1-mavzu: Barkamol shaxsni shakllantirishda pedagogikaning o’rni. Pedagogikaning metodologik muammosi va tadqiqot metodlari. Reja

kasbining  tutgan  o'rni  haqida.  Jamiyat  tomonidan  o'qituvchi  shaxsiga 
qo'yilayotgan  talablar  o'z  davrida  Sharq  mutafakkirlari  hamda  G'arb 
ma'rifatparvarlarining asarlarida o'z aksini topgan.  
Muhammad al-Xorazmiy, Abu Nasr Forobiy hamda Abu Rayhon Beruniylar 
o'qituvchining  ma'naviy-axloqiy  jihatdan  yetuk  bo'lishlariga  alohida  ahamiyat 
qaratadilar.  Ularning  fikrlaricha,  yaxshi  o'qituvchi  boshqalardan  bir  jihati  bilan 
farq qiladi, ya'ni, u o'zi ega bo'lgan bilimlarni yoshlarga beminnat o'rgatadi, har bir 
ishda ularga namuna bo'la oladi.   

5.Pedagog  kasbi  unga  mansub  bo‘lgan  shaxsga  shunday  talab  va  vazifalarni  qo‘yadiki  ular,  birinchi  navbatda,  faoliyat  ob‘ekti  bo`lgan  bola  shaxsiga  bo`lgan  munosabatda o`z aksini topishi lozim. Buyuk polyak pedagogini Yamush Karchak  buni ‗bolalarni sevmoq kerak‘ –deb e‘tirof etgan. Buning uchun esa pedagogning  o`zi haqiqiy inson bo`lmog`i lozim. Haqiqiy inson esa, birinchi galda, insonparvar,  ya‘ni  kim  bo`lishidan  qat‘iy  nazar  uni  sevmog`i,  bola  shaxsini  esa  insoniyatning  kelajagi  sifatida  hurmat  qilmog`i  lozim.  O`zbek  xalqining  pedagog  va  uning  sifatlari, roli to`g`risida muqaddas donishlari mavjud, ya‘ni ‗ustoz otangday ulug`,   ustoz ko`rmagan shogird yuz usulda yo‘rg`alar,  ota-ona bolani dunyoga keltiradi,  lekin ustoz ularni inson qilib tarbiyalaydi  va hokazolar. Ustoz bola shaxsini tarkib  toptirar  ekan,  uning  o`zi  to`liq  ma‘noda  ijobiy  axloqiy  sifatlarga  ega  bo`lmog`i  lozom,  ular  quyidagilardan  iborat:  samimiylik  va  beg`arazlik,  bag`rikenglik,  olijanoblik  va  xushfellik,  kechirimlilik  sofdillik  va  pokizalik  adolatlilik  va  insoflilik,  hamdardlik  va  hayrixoxlik,  andishalik,  sabr-  toqatlilik,  bosiqlik,  kamtarinlik,  iltifotlilik,    fidoiylik,  rahimdillilik,  g`amxurlik,  mehribonlik,  sadoqatlilik, vafodorlilik, mas‘uliyatlilik, aqllilik va boshqalar. Ushbu xususiyatlar  qanchalik ko`proq darajada ustozda tarkib topgan bo`lsa, uning bolalar o`rtasidagi  o`rni, obro`yi shunchalik yuqori bo`ladi. Obro`ni pedagoglar esa har qanday o`quv  muassasaning  faxri  o`quvchilarning  yaqin  maslakdoshi,  do`sti,  haqiqiy  ma`noda  belgisi  hisoblanadi.  O`quvchilar  bunday  pedagogga  talpinadilar  ular  bilan  turli  o`quv,  hayotiy  muammolarini  echishga  harakat    qiladilar,  namunali  ustozlarga  o`xshash uchun ta`qlid qiladilar.   O`qituvchi  pedagogning  asosiy  xislatlaridan  yana  biri  talab  va  xurmat  tarozisining to`g`ri his qilish hamda uni muvozanat holatida saqlay bilishdir. Ya‘ni  o`qituvchi  talabalarga  qanchalik  ko`p  talablar  qo`ysa  uni  shaxsini  shu  talablar  darajasida  hurmat  qilish  lozim.  Agar  talab  ko`p  bo`lib  hurmat  pasangisi  kamayib  ketsa,    o`qituvchi  o`z  obro`sini  yo`qota  boshlaydi,  o`quvchi  o`z  faoliyatiga