1-Ma’ruza: Hujayra va genomlar

Yadrocha- bu yadro ichidagi ma’lum bir ixtisoslashgan soha bo'lib, unda ribosoma subbirliklari to'planadi.Prokariotlarda DNK protsesingi sitoplazmada sodir bo'ladi.

Mitoxondriya va xloroplastlar:hujayra uchun energiya ishlab chiqaradi. Mitoxondriya-bu barcha eukariot hujayralar sitoplazmasida turli xil miqdor, shakllar va o'lchamlarda uchraydigan o'z-o'zidan ko'payadigan organellalardir. Hujayra mitoxondriyalarida hujayra ozuqalarida saqlanadigan energiyani (odatda glyukoza bilan bog'liq) ATF hosil qilish uchun kisloroddan foydalanib, oksidlovchi fosforillash orqali hujayraning energiyasini ishlab chiqarish jarayoni nafas olish sodir bo'ladi.Mitoxondriya prokariotlarga o'xshab, ikkitali bo'linish orqali ko'payadi.Xloroplastlar faqat o'simliklar va suv o’tlarda uchraydi va ular fotosintez orqali uglevodlarni hosil qilish uchun quyosh energiyasini yutib oladi.

Endoplazmatik retikulum:Endoplazmatik retikulum (ER)-bu sitoplazmadagi erkin suzuvchi molekulalar bilan solishtirilganda, ma'lum modifikatsiyalar va aniq yo'nalishlarga yo'naltirilgan molekulalar uchun transport tarmog'i hisoblanadi.ER ikki shaklga ega: uning yuzasida oqsillarni chiqaradigan ribosomalar bo'lgan donador ER va ribosomalarga ega bo'lmagan silliq ER.Silliq ER kaltsiy sekvestratsiyasi va chiqarilishida muhim rol o'ynaydi.

Golji apparati:Golji apparati asosiy vazifasi hujayra tomonidan sintezlangan oqsillar va lipidlar kabi makromolekulalarni qayta ishlash va taxlamlashdan iborat.

Lizosomalar va peroksisomlar:Lizosomalar oshqozon fermentlarini (kislota gidrolazalari) o'z ichiga oladi.Ular ortiqcha yoki eskirgan organellalarni, oziq-ovqat zarralarini va kirgan viruslarni yoki bakteriyalarni hazm qilishadi.Peroksisomlarada hujayrani zaharli peroksidlardan tozalovchi fermentlar mavjud.

Sentrosoma: sentrosoma hujayra sitoskeletning asosiy tarkibiy qismi mikronaychalarini ishlab chiqaradi.Sentrosoma ER va Golji apparati orqali transportni yo'naltiradi.Sentrosoma ikki sentrioladan iborat bo'lib, ular hujayralar bo'linishida ajraladilar va mitoz urchug’ining shakllanishiga yordam beradi.Hayvon hujayralarida bitta sentrosoma mavjud.Ular ba'zi zamburug'lar va suv o’tlarida hujayralarida ham mavjud.

Vakuolalar:vakuolalar chiqindi mahsulotlarni ajratadilar va o'simlik hujayralarida suvni saqlaydi.Ular ko'pincha suyuqlik bilan to'ldirilgan bo'shliq sifatida tasvirlanadi va membrana bilan o'ralgan. Ba'zi hujayralar,xususan Amoeba,qisqaruvchan vakuolalarga ega bo’lib, suv juda ko'p bo'lsa, hujayradan suvni chiqarib yuboradi.O'simlik va zamburug’ hujayralarining vakuolalari odatda hayvonlar hujayralariga qaraganda kattaroqdir.