1-ma'ruza mavzu: boshlang’ich sinf matematika kursida uchraydigan ti’ik masalalarning tasnifi. O’rta arifmetik sonni topishga doir masalalar. Ikki sonning yig’indisi (yoki ayirmasi)ga ko’ra shu sonlarni topishga doir masalalar. Reja
Yüklə 0,64 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ishni bajarish uchun namuna
| 8-MAVZU. HARAKATGA DOIR MASALALAR.
Mashg'ulot maqsadi: Harakatgadoirmasalalarustida ishlash bo’yicha amaliy ko’nikma hosil qilish. Mashg’ulotjihozi: DTS,dastur, 2-4 sinfdarsliklari. Masalaningqo’yilishi: Tinglovchi variant bo’yichaberilganmasalagaqisqayozuvbo’yichasharttuzishivamasalaniyechishilozim. Ishni bajarish uchun namuna: ‘iyoda kishi har soatda baravardan yo‘l bosib, 3 soatda 12 km yurgani ma’lum bo‘lsa, u qanday tezlik bilan yurgan? Masalani analiz qilish jarayonida o‘qituvchi masalaning sharti jadvalga qanday yozilishini ko‘rsatadi:
Bunday xulosa chiqariladi: agar masofa va harakat vaqti ma’lum bo‘lsa, `tezlikni to’ish mumkin. Tezlik masofaning vaqtga bo‘linganiga teng. Yechish: 12 km : 3 soat = 4 km/s Javob: 4 km/s Ushbu ti’ga tegishli quyidagi masalalarni yeching. Ikki shahar orasidagi masofa 150 km. Bu shaharlardan bir – biriga qarab ikki mashina yo’lga chiqdi. birinchi mashina 60 km, ikkinchisi 70 km yo’l yurganidan keyin ular orasida qancha masofa qoladi? Ikki ‘oyezd ikki shahardan bir-biriga qarab yo’lga chiqdi. Birinchi ‘oyezd ikkinchisi bilan uchrashguncha 167 km, ikkinchisi undan 98 km ortiq yo’l yurdi Oralaridagi masofa 1840 km bo’lgan iki shahardan bir vaqtga bir-biriga qarab ikki ‘oyezd yo’lga chiqdi. Necha soatdan keyin bu ‘oyezdlar uchrashadi Avtomobil 1488km masofani 124 km/ soat tezlik bilan necha soatda bosib o’tadi? Sayohatchilar kemasi 56 soatda 672 km suzdi. Kema bir soatda necha km suzgan? Bir shahardan qarama-qarshi yo’nalishda ikki mashina yo’lga chiqdi. Ulardan birining tezligi 60 km/soat. Ikkinchisiniki esa 80 km/soat. 6 soatdan keyin ular bir-birirdan qanday masofada bo’ladi? Te’loxod 6 soatda 300km masofani suzib o’tdi. ‘oyezd esa 8 soatda 736 km masofani bosib o’tdi. ‘oyezdning tezligi te’loxodning tezligidan qancha ortiq? Birinchi avtomobil 6 soat, ikkinchisi esa 2 soat yurdi. Agar birinchi avtomobil ikkinchisiga qaraganda 368 km ortiq yo’l bosgan bo’lsa, birinchi avtobilning tezligini to’ing. Vertalyot 180 km/soat tezlik bilan 5 soat uchdi. Qaytishda bu masofani 6 soatda uchib o’tdi. Vertalyot qaytishda qanday tezlik bilan uchgan? Bekatdan bir vaqtda qarama-qarshi yo’nalishda ikkita mashina yo’lga chiqdi. Birinchi mashina 50km/soat, ikkinchisi esa 70 km/soat tezlik bilan yurdi. 4 soatdan keyin ular orasidagi masofa necha kilometr bo’ladi? ‘iyoda va velosi’edchi bir vaqtda bir qishloqdan bir xil yo’nalishda yo’lga chiqdi. ‘iyodaning tezligi 4 km/soat, velosi’edchining tezligi undan 3 marta ortiq. 2 soatdan keyin velosi’edchi ‘iyodadan necha kilometr masofada bo’ladi? Motorli qayiq ko’lda 96 km masofani 24 km/soat tezlik bilan suzib o’tdi. Qaytishda shu masofada 1 soat kam vaqt sarfladi. Uning qaytishdagi tezligi qanday bo’lgan? Yuk mashinasi 5 soatda 200km yo’l bosgandan keyin, yana 100 km yo’l qoldi. Agar u tezligini soatiga 10 km ga oshirsa, qolgan yo’lni qancha vaqtga bosib o’tadi? Ikki shahardan bir vaqtda ikki ‘oyezd yo’lga chiqdi. Ular 7 soatdan keyin uchrashdilar. Ikkinchi ‘oyezdning tezligini to’ing. Oralaridagi masofa 600 km bo’lgan ikki shahardan bir vaqtda bir-biriga qarab ikki mashina yo’lga chiqdi va 4 soatdan keyin uchrashishdi. Birinchi mashinaning tezligi 70 km soat. Ikkinchi mashinaning tezligini to’ing. CHilangar 8 ta detalga ishlov byerish uchun 6 soat 40 minut vaqt sarfladi. U bitta detalga ishlov byerish uchun qancha vaqt sarflagan? Qurilishda 87500 dona taxta keltirildi. Birinchi kuni keltirilgan taxtadan 7marta kam taxta ishlatildi. Ikkinchi kuni qolgan taxtaning yarmi ishlatildi. Ikkinchi kuni qurilishga qancha taxta keltirilgan? ‘oyezd 520km yo’l yuridi. U dastlab 4 soat davomida 70 km soat, qolgan yo’lni esa 80 km, soat tezlik bilan bosib o’tdi. ‘oyezd butun yo’lga qancha vaqt sarflangan? Avtobus 180 km masofani 3 soatda bosib o’tdi. Qaytishda shu masofani 2 soatda bosib o’tish uchun avtobus tezligini qanchaga oshirishi kerak? It tulkini quvlashni boshlaganida. Ular orasidagi masofa 120 m edi. Agar it 120 m, min tezlik bilan, tulki esa 220 m, min tezlik bilan cho’ayotgan bo’lsa, it qancha vaqtdan keyin tulkiga yetib oladi? Toychoq o’tlab yurib, otardan 12 km uzoqlashib ketdi. U qaytishda 6 km, soat tezlik bilan yursa, otarga necha soatda yetib keladi? Yuk mashinasi 40km/soat tezlik bilan 4 soat yurdi. Yuk mashinasi qancha masofani bosib o’tdi? Samolyotning tezligi 450km/soat U 6 soatda qancha masofani bosib o’tadi? SHohbekatdan bir vaqtda ikki ‘oyezd qarama-qarshi yo’nalishda yshlga chiqdi. 5 soatdan keyin ular orasidagi masofa qancha bo’ladi? Avtomobil qishloqdan shaharga borish uchun oldin tosh yo’lga 30km/soat tezlik bilan 2 soat, keyin asfalg’t yo’lda 70 km/soat tezlik bilan 3 soat yo’l yurdi. Avtomobil qishloqdan shahargacha qancha yo’l yurgan? Avtomobil 180 km masofani 3 soatda bosib o’tdi U qanday tezlik bilan yurgan? Oralaridagi masofa 846km bulgan ikki shaxardan bir vaktda bir-biriga karab ikki ‘oyezd yulga chikdi. Birinchi ‘oyezd soatiga 48km, ikkinchisi esa soatida 56km yurdi. 3soatdan keyin ular orasidagi masofa qancha bo’ladi? Ikkita yuk mashinasi bir ombordan bir vaktda karama-karshi yunalishda yulga chikdi. 4soatdan sung bu mashinalar orasidagi masofa qancha bo’ladi? Yüklə 0,64 Mb. Dostları ilə paylaş:
|