67
Koreys tili, matematika, aniq fanlar, jamiyat haqidagi fanlar, chet tili,
tasviriy san’at, musiqa. Odatda bu fanlar sinf rahbari tomonidan o‘qitiladi,
faqatgina ba’zi fanlar uchun maxsus o‘qituvchilar tayinlanadi. Boshlang‘ich
ta’limdan o‘rta ta’limga, undan yuqori ta’limga imtihonlar topshirish orqali
emas, balki faqatgina
ѐ
shiga qarab o‘tiladi. XX asrning 80 yillariga qadar ingliz
tili o‘rta maktablarda o‘qitilgan, hozirda esa boshlang‘ich maktabning 3-sinfidan
o‘qitilyapti. Koreys va ingliz tili grammatikasi juda juda katta farqli bo‘lganligi
uchun ingliz tilini o‘rganish juda qiyin. SHu bois ota-onalar o‘z farzandlarini
xususiy o‘quv muassasalariga qo‘shimcha o‘qishga jo‘natadilar. Xususiy o‘quv
muassasalari, ya’ni ―xagvonlar
‖
bolalarga til o‘rganishda individual
ѐ
ndashadilar. SHu maqsadda ingliz tilida gaplashuvchi chet elliklarni
boshlang‘ich maktabga jalb qilish yo‘lga qo‘yilgan.
Boshlang‘ich maktab koreyschasiga ―chxodыn xakk
ѐ‖
deb nomlanar va
boshlang‘ich ta’lim ma’nosini anglatar edi. 1996 yil Janubiy Koreya xukumati
bu nomni o‘zgartirdi va ―gukmin xakk
ѐ‖
deb nomladi. Bu atama ―fuqarolik
maktabi
‖
degan ma’noni anglatadi.
Koreyada davlat tasarrufidagi boshlang‘ich maktablardan tashqari qator xususiy
maktablar ham mavjud. Bu maktablarning o‘quv dasturlari davlat maktablari
o‘quv dasturlariga birmuncha mos keladi, lekin o‘qitish yuqori darajada amalga
oshiriladi. Masalan, kam sonli o‘quvchilarga ko‘p o‘qituvchilarning jalb etilishi,
qo‘shimcha fanlarning kiritilishi, umuman ta’limning yuqori standartlarga
egaligi va h.k. SHu bois ko‘pchilik ota-onalar o‘z farzandlarini xususiy
maktabga berishga intiladilar. Lekin bunday maktablarda o‘qish narxining
balandligi ota-onalarni o‘ylantirib qo‘yadi. Boshlang‘ich maktabni bitirgan
o‘quvchilar keyingi bosqichlarga imtixonsiz o‘tadilar. Janubiy Koreyada
sinflarni raqamlash odatdagiday pastdan yuqoriga emas, balki har bir ta’lim
bosqichida 1 dan boshlanadi. Masalan, boshlang‘ich maktab 1 dan 6 gacha, o‘rta
maktab (3 yil) 1 dan 3 gacha, sanaladi: boshlang‘ich maktabning 1-sinfi
(2,3,4,5,6-sinfi), o‘rta maktabning 1-sinfi (ya’ni, o‘zbek maktablaridagi 7-sinf),
68
oliy maktabning 2-sinfi (ya’ni o‘zbek akademik litsey va kasb-hunar kollejining
2-kurs talabasi) kabi.
Dostları ilə paylaş: