1 QİYMƏTLƏNDİRM
Yüklə 2,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
370 sözlə, bu risk gəlirlərin öhdəliklərin yerinə yetirilməsi üçün kifayət etmədiyi halda firmanın sahiblərinin gəlir əldə edə bilməməsi ehtimalı ilə əlaqədardır. Maliyyə riski firmanın maliyyələşdirilməsi üçün istifadə edilən xüsusi və borc vəsaitlərinin kombinasiyası ilə əlaqədar qeyri-müəyyənlik dərəcəsini ə
böyükdürsə, maliyyə riski də bir o qədər yüksək olur. Riskin artması borc vəsaitləri hesabına maliyyələşdirmə zamanı faizlərin və borcun əsas hissəsinin ödənilməsi üzrə öhdəliklərin yerinə yetirilməsi zəruriliyi ilə ə
səviyyəsinin dəyişməsi ilə bağlı olur. Yüksək inflyasiya alıcılıq qabiliyyətinin aşağı düşməsinə, deflyasiya isə alıcılıq qabiliyyətinin yüksəlməsinə səbəb olur. Faiz riski faiz dərəcəsinin dəyişməsi ilə bağlı olaraq investisiya alətlərinin dəyərinin dəyişməsi ilə əlaqədardır. Faiz dərəcələrinin yüksəlməsi bütün investisiyaların səmərəliliyinə müxtəlif dərəcədə mənfi təsir göstərir. Xüsusilə, dövri olaraq sabit gəlir əldə etməyi təmin edən investisiya alətlərinin dəyəri faiz dərəcəsinin dəyişməsi ilə adətən dəyişirlər. nvestisiya qərarlarına təsir edən mühüm risklərdən biri likvidlik riskidir. Likvidlik riski müəyyən anda və məqbul qiymətə investisiya obyektinin nağd pula satılmasının qeyri-mümkün olması ehtimalı ilə əlaqədardır. Bazar riski investisiya obyektindən asılı olmayan amillər hesabına investisiyadan gözlənilən gəlirlərin dəyişməsi ilə bağlıdır. Belə amillərə siyasi, iqtisadi və ictimai hadisələr və ya investorların zövq və təqdirlərinin dəyişməsini aid etmək olar. Məsələn, iqtisadiyyatda geriləmələrin baş verməsi zamanı bütün firmalar bunun təsirini hiss edir. Təsadüfü risk investisiya obyektinin dəyərinə əhəmiyyətli dərəcədə və təcili şəkildə təsir göstərən və əsasən və ya bütövlükdə gözlənilmədən baş verən hadisələrlə əlaqəli riskdir. Məsələn, gözlənilmədən firma digər firmanı almaq haqqında qərar verirsə və bu iri həcmli borc vəsaitləri hesabına həyata keçirilirsə, bu zaman firmanın risklik səviyyəsi yüksəlir. 371 nvestisiya risklərinin aşkara çıxarılmasına və aşağı salınmasına yönəldilmiş tədbirlərin aşağıdakı ardıcıllıqla aparılır: 1) nvestisiya risklərinin aşağı salınması məqsədinin müəyyən edilməsi; 2) nvestisiya risklərinin keyfiyyət və kəmiyyət təhlili; 3) Risklərin aşağı salınması metodlarının seçilməsi; 4) Alınmış nəticələrin təhlili. Məqsədin qoyuluşu mərhələsi iqtisadi konyukturanın təhlili və proqnozlaşdırılması metodlarının istifadəsi ilə, subyektlərin imkan və ehtiyaclarının aşkara çıxarılması ilə xarakterizə olunur. Riskin təhlili mərhələsində keyfiyyət və kəmiyyət təhlilinin müxtəlif metodlarından istifadə edilir: etibarlı informasiyaların, işləmələrin, toplanmış informasiyaların yığılması metodları, statistik və ehtimal metodları, investisiya riskinin funksional asılılıqlarının modelləşdirilməsi və s. Növbəti mərhələdə investisiya risklərinin aşağı salınmasının müxtəlif metodlarının səmərəliliyinin müqayisəsini aparmaq məqsədəuyğundur: layihənin iştirakçıları arasında riskin bölüşdürülməsi (riskin bir hissəsinin həmicraçılara verilməsi), layihə parametrlərinin və iqtisadi normativlərin təshihi, qabaqcadan görünməyən məsrəflərin örtülməsinə vəsaitlərin ehtiyatda saxlanması və sığorta. Yekunda nəticə, qəbul edilən qərarları təhlil etməyə və zərurət daxilində əvvəllər istifadə olunmuş təhlil metodlarına yenidən baxılmasına imkan verən risk haqqında yeni bilik olmalıdır. Təklif edilən sxemdə baza elementi riskin nəzəri-metodoloji təhlil mərhələsi sayılır. Belə ki, investisiya riskinin keyfiyyət təhlilinin həyata keçirilməsi zamanı riskin səviyyəsinin dəyişməsinə əhəmiyyətli təsir göstərməyə qabil amilləri müəyyən etmək zəruridir: - iqtisadi qanunvericiliyin və cari iqtisadi vəziyyətin, investisiya qoyuluşu və mənfəətdən istifadə şərtlərinin dəyişməsi; Yüklə 2,38 Mb. Dostları ilə paylaş:
|