1 QİYMƏTLƏNDİRM
Yüklə 2,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 5.2. Ayrı-ayrı ölk əl ərd ə qiym ətl əndirm ə f əaliyy əti
- Almaniyadır
93 Avropa qiymətləndirmə standartlarının zəruriliyi vahid meyarların yaradılması tələblərindən irəli gəlmişdir. Əlbəttə, etiraf olunmalıdır ki, Avropada standartların inzibati qaydada tətbiqinə nail olmaq nəinki çətindir, həm də mümkün deyil. Qiymətləndirmə fəaliyyətinin inkişafında mühüm hadisələrdən biri də Uruqvayda Tariflərin unifikasiyası üzrə QATT (bu qurum 1995-ci ildən Beynəlxalq Ticarət Təşkilatı adlanır) müqavilənin imzalanması oldu. Müqavilə qiymətləndirmə fəaliyyəti ilə bağlı xidmətlərin vacibliyini bir daha təsdiq etdi. Dünya miqyasında standartların unifikasiya olunmasına münasibət birmənalı deyil. Bəzən ayrı-ayrı ölkələr beynəlxalq standartların tətbiqinin qüsurlu olduğunu qeyd edir. Dövlət və qeyri-hökumət təşkilatlarının, qiymətləndiricilərin bu sahədə beynəlxalq ə məkdaşlığı (konfranslar, konqreslər, dəyirmi masalar və s.) problemlərin müzakirəsinə, standartlaşdırma prosesinin daha effektivliyinə xidmət edir, hazırlanan beynəlxalq standartların ayrı-ayrı dövlətlərin əldə etdikləri təcrübələr hesabına zənginləşməsinə gətirib çıxarır. Beynəlxalq Qiymətləndirmə Standartları Komitəsinə üzvlük qiymətləndirmə üzrə qarşıda duran vəzifələri dərindən dərk edən və kifayət qədər peşəkar qiymətləndiriciləri birləşdirən milli qiymətləndiricilər cəmiyyətləri və təsisatları tərəfindən həyata keçirilir. Üzv dövlətlər komitənin hazırladığı tövsiyyə və standartları müdafiə etməli, onların öz ölkələrində tətbiqinə şərait yaratmalı, habelə milli standartlarla beynəlxalq standartlar arasındakı əhəmiyyətli fərqləri araşdıraraq Komitəyə bu barədə müntəzəm məlumatlar təqdim etməlidirlər. Komitə 1985-ci ildə BMT-nin qtisadi və Sosial Şurasının reyestrinə daxil edilmişdir. Komitəyə inkişaf etmiş dövlətlərlə yanaşı Zambiya, Zimbabve, Qana və s. ölkələr də daxildirlər. Komitə indiyə qədər çoxsaylı qiymətləndirmə standartları işləyib hazırlamış və müvafiq səlahiyyətli qurumlar tərəfindən müəyyən olunmuş qaydada təsdiq edilmişdir. Həmin standartlara misal olaraq aşağıdakıları göstərmək olar: “Bazar dəyəri qiymətləndirmə bazası kimi”; “Bazar dəyərindən fərqli qiymətləndirmə bazası”; 94 “Maliyyə hesabatları üzrə sənədləşmələri tətbiq etmək məqsədilə qiymətləndirmə sistemi”; “Ssuda
təminatının, girovun
və borc
öhdəliklərinin təminatının qiymətləndirilməsi”. Digər standartlarda isə biznesin (müəssisənin), istehsal vasitələrinin, qeyri-maddi aktivlərin, təbii resursların qiymətləndirilməsi məsələləri öz əksini tapmışdır. Komitə tərəfindən hazırlanmış və hələlik layihə şəklində olan standartlar da vardır. Üzv dövlətlər standartların dəyişdirilməsinə və ya ona dəyişikliklər edilməsinə ehtiyac gördükdə bu barədə Komitəyə müraciət edə və müzakirələrin keçirilməsini tələb edə bilərlər.
Qiymətləndirmə elmi üzrə aparılan təhlillər və araşdırmalar göstərir ki, bu sahədə standartlarının hazırlanması, təşəbbüs göstərən ölkələr çox olmuşdur. Lakin, bu işin davamlı aparılmasında fərqlənən ölkələri nəzərdən keçirmək daha məqsədəuyğundur. Onlardan biri də Almaniyadır. Almaniyada müxtəlif qiymətləndirmə cəmiyyətləri, regional assosiasiyalar geniş fəaliyyət göstərir. Bu cəmiyyətlərə üzvlük bir qayda olaraq qiymətləndiricilərin ekspertizası və peşələrinin təkmilləşdirilməsi yolu ilə aparılır. Assosiasiyaların üzvləri isə, müxtəlif sferaların (daşınmaz əmlakın, avtomobillərin, suda üzən gəmilərin, ekoloji ziyanın, antikvar əşyaların, televiziya sistemlərinin, biznesin, mebel əşyalarının, xalça məmulatlarının və s.) ekspert qiymətləndiriciləri ola bilərlər. Almaniyada həmçinin qiymətləndirmə üzrə ctimai Ekspertlər Assosiasiyası da fəaliyyət göstərir. Almaniyada əmlak qiymətləndiricilərinin hazırlanmasının rəsmi səviyyədə tanınmış məcburi sistemi və qaydası yoxdur. Lakin, buna baxmayaraq Almaniyada öz sənətini və beynəlxalq standartları dərindən bilən kifayət qədər peşəkar qiymətləndiricilər mövcuddur. 95 Alman qanunlarına görə, qiymətləndirmə sahəsində biliyə və təcrübəyə malik olan istənilən şəxs qiymətləndirici ola bilər. Peşəkar statusu almaq üçün isə, bunlarla yanaşı aşağıdakı mərhələləri keçmək zəruridir: • Müvafiq ali təhsil haqqında diploma malik olmalı; • Diplomla yanaşı beş illik praktiki iş stajı; • Ali təhsil haqqında diplomu olmayanlar daşınmaz əmlak bazarında ən azı on illik staja malik olmalıdır. Bu tələblərə cavab verən şəxslər peşəkar qiymətləndirici olmaq üçün imtahan verməli və imtahandan müvəffəqiyyətlə keçməlidirlər.
böhranından sonra başlanmışdır. Əvvəllər bu iş kredit təşkilatları tərəfindən həyata keçirilirdi. lk peşəkar qiymətləndirmə şirkətləri də iqtisadi böhranın nəticələri aradan qaldırıldığı dövrlərdə yaradıldı. kinci dünya müharibəsindən sonra qiymətləndirmə fəaliyyətinin inkişafı ABŞ-da daha böyük vüsət almağa başladı. Son illərin məlumatlarına görə, qiymətləndiriciləri özündə birləşdirən təşkilatların sayı qırxa yaxındır. Bu təşkilatlar qiymətləndirmə fəaliyyətinin ən müxtəlif sahələrində fəaliyyət göstərir, problemləri araşdırırlar. Hazırda ABŞ-da qiymətləndiricilərin sayı təqribən 100 minə yaxındır. Onların 42 min nəfəri müxtəlif qiymətləndirmə təşkilatlarında çalışır. Digərləri isə müstəqil fəaliyyət göstərməyə üstünlük verirlər. ABŞ-da lisenziya almaq heç də, hər bir qiymətləndirici üçün məcburi deyildir. 1991-ci ildən ancaq daşınmaz əmlak sahəsində çalışan qiymətləndiricilər lisenziya alırlar. Federal hökumətin hazırladığı qaydalara görə, hər bir ştat qiymətləndirmə fəaliyyətinin lisenziyalaşdırılması mexanizminin işlənib hazırlanmasında və bu fəaliyyətlə bağlı digər məsələlərin həllində müstəqildir. ABŞ-da qiymətləndirici kadrların hazırlanması və lisenziyalaşdırma üzrə müvafiq komitə və subkomitələr fəaliyyət göstərir. Onların vasitəsi ilə dövlət lisenziya və sertifikatların verilməsinə nəzarəti həyata keçirir. Qiymətləndirmə fəaliyyətinin iqtisadiyyatda rolunun artması bu sahədə lisenziyalaşdırma və standartlardan istifadəyə xüsusi diqqətin yetirilməsini tələb edir. Yüklə 2,38 Mb. Dostları ilə paylaş:
|