4
4-10 may 2017-ci il
Xalqımızın ümummilli lideri
Heydər Əliyevin anadan olması-
nın 94-cü ildönümünə həsr olun-
muş vergi xidməti əməkdaşları
arasında ənənəvi şahmat turni-
rinə yekun vurulub.
Aprel ayının 8-də start verilmiş
yarışlar Olimpiya sistemi üzrə
keçirilib, yarışlarda vergi orqan-
larının bütün strukturlarının
əməkdaşları iştirak edib. Ver-
gilər Nazirliyi Aparatının rəh-
bəri Ağasəməd Əfəndiyev turnir
iştirakçılarına minnətdarlığını
bildirərək, yarışın maraqlı rəqa-
bət şəraitində keçdiyini qeyd
edib. Onun sözlərinə görə, Ver-
gilər Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə
keçirilən bu turnir Azərbaycanda
şahmatın indiki səviyyəyə çatma-
sında müstəsna xidmətləri olmuş
ulu öndərimiz Heydər Əliyevin
əziz xatirəsinə həsr edilib. Prezi-
dent İlham Əliyevin də şahmatın
inkişafına böyük diqqət yetirdiyi-
ni nəzərə çatdıran natiq şahmatın
maddi-texniki bazasının güclən-
dirilməsi, şahmatçılara göstərilən
dövlət qayğısı və şahmatçıları-
mızın beynəlxalq yarışlarda qa-
zandıqları nailiyyətlərin sayının
günü-gündən çoxalması barədə
danışıb.
A.Əfəndiyev Şəmkirdə bey-
nəlxalq qrossmeyster Vüqar Hə-
şimovun xatirəsinə həsr edilən
ənənəvi beynəlxalq turnir -
“Shamkir Chess 2017” supertur-
nirinin keçirildiyini diqqətə çat-
dırıb. Qeyd olunub ki, “Shamkir
Chess 2017” turniri dünyada şah-
matsevərlər tərəfindən maraqla
izlənilir və artıq dördüncü ildir
ki, təşkil edilir. Bu beynəlxalq
turnirdə dünyanın ən yüksək
reytinqli qrossmeysterləri iştirak
edir. Azərbaycan şahmatçıları
bu turnirdə də uğurlu çıxış edir-
lər. Turnirin ölkə rəhbərliyinin
də diqqətində olduğunu bildirən
natiq artıq Şəmkirdə Vüqar Hə-
şimov Şahmat Akademiyasının
fəaliyyətə başladığını və 200-dək
gəncin burada şahmatın sirlərini
öyrəndiyini qeyd edib. Sonra qa-
liblərə diplomlar təqdim edilib.
Turnirin qalibi Vergilər Nazir-
liyinin 11 saylı Ərazi Vergilər
Departamentinin əməkdaşı Toğ-
rul Qasımov olub. Vergilər Na-
zirliyinin 4 saylı Ərazi Vergilər
İdarəsinin əməkdaşı Şəhriyar
Məmmədov 2-ci, Çağrı Mərkə-
zi Departamentinin əməkdaşı
Mahmud İbrahimov isə 3-cü yeri
tutub.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin
anadan olmasının 94-cü ildönümünə
həsr olunmuş şahmat turniri başa çatdı
«Yaşıl dəhliz» və partnyor
vergi ödəyiciləri
Vergi ödəyiciləri ilə vergi orqanları
arasında partnyorluq münasibətləri-
nin daha da inkişaf etdirilməsi, vergi
orqanları tərəfindən belə vergi ödə-
yicilərinə çevik və şəffaf xidmətlərin
göstərilməsi, onların fəaliyyətinin uço-
tda olduqları vergi orqanlarında vahid
struktur tərəfindən əlaqələndirilməsi,
bununla da digər vergi ödəyicilərində
könüllü əməletmənin təşviqinə nail
olunması istiqamətində islahatlar apa-
rılır. Bu islahatların davamı olaraq,
eləcə də biznesin və vergi ödəyicilə-
rinin fəaliyyətinin stimullaşdırılması
məqsədilə fəaliyyətini şəffaf qaydada
həyata keçirən vergi ödəyiciləri üçün
«Yaşıl dəhliz» prinsipi üzrə fərdi və
sürətli xidmətlərin göstərilməsinə
başlanıb və şəffaf vergi partnyorluğu
əsasında fəaliyyət göstərən vergi ödə-
yiciləri ilə işlərin tənzimləmə mexaniz-
minin müəyyən olunması üçün mü-
vafiq qaydalar təsdiq edilib. Vergilər
Nazirliyinin partnyor ödəyicisi statu-
suna malik olmaq üçün vergi ödəyi-
ciləri bir sıra meyarlara cavab verməli-
dir. Belə ödəyicilər vergi hesabatlarını
Vergi Məcəlləsində nəzərdə tutulmuş
müddətlərdə təqdim etməli, vergiləri
tam həcmdə və vaxtında ödəməli, iş-
lərin yerinə yetirilməsinə cəlb etdiyi
şəxslərin sayını və onların əməkhaq-
larını düzgün bəyan etməli, müha-
sibat uçotunu beynəlxalq və ya milli
uçot standartlarına uyğun aparmalı,
gücləndirilmiş elektron imzaya sahib
olmalı, yazışmaların elektron şəkildə
aparılmasına üstünlük verməli və di-
gər meyarlara cavab verməlidir. Part-
nyor vergi ödəyicisi statusunu əldə
edən ödəyicilərə unikal uçot koduna
malik bildiriş verilir və onlara ərazi
məhdudiyyəti nəzərə alınmadan «Ya-
şıl dəhliz» prinsipi əsasında xidmətlər
göstərilir. Belə ödəyicilərə elektron
xidmətlər, sənəd qəbulu, hazır sənəd-
lərin verilməsi, elektron sənəd müba-
diləsi, SMS məlumatlandırma xidmə-
ti, habelə ünvanlı (səyyar) xidmətlərin
göstərilməsi kimi ənənəvi xidmətlərlə
yanaşı, informasiya və kommunika-
siya texnologiyalarının son nailiyyət-
lərindən istifadə etməklə innovativ
üsullu xidmətlər də göstərilməkdədir.
Vergi ödəyicilərinə xidmət mərkəzlə-
rində partnyor ödəyicilər üçün xüsusi
imkanlar yaradılıb, onlara «Yaşıl dəh-
liz» vasitəsilə növbədənkənar fərdi və
sürətli xidmətlərin göstərilməsi məqsə-
dilə xüsusi masa ayrılıb. Vergi orqanları
ilə əlaqələndirilməsi məqsədilə hər bir
partnyor ödəyici üçün vergi əməkdaş-
larından kuratorlar nəzərdə tutulub.
Onlar partnyor ödəyicilərin müraciəti
əsasında ünvanlı xidmətlər göstərmə-
li, vergi qanunvericiliyində dəyişik-
lik olarsa, bu barədə vergi ödəyicisini
məlumatlandırmalı, onun mənafeləri
üçün qabaqlayıcı (profilaktik) tədbirlər
həyata keçirməli, partnyor ödəyicilərin
hər hansı uyğunsuzluğu yaranarsa, bu
məsələlərin həlli istiqamətində müva-
fiq tədbirlər görməlidirlər.
Bu ilin yanvar ayının 25-dən vergi
orqanları tərəfindən vergi ödəyicilərinə
partnyorluq statusunun verilməsinə
başlanılıb. İndiyədək partnyor vergi
ödəyici statusunun alınması üçün mü-
raciət edən və müəyyən olunmuş me-
yarlara uyğun olduğu müəyyən edilən
681 vergi ödəyicisi barədə məlumatlar
araşdırılıb, onlardan seçilmiş 445 vergi
ödəyicisinin elektron ünvanına «Part-
nyor vergi ödəyicisi statusunun əldə
edilməsi barədə» bildiriş verilib.
Xidmət mərkəzlərində işgüzar
mühit yaradılıb
Vergilərin könüllü ödənilməsi siste-
minin inkişaf etdirilməsi, xüsusilə
regionlarda sahibkarlığın inkişafı və
əlverişli biznes mühitinin formalaşdı-
rılması Vergilər Nazirliyi tərəfindən
daim diqqət mərkəzində saxlanılır.
2007-ci ildən başlayaraq vergi orqanı
olmayan şəhər və rayonlarda vergi
ödəyiciləri üçün müasir avadanlıqlar
və sürətli internet xətti ilə təchiz edil-
miş 58 xidmət mərkəzi yaradılaraq
vergi ödəyicilərinin istifadəsinə veri-
lib. Bunların 7-si Bakı şəhərində, 51-i
isə digər şəhər və rayonlarda yerləşir.
Xüsusilə regionlarda sahibkarlığın
inkişafı və əlverişli biznes mühitinin
formalaşdırılması məqsədilə 51 xid-
mət mərkəzindən 39-u vergi orqanı ol-
mayan şəhər və rayonlarda yaradılıb.
2017-ci ilin yanvar-mart ayları ərzində
xidmət mərkəzlərində qəbul edilmiş
vergi ödəyicilərinin sayı 171.785 nəfər,
göstərilmiş xidmətlərin sayı isə 279.571
olub. Xidmət mərkəzlərinə müraciət
etmiş şəxslərin 73,2%-i məhz region-
larda yerləşən xidmət mərkəzlərinə üz
tutub. Xidmət mərkəzləri vergi ödəyi-
cilərinin praktiki məsələlərlə əlaqədar
ən çox müraciət etdiyi ünvandır. Ha-
zırda müraciət edən şəxslərin məm-
nunluğunu və rahatlığını təmin etmək
məqsədilə xidmət mərkəzlərinin ək-
səriyyəti növbə, qeydiyyat, videonə-
zarət, səsyazma və qiymətləndirmə
(sorğu keçirmə) sistemləri ilə təchiz
edilib və mərkəzin girişində 3 elektron
növbə tutma terminalı quraşdırılıb.
Xidmət mərkəzlərinə müraciət edən
şəxslərə burada zəruri kömək göstəri-
lir, onlar bütün elektron xidmətlərdən
istifadə edə bilir, yazılı (kağız daşıyıcı-
sında) olan müraciətlərini təqdim edə
və hazır sənədi götürə bilirlər. Bundan
əlavə, xidmət mərkəzlərində Vergilər
Nazirliyinin Asan Sertifikat Xidmət-
ləri Mərkəzi adından vergi ödəyicilə-
rinə «ASAN imza» üzrə sertifikat xid-
mətləri göstərilir. Xatırladaq ki, vergi
ödəyicilərinə xidmət strukturları tərə-
findən aprelin 1-dək 270.758 «ASAN
imza» sertifikatı verilib. Vergi Məcəl-
ləsinə edilmiş dəyişikliklərə uyğun
olaraq, bu ildən vergi ödəyicilərinə
VÖEN xidmət mərkəzlərində fiziki
şəxslərin ilkin vergi uçotu ərizələrinin
emalı və şəhadətnamələrin imzalan-
ması, möhürlənməsi və üzlənməsi ilə
təqdim olunur.
Yanvar-mart ayları ərzində 22.865 ver-
gi ödəyicisi fəaliyyətini bərpa edib
ki, bu da ötən ilin müvafiq dövrü ilə
müqayisədə 48,4% çoxdur. Eyni döv-
rdə 8071 və ya ötən ilin müvafiq döv-
rünə nisbətən 3 dəfə çox təsərrüfat
subyekti fəaliyyətini bərpa edib. Fəa-
liyyətini dayandırmış təsərrüfat sub-
yektlərinin sayı isə ötən ilin müvafiq
dövrü ilə müqayisədə 25,9% azalıb.
Vergi Məcəlləsinin 220.10-cu maddə-
sində göstərilən fəaliyyət növləri ilə
məşğul olan şəxslər də «Sadələşdiril-
miş vergi üzrə sabit məbləğin ödənil-
məsi haqqında qəbz»in alınması ilə
bağlı xidmət mərkəzlərinə müraciət
etdikdə sabit vergi üzrə qəbz yerində-
cə hazırlanır və möhürlənərək vergi
ödəyicilərinə təqdim edilir. Bu qəbil-
dən olan vergi ödəyiciləri ilə aparılmış
məlumatlandırma işləri nəticəsində
aprelin 1-nə qəbz almış vergi ödəyi-
cilərinin sayı 953-ə çatıb.
Elektron xidmətlərin sayı və
keyfiyyəti artır
Vergi orqanı ilə vergi ödəyiciləri ara-
sında birbaşa təmasların minimu-
ma endirilməsi vergi inzibatçılığının
təkmilləşdirilməsinin əsas element-
lərindəndir. Buna görə də elektron
xidmətlərin sayının artırılması priori-
tet olaraq qalır. Azərbaycan Respub-
likası Nazirlər Kabinetinin 2011-ci il
24 noyabr tarixli 191 nömrəli qərarı
ilə təsdiq edilmiş «Elektron xidmət
növlərinin Siyahısı»na əsasən, Ver-
gilər Nazirliyi ən çox elektron xidmət
göstərən dövlət orqanıdır və artıq na-
zirlik tərəfindən göstərilən elektron
xidmətlərin sayı 65-ə çatdırılıb. Bu
xidmətlər fiziki şəxslərin (fərdi sahi-
bkarların) və hüquqi şəxslərin onlayn
qeydiyyatı, vergi ödəyicisinin uçot
məlumatlarının dəyişdirilməsi, fəa-
liyyətinin dayandırılması və bərpası,
vergi ödəyicisinin təsərrüfat subyekti-
nin (obyektinin) onlayn qeydiyyatı və
qeydiyyatdan çıxarılması, NKA-nın
və POS-terminalların onlayn qeydiy-
yatı və qeydiyyatdan çıxarılması, ver-
gi bəyannamələrinin elektron şəkildə
təqdim olunması, vergilərin elektron
formada ödənilməsi və s. istiqamət-
ləri əhatə edir. Vergi ödəyicilərinin
vergi orqanları ilə əlaqələrinin bütün
mərhələlərində: qeydiyyatdan bəyan-
namələrin təqdim edilməsinə, vergi
ödənişlərindən vergi nəzarəti pro-
sesinədək tam şəkildə elektron tex-
nologiyalar üzərindən aparılması ilə
bağlı sistemli, planlı, vahid mərkəz-
dən idarə olunan tədbirlər görülüb.
Azərbaycan Respublikası Preziden-
tinin «Dövlət orqanlarının elektron
xidmətlər göstərmə¬si¬nin təşkili
sahəsində bəzi tədbirlər haqqında»
23 may 2011-ci il tarixli fərmanı ilə
müəyyən edilmiş dövlət idarəçiliyi-
nin müasir Avropa standartlarına uy-
ğunlaşdırılması üzrə vəzifələrin icrası
vergi orqanları ilə vergi ödəyiciləri
arasında mükəmməl elektron əlaqələ-
rin qurul¬ma¬sın¬da, bu xidmətlərin
genişlən-dirilməsində yeni mərhələyə
qədəm qoyub. 2011-ci ildən eti¬barən
fiziki şəxslərin elektron formada ver-
gi uçotuna alınmasının, 2012-ci ildən
isə yerli in¬vestisiyalı məhdud məsu-
liyyətli cəmiyyətlərin elektron dövlət
qeydiyyatının aparılmasına baş¬lanı-
lıb. Bu, ölkəmizdə elektron imzadan
istifadə edilməklə vətəndaş cəmiyyə-
tinə və biz¬nes aləminə dövlət qurum-
ları tərəfindən təqdim olunan ilk elekt-
ron xidmət olub. Bu sahədə aparılan
islahatlardan biri də vergilərin ödənil-
məsi prosesinin sadə və rahat olması,
eyni zamanda, vergi ödəyicilərinin
vaxtının və xərclərinin azaldılmasına
şərait yaradılması ilə bağlıdır.
2012-ci ilin aprel ayından «Vergi və rü-
sumların internet vasitəsilə ödənilmə-
si» elektron xidmətinin tətbiqinə başla-
nılıb. Həmin tarixdən vergi ödəyiciləri
Vergilər Nazirliyinin www.e-taxes.gov.
az internet səhifəsinin «Onlayn kargü-
zarlıq və e-VHF» bölməsinin «Onlayn
ödəmə» altbölməsi vasitəsilə öz ver-
gi ödəmələrini həyata keçirə bilirlər.
2013-cü ildən Vergilər Nazirliyinin
Asan Sertifikat Xidmətləri Mərkəzi fəa-
liyyətə başlayıb və həmin ildən sahib-
karlıq subyektlərinin onlayn qeydiyya-
tında elektron imza ilə yanaşı, «ASAN
imza»nın da tətbiqi həyata keçirilir.
Elçin MƏMMƏDOV,
Vergilər Nazirliyinin Vergi
ödəyicilərinə xidmət və şəffaf vergi
partnyorluğu departamentinin baş
direktorunun müavini
Mərkəzi bankın depozit hərracında bağlanıl-
mış depozit əqdləri üzrə orta ölçülmüş faiz
dərəcəsi aşağı düşür.
01.05.2017-ci il tarixində Mərkəzi Bank tərəfin-
dən vəsaitlərin cəlb edilməsi üzrə keçirilmiş
növbəti depozit hərracında tələb 274.9 milyon
manat, hərrac nəticəsində bağlanılmış depo-
zit əqdləri üzrə orta ölçülmüş faiz dərəcəsi isə
12,98% təşkil etmişdir. Bu, 2017-ci ildə qeydə
alınmış ən aşağı faiz dərəcəsidir.
28.04.2017-ci il tarixində keçirilmiş depzoit
hərracında bağlanılmış depozit əqdləri üzrə
orta ölçülmüş faiz dərəcəsi 13,53%, 24.04.2017-
ci il tarixində 13,71%, 17.04.2017-ci il tarixində
13,96%, 14.04.2017-ci il tarixində 14,14%, 10 ap-
rel 2017-ci il tarixində 14,58%, 03 aprel 2017-ci
il tarixində 14,76%, 31 mart 2017-ci il tarixində
14,53%, 27 mart 2017-ci il tarixində 14,71%, 17
mart 2017-ci il tarixində 14,60%, 13 mart 2017-
ci il tarixində 14,65%, 6 mart 2017-ci il tarixin-
də 14,79%, 3 mart 2017-ci il tarixində 14,79%,
27 fevral 2017-ci il tarixində 14,73%, 20 fevral
2017-ci il tarixində 14,87%, 17 fevral 2017-ci il
tarixində 14,73%, 13 fevral 2017-ci il tarixində
14,74%, 6 fevral 2017-ci il tarixində 14,81%, 3
fevral 2017-ci il tarixində 14,79%, 30 yanvar
2017-ci il tarixində 14,60%, 24 yanvar 2017-ci il
tarixində 14,59%, 17 yanvar 2017-ci il tarixində
14,00%, 09 yanvar 2017-ci il tarixində 14,80%
təşkil etmişdi.
Mərkəzi Bank depozit hərracları vasitəsilə
dövriyyədəki manat kütləsini azaldır. Yəni,
dollar alışına yönəldilə biləcək izafi manat yı-
ğılır. Son iki ayda dolların manat qarşısında
ucuzlaşmasının əsas səbəbi Mərkəzi Bankın
sterilizasiya (izafi pulun dövriyyədən çıxarıl-
ması) əməliyyatlarıdır.
Qeyd edək ki, son depozit hərraclarında tələb
təklifi kəskin üstələyir.
Mərkəzi Bank depozit hərracları üzrə son dövr-
lər 14 gün müddət və 12,01%-14,99% faiz inter-
valı müəyyən edib. Ötən il keçirilmiş hərraclar-
da müddət 28 gün idi.
Mərkəzi Bank 13 iyun 2016-cı ildə keçirilmiş
birinci hərracda 6,49% dərəcəsi ilə 129 milyon
manat cəlb etmişdi. Ən yüksək faiz dərəcəsi
14,98% olaraq 2016-ci ilin 14 noyabr tarixində
qeydə alınmışdı.