50
BP Azərbaycanda Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2010
Mədəni irsin qorunub saxlanması
Biz Azərbaycanın
mədəni irsini qorumaq üçün ABŞ-da yerləşən Smitsonian İnstitutu və
Azərbaycan Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu ilə əməkdaşlıq edirik
BTC/CQBK-nin (Bakı-Tbilisi-Ceyhan/Cənubi
Qafqaz qaz boru kəməri) mədəni irs proqramı
2008-ci ildə Azərbaycanda və Gürcüstanda
həyata keçirilməyə başladı. Onun əsas tərkib
hissələri potensialın yaradılması və ictimaiyyətin
məlumatlandırılması işlərindən ibarətdir. BP və
onun tərəfdaşları bu proqrama 1 078 000 dollar
məbləğində vəsait ayırıb. 2010-cu ildə bu
məbləğin 395 300 dolları xərcləndi.
İl ərzində Vaşinqton şəhərində yerləşən
Smitsonian İnstitutu (Sİ) bu proqram və BTC/
CQBK marşrutu boyunca aşkar edilən maddi
mədəniyyət nümunələri barədə bir neçə dildə
“Boru kəmərləri dəhlizində keçmiş və gələcək
irs” adlı bir kitab nəşr etdirdi.
2010-cu ilin aprel ayında BTC/CQBK-nin
mədəni irs proqramından bəhs edən
www.agt.si.edu veb-saytı istifadəyə verildi.
Xəzər Enerji Mərkəzi öz arxeoloji sərgisinin
nümayişini davam etdirdi (Təhsil təşəbbüsləri
bölməsinə baxın).
Aprel ayında Sİ həm də BTC/CQBK-nin
arxeoloji proqramında iştirak etmiş Azərbaycan
və Gürcüstan arxeoloqları/alimləri üçün
maddi-mədəniyyət nümunələrinin
qiymətləndirilməsi, toplanması və qorunub
saxlanılması üzrə ikigünlük seminar keçirdi.
Seminarı Sİ, Arizona Universiteti və Berlin Milli
Muzeyinin beynəlxalq ekspertləri apardı.
Qobustan Dövlət Tarix-İncəsənət Qoruğunun,
Azərbaycan Arxeologiya və Etnoqrafiya
İnstitutunun və Gürcüstan Milli Muzeyinin
40-dan artıq təmsilçisi bu seminarda iştirak etdi.
Bundan başqa, il ərzində azərbaycanlı
xeyriyyəçi və neft sənayeçisi Hacı Zeynalabdin
Tağıyevə həsr edilmiş foto-albomun nəşrinə
sponsorluq etdik. Bu albom (ingilis və
Azərbaycan dillərində) xeyriyyəçilik, milli sərvəti
təhsil və mədəniyyətin inkişaf etdirilməsinə sərf
etmək ideyalarını təbliğ edir.
Gələcəyin təməli qoyulur
Günel Abdullayeva 2010-cu ildə BP-nin
Azərbaycanda maliyyə dəstəyi ilə Qafqaz
Universitetinin kimya mühəndisliyi fakültəsi
açıldıqda ora qəbul edilən səkkiz tələbədən
biridir. Universitetə qəbul imtahanında o,
ölkədə ən yüksək (700) bal toplamağa nail
oldu.
Yeni proqrama daxil olan Günel
Azərbaycanda həm də beynəlxalq səviyyədə
qəbul edilmiş kurikulum və yeni təsis edilmiş
kimya laboratoriyasından faydalanan ilk
tələbələrdən biri oldu. 2011-ci ildə tam işlək
vəziyyətdə olacaq laboratoriyanı dolaşan
Güneli onun müasirliyi və avadanlıqları
heyrətləndirdi.
Qafqaz Universitetində bu ali təhsil
təsisatının açılmasına dəstək verməklə, BP
Azərbaycanda yerli tələbələrin ölkəni tərk
etmədən beynəlxalq səviyyədə təhsil alması
üçün yeni imkanlar yaratmağa ümid edir.
BP-nin Azərbaycanda təhsil bölməsinin
rəhbəri Ceyhun Kərəmov deyir: “Yüksək
potensiallı azərbaycanlı tələbələrin kimya
mühəndisliyi ixtisasını seçməsindən çox
məmnunuq və bizim maliyyə dəstəyimiz
onlara təhsillə bağlı qarşılarına qoyduqları
məqsədlərə çatmaqda kömək edəcəkdir.
İnanırıq ki, bu fakültə Azərbaycanın kimya
mühəndisliyi sahəsini inkişaf etdirərək
beynəlxalq səviyyəyə çatdırmaq işində
hərəkətverici qüvvə olmaq potensialına malik
mütəxəssislər yetirəcəkdir.”
1
2
1
Bakı-Tbilisi-Ceyhan boru
kəmərinin çəkilməsi zamanı
aşkar edilmiş qədim maddi
mədəniyyət nümunələri
2
Zeynalabdin Tağıyev barəsində
kitabın təqdimatı
Cəmiyyət
BP Azərbaycanda Davamlı inkişaf haqqında hesabat 2010
51
Təhsil təşəbbüsləri
Təhsil təşəbbüslərinə dəstək vermək
Azərbaycanda davamlı biznes qurmaq istiqamətində səylərimizin
ayrılmaz hissəsidir
Bizim 2010-cu ildə mühüm bir təşəbbüsümüz
Qafqaz Universitetində kimya mühəndisliyi
fakültəsinin yaradılmasına verdiyimiz dəstək
oldu. Biz həmçinin Azərbaycanda Layihələrin
İdarə edilməsi Kollecinin açılması üçün razılaşma
imzaladıq və bir çox təqaüd proqramlarına
dəstəyimizi davam etdirdik.
Qafqaz Universiteti layihəsi
Biz Qafqaz Universitetində kimya mühəndisliyi,
neft-qaz mühəndisliyi və maşınqayırma kimi sahələr
üzrə beynəlxalq səviyyəli bakalavr proqramlarının
qurulmasına dəstək veririk. 2010-cu ildə universitetin
kimya mühəndisliyi fakültəsi açıldı və fakültəyə ilk 29
tələbə qəbul edildi. 2011-ci ildə açılacaq kimya
mühəndisliyi laboratoriyası ilə əlaqədar hazırlıq
işlərinə başlandı.
Bu ilk addımların uğurundan asılı olaraq, layihə
gələcəkdə Qafqaz universitetində neft-qaz
mühəndisliyi və maşınqayırma fakültələrinin
açılmasını nəzərdə tutur. Bu layihənin həyata
keçirilməsi üçün BP bir milyon dollar ayırmışdır.
Azərbaycanda Layihələrin İdarə
edilməsi Kolleci
2010-cu ilin noyabr ayında BP və onun
tərəfdaşları Azərbaycanda Layihələrin İdarə
edilməsi Kolleci açmaq üçün “ESI International”
şirkəti ilə müqavilə imzaladı. “ESI International”
layihələrin idarə edilməsi və biznes analizi üzrə
təlimləndirmə sahəsində aparıcı şirkətlərdən
biridir. BP bu təşəbbüsə 2013-cü ilədək dəstək
verəcək. Bu məqsədlə bir milyon dollar
ayrılmışdır. Kollec Xəzər Universitetinin nəzdində
fəaliyyət göstərəcək və proqrama qəbul hər
kəsə açıq olacaqdır.
Məktəbəqədər təhsilə dəstək
Bu layihə dövlət uşaq bağçalarında
məktəbəqədər təhsilin keyfiyyətini
yaxşılaşdırmaq və Azərbaycanda belə
bağçalardan istifadə imkanlarını genişləndirmək
üçün nəzərdə tutulmuşdur. Təhsildə İnnovasiya
Mərkəzi layihənin həyata keçirilməsinə 2010-cu
ilin dekabr ayında başladı. Layihə Şəmkir, Tovuz
və Samux rayonlarının beş icmasını əhatə edir
və bir il davam edəcək. Layihənin büdcəsi
103 475 dollardır.
BP-nin tələbə təqaüd proqramı
Azərbaycanda BP tərəfindən maliyyələşdirilən
BP-nin tələbə təqaüd proqramı 2007-ci ildə
başlanıb. Proqram Dövlət Neft Akademiyasında
neft mühəndisi və yerşünaslıq ixtisasları üzrə
təhsil alan tələbələrin təhsilinə dəstək verir.
2011-ci ilin əvvəlinə 180 nəfər birinci və ikinci
kurs tələbəsi, o cümlədən 2010-cu ildə 57
tələbə BP-nin tələbə təqaüdünü alıb. 2010-cu
ildə ən yüksək balla akademiyaya qəbul olmuş
30 tələbə BP-dən hədiyyə kompüterlər aldı. Biz
həmçinin 27 nəfər ikinci kurs tələbəsinin ingilis
dili kurslarında təhsil almasına sponsorluq etdik.
Qalan tələbələrə isə maddi köməklik göstərildi.
BP-nin tələbələr üçün geologiya
üzrə yay praktikası kursu
2010-cu ilin yayında BP Azərbaycanda tələbələr
və aspirantların sedimentologiya və struktur
geologiya üzrə yay çöl-səhra təcrübəsinə
sponsorluq etdi. Biliklərin
qiymətləndirilməsindən sonra ərizə vermiş 80
nəfər arasından 27 tələbə seçildi. Kurs
Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının və
Miçiqan Universitetinin nümayəndələri
tərəfindən keçirildi.
BP-nin yerşünaslıq və mühəndislik
üzrə silsilə mühazirələri
Biz yerli geoloq və mühəndislərə öz bilik və
bacarıqlarını artırmağa kömək etmək məqsədi
ilə yerşünaslıq və mühəndislik üzrə silsilə
mühazirələrin oxunmasına sponsorluğu davam
etdirdik. Kurslar hər ay Dövlət Neft
Akademiyasında keçirildi. Azərbaycandan və
digər ölkələrdən olan ekspertlər diqqəti
geologiya, geofizika və mühəndislik sahələri
üzərində cəmlədi. Yerli universitetlərin bir çox
tələbəsi və elm adamları bu mühazirələrdə
iştirak etdi.
Cənubi Xəzər hövzəsinin
modelləşdirilməsi mərkəzi
BP 2008-ci ildə Milli Elmlər Akademiyasının
Geologiya İnstitutunda Cənubi Xəzər hövzəsinin
modelləşdirilməsi mərkəzi açdı. Mərkəz müasir
geoloji modelləşdirmə avadanlıqları ilə təchiz
edilib və mürəkkəb cənubi Xəzər hövzəsinin
səthaltı modelləşdirilməsinə kömək edir. Buraya
geologiya, geofizika, geokimya və biostratiqrafiya
kimi müxtəlif elm sahələri cəlb olunur.
Mərkəzdə BP öz təcrübəsini neft və qaz
sənayesi mütəxəssisləri ilə bölüşür, həmçinin bir
institut elmi işçisinin Parisdə və bir neçə nəfərin
Milli Elmlər Akademiyasının Geologiya
İnstitutunda təcrübə keçməsinə sponsorluq edir.
Ərazidə əsas kollektor vahidlərinin və ayıran
təbəqələrin
a
paylanmasını daha yaxşı başa
düşmək məqsədi ilə 2010-cu ildə bəzi sahilyanı-
quru keçid zonası strukturlarının üçölçülü geoloji
modeli hazırlandı.
BP-nin maliyyələşdirdiyi biznes
jurnalistikası üzrə təlim proqramı
On ildən də çox davam edən və BP tərəfindən
maliyyələşdirilən biznes jurnalistləri üçün ingilis
dili kursunda indiyədək təxminən 200 nəfər yerli
jurnalist iştirak etmişdir. 2006-cı ildə biz biznes
jurnalistikası üzrə təlim proqramına başlamaqla
bu təşəbbüsün uğurlarını artırmaq qərarına
gəldik.
2010-cu il ərzində bu proqramda əvvəlki dil
təlimi mərhələsi iştirakçıları arasından seçilmiş
altı nəfər qabaqcıl azərbaycanlı jurnalist iştirak
etdi. Onlar çap, radio və onlayn kütləvi
informasiya vasitələrinin təmsilçiləri idi. Bu altı
nəfərə təhqiqatçı jurnalistika və sosial media
vasitələrindən istifadə üzrə təlim keçildi. Onları
həmçinin bir təlimatçı kimi öz bilik və
bacarıqlarını başqalarına vermək üçün
təlimləndirdilər. Qrup 2010-cu ildə Tompson
Fondunda təlim keçmək üçün iki dəfə Böyük
Britaniyaya səfər etdi.
Azərbaycanda neft və qaz ixtisasları
üzrə təqaüd proqramı
BP və onun tərəfdaşlarının maliyyələşdirdiyi bu
proqram azərbaycanlı tələbələrə Türkiyə və
Azərbaycan universitetlərində mühəndislik və
yerşünaslıq elmləri üzrə bakalavr və magistr
pilləsi üzrə təhsili almağa imkan yaradır. 2010-cu
ildə beş nəfər magistr və 74 nəfər bakalavr
təhsili alan tələbəyə köməklik göstərildi. Bu
proqram çərçivəsində 26 tələbə 2010-cu ildə
universitet təhsilini başa vurdu. 2010-cu ildə
verdiyimiz təqaüdlərin dəyəri 300 000 dollardan
çox idi.
Xəzər Enerji Mərkəzi
2010-cu ildə mərkəzə cəmi 4 395 nəfər, o
cümlədən 1 983 yaşlı və 2 412 məktəbli baş
çəkdi. 2009-cu ildə bu rəqəmlər müvafiq olaraq
2 769 yaşlı və 2 443 uşaq olmuşdur. Qonaqları
terminalda həyata keçirilən bəzi texniki
proseslərlə tanış etmək və əməliyyat sahələrinə
səfərləri optimallaşdırmaq məqsədi ilə mərkəz
“Səngəçal terminalına səyahət” adlı filmi
nümayiş etdirməyə başladı.
Orta məktəb müəllimlərinin xahişi ilə mərkəz
gənclər üçün yeni “kosmos” sərgisi və
“obyektlər necə uçur” adlı bir elmi tamaşa
hazırladı. Tezliklə bu tamaşa mərkəzin gənclər
arasında ən sevilən elmi tədbir oldu. O, fizika
qanunlarını izah edir, təyyarələrin və raketlərin
necə uçmasını göstərir.
a
Neft və qazın kollektorda tutulub saxlanmasını mümkün edən əsas
məhsuldar qatlar və onların üstünü örtən laylar.
Cəmiyyət