| Daochilik ta’limotining asoschisi Lao-stzi (miloddan avvalgi VI - V asrlar) yipik namoyondasi Chjuan-stzi (miloddan avvalgi 369-286 yillar) xisoblanadi. Lao-stziga nisbat beriladigan “Dao de stzin” kitobida daochilikdagi asosiy yunalishlarning moxiyat aks etgan. “Dao - xamma narsadan ustun”, “ildiz”, “Er va osmonning onasi”, “dunyoning ilk asosi”, “sti” esa moddiy asos, dao “de” ni - fazilatni undan yaratadi. Shuningdek, “dao” yo’l ma’nosini ham anglatadi. “dao de stzin”ni “Fazilat yo’li” deb ham atash mumkin.
Inson mavjud olam kabi dao qonunlari asosidz vujudga kelgan, u tabiatni bir qismi, uning vazifasi fazilat (de) yo’lidan borish. har qanday suniy aralashuv, tabiatning muvofiqlik tartibini o’zgartirishga intilish-odamlar uchun halokatli, barcha yovuzliklarning, son-sanoqsiz baxtsizliklarning manbai tabiat joriy etgan qonunlardan chekinishdadir. Shu sababli Lao-stzi nazdida faoliyat daoga qarshi qaratilgan va xalqqa zarar keltiradi, uning asosiy axloqiy tamoyili “uvey” - faoliyatsizlik, donishmand kishining “dao”si, bu kurashsiz faoliyat. Lekin bu kurashsiz faoliyat aslida tabiatga qarshi bulmagan faol xatti-harakat, faqat daoga xos, tabiat qonunlariga mos faoliyat.
Dostları ilə paylaş: |
