisset, statim abiit ab eo lepra, et purihcatus fuit.

43 Et graviter interminatus ei grrnr, statim ab- 44 legavit eum, dixitque ei, Vide Nt nemini quicquam dicas: sed abi, ostende teipsum sacerdoti, et offer pro purihcatione tui qua imperavit Mo- 45 ses, ~t hne sO eis testimonio. Ille vero egressus

co.pit prl:dicare multa, et rem divulgare, ita ut jam non posset Jesus manifeste introire in civitatem: sed foris in desertis locis erat: et veniebant ad eum undique.

SED rursus intravit Capernaum interjectis aliquot diebus; et auditum est curn domi esse.

2 Statimque congregati sunt multi, addio ut jam non

caperent coal, nc ca quidem loca qua mant ad ostium: et loquebatur cis sermonem maegcll'i.

Tune vencrunt ad eum ferentes paralyticum, 4 qui a quatuor portabatur. Kt quum non posscnt

ci appropinquare propter turbam, detexerunt tabuiatum lun in q'uo erat; coque perfosso, frrnibas demiserunt grabbatum, in quo paralyticus jacebat.

Quern autem vidisset Jesus fidem coram, dixit

paralytico, Fili, rcmissa sunt tibi peccata tua.

5 s — ls.)

MARCUM.

6 7 8 9

lO

i I l2

lg lg

r6

lj

t8

Erant autem illic quidam ex scribis sedentcs, et ratiocinantes in cordibus sais, Quid iste ita loquitur blasphemiasP Quis potest remittere peccata, nisi unus ille Deus?

Et quum statim agnovissct Jesus spiritu suo, eos ita ratiocinari spud se. dixit eis, Quid ista ratiocinamini in cordibus ves tris? Utrurn est facilius, dicere paralytico, Rcmissa sunt tibi peccata? an dicere, Surge, et attolle grabatum tnum, et ambula? Ut autcm sciatis Filium ho-

minis habere auctoritatem remittench peccata in terra, (ait paralytico,) 1'ibi dico, Surge, et attolle grabatum tuum, et abi domum tuam.

Tune c'llc statim surrexit, sublatoque grabato,

egressus est coram omnibus: adeo ut obstupescerent omncs, et glorihcarent Deum, diccntes, Nunquam tale quicquam vidimus.

KI' egressus est rursus ad mare: totaque turba venicbat ad curn, ac docebat cos.

Kt quum pre tcrgrcdcrctur, viIJ surgcns sccutus est eum.

Et factum est, ut quum Jesus accumberet in domo illius, multi etiam publicani et pcccatores simul discubuerint curn Jesu et discipulis ejus: erant enim multi, ct secuti fuerant enm. Quumque scriba. ac Phalisa'.i vidissent curn edentem curn publicanis et peccatoribus, dixerunt discipu)is ejus, Quid esr quod curn publicanis et peccatoribus edit ac bibit?

Kt quum hoc audisset Jesus, dicit cis, Iis qui valent non opus est medico, sed iis qui male sc habent: non veni vocatum justos, sed peccatores ad resipiscentiam.

DIscIPULI vero Joannis ac Pharismorum jejunabant: veuiunt igitur et dicunt ei, Quare

a

EVANG SEC. [R,ts — S,a.

discipuli Joannis et Pharisaorum jejunant, tui autem discipuli non jejunant?

g9 'Junc ait eis Jesus, Num possunt filii thalami,

quo /~pore curn ipsis est sponsus ~ jejunare? quamdiu habent secum sponsum, non possunt zo asti jcjunare. Venient autem dies, quum sublatus crit ab eis sponsus, et tune jejunabunt g t illis diebus. Nemo vero panniculum impexum

insuit vestimento veteri: alioquin illud ipsi lib supplementum novurn tollit alsgui'd ex vetere z2 vrsA'meet'o, et fit pejor fissura. Et nemo injicit

vinunl novum in utres veteres; sin minus vinum novum disrumpit utres et vinum efFunditur, et utres pcreunt: sed vinum novum in utres recentes injiciendum est.

23 Fh~UM est autem ut ipse preteriret sabbato per sata; et cmpcrunt discipuli ejus iter 24 faciendo vellere spicasa Tune Pharisl.'i dixerunt

ci, Ecce, cur s'ski faciunt sabbato quod non lice t?

s5 Et ipse dixit cis, Nunquam lcgistis quid

feccrit David, quurn ho@ ipsi esset opus, et a6 csurirct ipse, ct qui curn eo cranrP Quomodo

sit ingressus domum Dei sub Abiatharo pontifice maximo, et panes proposititios ederit, quos non licet edere nisi sacerdotibus, et dedcrit ~7 etiam iis qui secum erant? Dixit etiam eis,

Sabbatum propter homiaern factum est, non 28 homo propter sabbatum. Itaque Filius hominis

est etiam sabbati dominus.

ET introivit rursus in synagogam: eratquc 2 illic quidam arcfactam manum habens. Et observabant an sabbato sanaturus esset eum; ut ipsum accusarent.

3 Tune ait homini habenti manum arefactam, 4 Prodi in medium. Eis autem dixit, Licet sab-

S,s-.ts.] M~CUhf. 8S

bato benet'acere, an malefacere cuipianeP hominem servare, an interimereP Ipsi vero silebant.

$ Et quum circumspexisset eos curn ira, simu)

dolens quod occalluisset cor eorum, dicit homini, Extende manum tuam. Et !'s extendit: restitutaque est manus ejus sana ut altera.

6 TUNG egressi Pharismi statim curn Herodianis

consilium inierunt adversus eum, ut eum per- 7 derent. Sed Jesus curn discipulis suis secessit

ad mare; et magna multitudo secuta est eum a 8 Galilma, et a Juda:a, et Hierosolymis, et ab

Idumaa, et rr~c one 'tfuu est trans Jordanem; et qui circa Tyrum ac Sidonem herbs'tabnnt, magna multitudine, quum audissent quanta facerct, g venerunt ad curn. Ipse autem dixit discipulis

suis, ul navigiolum sibi perstaret propter turbam, lo ne ipsum opprimerent. hfultos enim sanavcrat,

aheo ut incidcrent in eum, ut ipsum tangercnt, > t quotquot lenebantur Ragellis. Kt spiritus impori,

quum eum conspexerant, accidebant ei ad pedes, et c)amabant, dicentes, Tu es Filius i)le Dci. I~ Ipse vero multum interminabatur eis, ne ilisum

palam facerent.

TUiI y se quos ipse voluit: et venerunt ad curn. Et

con stituit duodecim, ut secum essent, et ut t 5 mittcrct eos ad prmdicandum rvan~clc'u pn; et

ut jus haberent sanandi morbos, et ejiciendi g6 d3.'monia: primum, Simonem; (cui imposuit i7 nomen Petrum;) et Jacoburn gliues Zebedai, ct

Joannem fratrem Jacobi; (et imposuit eis no- I 8 mina Boanerges, quod est, filii tonitrui;) et

Andream, et Philippum, et Bartholommum, et hfatthaum, et Thomam, et Jacobum Alphai Pliu~w, et Thaddaunt t et Simonem Cananiten, tq et Judam Iscarioten, qui et prodidit eum.

$ ~

20

21 22

23 24 25 26

27 28 29 30 31

3o

33 34 35

EVANG. SEC. [3, so-ss.

V ENERUNTQUE domum. Convenit autem

rursum turba; adeo ut ipsi nc panem quidem edere possent.

E't quum 484 aud)ssent ipsius propinqui venerunt ut prehenderent earn: diccbagxt enim eum apud sc non esse.

Scribe vero qui Hicrosolymis descenderant,

dicebant, Certe habet Beelzcbulcm, et certc per principem dmmoniorum ejicit dmmonia.

Quum autem eos advocasset, dixit eis per parabolas, Quomodo pote st Satanas Satanam ejicere? Neque si regnum adversus sese dissideat, potest stare regnum illud. Neque si domus contra semetipsam dissideat, potest stare domus illa. Ss'c quoque si Satanas insurgat

et dissideat adversus semetipsum, stare non potest, sed finem habet. Non potest quisquam viribus prmditi ahcuJus vasa, ingressus domum ejus, diripere, nisi primo viribus prmditum ilium vinxerit: et tune domum ejus diripiet. Amea dico vobis, Quavis peccata remit tentur filiis homiaum, et blasphemia quibuscunque blasphemarint: sed quicunque blasphemarit in Spiritum Sanctum, non habet remissionem in sternum, sed damnas est mtcrni judicii.

Dicebant cnim, Spiritum impurum habet.

Veniunt igitur fratres et mater ejus; ct foris stantes, miserunt ad earn, et eum vocarunt. Sedebat autem circa eum turba: elis' vcro dixcrunt ei, Ecce, mater tua et fratres tui foris qumrunt te.

Tune respoudit eis, diceus, Quae est mater mea, aut fratres mei? Et quum circumspexisset in circuitu eos qui circum ipsum sedebant, ait, Ecce mater mea, et fratres mei! Quicuuque

4, l — ll.]

MARCUM.

4

3 5

6 7 8

9

10 tl 12

l3 14

l5

enim fecerit quod Deus vult, is est frater mcus, et soror mea, et mater.

ET rursus cmpit docere apud mare: et congregata est ad eum turba multa, adeo ut ipse navigium ingressus sederet in mari: tota autem turba apud mare in terra erat.

Et docebat eos per parabolas mu]ta, dicebatque eis in doctrina sua: Audite, Ecce, gusda~ sator exiit saturn. Et factum est inter serendum, aliud quidem cecidit secundam viam; veneruntque volucres cali, et devoraverunt illud Aliud vero cecidit in petrosa, ubi non habeb;it terram multam; ct statim exortum est, propterea

quod non habebat profundam terram: sole autnn exorto, ardore tactum est; et propterea quod non habebat radicem, exaruit. Et aliud cecidit in spinas; et ascenderunt spina, ac suffocarunt illud, et fructum non edidit. Et aliud

cecidit in terram bonam, cdiditque fructum assur-

gentem, ac crescentem; et tulit aliud tricena, ct aliud sexagena, et aliud ccntena. Tune dixit eis, Qui habet aures ad audiendum, audiat.

Quum autem esset solus, interrogarunt eum qui circum ipsum erant curn illis duodecim de parabola.

Kt dixit eis, Vobis datum est nosse mysterium regni Dei: iis autem qui foris sunt, per parabolas omnia istic hunt: ut conspicien tes

conspiciant, et non videant; et audientes audiant, et non intelligent: nequando s~ convertant, et remittantur eis peccata.

Prg.'terea dixit eis, Nescitis parabolam istarn? et quomodo omnes parabolas cognoscetis? Sator

ille sermonem serit. Isti autem sunt qui juxta viam senscn rxcspiunt, in quibus t >dealt'crt seritur sermo: sed postquam audierunt, statim

86 EVANG SEC. [4, te-ss.

zenit $ataaas, et tollit sermonem qui satus fug6 crag in cordibus coram. Et isti suat similiter

qui ia petrosa semen cxclpiunt; qui va'ddlicat, quum audieriat sermonem, statim curn gaudio I y excipiuat eum; et non habent radicem in sesc,

sed temporarii sunt: deinde, orta aNictione aut persecutione propter sermonern, statim ofhce a i8 duntur. Hi sunt autem qui inter spinas sunt

hi sunt, eagsase, qui sennonem audiunt: >9 sed solicitudines seculi hujus, et seductio divitiarum; et cupiditates qua in reliquis rebus vcrsaet~r, introeuates, suffocant sermoncm, isio que redditur infructuosus. Hi sunt vero qui in

terram boaam semen exceperunt, qui vidclscrl audiunt sermoaem, et excipiuat; et fructum ferunt, aliud triccna, aliud scxagena, aliud centena grume.

2t Dixit etiam eis, Num lucerna veait ut subter

modium ponatur, aut subter lectum? nonne ut ai candelabro imponaturP Non est enim quicquam

absconditum, quod non sit manifestum futurum; neque peed occultetur, sed nportct ut in x3 apertum veniat. Si quis habet aures ad audi- aJ eadum, audiat. Praterea dixit eis, Videte quid

audiatis: qua mensura metimini, vobis metietur; a5 et adjicietur vobis qui auditis. Qui enim habet,

dabitur ei: et qui non habet, etiam quod habe'.

tolletur ab eo.

26 Item dicebat, Ita est regnum Dei, ut si quis' 7 piam jaciat semen ia terram, et dormiat, et

exsurgat nocte ac die; et semen germiaet et a8 assurgat quomodo ipse nescit. Sua enim spoate

terra fructum fert; primum herbam, deinde spicam, deinde plenum frumentum in spica. a9 Quum autem prodiderit sere iructus, statim

miltit messores, quoniam adest messis.

MAR CUhf.

gaum Deil aut qua collatione contulcrimus illud? Velut grano sin a pi; quod quum seritur in

4, so — 5,a.) Si 30 Dicebat etiam, Cui rc t assi>oilavcrimus re-

33 34 35 36 37 gS 39 40 0 2 3 4

terra, minimum est omnium seminude qua in terra sant: scd quurn saturn fuerit, assurgit, et 6t maximum omnium olerum; editque ramos magnos, ita ut possint sub ejus umbra volucres c(eli nidulari.

Et talibus multis parabolis loquebatur eis sermoncm gvangrlA, prout poterant audire. Absque parabola vero non loquebatur eis; privatim autem discipulis suis cxplicabat omnia.

DtxtT autem eis die illo, quum serum A' re esset, Transcamus in ulteriorem ripe oe. Dimissa igitur turba, accipiunt eum ut erat in navigio; sed et alia navigiola erant curn eo. Tune oritur turbo venti magnus, et Auctus irruebant in n»igium, ita ut jam impleretur. Frat autem ipse in puppi, cervicali indormiens. Tune expergef>ciunt eum, dicuntque ei, Magister, non est tibi curn q»od perimus?

Ex perrcctus i

Et metuerznt me tu magno, diceban tque alius

a>iud, Qgisnam iste est, quod etiam ventus et mare auscu]tent ei?

vencrunt in ulteriorem rs'pam maris, in regipnem Gadarenorum. Egresso autem ipsi e nav>gio, stat>1 occurnt e monumentis quidam.

quo erat spiritus impurus; qui commorabatur in monumentis; et ne catenis quidem quisquam pot

EVANG. SEC.

88 [5, 4 — 1$.

fuerant ab eo catena, et pcgiica contrita; et 5 aequi verat ulius eum «mare. Et per omne

tgyygpggg erat die ac nocte in montibus, et in monumentis, clamans, et concidens seipsum lad pidibus. Quum vidisset autem Jesum e longin-

7 quo, cucurrit .et adoravit eum; et clamans voce

magna dixit, Quid mihi tecum, Jesu Fili Dei illius altissimi P Adjuro te prr Deum ne mc g torqueas. (Dicebat enim ei grsur, Exi, spiritus

impure, ex isto homine.)

9 Tune interrogavit eum, Quod tibi nomen esri

Et respondit, dicens, Legio mihi nomen est; >o quia multi sumus. Et multum precabatur eum,

ne ipsos mitteret extra iliam regionem.

rI Erat autem illic apud montes grex porcorum tz magnus pascens. Et precati sunt eum omnes

I'lli damones, dicentcs, Mitte nos in porcos, ut i3 in eos introeamus. Et hoc permisit eis statim

Jesus. Egressi vero spiritus illi impuri introierunt in porcos: et ruit ille grer e prN.'cipitio in mare, (erant autem quasi bis mille,) et suffocati sunt in mari.

Qui vero pascebant porcos, fugerunt, et ista

renunciarunt i n urbem et in agros. Et tile' egressi sunt, ut viderent quid illud esset quod t) factum fuerat. Veniunt igitur ad Jesum, et

conspiciunt curn qui fuerat dmmoniacus, sedentem, ac vestitum, et sana mentis, eum iegacane, r6 qui habuerat legionem: et metuerunt. Et qui

istic viderant, narravcrunt eis quomodo actum t7 esset curn d3.'moniaco, et de porcis. Tune Nlli

c~perunt eum rogare ut abiret ex hnibus ipsorum.

t8 apso vero ingresso in navigium, rogabat eum

illa qui fuerat dN.'moniacus ut esset curn ipso. t9 Jeans autem non permisit ei, sed ei dixit, Abi

S,so-ss.] MARCUS .. 89

domum tuam ad tuos, et eis renuncia quanta tibi Domiaus prmstiterit, et quod misertus sit 20 tui. Abiit igitur I'lie, et ca.pit pra:dicare in

Decapoii quanta ipsi fecisset Jesus: et omnes mirabantur.

2t ET quum Jesus rursurn trajecisset navigio in

ulteriorem repave, congregata est turba multa ad eum: eratque apud mare.

22 Et, ecce, venit unus ex prmfectis synagog~

nomine Jairus: et quum vidisset eum, accidit 23 ad pedes ejus; et multum precabatur eum,

dicens, Filiola mea in extremum adducta est: rogo ut venias, et imponas ei manus, ut serg vetur; et vivet. Abiit igitur /crux curn eo:

et sequcbatur curn turba multa, et comprimcbat eum.

(Tune mulier quondam, qum erat in Auxionc 26 sanguinis ob armis duodecim, fueratque multa

perpessa a multis medicis, ct impenderat omnia sua, et nihil adjuta fuerat, sed potius in detez7 rius venerat; quum audisset de Jesu, venit in

turba a tcrgo, et tetigit vestimentum ejus.

8 Dicebat enim, Si vcl vestimenta ipsius tetigero, 9 servabor. Et statim exaruit fons sanguinis

ipsius; cl sensit corpore sc s'Lnatam esse ez eo flagello.

30 Statim autem Jesus, quum spud se cognovisset vim qum ex ipso prodierat, conversus ad 3t turbam, dixit, Quis tetigit vestimenta mea~ Et

dixerunt ei discipuli ipsius, Conspicis turbam te 32 comprimentem, et dicis, Quis me tetigit. Ipse

vero circumspiciebat, ut videret earn qum hoc fece rat.

33 Mulier autem metuens et tremens, quum

sciret quod in se factum fuerat, venit et accidit 3g ei ad p~d~s, dixitque ei omnem veritatem. Illc

90 KVANG. SEC. [S,ss — 6,4.

autem exit ei, Fili a, 6dcs tua te servavit; abi

curn pace et esto sana cx fiagello tuo.} 35 +dhuc eo 1oquente, veniunt g~id~se a prafecto synzgoga, dicentes, Filia tua mortua est:

quid amplius vexas magistrumP 36 Jesus autem, statim ut audiit hunc scrmonem

qui dicebatur, dicit prafecto synagogue, Ne

metue, solummodo crcde.

37 Neque permisit ut se quisquam una sequeretur, nisi Petrus, et Jacobus, et Joannes fratet 38 Jacobi. Venit igitur domum prscfecti synagogm

et tumultum conspicit, Aentes et ejulantes mul 39 turn. Et ingressus dicit eis, Quid tumultuamini

et Aetis? puclla non est mortua, sed dormit.

40 Et deridebant eum. Ipse vero, ejectis omni

bus, assumit patrem et matrem puellm, et eos

qui secum erant, et ingreditur cu ubi erat puclla 4 t jacens. Prehensaque manu puella, dicit ci,

Talitha cumi; quod est, si interpreteris, Puclla, 4a (tibi dico,} surge. Et statim surrexit puella, et

ambulabat; erat enim anaorum duodecim.

43 Et obstupuerunt stupore magno. I Ipse vero

multum interdixit eis, ne quis id resciret; dixitque ut darctur puellm quod ederet.

ET egrcssus est illinc, venitque in patriam

suam: et secuti sunt eum ipsius discipuli. z Quumque advenisset sabbatum, ccepit in synagoga docere: multiquc audientes pcrcellcbantur,

dicentes, Unde huic ista? et qua est hmc sapientia qum data est ei, quod etiam virtutes tales 3 per manus ejus edantur? Nonne iste est faber

illa ~ filius Marite, frater Jacobi, et Jose, et

Judm, et Simonism nonne et sorores ejus hic

sunt apud nos? Et ofFendebantur in ipso.

Dicebat autem eis Jesus, Non est propheta

inhoaoratus, nisi in patria sua, et inter co-

6,$ — 1$.] MARCUM.

5 gnatos, et domi sua. Neque potuit illic virtutem

ullam edere, nisi gsod quum paucis male valen- 6 tibus imposuisset manas, sanavit cos. Mirabaturque propter incredulitatem eorum: et circuibat vicos in orban, docens.

7 TUNC advocavit duodecim illos, cmpitque eos

mittere binos; deditque eis jus ie spiritus impuros.

8 Et mandavit eis, ut nihil attollerent ad iter, nisi

virgam tantum; non peram, non panem, non ~s g in zona: sed at calccarentur sandaliis; et ne induerentur binis tunicis.

<0 Et dicebat eis, Ubicunquc introieritis clomum, It illic manete, usquedum exeatis illinc. Kt quicunque non exceperint vos, ncque audierint vos, egressi illinc, excutite pulverem qui suberit pedibus vestris, ut hoc sit testimonium adversus eos. Amen dico vobis, Tolerabilior crit Sodomorum concic'tco aut Gomorrhorum in die judicii, quam urbis illius.

Egressi igitur cllc proclamabant ut resipi l 3 scerent homcnes. Et da.monia multa ejicicbant,

ungebantque oleo multos male valentes, et sanabant sos.

AUDIvlT autem c'st rex Herodes; (erat enim

clarum factum nomen ejus;) dixitque, Joannes, ille qui baptizabat, suscitatus est ex mortuis, et t> propterea virtutes agunt in eo. Alii dicebant,

Elias est. Alii vero dicebant, Propheta est, vel Iti unus ex prophetis illis. Quum igitur hue audisse'