1. Um félagsfræði og skyldar greinar Um sögu félagsfræðinnar


Kirkjusókn miðast mest við skírnir, fermingar, brúðkaup, jarðafarir, jól og kannski páska



Yüklə 164,31 Kb.
səhifə6/10
tarix05.02.2018
ölçüsü164,31 Kb.
#24674
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

Kirkjusókn miðast mest við skírnir, fermingar, brúðkaup, jarðafarir, jól og kannski páska

7. Fjölskyldan

Málefni fjölskyldunnar

  • Ógiftar konur í Japan

  • Áhrif fjölskyldu á félagsmótun

  • Íslenskt bændasamfélag – stórfjölskyldan og vinnuhjú

  • Börn leiguliða fóru snemma í vinnumennsku

  • Nútímasamfélag – kjarnafjölskyldan og aðrar samsetningar

Lífslíkur

  • Betri nú en fyrir 100 árum

  • Ungbarnadauði mun sjaldgæfari

  • 1860 – 30% af börnum dóu fyrir 1 árs aldur (brjóstagjafir sjaldgæfar, dúsa)

  • Meðalaldur karla 32 ár en kvenna 38 ár fyrir 1860

  • Nú – 76 ár hjá körlum og 81 ár hjá konum

Atvinnuskipting

  • Fjölskylda – framleiðslueining

  • Sjálfsþurftarbúskapur

  • Barnavinna

  • Lítil skólaganga (prestar, farskólar)

  • Lítið einkalíf - sterkt félagslegt taumhald – “allir vissu allt um alla”

  • Aðstæður fólks aldamótin 1900 (sjá 145)

Fjölskyldan og iðnvæðingin

  • Íslenska iðnbyltingin 1880-1930

  • Tæknivæðing til sjávar og sveita

  • Sjávarútvegur og iðnaður

  • Heimilin minnkuðu

  • Skýrari skil milli vinnutíma og frítíma

  • Börn fullgilt vinnuafl við 13 ára aldur

  • Verkaskipting – konur fóru þó meira í karlmannsstörf en öfugt

  • Fólksflótti úr sveitum

  • Sjávarþéttbýli og verslun og þjónusta

Ný samfélagsgerð

  • Skólaskylda 1907 – minni barnaþrælkun

  • Vinnuframlag barna ekki jafn nauðsynlegt og áður – batnandi efnahagur, meiri tækni

  • Börn vinnuafl og líftrygging foreldra

  • Kjarnafjölskylda í stað stórfjölskyldu

  • 7,4 einstaklingar í hverju heimili árið 1880 – nú 3 einstaklingar

  • Minnkandi frjósemi kvenna:
    - Getnaðarvarnir (pillan o.s.frv.)
    - Þátttaka á atvinnumarkaðinum
    - Langskólanám

Hvað er fjölskylda?

  • Margar útgáfur

  • Banaro – ættbálkurinn í Nýju-Gíneu:
    Kona getur ekki gifst fyrr en hún eignast barn og má ekki giftast þeim karli sem hún á barnið með

  • Hefðbundin kjarnafjölskylda: Hjón með börn sín

Fjölgifti

  • Fjölkvæni: Eiginmaður á fleiri en eina eiginkonu – tíðkast m.a. Í ýmsum arabalöndum, meðal mormóna (áður) og í ýmsum ættbálkum í Afríku

  • Fjölveri: Konan er gift fleiri mönnum samtímis – tíðkast meðal Nyinbana í Nepal
    – mjög sjaldgæft
    – einkum þar sem stúlkubörn eru borin út og karlar verða í meirihluta
    – heldur einnig barneignum í skefjum

Skipulagður ráðahagur - hagkvæmnishjónabönd

  • Rómantískar rætur hjónabanda sbr. Vesturlönd – sjaldgæft annars staðar í heiminum

  • Hagkvæmnissjónarmið – rómantík og tilfinningar bara bónus

  • Fjölskylda og ætt skipta meira máli ein einstaklingurinn

  • Að vera trú/r sínum foreldrum og ættinni

Ættartengsl

  • Greinarmunur á frændum, frænkum, ömmum og öfum í móður- og föðurætt hjá Norðurlandabúum – ekki Íslendingum

  • Föðurætt – karlleggur

  • Móðurætt – kvenleggur

  • Flókin ættarkerfi þar sem ættin er rakin í kvenlegg (sjá bls. 151)

Kjarnafjölskyldur

  • Minna mikilvægi ættarinnar í kjölfar iðnvæðingar og velferðar

  • Mörg tilbrigði kjarnafjölskyldu

  • Hjónaband án barna

  • Hjónaband með börnum

  • Einstæðir foreldrar með börnum

  • Óvígð sambúð með börnum

  • Óvígð sambúð án barna

Hlutverk fjölskyldu

  • Fjölskyldan hornsteinn samfélagsins

  • Félagslegt festi – neyslueining

  • Framleiðsla – úr framleiðslueiningu yfir í neyslueiningu

  • Kynlíf – nýliðun – foreldrar ekki alltaf giftir hvor öðrum

  • Félagsmótun – fjölskylda, dagmæður, skólar o.s.frv.

  • Ást – tilfinningalegt öryggi, samvera

  • Umönnun

  • Tilfinningatengsl

Fjölskyldan og tilfinningatengsl

  • Stuðpúði eftir erfiðan vinnudag

  • Hvíld og endurnæring

  • Þörf fyrir tjáningu tilfinninga

  • Vinátta

  • Traust

  • Virðing

  • Jafnrétti

  • Kynlíf og tilfinningar

8. Mismunandi sambúðarform

Hjónaband

  • Hjúskaparsáttmáli

  • Réttindi og skyldur

  • Efnahagslegur og tilfinningalegur trúnaður

  • Kirkjulegar vígslur

  • Meðalaldur hærri en áður

  • Nú – kk 35 ára og kvk 32 ára

  • F. 10 árum: kk 32 ára og kvk 28 ára

  • F. 30 árum: kk 26 ára og kvk 24 ára

Skilyrði fyrir stofnun hjónabands

  • Aldur (18 ára)

  • Lögræði

  • Tvíkvæni

  • Skyldleiki

  • Vígslumaður

  • Svaramenn / vitni

  • Spurning í sitthvoru lagi – Já!!

Óvígð sambúð

  • Staðfest sambúð án giftingar

  • “Reynslutímabil”

  • Standast hegningarlög um sifjaspell

  • Slit sambúðar án afskipta hins opinbera

  • Forsjá barna – samningur

  • Framfærsluskylda barna

  • Ekki sama réttarstaða og hjá hjónum!!!!

  • Sambúðarsáttmáli

Viðmið fyrir sambúð

  • Rómantísk ást

  • Bandalag fjölskyldna

  • Hagkvæmnisástæður

  • Kirkjuleg hjónavígsla

  • Borgaraleg hjónavígsla

  • Óvígð sambúð

  • Formleg viðmið – framfærsluskylda barna

  • Óformleg viðmið – aldursmunur, trúnaður, kynlíf o.s.frv.

Fjármál hjóna

  • Framfærsluskylda barna

  • Efnahagslegt sjálfstæði einstaklinganna

  • Gjaldþrot

  • Sameiginlegar eignir

  • Séreignir

  • Kaupmáli

  • Hjúskapareignir – hjúskaparréttur


  • Yüklə 164,31 Kb.

    Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə