200. Texnikanın səmərəliliyi hansı amillərin təsiri altında dəyişilir?



Yüklə 56,57 Kb.
tarix30.05.2022
ölçüsü56,57 Kb.
#88407
Biomexanika 400 az-qarışıq test


200. Texnikanın səmərəliliyi hansı amillərin təsiri altında dəyişilir?
A) yerinə yetirilməsinin avtomatlaşdırılması
B) idman nəticəsinin sabitliyi, yerinə yetirilən hərəkətlərin avtomatlaşdırılması
C) idmançının vəziyyətinin dəyişilməsi, rəqibin hərəkətləri, xarici şəraitin dəyişilməsi
D) texnikanın səmərəliliyini dəyişdirmək olmaz
E) rəqibin zəif hərəkətləri

Mövzu 13. İdman biomexanikasının fənni və üsulları

201. Biomexanika bir elm kimi nəyi öyrənir?
A) Biomexanika obyektlərin xarici quruluşunu öyrənir
B) Biomexanika insanın funksional vəziyyətini öyrənir
C) Biomexanika cisimlərin daxili quruluşunu, cisimlərin deformasiyasını öyrənir
D) Biomexanika bədənin bağları arasında qarşılıqlı əlaqə prosesini öyrənir
E) Biomexanika canlı orqanizmin toxuma, orqan və sistemlərinin mexaniki xassələrini və həyat proseslərini müşayiət edən mexaniki hadisələri öyrənən biofizikanın bir sahəsidir

202. Canlı sistemlərdə mexaniki hərəkət necə özünü göstərir?


A) Canlı sistemlərdə mexaniki hərəkət mexaniki qüvvələrin ən yüksək forması ilə ortaya çıxır
B) Canlı sistemlərdə mexaniki hərəkət bütün biosistemin ətraf mühitə, dayaqlara, fiziki cisimlərə və bioloji sistemin özünün deformasiyasına – bəzi hissələrinin başqalarına nisbətən hərəkəti kimi özünü göstərir
C) Canlı sistemlərdə mexaniki hərəkət güclərin elastik deformasiyası və insan bədəninin konfiqurasiyasının dəyişməsi ilə özünü göstərir
D) Canlı sistemlərdə mexaniki hərəkət biyomekanik sistemlərin qarşılıqlı təsiri kimi özünü göstərir
E) Canlı sistemlərdə mexaniki hərəkət bədənin hissələrinin yerləşdirilməsinin dəyişməsi ilə özünü göstərir
203. İnsanın motor fəaliyyəti necə həyata keçirilir?
A) İnsanın hərəkət fəaliyyəti radius boyunca tətbiq edilən və ona perpendikulyar olan mərkəzdənqaçma qüvvəsi hesabına həyata keçirilir
B) İnsanın hərəkət fəaliyyəti orqanizmin müxtəlif sistemlərinin qarşılıqlı təsiri və biomexanik sistemin fırlanmasının dəyişməsinin müxtəlif üsulları hesabına həyata keçirilir
C) Bir insanın hərəkət fəaliyyəti bir çox əlaqəli hərəkətlərdən təşkil edilmiş hərəkət hərəkətləri şəklində həyata keçirilir
D) Bir insanın hərəkət fəaliyyəti İş hərəkətləri şəklində həyata keçirilir
E) İnsanın hərəkət fəaliyyəti dairəvi hərəkətlər şəklində həyata keçirilir

204. İdmanın biomexanikasında hərəkətlərin öyrənilməsinin son məqsədi nədir?


A) Fiziki fəaliyyəti yaxşılaşdırmaq
B) idmançının psixoloji vəziyyətini yaxşılaşdırmaq üçün
C) əzələ kütləsinin qurulması
D) motor hərəkətlərinin mükəmməl yollarını tapmaq və onları daha yaxşı yerinə yetirməyi öyrətmək
E) atletik bədən quruluşunu yaratmaq

205. Hansı vəzifələr biomexanikanın xüsusi vəzifələridir?


A) Biomexanikanın xüsusi vəzifələri aşağıdakı məsələlərin tədqiqi vəzifələridir: müxtəlif bədən sistemlərinin funksiyaları, bir çox orqanizm funksiyalarının birləşmə modeli
B) Biomexanikanın xüsusi vəzifələri aşağıdakı məsələlərin öyrənilməsi vəzifələridir: idmançının orqanizminin quruluşu, xassələri və motor funksiyaları; əyilmə və uzanma zamanı proksimal birləşmədən açıq zəncirin sonuna qədər düz bir xətt üzrə məsafə; bədən sistemlərinin birləşmiş qarşılıqlı təsir mexanizmləri
C) Biomexanikanın xüsusi vəzifələri aşağıdakı məsələlərin öyrənilməsi vəzifələridir: idmançının orqanizminin quruluşunu, xassələrini və hərəkət funksiyalarını; rasional idman avadanlıqları; bədənin bir çox funksiyalarının birləşməsinin qanunauyğunluğu
D) Biomexanikanın xüsusi vəzifələri aşağıdakı məsələlərin öyrənilməsi vəzifələridir: idmançının orqanizminin quruluşunu, xassələrini və hərəkət funksiyalarını; rasional idman avadanlığı, müxtəlif bədən sistemlərinin funksiyaları
E) Biomexanikanın xüsusi vəzifələri aşağıdakı məsələlərin öyrənilməsi vəzifələridir: idmançının orqanizminin quruluşu, xassələri və motor funksiyaları; rasional idman avadanlıqları; bir idmançının texniki təkmilləşdirilməsi

206. Biomexanikanın məzmunu nəyi aşkar edir?


A) fizioloji istiqamət
B) mexaniki istiqamət
C) anatomik istiqamət
D) müvafiq anlayış və qanunlarla ifadə olunan nəzəriyyə və metod
E) idman hərəkətləri
207. Struktur hərəkətlər nəzəriyyəsində qoyulan əsas prinsiplər hansılardır?
A) əks əlaqə prinsipi, sistemlərin struktur qurulması prinsipi
B) tikinti sistemlərinin struktur quruluşu prinsipi, fəaliyyətin bütövlüyü prinsipi və şüurlu məqsədyönlülük prinsipi
C) təkmilləşmə prinsipi, hərəkətin tamlığı prinsipi və şüurlu məqsədyönlülük prinsipi
D) qarşılıqlı zənginləşmə prinsipi, təkmilləşmə prinsipi
E) əxlaqi prinsiplər və şüurlu məqsədyönlülük prinsipi

208. Mexanik yanaşmanın mənfi cəhəti nədir?


A) motor proseslərinin kəmiyyət ölçüsünü təyin etməyə imkan vermir
B) hərəkət proseslərinin keyfiyyət və kəmiyyət ölçülərini təyin etməyə imkan vermir
C) canlılar fizikasının keyfiyyət xüsusiyyətlərini aşağı qiymətləndirməkdə
D) mexaniki hadisələrin fiziki mahiyyətini izah etmir
E) motor funksiyalarının mexaniki parametrlərini ölçməyə imkan vermir

209. Bədənin vəziyyətinin və onun hərəkətlərinin saxlanmasında əzələlərin iştirakını müəyyən etməklə, oynaqlarda hərəkətlərin təsviri təhlili biomexanikanın inkişaf istiqamətlərindən hansı üçün xarakterikdir?


A) funksional-anatomik
B) mexaniki
C) fizioloji
D) riyazi
E) mexaniki-anatomik

210. İlk dəfə 1877-ci ildə P.F. Lesqaftın oxuduğu mövzunun adı nədir?


A) “heyvanların hərəkəti haqqında"
B) biomexanika
C) “bədən hərəkətləri nəzəriyyəsi”
D) “məşqin biomexanikası”
E) "ümumi biomexanika"

211. “Motor keyfiyyəti” anlayışını nə birləşdirir?


A) "Hərəkət keyfiyyəti" anlayışı, xüsusən də motor bacarıqlarının aspektlərini birləşdirir:
hərəkətin eyni xüsusiyyətlərində təzahür edir və eyni ölçüyə malikdir

oxşar fizioloji, biokimyəvi mexanizmlərə malikdir və psixikanın oxşar xüsusiyyətlərinin təzahürünü tələb edir


B) "Hərəkət keyfiyyəti" anlayışı hərəkətin xüsusiyyətlərini, motor bacarıqlarının aspektlərini, insanın motor imkanlarının məcmusunu birləşdirir
C) "Motor keyfiyyəti" anlayışı insanın psixoloji, fizioloji imkanlarının məcmusunu xarakterizə edir
D) "Motor keyfiyyəti" anlayışı, xüsusən də motor bacarıqlarının aspektlərini birləşdirir

hərəkətin müxtəlif xüsusiyyətlərində özünü göstərir və eyni ölçüyə malikdir


E) “Hərəkət keyfiyyəti” anlayışı psixoloji, insani imkanların məcmusunu və onun strukturunu xarakterizə edir

212. Əvvəlcədən müəyyən edilmiş şərtləri (onun həyata keçirilməsi üçün parametrləri) olan tapşırıq nədir?


A) sürət işi
B) parametrik tapşırıq
C) maksimum vəzifə
D) hərəkət tapşırığı
E) müvəqqəti təyinat

213. Dözümlülük nə adlanır?


A) Dözümlülük insanın bədən mövqeyinin sabitliyini artırmaq qabiliyyətidir
B) Dözümlülük insanın yükü uzun müddət onun intensivliyini azaltmadan yerinə yetirmək qabiliyyətidir
C) Dözümlülük hərəkət qüvvəsi ilə iş hərəkətlərinin sürəti arasında optimal nisbəti seçmək qabiliyyətidir
D) Dözümlülük hər bir insanın xarici mühitə enerji vermək xüsusiyyətidir
E) Dözümlülük insanın tarazlığı saxlamaq qabiliyyətidir

214. Dinamika nəyi öyrənir?


A) Hərəkət sürətini dinamika öyrənir
B) Dinamik bir insanın bütün hərəkətini və onun hərəkət etdirdiyi cisimləri öyrənir
C) Dynamics motor aparatının struktur xüsusiyyətlərini və onun əlaqələrini öyrənir
D) Dinamik bədən sistemlərinin qarşılıqlı əlaqəsini öyrənir
E) Dinamik hərəkətlərə səbəb olan daxili səbəbləri öyrənir

Mövzu 14. İnsanın bədəninin və onun hərəkətlərinin biomexaniki xassələri


215. Əvvəlcədən müəyyən edilmiş şərtləri (onun həyata keçirilməsi üçün parametrləri) olan tapşırıq nədir?
A) hərəkət tapşırığı
B) hərəkət tapşırığı
C) maksimum vəzifə
D) sürət işi
E) müvəqqəti təyinat

216. Biomexanikada insanın hərəkət qüvvəsi nə adlanır?


A) biomexanikada insanın hərəkət qüvvəsi onun motor tapşırığının parametrlərinə və ayrı-ayrı əzələ qruplarına təsir qüvvəsidir
B) İnsanın biomexanikada hərəkət qüvvəsi güc və sürət-güc keyfiyyətləri arasındakı əlaqədir
C) biomexanikada insanın hərəkət qüvvəsi onun bədəninin iş nöqtələri vasitəsilə ötürülən xarici fiziki mühitə təsir qüvvəsidir
D) biomexanikada insanın hərəkət qüvvəsi əzələlərin dartma qüvvəsinin onun bədəninin vəziyyətindən və bədənin hərəkət halqasının sürətindən asılılığıdır
E) biomexanikada insanın hərəkət qüvvəsi güc və iradi keyfiyyətlər arasındakı əlaqədir

217. İnsanın hərəkətinin gücünü nə müəyyənləşdirir?


A) insanın hərəkətinin gücü əzələlərin dartma qüvvəsindən, onun bədəninin vəziyyətindən, bədənin hərəkət edən halqasının sürətindən və hərəkət istiqamətindən asılıdır
B) Bir insanın hərəkətinin gücü əzələlərin dartma gücündən, bədəninin mövqeyindən, düşmənin niyyətlərini proqnozlaşdırmaq qabiliyyətindən asılıdır
C) Bir insanın hərəkətinin gücü əzələlərin dartma gücündən, bədəninin vəziyyətindən, bədənin halqalarının sərbəstlik dərəcəsindən asılıdır
D) İnsanın hərəkətinin gücü əzələlərin dartma gücündən, bədəninin vəziyyətindən asılıdır
E) İnsanın hərəkətinin gücü onun bədəninin vəziyyətindən, bədənin halqalarının sərbəstlik dərəcəsindən asılıdır

218. İdmançılarda gücün topoqrafiyasını nə müəyyənləşdirir?


A) idmançılarda gücün topoqrafiyası rəqibindən asılıdır
B) idmançılarda güc topoqrafiyası güc məşqlərini yerinə yetirərkən müxtəlif bədən mövqelərinin seçilməsindən asılıdır
C) idmançılarda gücün topoqrafiyası motor tapşırıqlarının yerinə yetirilməsi zamanı hərəkət hissələrinin nisbətindən asılıdır
D) idmançılarda gücün topoqrafiyası iradi səylərdən asılıdır
E) idmançılarda gücün topoqrafiyası idman ixtisasından asılıdır

219. Nə üçün müəyyən bir əzələnin gərginliyi ilə hərəkət qüvvəsi arasında təkbətək uyğunluq yoxdur?


A) bu, hər hansı bir hərəkətin çoxlu sayda əzələ qruplarının azalması və oynaq bucaqlarının dəyişməsi nəticəsində baş verməsi ilə əlaqədardır ki, bu da sümük, xüsusən də əzələ çiyinləri üçün əzələ dartma şəraitini dəyişdirir. dartma qüvvələri dəyişir
B) bu onunla izah olunur ki, insan hərəkətinin gücü bir çox hərəkətlərin fazalara birləşməsində təzahür edir
C) bu onunla bağlıdır ki, hər hansı bir hərəkət onların maksimum qısalması fonunda mənfi və müsbət əzələ işinin birləşməsidir
D) bu, hər hansı bir hərəkətin çoxlu sayda əzələ qruplarının daralması nəticəsində baş verməsi ilə əlaqədardır ki, bu da sümük üçün əzələlərin dartılması şərtlərini dəyişdirir, xüsusən də çiyinlərin əzələ dartma qüvvələri dəyişir
E) bu, hər hansı bir hərəkətin əzələlərin daralması nəticəsində baş verməsi ilə bağlıdır - sinergistlər və antaqonistlər

220. Kinematika nəyi öyrənir?


A) hərəkətlərin kinematikası hərəkətin baş vermə və dəyişmə səbəblərini öyrənir
B) hərəkətlərin kinematikası kütlələri və təsiredici qüvvələri nəzərə almadan hərəkətlərin məkan formasını və onların zamanla dəyişməsini öyrənir
C) hərəkət kinematikası fiziki cisimlərin sürət və qüvvənin tədricən dəyişməsində təzahür edən xassələrini öyrənir
D) hərəkətlərin kinematikası hərəkətlərin məkan formasını öyrənir
E) kinematika cisimlərin qarşılıqlı təsirini öyrənir

221. Hərəkətin kinematik xüsusiyyətləri hansı xüsusiyyətlərdən ibarətdir.


A) kinematik xüsusiyyətlər bunlardır: nöqtənin, cismin və cisimlər sisteminin koordinatları, sahənin əyriliyi, zaman momenti, hərəkətlərin müddəti, hərəkətlərin ritmi, hərəkətlərin sürəti, xətti və bucaq sürəti, xətti və bucaq sürəti
B) kinematik xüsusiyyətlər bunlardır: temp, ritm, hərəkətlərin müddəti, tərcümə hərəkətinin kinetik və potensial enerjisi, qaldırma qüvvəsi, sürükləmə, səmərəlilik
C) kinematik xüsusiyyətlər bunlardır: temp, ritm, hərəkətlərin müddəti, xətti və bucaq sürəti, xətti və bucaq sürəti, zaman anı, oksigen borcu, qüvvə, qüvvə momenti, qüvvə momenti və qüvvə momenti
D) kinematik xüsusiyyətlər bunlardır: nöqtənin koordinatları, cisim və cisimlər sistemi, nöqtənin trayektoriyası, oksigen borcunun dəyəri, sahənin əyriliyi
E) kinematik xüsusiyyətlər bunlardır: nöqtənin koordinatları, cisim və cisimlər sistemi, nöqtənin trayektoriyası, zaman anı, hərəkətlərin müddəti, hərəkətlərin ritmi, hərəkətlərin sürəti, xətti və bucaq sürəti, xətti və bucaq sürəti

222. İstinad orqanı (məsafə) ilə nə əlaqələndirilir?


A) istinad orqanı (məsafə) ilə məsafənin ölçülməsinin başlanğıcı və istiqaməti əlaqələndirilir və istinad vahidləri təyin edilir
B) maddi nöqtə, onun yerdəyişməsi qət etdiyi məsafədən çox böyük olduqda istinad cismi (məsafə) ilə əlaqələndirilir
C) istinad cisim (məsafə) məsafənin ölçülməsi istiqaməti ilə əlaqələndirilir
D) istinad cisim (məsafə) yol və istinad vahidləri ilə əlaqələndirilir
E) istinad orqanı (məsafə) məsafənin ölçülməsi istiqaməti ilə əlaqələndirilir və istinad vaxtı təyin edilir

223. Vaxt istinad sisteminə nə daxildir?


A) zamanın bir nöqtəsi zaman çərçivəsinə daxil edilir
B) zamana istinad sisteminə müəyyən başlanğıc və istinad vahidləri daxildir
C) zamana istinad sisteminə məkanda müəyyən başlanğıc və oriyentasiya daxildir
D) zamana istinad sisteminə vaxt daxildir
E) zamana istinad sisteminə nöqtənin yeri daxildir

224. İnsan orqanizmi nə vaxt bir sistem kimi qəbul edilə bilər


A) insan bədəni daimi hərəkətdə olduqda onu cisimlər sistemi hesab etmək olar
B) fəza-zaman xüsusiyyətlərinə təsir edən bədən halqalarının hərəkət xüsusiyyətləri vacib olduqda insan orqanizmini cisimlər sistemi hesab etmək olar
C) insan orqanizmi digər orqanlarla qarşılıqlı təsir xüsusiyyətləri vacib olduqda, bədən sistemi kimi qəbul edilə bilər
D) motor hərəkətinin yerinə yetirilməsinə təsir edən bədən halqalarının hərəkət xüsusiyyətləri vacib olduqda insan orqanizmi bədənlər sistemi kimi qəbul edilə bilər
E) insan orqanizmi istirahətdə olan zaman onu bədənlər sistemi hesab etmək olar
225. Temporal xüsusiyyətləri nə müəyyənləşdirir?
A) temporal xüsusiyyətlər hərəkətləri zamanda aşkar edir: hərəkətin başladığı və bitdiyi vaxt (zaman nöqtəsi); nə qədər davam etdi (hərəkət müddəti); hərəkətin nə qədər tez-tez yerinə yetirildiyi (temp), onların vaxtında necə qurulduğu (ritm)
B) temporal xüsusiyyətlər hərəkət hissələrinin nisbətini və onların qarşılıqlı təsirini xarakterizə edir
C) müvəqqəti xarakteristikalar biosistemin mexaniki vəziyyətinin və onun davranışının ölçüləridir
D) temporal xüsusiyyətlər bədənin halqalarının yerini müəyyən edir
E) temporal xüsusiyyətlər bədənin kosmosdakı vəziyyətini müəyyən edir

226. Bədənin ətaləti nə adlanır?


A) Bir cismin ətaləti tətbiq olunan qüvvənin böyüklüyünün onun yaratdığı sürətlənməyə nisbətidir
B) Bir cismin ətaləti, translyasiya hərəkəti zamanı cismin ətalətinin ölçüsüdür
C) Heç bir cisim eyni şəkildə xarici təsirlər olmadıqda sürəti dəyişməz saxlamaq iqtidarında deyil. Bu xassə cismin ətaləti adlanır
D) İstənilən cisimlər xarici təsirlər olmadıqda sürəti eyni şəkildə dəyişməz saxlayırlar. Heç bir ölçüsü olmayan bu xassə cismin ətaləti adlanır
E) İstənilən cisimlər xarici təsirlər olmadıqda sürəti eyni şəkildə dəyişməz saxlayırlar. Ölçüsü olan bu xassə cismin ətaləti adlanır

227. Bədənin ətaləti nə adlanır?


A) Bir cismin ətaləti fiziki cisimlərin bir xüsusiyyətidir və qüvvələrin təsiri altında zamanla sürətin tədricən dəyişməsində özünü göstərir
B) Bədənin hərəkətsizliyi cismin sürətini dəyişməz saxlamaq üçün cisimlərin xüsusiyyətidir
C) Bədənin hərəkətsizliyi bədənin mövqeyinin dəyişmə sürətinin ölçüsüdür
D) Bədənin ətaləti xarici qüvvələrə məruz qaldıqda cismin istirahət vəziyyətini saxlamaq qabiliyyətidir
E) Bədənin ətaləti xarici qüvvələr olmadıqda bədənin istirahət vəziyyətini saxlamaq qabiliyyətidir

228. Bədən çəkisi nədən asılıdır və bu göstəricini xarakterizə edən nədir?


A) Bir cismin kütləsi bədənin maddə miqdarından asılıdır və onun xassəsini xarakterizə edir - tətbiq olunan qüvvə onun hərəkətini necə dəqiq dəyişə bilər
B) Bir cismin kütləsi fiziki cisimlərin xüsusiyyətlərindən asılıdır və bütün maddi nöqtələrin kütlələrinin və fırlanma radiuslarının məhsulu ilə ölçülür
C) Bir cismin kütləsi fırlanma hərəkəti zamanı cismin ətalətinin müqayisəli ölçüsüdür
D) Bədən çəkisi fiziki hazırlıqdan asılıdır və sistemin özünü idarə etməsini xarakterizə edir
E) Bədən çəkisi fiziki hazırlıqdan asılıdır və idmançının quruluşunu xarakterizə edir

229. Ətalət momenti nədir?


A) Cismin oxa münasibətdə ətalət anı bütün xarici qüvvələrin cismə təsirinin ölçüsüdür
B) Cismin ox ətrafında ətalət anı bütün maddi nöqtələrin kütlələrinin hasillərinin və onların verilmiş oxdan olan məsafələrinin kvadratlarının cəminə bərabərdir
C) Cismin ox ətrafında ətalət anı bütün maddi nöqtələrin kütlələrinin hasilinə və verilmiş oxa olan məsafəsinə bərabərdir
D) Ətalət anı cismin kütləsi ilə həcminin hasilinə bərabərdir
E) Ətalət anı cismin kütləsi ilə sürətinin hasilinə bərabərdir

230. Deformasiya edən sistemdə hissələri bir-birindən uzaqlaşdıqda ətalət anı artır, yoxsa azalır?


A) Ətalət anı azalır
B) Ətalət anı artır
C) Dəyişmir
D) Artır və azalır
E) deformasiya edən sistemdə ətalət anı yoxdur

231. Qravitasiya radiusu nə ilə xarakterizə olunur?


A) Ətalət radiusu verilmiş cismin müxtəlif oxlarına nisbətən ətalət ölçüsünü xarakterizə edir
B) Ətalət radiusu verilmiş cismin müxtəlif oxlarına nisbətən tarazlıq vəziyyətini saxlamaq qabiliyyətini xarakterizə edir
C) Ətalət radiusu verilmiş cismin müxtəlif oxlarına nisbətən güc qradiyenti ölçüsünü xarakterizə edir
D) Bədənin dönmə radiusu bədənin hərəkətinin sabitliyinin göstəricisidir
E) Bədənin qirasiya radiusu bədən vəziyyətinin sabitliyinin göstəricisidir

232. Güc nəyə deyilir?


A) Qüvvət cismin ətalət ölçüsüdür
B) Qüvvət, sürət şəklində başqa bir cismə ötürülə bilən cismin tərcümə hərəkətinin ölçüsüdür
C) Qüvvət cisimlərin fırlanan cisimlərə fiziki təsirinin ölçüsüdür
D) Qüvvət bir cismin fırlanma hərəkətinin ölçüsüdür, onu sürət şəklində başqa bir cismə ötürməyə qadirdir
E) Güc bir cismin digərinə mexaniki təsirinin ölçüsüdür

Mövzu 15. Hərəkət aparatın biomexaniki sistemlərinin quruluşu və vəzifəsi.

233. Gizli reaksiya müddətini hansı komponentlər təşkil edir?
A) sensor və premotor komponentlər gizli reaksiya vaxtını təşkil edir
B) sinxron və premotor komponentlər gizli reaksiya vaxtını təşkil edir
C) sensor və sinxron komponentlər gizli reaksiya vaxtını əmələ gətirir
D) hissiyyatlı və polimorf komponentlər latent reaksiya müddətini əmələ gətirir
E) sensor və premotor və motor komponentləri gizli reaksiya vaxtını təşkil edir

234. Sistemin mövqeyi (insan bədəninin halqaları) necə müəyyən edilir?


A) Konfiqurasiyasını dəyişən cisimlər sisteminin (insan bədəninin bağlarının) mövqeyi (bədənin halqalarının qarşılıqlı düzülüşü) hər bir halqanın kosmosdakı mövqeyi ilə müəyyən edilir
B) Konfiqurasiyasını dəyişən orqanlar sisteminin (insan bədəninin bağlarının) mövqeyi bədənin ilkin və son vəziyyəti ilə müəyyən edilir
C) Konfiqurasiyasını dəyişən cisimlər sisteminin (insan bədəninin bağlarının) mövqeyi (bədənin halqalarının qarşılıqlı düzülüşü) hər bir halqanın kosmosdakı mövqeyi ilə müəyyən edilir
D) Konfiqurasiyasını dəyişən orqanlar sisteminin (insan bədəninin halqalarının) vəziyyəti (bədənin halqalarının nisbi mövqeyi) müvəqqəti xüsusiyyətlərlə müəyyən edilir
E) Konfiqurasiyasını dəyişən cisimlər sisteminin (insan bədəninin halqalarının) mövqeyi (bədənin halqalarının nisbi mövqeyi) ətalət xüsusiyyətləri ilə müəyyən edilir

235. Hərəkəti öyrənərkən nəyi müəyyən etmək lazımdır?


A) Hərəkəti öyrənərkən müəyyən etmək lazımdır

hərəkətin başladığı ilkin mövqe

hərəkətin bitdiyi son mövqe

bədənin hərəkət zamanı tutduğu bir sıra davamlı dəyişən, aralıq mövqelər


B) Hərəkəti öyrənərkən hərəkətin dəyişməsinin səbəbini və müvafiq hərəkət və reaksiyanı, habelə birgə qüvvələri müəyyən etmək lazımdır
C) Hərəkəti öyrənərkən bədənin ümumi kütlə mərkəzinin mövqeyinə uyğun olaraq onun konfiqurasiyasını dəyişə bilən cisimlər sisteminin vəziyyətini müəyyən etmək lazımdır
D) Hərəkəti öyrənərkən mərkəzdənqaçma və mərkəzdənqaçma sürətini təyin etmək lazımdır
E) Hərəkəti öyrənərkən mərkəzəqaçma sürətini və trayektoriyasını müəyyən etmək lazımdır

236. Müəyyən bir məşqin yerinə yetirilməsində hansı əzələnin və nə dərəcədə iştirak etdiyini necə müəyyən etmək olar?


A) Əzələlərin uzunluğunu qeydə alaraq, hansı əzələnin və konkret məşqin yerinə yetirilməsində nə dərəcədə iştirak etdiyini ən dəqiq müəyyən edə bilərsiniz
B) Müəyyən bir məşqin yerinə yetirilməsində hansı əzələnin və nə dərəcədə iştirak etdiyini dəqiq müəyyən etmək üçün maksimum əzələ gərginliyini bilmək lazımdır
C) Müəyyən bir məşqin yerinə yetirilməsində hansı əzələnin və nə dərəcədə iştirak etdiyini dəqiq müəyyən etmək üçün əzələlərin dartma qüvvəsini qeydə almaq lazımdır
D) Əzələlərin elektrik aktivliyini qeydə almaqla müəyyən bir məşqin yerinə yetirilməsində hansı əzələnin və nə dərəcədə iştirak etdiyini ən dəqiq müəyyən etmək olar
E) Əzələlərin qrup qarşılıqlı təsirini qeydə almaqla konkret məşqin yerinə yetirilməsində hansı əzələnin və nə dərəcədə iştirak etdiyini ən dəqiq müəyyən etmək olar

237. Dayaq-hərəkət aparatının biokinematik zəncirləri nədən ibarətdir?


A) Dayaq-hərəkət aparatının biokinematik zəncirləri hərəkətli şəkildə birləşdirilmiş halqalardan (bərk, elastik, çevik) ibarətdir və dəyişkən tərkibinə, uzunluğuna və formasına (mürəkkəb rıçaqlar və sarkaçlar) görə seçilir
B) Biokinematik zəncirlər bir-birinə bağlı sümük bağlarından və cütlərindən ibarətdir
C) Dayaq-hərəkət sisteminin biokinematik sxemləri hərəkət edən hissələrdən ibarətdir və kimyəvi tərkibində fərqlənir
D) Əzələ-skelet sisteminin biokinematik zəncirləri bədənin həndəsi olaraq bir-birinə bağlı son halqalarıdır
E) Sümük-əzələ sisteminin biokinematik zəncirləri sabit birləşmiş halqalardan (bərk, elastik, çevik) ibarətdir və fərqlənir

238. Hansı halda cismin hərəkəti irəliləmə hərəkətidir?


A) Cismin bütün nöqtələri əyrixətli hərəkət edəndə
B) Cismin bütün nöqtələri çevrələr üzrə hərəkət edəndə
C) Cismin bütün nöqtələri zaman keçdikcə vəziyyətlərini dəyişəndə
D) Cismin bütün nöqtələri zaman keçdikcə sürətini dəyişəndə
E) Cismin bütün nöqtələri eyni trayektoriyalarla hərəkət edəndə

239. Qüvvə momenti (qüvvə anı) fırladıcı momentdən nə ilə fərqlənir?


A) Hər ikisi eyni fiziki kəmiyyətdir
B) Qüvvə momenti qüvvənin ölçüsüdür, fırladıcı moment isə bu qüvvənin təsir istiqamətidir
C) Qüvvə momenti cismin sürətinin zaman keçdikcə dəyişməsidir, fırladıcı moment isə bu qüvvənin kəmiyyətidir
D) Qüvvə momenti sümük boyu təsir edən qüvvədir, fırladıcı moment isə sümüyə perpendikulyar qüvvədir
E) Qüvvə momenti sümük boyu təsir edən qüvvədir, fırladıcı moment isə onun dönmə bucağıdır

240. Mexanikanın bir bölməsi kimi dinamika nəyi öyrənir?


A) Düzgün cavab yoxdur
B) Hərəkəti onu yaradan səbəbləri nəzərə almadan öyrənir
C) Xarici qüvvələrin təsiri zamanı cismin sakitlik vəziyyətini öyrənir
D) Cismin hərəkətinin trayektoriyasının dəyişməsini öyrənir
E) Hərəkətin yaranması və dəyişmələrinin səbəblərini öyrənir

241. Qüvvənin çiyni:


A) Fırlanma oxundan qüvvənin tətbiq edildiyi nöqtəyə qədər məsafədir
B) Fırlanma oxundan qüvvənin təsir istiqamətinə qədər ən qısa məsafədir
C) Qüvvənin fırladıcı təsirinin kəmiyyətidir
D) Cismin bütün nöqtələrinin düzxətli hərəkət etdiyi halda yerdəyişmənin ölçüsüdür
E) Fırlanma oxu ilə qüvvənin təsir istiqaməti arasında bucaqdır

242. Mexanika fizikanın bir bölməsi kimi nəyi öyrənir:


A) Düzgün cavab yoxdur
B) Cismin vəziyyətinin zaman keçdikcə dəyişməsini
C) Obyektin digər obyektlərlə qarşılıqlı təsirini
D) Bütün cavablar düzdür
E) Material cisimlərin mexaniki hərəkətini

243. Əgər üzgüçü suyun dibinə enirsə onun təcilinin istiqamətini müəyyən edin?


A) suyun dibinə doğru
B) suyun səthinə doğru
C) qollara doğru
D) başa doğru
E) ayaqlara doğru

244. Üzgüçü suyun altı ilə üzürsə qüvvələri təyin edin?


A)
B)
C)
D)
E)
245. Sərbəst cismin diaqramını qurarkən təyin edilməsi vacib olan qüvvələr hansılardır?
A) yerdəyişmə,bütün kontakt qüvvələri
B) kütlə, sürtünmə,müqavimət, əzələnin reksiya qüvvəsi
C) sürət, tarazlıq,dartı qüvvəsi,Arximed qüvvəsi
D) ağırlıq, oynaqların reaksiya qüvvəsi, müqavimət, sürtünmə və əzələyə təsir edən qüvvə
E) tarazlıqda saxlanması mümkün olan qüvvə momenti və daxili müqavimət qüvvəsi

246. Passiv və aktiv elastiklik arasındakı fərq necə adlanır?


A) çeviklik
B) passiv elastikliyin olmaması
C) aktiv və passiv elastikliyin olmaması
D) aktiv elastikliyin olmaması
E) elastikliyin olmaması

247. Biomexaniki sistemə hansı qüvvələr tətbiq edilə bilməz?


A) biomexaniki sistemə cazibə qüvvələri, çəki qüvvələri və s
B) partnyorun və digər qüvvələrin səyləri biomexaniki sistemə tətbiq oluna bilər
C) biomexaniki sistemə cazibə qüvvələri, dayaq reaksiyaları, çəki qüvvələri və s
D) biomexaniki sistemə cazibə qüvvələri, çəki qüvvələri, əzələlərin dartılması və s
E) cazibə qüvvəsi, çəki qüvvələri, qaldırma qüvvəsi, fırlanma momenti, yerində olan hərəkətlər biomexaniki sistemə tətbiq edilə bilər

248. Bədənin vəziyyətini saxlamaq üçün nə etmək lazımdır?


A) bədənin vəziyyətini qorumaq üçün oynaqlardakı əlaqələri düzəltmək və xarici qüvvələrin yerini, məkanda oriyentasiyanı (hərəkətləri və fırlanmaları istisna etmək) və dayaqla əlaqəni dəyişməsinin qarşısını almaq lazımdır
B) bədənin vəziyyətini qorumaq üçün oynaqlardakı əlaqələri düzəltmək və daxili qüvvələrin yerini dəyişməsini, kosmosda oriyentasiyanı (hərəkətləri və fırlanmaları istisna edir) və dayaqla birləşməsini qarşısını almaq lazımdır
C) gövdənin vəziyyətini qorumaq üçün oynaqlardakı əlaqələri düzəltmək və xarici və əyləc qüvvələrinin yerini, məkanda oriyentasiyasını (hərəkətləri və dönüşləri istisna etmək) və dayaqla əlaqəni dəyişməyə imkan verməmək lazımdır
D) gövdənin vəziyyətini saxlamaq üçün oynaqlarda əlaqələri düzəltmək və əyləc qüvvələrinin yerini, məkanda oriyentasiyasını (hərəkətləri və fırlanmaları istisna etmək) və dayaqla əlaqəni dəyişməyə imkan verməmək lazımdır
E) bədənin vəziyyətini qorumaq üçün oynaqlardakı əlaqələri düzəltmək və tarazlayıcı qüvvələrin yerini, kosmosdakı oriyentasiyasını (hərəkətləri və fırlanmaları istisna etmək) və dayaqla əlaqəni dəyişməyə imkan verməmək lazımdır

Mövzu 16. Hərəkət əməliyyatlarının biomexanikası.

249. Sürət-güc indeksi hansı düsturla müəyyən edilir?

Sürət gücü indeksi düsturla müəyyən edilir.


A) tgα \= Fmax: tmax
B) tgα \= Fmax * tmax
C) tgα \= Fmax + tmax
D) tg α \= Fmax + tmax *K
E) tg a \=F – t

250. Müsbət və mənfi olduqda qüvvənin momenti nədir?


A) Qüvvə momenti bir qüvvənin cismə təsirinin ölçüsüdür. Qüvvə cismin saat əqrəbinin əksi istiqamətində fırlanmasına səbəb olduqda qüvvə momenti müsbət, bədən saat əqrəbinin əksinə fırlandıqda isə mənfi hesab olunur
B) Güc anı bir qüvvənin cismə fırlanma hərəkətinin ölçüsüdür. Qüvvənin cismin saat əqrəbinin əqrəbinin əksinə fırlanmasına səbəb olduğu müsbət an, cismin saat əqrəbinin əksi istiqamətində (müşahidəçinin tərəfdən) fırlanması zamanı qüvvənin anı qüvvət anı hesab olunur
C) Qüvvə momenti qüvvənin cismə fırlanma təsirinin ölçüsüdür. Qüvvənin cismin saat əqrəbinin əksinə fırlanmasına səbəb olduğu zaman qüvvənin anı müsbət, cismin saat yönünün əksinə (müşahidəçinin tərəfdən) fırlandıqda isə mənfi an hesab olunur
D) Qüvvənin təsir xətti fırlanma oxundan keçdikdə qüvvənin momenti müsbət, keçmədikdə isə mənfi hesab olunur
E) Gücün təsir xətti bir neçə fırlanma oxundan keçdikdə qüvvənin momenti müsbət, keçmədikdə isə mənfi hesab olunur

251. Xarici qüvvələrin baş vektoru və baş momenti nə adlanır?


A) Əsas vektor CM-ə tətbiq olunan qüvvələrin nəticəsidir, bədənin kütlə mərkəzinin xətti sürətlənməsini təyin edir; qüvvələrin əsas anı bədənə tətbiq olunan xarici qüvvələrin anlarının cəmidir, bədənin bucaq sürətini təyin edir
B) Əsas moment CM-ə tətbiq olunan qüvvələrin nəticəsidir, cismin kütlə mərkəzinin xətti sürətləndirilməsini təyin edir; əsas vektor bədənə tətbiq olunan xarici qüvvələrin anlarının cəmidir, bədənin bucaq sürətini təyin edir
C) Əsas vektor CM-ə tətbiq olunan qüvvələrin nəticəsidir, bədənin kütlə mərkəzinin bucaq sürətlənməsini təyin edir; qüvvələrin əsas anı bədənə tətbiq olunan xarici qüvvələrin anlarının cəmidir, bədənin bucaq sürətini təyin edir
D) Əsas vektor CM-ə tətbiq olunan qüvvələrin nəticəsidir, bədənin kütlə mərkəzinin bucaq sürətlənməsini təyin edir; qüvvələrin əsas anı cismə tətbiq olunan xarici qüvvələrin anlarının cəmidir, bədənin xətti sürətlənməsini təyin edir
E) Əsas vektor CM-ə tətbiq olunan qüvvələrin nəticəsidir, bədənin kütlə mərkəzinin xətti sürətlənməsini təyin edir; qüvvələrin əsas anı cismə tətbiq edilən daxili qüvvələrin anlarının cəmidir, bədənin xətti sürətlənməsini təyin edir

252. Oynaqda həlqənin hərəkəti zamanı tutucu cisim kimi nə və mərkəzdənqaçma qüvvəsi funksiyasını yerinə yetirir?


A) Birləşmədəki bağın hərəkəti zamanı saxlayan cisim onunla əlaqəli bitişik halqadır və mərkəzdənqaçma qüvvəsi cazibə qüvvəsidir
B) Qovşaqda həlqənin hərəkəti zamanı kənar qüvvənin momenti tutucu cisim, dayağın reaksiya qüvvəsi isə mərkəzdənqaçma qüvvəsi kimi çıxış edir
C) Qovşaqda halqanın hərəkəti zamanı saxlayan gövdə ona bağlı halqadır, mərkəzdənqaçma qüvvəsi isə dəstəyin reaksiya qüvvəsidir
D) Oynaqda halqanın hərəkəti zamanı saxlayan gövdə ona bağlı olan bitişik halqadır, mərkəzdənqaçma qüvvəsi isə qonşu bağın tərəfdən birləşmənin əzələlərin və artikulyar-bağ aparatının dartılmasına reaksiyasıdır
E) Birləşmədəki əlaqənin hərəkəti zamanı tutan cisim onun ümumi kütlə mərkəzidir və mərkəzdənqaçma qüvvəsi sabit cismin tərəfdən əlaqənin reaksiyasıdır

253. Halqa oynaqda hərəkət etdikdə mərkəzdənqaçma qüvvəsi kimi nə xidmət edir?


A) mərkəzdənqaçma qüvvəsi sürtünmə qüvvəsidir
B) mərkəzdənqaçma qüvvəsi dayağın reaksiya qüvvəsidir
C) mərkəzdənqaçma qüvvəsi qonşu həlqədən əzələlərin və oynaq-bağ aparatının dartılması ilə əlaqənin reaksiyasıdır
D) cazibə qüvvəsi mərkəzə doğru hərəkət edən qüvvədir
E) mərkəzdənqaçma qüvvəsi sabit cisimdən əlaqənin reaksiyasıdır

254. Oynaqların sürətini dəyişən səbəb nədir?


A) qüvvə impulsu və qüvvə momenti
B) əzələnin dartı qüvvəsi və yerin cazibəsi
C) sürtünmə və dayağın reaksiya qüvvəsi
D) kinetik moment və oynaqların qarşılıqlı yerləşmə vəziyyəti
E) potensial enerji və dözümlülük

255. Biomexaniki sistemin kütlə mərkəzinin dəyişməsinə təsir edən nədirr?


A) daxili qüvvələr
B) xarici qüvvələr
C) yerin cazibəsi
D) orqanizmin daxilində gedən proseslər
E) havanın müqaviməti və əzələnin təqəllüs etməsi

256. Heç bir kontakt olmadan cismə təsir edən xarici qüvvə hansıdır?


A) reaksiya qüvvəsi
B) sürtünmə qüvvəsi
C) ağırlıq qüvvəsi
D) müqavimət qüvvəsi
E) oynağın reaksiya qüvvəsi

257. Daxili sürtünmə nəyə deyilir?


A) quru cisimlərin sürtünməsinə
B) müxtəlif cisimlərin sürtünməsinə
C) eyni cismin hissəciklərinin sürtünməsinə
D) maye və quru arasındakı sürtünməyə
E) maye və qaz sürtünməsinə

258. İdman hərəkətləri icra edən zaman idmançı hansı enerji növlərindən istifadə edir?


A) potensial,kinetik,daxili
B) potensial,kinetik,xarici
C) daxili və metabolik
D) kinetik,daxili,elastik
E) potensial,xarici

259. İdmançının enerji mənbələri hansılardır?


A) metabolik reaksiyalar,mexaniki proseslər
B) kinetik hərəkətlər,potensial qüvvələr
C) daxili enerji
D) kalorili qidalar
E) geyim və qida

260. Tullanma hərəkəti icra edən idmançıya təsir edən qüvvənin istiqamətini müəyyən edin?


A) hərəkət istiqamətdə
B) yuxarı istiqamətdə
C) sağa doğru
D) sola doğru
E) aşağı istiqamətində

261. Zərbə anı boksçunun çəkisi 1 tondur. Onun kütləsi nə qədərdir?


A) 50 kq
B) 100kq
C) 78kq
D) 93kq
E) 85kq

262. Planetdəki bütün cisimlərə nə təsir edir?


A) yerin cazibəsi
B) reaksiya qüvvəsi
C) çəki və çəkisizlik
D) elastiki deformasiya
E) potensiallı sahə

263. Kütləsi 70 kq olan idmançıya təsir edən ağırlıq qüvvəsini hesablayın?


A) 730N
B) 630N
C) 700N
D) 600N
E) 1000N

Mövzu 17. Hərəkətin keyfiyyətinin biomexanikası

264. Sürət keyfiyyətlərinin xüsusiyyətləri hansılardır?
A) Sürət keyfiyyətləri insanın müəyyən şərtlər üçün minimum vaxt müddətində motor hərəkətlərini yerinə yetirmək qabiliyyəti ilə xarakterizə olunur. Güman edilir ki, tapşırığın icrası qısa müddətə davam edir və yorğunluq yaranmır
B) Sürətin keyfiyyəti bir insanın motor hərəkətlərini yerinə yetirmək qabiliyyəti ilə xarakterizə olunur ki, kütlə mərkəzi bədənin vəziyyətini bərpa etmək zonasında qalsın
C) Sürət keyfiyyətləri insanın müəyyən şərtlər üçün minimum vaxt müddətində motor hərəkətlərini yerinə yetirmək qabiliyyəti ilə xarakterizə olunur. Güman edilir ki, tapşırığın yerinə yetirilməsi bədənin mövqeyinin qorunması zonasında ağırlıq mərkəzinin mövqeyinin qorunmasına səbəb olur
D) Sürət keyfiyyətləri insanın hərəkət hərəkətlərini yerinə yetirmək qabiliyyəti ilə xarakterizə olunur. Güman edilir ki, tapşırığın icrası qısa müddətə davam edir və yorğunluq yaranmır
E) Sürət keyfiyyətləri insanın yorulmadan motor hərəkətlərini yerinə yetirmək qabiliyyəti ilə xarakterizə olunur

265. Sürət keyfiyyətlərinin təzahür növləri hansılardır?


A) sürət keyfiyyətlərinin təzahürünün üç əsas növünü ayırmaq adətdir: tək bir hərəkətin sürəti; hərəkət tezliyi, atlama
B) sürət keyfiyyətlərinin təzahürünün üç əsas növünü ayırmaq adətdir: hərəkətlərin sürəti; hərəkətlərin tezliyi; reaksiya gecikməsi
C) sürət keyfiyyətlərinin təzahürünün üç əsas növünü ayırmaq adətdir: hərəkətlərin sürəti; uçuş tezliyi; reaksiya gecikməsi
D) sürət keyfiyyətlərinin təzahürünün üç əsas növünü ayırmaq adətdir: hərəkətlərin koordinasiyası; hərəkətlərin tezliyi; reaksiya gecikməsi
E) sürət keyfiyyətlərinin təzahürünün üç əsas növünü ayırmaq adətdir: tək bir hərəkətin sürəti; hərəkətlərin tezliyi; reaksiya gecikməsi

266. Reaktivlik əmsalı nədir?


A) K \= Fmax : (tmax * P), burada P idmançının bədən çəkisidir
B) K \= Fmax: (tmax *F), burada F idmançının hərəkətinin gücüdür
C) K \= Fmax : (tmax - m), burada m idmançının bədən çəkisidir
D) K \= tmax * P, burada P idmançının bədən çəkisidir
E) K\= t - P, burada P idmançının bədən çəkisidir

267. Motor tapşırığını yerinə yetirərkən hansı üç əsas dəyişənlə məşğul oluruq?


A) motor tapşırığını yerinə yetirərkən biz həmişə üç əsas dəyişənlə məşğul oluruq: motor tapşırığının intensivliyi, motor tapşırığını yerinə yetirmək üçün vaxt və idmançının performansı
B) motor tapşırığını yerinə yetirərkən biz həmişə üç əsas dəyişənlə məşğul oluruq: motor tapşırığının intensivliyi, motor tapşırığının həcmi və oksigen tutumu
C) motor tapşırığını yerinə yetirərkən biz həmişə üç əsas dəyişənlə məşğul oluruq: motor tapşırığının intensivliyi, motor tapşırığının həcmi və motor tapşırığının vaxtı
D) motor tapşırığını yerinə yetirərkən biz həmişə iki əsas dəyişənlə məşğul oluruq: motor tapşırığının intensivliyi və motor tapşırığının həcmi
E) motor tapşırığını yerinə yetirərkən biz həmişə iki əsas dəyişənlə məşğul oluruq: motor tapşırığının intensivliyi və motor tapşırığını yerinə yetirmək üçün lazım olan vaxt

268. İcra olunan hərəkat tapşırığının intensivliyi dedikdə nə başa düşülür?


A) motor tapşırığının intensivliyi üç mexaniki kəmiyyətdən birini bildirir

idmançının sürəti

güc

güc
B) motor tapşırığının intensivliyi üç mexaniki kəmiyyətdən birini bildirir



dözümlülük

güc


güc
C) motor tapşırığının intensivliyi üç mexaniki kəmiyyətdən birini bildirir

idmançının sürəti

güc

performans


D) motor tapşırığının intensivliyi üç mexaniki kəmiyyətdən birini bildirir

idmançının sürəti

güc

dözümlülük


E) motor tapşırığının intensivliyi üç mexaniki kəmiyyətdən birini bildirir

gorülən iş

güc

güc


269. İcra olunan motor tapşırığının həcmi dedikdə nə başa düşülür?
A) Motor tapşırığının həcmi üç mexaniki kəmiyyətdən birini ifadə edir

qət edilən məsafə

görülən iş

qüvvənin impulsu


B) Motor tapşırığının həcmi üç mexaniki kəmiyyətdən birini ifadə edir

qət edilən məsafə

görülən iş

ətalət momenti


C) Motor tapşırığının həcmi üç mexaniki kəmiyyətdən birini ifadə edir

qət edilən məsafə

güc

qüvvənin impulsu


D) Motor tapşırığının həcmi üç mexaniki kəmiyyətdən birini ifadə edir

icra müddəti

yerinə yetirilən iş

qüvvənin impulsu


E) Motor tapşırığının həcmi üç mexaniki kəmiyyətdən birini ifadə edir

icra müddəti

yerinə yetirilən iş

güc


270. Hansı göstəricilərə erqometrik göstəricilər deyilir?
A) Hərəkət tapşırığının yerinə yetirilməsinin intensivliyini, gücünü və həcmini göstərən göstəricilər erqometrik göstəricilər adlanır
B) Güc, intensivlik, sürət, aerob maddələr mübadiləsinin göstəriciləri erqometrik göstəricilər adlanır
C) İntensivliyin, gücün və motor tapşırığının yerinə yetirilmə vaxtının göstəricilərinə erqometrik göstəricilər deyilir
D) Hərəkət tapşırığının yerinə yetirilməsinin intensivliyinin, həcminin və vaxtının göstəricilərinə erqometrik göstəricilər deyilir
E) Erqometrik göstəricilər insanın ətraf mühitlə əlaqəsini xarakterizə edən göstəricilərdir

271. Dözümlülüyün gizli göstəricilərinin əsasında nə dayanır?


A) Dözümlülüyün gizli göstəriciləri yerinə yetirilən işin və sərf olunan enerjinin dəyərlərinin müqayisəsinə əsaslanır
B) Dözümlülüyün gizli göstəricilərinin əsasını müxtəlif dözümlülük növlərinin bir-biri ilə müqayisəsi təşkil edir
C) Dözümlülüyün gizli göstəricilərinin əsasını müəyyən bir motor tapşırığında erqometrik göstəricilərin sərf olunan enerji ilə müqayisəsi təşkil edir
D) Dözümlülüyün gizli göstəriciləri müəyyən bir motor tapşırığında erqometrik göstəricilərin digər tapşırıqlardakı nailiyyətlərlə müqayisəsinə əsaslanır
E) Dözümlülüyün latent göstəriciləri dözümlülüyün əsas növlərinə əsaslanır

272. Dözümlülük əmsalı nədir?


A) KV \u003d t d.: tet
B) KV \u003d t d. + tet
C) ZS \u003d t d. - tet
D) ZS \u003d t d.: tet
E) KV \u003d t d- t mərtəbəsi

273. Sürət və dözümlülük ehtiyatı arasında hansı əlaqə var?


A) Sürət ehtiyatı nə qədər az olarsa, dözümlülük də bir o qədər yüksək olar
B) sürət ehtiyatı nə qədər az olarsa, dözümlülük də bir o qədər aşağı olar
C) Sürət ehtiyatı nə qədər çox olarsa, dözümlülük də bir o qədər çox olar
D) onlar arasında heç bir əlaqə yoxdur
E) Asılılıq daimi deyil

274. Əməyin səbəb olduğu əmək qabiliyyətinin müvəqqəti azalması necə adlanır?


A) Dözümlülük
B) Bədənin yorğunluğu
C) Orqanizmin əmək fəaliyyəti
D) Orqanizmin enerji aktivliyi
E) Orqanizmin aerob ehtiyatının azalması

275. Yorğunluq vəziyyətində hərəkətlərin texnikasında baş verən dəyişikliklərin xarakteri necədir?


A) Yorğunluq nəticəsində baş verən hərəkət texnikasında baş verən dəyişikliklər ətraf mühitin müqaviməti ilə bağlı ola bilər
B) Yorğunluq vəziyyətində müşahidə edilən hərəkət texnikasında baş verən dəyişikliklər iki xarakter daşıyır: yorğunluq nəticəsində yaranan dəyişikliklər və bədənin halqalarının mövqelərinin dəyişməsi
C) Yorğunluq vəziyyətində müşahidə edilən hərəkət texnikasında baş verən dəyişikliklər ikili xarakter daşıyır: inhibə nəticəsində yaranan dəyişikliklər və idmançının funksional imkanlarının dəyişməsi
D) Yorğunluq vəziyyətində müşahidə edilən hərəkətlərin texnikasında baş verən dəyişikliklər iki xarakter daşıyır: emosional reaksiya nəticəsində yaranan dəyişikliklər və əzələ tonusunun saxlanmasını təmin edən adaptiv reaksiyalar
E) Yorğunluq vəziyyətində müşahidə edilən hərəkət texnikasında dəyişikliklər ikili xarakter daşıyır: yorğunluq nəticəsində yaranan dəyişikliklər və bu dəyişiklikləri kompensasiya etməli olan adaptiv reaksiyalar, həmçinin idmançının funksional imkanlarının azalması

276. Ümumi əmsal, xalis və delta əmsallarından istifadə edərkən nələrə diqqət yetirilməlidir?


A) Bu əmsallardan istifadə edərkən nəzərə almaq lazımdır: birincisi, onlar motor tapşırıqlarının yalnız xarici nəticələrini təhlil etməyə imkan verir, onların əsasında duran prosesləri deyil; ikincisi, onlar yalnız oxşar tipli motor tapşırıqlarının təhlilində istifadə edilə bilər
B) Bu əmsallardan istifadə edərkən nəzərə almaq lazımdır: birincisi, onlar nəticələri deyil, yalnız hərəkat tapşırıqlarının əsasında duran prosesləri təhlil etməyə imkan verir; ikincisi, onlar yalnız oxşar tipli motor tapşırıqlarının təhlilində istifadə edilə bilər
C) Bu əmsallardan istifadə edərkən nəzərə almaq lazımdır: birincisi, onlar motor tapşırıqlarının yalnız xarici nəticələrini təhlil etməyə imkan verir, nəinki onların əsasında duran prosesləri; ikincisi, onlar yalnız müxtəlif növ motor tapşırıqlarının təhlilində istifadə edilə bilər
D) Yuxarıda göstərilən amillərdən istifadə edərkən sistemin sürəti nəzərə alınmalıdır
E) Yuxarıdakı amillərdən istifadə edərkən sistemin sürəti və sürətlənməsi nəzərə alınmalıdır

277. Böyük amplitudalı hərəkətləri yerinə yetirmək qabiliyyəti necə adlanır?


A) sıçrayış
B) elastiklik (oynaqlarda hərəkətlilik)
C) çeviklik
D) istedadlılıq
E) hərəkətlilik

278. Hansı elastikliyə passiv deyilir?


A) passiv çeviklik xarici qüvvələr hesabına əldə edilə bilən ən yüksək amplituda ilə müəyyən edilir
C) passiv elastiklik bu oynaqdan keçən əzələ qruplarının fəaliyyəti hesabına böyük amplituda olan istənilən oynaqda hərəkətlər etmək qabiliyyətidir
C) passiv elastiklik xarici qüvvələr hesabına əldə edilə bilən ən kiçik amplituda ilə müəyyən edilir
D) passiv elastiklik bədənin istirahətdə olan elastikliyidir
E) passiv çeviklik hərəkətin enerji təchizatı nəzərə alınmaqla hərəkətin yerinə yetirilməsi və bu proseslərin idarə edilməsi prosesidir

279. Hansı çevikliyə aktiv deyilir?


A) aktiv elastiklik hərəkətlərin rəvan icrasında özünü göstərir
B) aktiv elastiklik xarici qüvvələr hesabına əldə edilə bilən ən böyük amplituda ilə müəyyən edilir
C) aktiv elastiklik bu oynaqdan keçməyən əzələ qruplarının fəaliyyəti hesabına böyük amplituda malik istənilən oynaqda hərəkətlər etmək qabiliyyətidir
D) aktiv elastiklik daxil olan enerji hesabına hər hansı oynaqda oynaq bucaqlarını dəyişmək qabiliyyətidir
E) aktiv elastiklik bu oynaqdan keçən əzələ qruplarının fəaliyyəti hesabına böyük amplituda olan istənilən oynaqda hərəkətlər etmək qabiliyyətidir

280. Çeviklik hansı şərtlərdən asılıdır?


A) ətraf mühitin temperaturu (temperaturun artması elastikliyin artmasına səbəb olur), günün vaxtı (günün ortasında daha yüksəkdir), isinmə və s
B) ətraf mühitin temperaturu (temperaturun artması elastikliyin artmasına səbəb olur), günün vaxtı (günün ortasında daha yüksəkdir), idmançının boyu ilə əlaqədar
C) ətraf mühitin temperaturu (temperaturun artması elastikliyin azalmasına səbəb olur), günün vaxtı (günün ortasında daha yüksəkdir), isinmə və s
D) ətraf mühitin temperaturu (temperaturun artması elastikliyin artmasına səbəb olur), günün vaxtı (günün sonunda daha yüksək olur)
E) ətraf mühitin temperaturu (temperaturun artması elastikliyin azalmasına səbəb olur), günün vaxtı (günün ortasında aşağı olur)

281. Gimnastın diqqətinin xüsusiyyətləri hansılardır?


A) Bir gimnastın diqqəti ekstremal şəraitdə yanal üstünlük və motor üstünlüklərinin qarşılıqlı təsiri ilə xarakterizə olunur
B) Gimnastın diqqəti aşağıdakı xüsusiyyətlərlə səciyyələnir: konsentrasiya, diqqətin ətrafdakı obyektlərə geniş paylanması, qeyri-sabit və laqeyd tarazlıq, böyük həcm və intensivlik, xüsusilə gərgin vəziyyətlərdə
C) Gimnastın diqqəti aşağıdakı xüsusiyyətlərlə səciyyələnir: konsentrasiya, diqqətin ətrafdakı obyektlərə geniş paylanması, bir epizoddan digərinə tez keçid, böyük həcm və intensivlik, xüsusilə gərgin vəziyyətlərdə
D) Gimnastın diqqəti ətraf mühit amillərinə uyğunlaşma dərəcəsi ilə xarakterizə olunur
E) Gimnastın diqqəti ətraf mühit amillərinə uyğunlaşma dərəcəsi və qeyri-sabit tarazlıq ilə xarakterizə olunur

282. Yorğunluq gimnastların aktiv və passiv elastikliyinə hansı təsir göstərir?


A) Yorğunluğun təsiri altında aktiv və passiv elastiklik dəyişmir
B) Yorğunluğun təsiri altında, əvvəlki daralmadan sonra əzələlərin tamamilə istirahət etmək qabiliyyətinin azalması səbəbindən passiv elastiklik azalır və uzanmağa qarşı çıxan daha az əzələ tonusu səbəbindən aktiv elastiklik artır
C) Yorğunluğun təsiri altında, əvvəlki daralmadan sonra əzələlərin tamamilə rahatlama qabiliyyətinin azalması səbəbindən aktiv elastiklik azalır və uzanmağa qarşı çıxan aşağı əzələ tonusu səbəbindən passiv elastiklik artır
D) Yorğunluğun təsiri altında, əvvəlki daralmadan sonra əzələlərin tamamilə istirahət etmə qabiliyyətinin azalması səbəbindən passiv və aktiv elastiklik azalır
E) Yorğunluğun təsiri altında, uzanmağa qarşı çıxan daha az əzələ tonusu səbəbindən passiv və aktiv elastiklik artır

283. Yorğunluq gimnastların aktiv elastikliyinə hansı təsir göstərir?


A) Yorğunluğun təsiri altında aktiv elastiklik yox olur
B) Yorğunluğun təsiri altında, uzanmağa qarşı çıxan daha az əzələ tonusu səbəbindən aktiv elastiklik artır
C) Yorğunluğun təsiri altında aktiv elastiklik dəyişməyəcək
D) Yorğunluğun təsiri altında, əvvəlki daralmadan onar əzələlərin tam rahatlama qabiliyyətinin azalması səbəbindən aktiv elastiklik həm azala, həm də arta bilər
E) Yorğunluğun təsiri altında, əvvəlki daralmadan onar əzələlərin tamamilə istirahət etmək qabiliyyətinin azalması səbəbindən aktiv elastiklik azalır

Mövzu 18. Hərəkət sistemləri və onların idarə edilməsinin təşkili

284. Əzələnin dartı qüvvəsi necə dəyişir?
A) kinetik momentə nəzərən qüvvə qolunun dəyişməsi ilə artır və azalır
B) fırlayıcı momentə nəzərən qüvvə qolunun dəyişməsi ilə artır və azalır
C) fırlayıcı momentə nəzərən ağırlıq qüvvəsinin dəyişməsi ilə artır və azalır
D) oynaq momentinə nəzərən elastik qüvvənin dəyişməsi ilə artır və azalır
E) çəkiyə nəzərən elastik deformasiyanın dəyişməsi ilə artır və azalır

285. Hansı başlanğıc şərtlər altında mərkəzi sinir sistemindən gələn impulslar hərəkətin başlanmasına şərait yaradır?


A) əzələnin dartı qüvvəsi, tətbiq edilən qüvvə,qüvvə momenti,oynaq başlarında yaranan sürət
B) oynağın reaksiya qüvvəsi, tətbiq edilən qüvvə,qüvvənin yerləşməsi,oynaq başlarında yaranan sürət
C) əzələnin dartı qüvvəsi, tətbiq edilən qüvvə,qüvvənin yerləşməsi,oynaq başlarında yaranan sürtünmə qüvvəsi
D) əzələnin dartı qüvvəsi, tətbiq edilən qüvvə,qüvvənin yerləşməsi,oynaq başlarında yaranan sürət
E) əzələnin dartı qüvvəsi, dayağın reaksiya qüvvəsi,qüvvənin yerləşməsi,oynaq başlarının proksimal və distal sahəsi

286. Əzələnin dartı qüvvəsi necə idarə olunur?


A) kinetik enerji ilə
B) oynaqların qarşılıqlı təsiri ilə
C) Sümüklərin proksimal və distal uclarının en kəsiyinin sahəsi ilə
D) mexaniki faktorların və mərkəzi sinir sisteminin təsiri ilə
E) metabolik proseslərin təsiri ilə

287. Daxili passiv qüvvələrin fəaliyyəti hansı qüvvələrin təsiri ilə dəyişir?


A) ətalətli, özlü, elastiki, sürtünmə, dayağın reaksiya qüvvəsi
B) qeyri-inersial, özlü, elastiki, sürtünmə, dayağın reaksiya qüvvəsi
C) ətalətli, özlü, plastiki, sürtünmə, dayağın reaksiya qüvvəsi
D) ətalətli, özlü, elastiki, sürtünmə, havanın müqavimət qüvvəsi
E) ətalətli, bərk, elastiki, sürtünmə, dayağın reaksiya qüvvəsi

288. Daxili aktiv qüvvənin dəyişməsi nəyin hesabına baş verir?


A) xarici qüvvələrin, biomexaniki sistemə kənar təsirlərin və daxili müqavimətin hesabına
B) daxili passiv qüvvələrin, biomexaniki sistemin öz dəyişikliklərinin və daxili müqavimətin hesabına
C) xarici qüvvələrin, biomexaniki sistemin öz dəyişikliklərinin və daxili müqavimətin hesabına
D) daxili aktiv qüvvələrin, biomexaniki sistemin öz dəyişikliklərinin və daxili müqavimətin hesabına
E) xarici qüvvələrin,biomexaniki sistemin öz dəyişikliklərinin və dayağın reaksiyası hesabına

289. Biomexaniki sistemin elastikliyinin təminatına səbəb olan amillər hansılardır?


A) oynaq başlarının yerləşmə vəziyyəti, təsir edən qüvvələrin yaratdığı elastiki deformasiyanın sürəti
B) oynaq başlarının uzunluğu, biomexaniki sistemin özlülüyü, təsir edən qüvvələrin yaratdığı elastiki deformasiyanın sürəti
C) oynaq başlarının yerləşmə vəziyyəti, təsir edən qüvvələrin yaratdığı plastiki axının sürəti
D) oynaq başlarının yerləşmə vəziyyəti, qanda yaranan elastiki deformasiya qüvvəsi
E) xarici qüvvələrin təsiri, sümüklərin quruluşu və əzələlərin lifləri arasındakı məsamələrin olması

290. Biomexaniki sistemə təsir edən qüvvələr hansılardır?


A) meyletdirici, tormozlayıcı, aktiv, passiv
B) inersial, elastiki, mexaniki, xarici
C) daxili, aktiv, passir, ətalətli
D) sürtünmə, aktiv, cazibə, xarici
E) hərəkətetdirici, tormozlayıcı, meyletdirici, qaytarıcı

291. Doğru fikri seçin:


A) Hərəkətverici qüvvə tormozlayıcı qüvvədən kiçik olarsa cismin təcili artır
B) Hərəkətverici qüvvə tormozlayıcı qüvvədən böyük olarsa cismin kinetik enerjisi artır
C) Biomexaniki sistemin daxili qüvvələrinin hamısı passivdir
D) yüksək dayaq üzərindən tullanan xizəkçi dayağın sahəsinə uyğun olaraq havanın müqavimət qüvvəsini 8 dəfə dəyişə bilər
E) oynaq başlarında qarşılıqlı təsir nəticəsində yaranan qüvvələr nəzərə alınmayacaq dərəcədə kiçikdir

292. Səhv olan fikri seçin:


A) cisim dayaq olmadan hərəkətə başlaya bilər
B) dayağın reaksiya qüvvəsi qiymətcə elastiki deformasiya qüvvəsinə bərabərdir
C) Nyutonun üçüncü qanununa əsasən təsir əks təsirə bərabərdir
D) biomexaniki sistem qısaldılmış şəkildə 14-16 oynaqdan təşkil olunur
E) əgər sistemə təsir edən daxili qüvvələr xarici qüvvələrə bərabərdirsə cisim öz sükunət halını saxlayır

293. Hansı fikir doğrudur?


A) əzələnin dartı qüvvəsi passiv daxili qüvvədir
B) döndürücü qüvvələrin təsiri ilə traektoruya əyrisinin əyriliyi artır
C) hərəkətverici qüvvə tormozlayıcı qüvvədən böyük olduqda cisim mənfi iş görür
D) meyletdirici və qaytarıcı qüvvələr traektoriya əyrisinin dəyişməsilə dəyişir
E) metabolik prosseslər nəticəsində yaranan daxili enerji tamamilə sərf edilir

294. Çəkisizlik necə ifadı olunur?


A) P\=0
B) F\=0
C) m\=0
D) g\=0
E) k\=0

295. Paraşutdan tullanan idmançının kütləsi 78 kq-dır. Tullanma anı onun çəkisini hesablayın?


A) P\=0
B) P\=780
C) P\=78
D) P\=7800
E) P\=10

296. Biomexanikada qüvvənin hansı növlərinin təsirinə baxılır?


A) statik və potensial
B) dinamik və potensial
C) kinetik və statik
D) statik və dinamik
E) potensial və kinetik

297. Nyutonun üçüncü qanununu ifadə edin?


A) F\=-F
B) P\=0
C) F\=mg
D) F\=ma
E) F\=0

298. Əgər dalğıc suyun səthindədirsə ona qüvvə necə təsir edir?


A)
B)
C) D) E)
299. Tarazlığın növünün səhv göstərildiyi variantı tapın?
A) sabit, məhdud-sabit
B) məhdud-sabit, qeyri-sabit, laqeyd
C) sabit, məhdud-sabit, qeyri-sabit, laqeyd
D) məhdud-sabit, qeyri-sabit, laqeyd
E) sabit, məhdud-sabit, laqeyd qeyri-sabit

Mövzu 07. Oxlar ətrafında hərəkətlər


300. Bədən hissələrinin fırlanma hərəkətinin dəyişməsi nə ilə müəyyən edilir?


A) Bədən hissələrinin fırlanma hərəkətinin dəyişməsi qüvvənin anından asılıdır
B) Bədən hissələrinin fırlanma hərəkətindəki dəyişiklik qüvvədən asılıdır
C) Bədən hissələrinin fırlanma hərəkətinin dəyişməsi sürətlənmədən asılıdır
D) Bədən hissələrinin fırlanma hərəkətinin dəyişməsi qüvvənin momentindən asılıdır
E) Bədən hissələrinin fırlanma hərəkətinin dəyişməsi güc anının impulsundan və güc impulsundan asılıdır
301. İnsana təsir edən xarici qüvvələrə hansı aid deyil?
A) Ətalət qüvvəsi
B) Sürtünmə qüvvəsi
C) Düzgün cavab yoxdur
D) Xarici mühitin müqavimət qüvvəsi
E) Ağırlıq qüvvəsi

302. Orqanizm daxilində yaranan fəal qüvvələrə aiddir:


A) Qarındaxili təzyiq
B) Sümüklərin müqavimət qüvvəsi
C) Skelet əzələlərinin dartma qüvvəsi
D) Bütün cavablar düzdür
E) Düzgün cavab yoxdur

303. Qüvvə nədir:


A) Qüvvə cismi irəliləmə hərəkəti etməyə məcbur edir
B) Qüvvə nöqtənin və ya cismin vəziyyətinin zaman keçdikcə dəyişməsidir
C) Qüvvə hərəkətin fırlandırıcı təsirinin ölçüsüdür
D) Qüvvə irəliləmə hərəkətində cismin ətalətliliyinin ölçüsüdür
E) Düzgün cavab yoxdur

304. Bədən hissələrinin müvazinətində əzələ işinin təhlili üçün nələri bilmək lazımdır?


A) Heç birini
B) Ancaq əzələnin hansı istinadda (dayaqda) işlədiyini
C) Əzələnin dartma qüvvəsini
D) Ancaq tarazlaşdırıcı hissənin çəkisini və hissənin ağırlıq xəttinin oynaqdan məsafəsini
E) Əzələ hansı istinadda (dayaqda) işləyir, əzələnin dartma qüvvəsi qolunun ölçüsü, tarazlaşdırıcı hissənin çəkisini və hissənin ağırlıq xəttinin oynaqdan məsafəsini

305. Bədən vəziyyətinin saxlanılması üçün tələb olunan hərəkətlər:


A) Kompensator hərəkətlər
B) Amortizəedici hərəkətlər
C) Bərpaedici hərəkətlər
D) Hamısı
E) Heç biri

306. İnsanın duruş vəziyyətinin (qamətin) biomexaniki cəhətdən növləri:


A) Ayaqüstə və oturulu
B) Yerini dəyişən və yerini dəyişməyən
C) Statik və dinamik
D) Hamısı
E) Heç biri

307. Yerdəyişməsiz hərəkətlər ayırd edlir:


A) Bədənin dayağa münasibəti ilə (yuxarı və ya aşağı dayaq)
B) Hərəkətin istiqaməti ilə (yuxarı və ya aşağı)
C) Hərəkətin xarakteri ilə (üstün gələn və ya tabe olan)
D) Hamısı ilə
E) Heç biri ilə

308. Yerdəyişməsiz hərəkətlərdə statik vəziyyətlərin əsas növlərinə aiddir:


A) Dayaqlar
B) Duruşlar
C) Hamısı
D) Sallanmalar
E) Oturuşlar

309. Yerdəyişməsiz hərəkətlərdə duruş müvazinət vəziyyətinə aiddir:


A) Hamısı
B) Əsas duruş
C) Fərəqət duruş
D) Səliqəsiz duruş
E) Asimmetrik duruş

310. Yerdəyişməsiz hərəkətlərdə dayaq müvazinət vəziyyətinə aiddir:


A) İrəliyə uzanaraq dayaq
B) Əllərdə mil durmaq
C) Arxaya uzanaraq dayaq
D) Körpü
E) Hamısı

311. Nə zaman dayağın reaksiya qüvvəsinin vektoru kütlə mərkəzindən keçir?


A) cisim yerdəyişmə etdikdə
B) kütlə mərkəzi həmişə bu qüvvə ilə üst-üstə düşür
C) kütlə mərkəzi ağırlıq mərkəzi ilə üst-üstə düşməzsə
D) cisim sərbəst və tərpənməz olduqda
E) cisim tarazlıqdan çıxarkən

312. Orqan və toxumaların kontakt səthində sürtünmə qüvvəsini yaradan səbəb nədir?


A) əzələnin dartı qüvvəsi
B) yumşaq toxumalarda yaranan elastiki qüvvə
C) dayağın reaksiya qüvvəsi
D) daxili mayenin Arximed qüvvəsi
E) ağırlıq qüvvəsi

313. Bernşteyn hansı qüvvələri reaktiv qüvvələr adlandırırdı?


A) cismin oynaq səthində mexaniki reaksiyalar yaradan qüvvələri
B) metabolik proseslərdə yaranan sürtünmə qüvvəsini
C) Arximed qüvvəsini
D) reaksiya qüvvəsini
E) müqavimət qüvvəsini

314. İnersial və elastiki qüvvənin artması nə zaman baş verir?


A) sürətin istiqaməti səthə perpendikulyar olduqda
B) iş müsbət olduqda
C) cisim böyük təcil alarkən
D) oynaqlarda yerdəyişmə baş verdikdə
E) tarazlıq şərtləri dəyişmədikdə

315. Davamlılığın göstəriciləri nəyi müəyyən edir?


A) Sabitlik göstəriciləri bədənin mövqeyini saxlamaq imkanının ölçüsünü müəyyən edir
B) Stabillik göstəriciləri yalnız bədən vəziyyətinin saxlanmasının əsaslarını müəyyən edir
C) Stabillik göstəriciləri bədənin vəziyyətini saxlamaqla enerjinin bərpasını müəyyən edir
D) Stabillik göstəriciləri bədənin vəziyyətinin dəyişmə ölçüsünü müəyyən edir
E) Sabitlik göstəriciləri cismin halqalarının kütlə mərkəzinin rəqs hədlərini müəyyən edir

Mövzu 19. Bədənin vəziyyətinin saxlanılması və dəyişilməsi

316. İnsan bədəninin vəziyyətini nə müəyyənləşdirir?.
A) İnsan bədəninin mövqeyi onun duruşu, yeri, istinad sisteminə nisbətən oriyentasiyası və ox ətrafında fırlanması ilə müəyyən edilir
B) insan bədəninin vəziyyəti bədənin sərbəst deyil, sərbəst oxlar ətrafında fırlanması ilə müəyyən edilir
C) insan bədəninin vəziyyəti onun əsas vektor ətrafında yerləşməsi və qüvvələrin əsas momenti ilə müəyyən edilir
D) İnsan bədəninin vəziyyəti onun duruşu, yeri, istinad sisteminə nisbətən oriyentasiyası və dayağa münasibəti ilə müəyyən edilir
E) İnsan bədəninin mövqeyi onun duruşu, yeri, istinad çərçivəsinə nisbətən oriyentasiyası və dayaq və tutan orqanla əlaqəsi ilə müəyyən edilir

317. Baltalar ətrafında hərəkətlərə nələr daxildir?


A) Baltalar ətrafında hərəkətlər həmişə fırlanma hərəkətini əhatə edir, lakin əlavə olaraq, onlar həm də radius boyunca mərkəzə və ya mərkəzdən uzaqda radial (tərcümə) ehtiva edə bilər ki, bu da fırlanma hərəkətinin özünü dəyişir
B) Baltalar ətrafında hərəkətlər həmişə fırlanma hərəkətini ehtiva edir, lakin fırlanma hərəkətinin özünü dəyişdirən digər hərəkət formalarını və bacarıq bacarıqlarını da ehtiva edə bilər
C) Baltalar ətrafındakı hərəkətlər həmişə tərcümə hərəkətini əhatə edir, lakin əlavə olaraq, onlar radial hərəkəti də ehtiva edə bilər - radius boyunca mərkəzə və ya mərkəzdən uzaqda, bu da fırlanma hərəkətinin özünü dəyişdirir
D) Baltalar ətrafında hərəkətlər həmişə salınım hərəkətini əhatə edir, lakin əlavə olaraq, radius boyunca mərkəzə və ya mərkəzdən uzaqda radial (tərcümə) ola bilər ki, bu da fırlanma hərəkətinin özünü dəyişir
E) Baltalar ətrafında hərəkətlər həmişə elementar və mürəkkəb hərəkətləri əhatə edir ki, bu da dəyişikliklərə səbəb olur

318. İdmançının bədən dayanıqlığının dərəcəsi hansı göstəricilərlə xarakterizə olunur?


A) İnsan bədəninin müxtəlif mövqelərdə dayanıqlıq dərəcəsi onun statik göstəricisi - sabitlik əmsalı (müəyyən istiqamətlərdə sabitliyin pozulmasına müqavimət göstərmək qabiliyyəti), eləcə də dinamik göstərici - sabitlik bucağı (qabiliyyəti) ilə xarakterizə olunur. mövqeyini bərpa edin)
B) İnsan bədəninin müxtəlif mövqelərdə dayanıqlıq dərəcəsi onun statik göstəricisi - sabitlik əmsalı (müəyyən istiqamətlərdə sabitliyin pozulmasına müqavimət göstərmək qabiliyyəti), həmçinin dinamik göstərici - sabitlik bucağı (qabiliyyəti) ilə xarakterizə olunur. mövqeyini dəyişdirmək)
C) İnsan bədəninin müxtəlif mövqelərdə dayanıqlıq dərəcəsi onun statik göstəricisi - sabitlik bucağı (müəyyən istiqamətlərdə sabitliyin pozulmasına müqavimət göstərmək qabiliyyəti), eləcə də dinamik göstərici - sabitlik əmsalı (qabiliyyəti) ilə xarakterizə olunur. mövqeyini bərpa edin)
D) İnsan bədəninin müxtəlif mövqelərdə dayanıqlıq dərəcəsi onun statik göstəricisi - kinetik əmsalı (müəyyən istiqamətlərdə sabitliyin pozulmasına müqavimət göstərmək qabiliyyəti), eləcə də dinamik göstərici - sabitlik bucağı (qabiliyyəti) ilə xarakterizə olunur. mövqeyini bərpa edin)
E) İnsan bədəninin müxtəlif mövqelərdə dayanıqlıq dərəcəsi onun statik göstəricisi - kinetik əmsalı, həmçinin dinamik göstəricisi - meyl bucağı ilə xarakterizə olunur

319. Bədənin dayanıqlığı hansı tarazlığın növü üçün müəyyən edilir?


A) Bədənin sabitliyi qeyri-sabit tarazlıq üçün müəyyən edilirB) Bədənin sabitliyi laqeyd tarazlıq üçün müəyyən edilir
C) Bədənin dayanıqlığı məhdud-sabit və laqeyd tarazlıq üçün müəyyən edilir
D) Bədənin sabitliyi sabit tarazlıq üçün müəyyən edilir
E) Bədənin dayanıqlığı məhdud-sabit tarazlıq üçün müəyyən edilir

320. Tarazlığın tipi nə ilə müəyyən edilir?


A) Tarazlığın növü mövqeyi saxlamaq imkanını müəyyən edir
B) Tarazlığın növü yalnız mövqeyi saxlamaq üçün əsasları müəyyən edir
C) Tarazlığın növü bədənin mövqeyini qoruyarkən enerjinin bərpasını təyin edir
D) Balansın növü bədənin və bütün bədənin bağlarının salınma sərhədlərini müəyyən edir
E) Tarazlığın növü cismin halqalarının rəqs hədlərini və bədənin vəziyyətini müəyyən edir

321. Bədənin dayanıqlığının statik göstəricisi necə müəyyən edilir?


A) Statik sabitlik indeksi sabitlik bucağı ilə müəyyən edilir
B) Statik sabitlik indeksi iki qüvvə anının nisbəti ilə müəyyən edilir: aşma anının dayanıqlıq anına
C) Statik sabitlik indeksi iki qüvvə anının nisbəti ilə müəyyən edilir: sabitlik anının zaman anına
D) Statik sabitlik indeksi iki qüvvə anının nisbəti ilə müəyyən edilir: dayanıqlıq anının çevrilmə anına
E) Statik dayanıqlıq göstəricisi əyilmə momenti ilə müəyyən edilir

322. Bədənin vəziyyətini balanslaşdıran vəzifə baxımından saxlayarkən statik əzələ işinin hansı növləri fərqləndirilir?


A) Gücləri balanslaşdırmaq vəzifəsi baxımından statik əzələ işinin üç növünü ayırd etmək olar: tutma, gücləndirmə və bərkitmə işi
B) Gücləri tarazlaşdırmaq vəzifəsi baxımından üç növ statik əzələ işini ayırd etmək olar: tutma, narahat etmə və fiksasiya işi
C) Gücləri tarazlaşdırmaq vəzifəsi baxımından statik əzələ işinin üç növünü ayırd etmək olar: inhibitor, gücləndirici və fiksasiya. iş
D) Gücləri balanslaşdırmaq vəzifəsi baxımından statik əzələ işinin üç növünü ayırd etmək olar: tutma, gücləndirmə və bərkitmə işi
E) Gücləri balanslaşdırmaq vəzifəsi baxımından statik əzələ işinin üç növünü ayırd etmək olar: tutma, gücləndirmə və dinamik iş

323. İnsan orqanizminin dayanıqlılığı nə ilə müəyyən edilir?


A) İnsan bədəninin sabitliyi onun narahatedici qüvvələri aktiv şəkildə tarazlaşdırmaq, başlayan sapmanı dayandırmaq və vəziyyəti bərpa etmək qabiliyyəti ilə müəyyən edilir
B) İnsan bədəninin sabitliyi onun bədənin mövqeyini saxlamaq zonasından çıxmasına səbəb olan cazibə qüvvələrini aktiv şəkildə tarazlaşdırmaq qabiliyyəti ilə müəyyən edilir
C) İnsan bədəninin sabitliyi onun uydurma qüvvələri aktiv şəkildə tarazlaşdırmaq, başlayan sapmanı dayandırmaq və mövqeyini bərpa etmək qabiliyyəti ilə müəyyən edilir
D) İnsan bədəninin sabitliyi onun narahatedici ətalət qüvvələrini aktiv şəkildə tarazlaşdırmaq, başlayan sapmanı dayandırmaq və vəziyyəti bərpa etmək qabiliyyəti ilə müəyyən edilir
E) İnsan bədəninin sabitliyi onun sürtünmə qüvvələrini aktiv şəkildə tarazlaşdırmaq, başlayan sapmanı dayandırmaq və vəziyyəti bərpa etmək qabiliyyəti ilə müəyyən edilir

324. Statika biomexanikanın bölməsi kimi nəyi öyrənir?


A) İnsan bədəni hissələrinin qarşılıqlı vəziyyətini
B) İnsan bədəninin və onun hissələrinin idman məşğələlələri zamanı müvazinətini
C) İdman məşğələlələrində bədənin yerdəyişməsini
D) İnsan bədəninin proporsiyasını
E) Bədən hissələrinin çəki nisbətlərini

325. Müvazinətin neçə növü var?


A) 6
B) 2
C) 4
D) 3
E) Sonsuz sayda

326. Müvazinətin növləri:


A) Dayanıqlı, dayanıqsız, əhəmiyyətsiz
B) Aşağı, orta, yuxarı
C) Şaquli, horizontal
D) Dinamik, statik
E) Uzunmüddətli, qısamüddətli

327. Dayanıqlı müvazinətdə:


A) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi aşağı düşür
B) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi yuxarı qalxır
C) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzinin yeri dəyişmir
D) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi dayağa yaxınlaşır
E) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi dayaqdan uzaqlaşır

328. Dayanıqsız müvazinətdə:


A) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi aşağı düşür
B) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi yuxarı qalxır
C) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzinin yeri dəyişmir
D) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi dayağa yaxınlaşır
E) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi dayaqdan uzaqlaşır

329. Əhəmiyyətsiz müvazinətdə:


A) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzinin dayaqdan məsafəsi dəyişmir
B) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi yuxarı düşür
C) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi aşağı qalxır
D) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi dayağa yaxınlaşır
E) Bu vəziyyətdən çıxarıldıqda bədənin ağırlıq mərkəzi dayaqdan uzaqlaşır

330. Dayanıqlığın sabitlik dərəcəsinin göstəriciləri:


A) Dayaq meydançası, ağırlıq mərkəzinin hündürlüyü, bədən çəkisi
B) Dayaq meydançası, ağırlıq mərkəzinin hündürlüyü, sabitlik bucağı
C) Dayaq meydançası, ağırlıq mərkəzinin hündürlüyü, boy
D) Dayaq meydançası, bədən çəkisi, boy
E) Bədən çəkisi, boy,bədən proporsiyası

331. Hərəkətlərin hər bir dövründə enerji sərfiyyatının azaldılmasını həyata keçirməyin əsas yolları hansılardır?


A) lazımsız hərəkətlərin aradan qaldırılması

lazımsız əzələ daralmalarının aradan qaldırılması

xarici müqavimətin azalması

intrasikldaxili sürət dalğalanmalarının azalması

təsir qüvvəsi ilə sürət arasında optimal nisbətin seçilməsi. iş hərəkətlərinin

uzunluq və tezlik addımları arasında optimal nisbətin seçimi


B) hərəkətin qorunması

sistemin kütlə mərkəzinin saxlanması

ən böyük sürətin əlaqəsi

qüvvənin hərəkət edən cismə çatdırılması

bədənin kinetik enerjisinin saxlanması
C) Hərəkətlərin enerji sərfini azaltmaq üçün sistem daxilində hərəkətin bir halqadan digərinə keçməsi və sistemin deformasiyaya uğraması lazımdır
D) addımların uzunluğu və tezliyi arasında optimal nisbətin seçilməsi

bədən sistemlərinin gərginliyi

sistemin kütlə mərkəzinin saxlanması

hərəkət edən cismə qüvvənin çatdırılması

bədənin kinetik enerjisinin saxlanması
E) lazımsız hərəkətlərin aradan qaldırılması

sistemin kütlə mərkəzinin saxlanması

ən yüksək sürətin əlaqəsi

qüvvənin hərəkət edən cismə çatdırılması

bədənin kinetik enerjisinin saxlanması

Mövzu 20. Lokomotor hərəkətlər


332. İdman mərmilərinin uçuşunun uzaqlığı hansı şərtlə təyin edilir:
A) Uçuş bucağı və mərminin dayaqdan hündürlüyü ilə
B) Uçuşun başlanğıc sürəti ilə
C) Şərtlərin hər biri ilə
D) Mərminin fırlanması ilə
E) Havanın müqaviməti ilə

333. İdman mərmilərinin uçuşunun uzaqlığı:


A) Uçuşun sürətinin kubu ilə düz mütənasibdir
B) Uçuşun sürəti ilə düz mütənasibdir
C) Uçuşun sürətinin kvadratı ilə düz mütənasibdir
D) Uçuşun sürətindən asılı deyil
E) Uçuşun sürəti ilə tərs mütənasibdir

334. İdman mərmilərinin uçuşunun maksimal uzaqlığının əldə edilməsi üçün:


A) Uçuş bucağı 450-dən çox olmalıdır
B) Uçuş bucağı 900-dən az olmalıdır
C) Uçuş bucağı 300-dən az olmalıdır
D) Uçuş bucağı 450-dən az olmalıdır
E) Uçuş bucağı 650-dən çox olmalıdır

335. İdman mərmisinin fırlanması uçuş zamanı nəyə gətirmir?


A) Mərminin uçuşunu düzxətli edir
B) Mərminin uçuşunu əyrixətli edir
C) Mərminin havada uçuşunu stabilləşdirir
D) Mərminin yuvarlanmasının qarşısını alır
E) Mərminin müxtəlif tərəflərində hava cərəyanının sürətini fərqli edir

336. Bədənin ümumi ağırlıq mərkəzini təyin etmək üçün kifayətdir:


A) Bədən hissələrinin ayrılıqda çəkisini bilmək
B) Bədənin ayrı-ayrı hissələrinin vəziyyətini bilmək
C) Bu 3 məlumatı bilmək
D) Bədən hissələrinin ağırlıq mərkəzinin vəziyyətini bilmək
E) Heç birini bilmək

337. Varinyon teoreminə görə:


A) Bədənin ümumi ağırlıq mərkəzinin vəziyyəti bədən hissələrinin vəziyyətindən asılıdır
B) Hər hansı bir oxa nisbətən qüvvələrin cəmi həmin oxa nisbətən bərabər təsir edən qüvvəyə bərabərdir
C) Bədən hissələrinin çəkisinin cəminə bərabər qüvvə bədənin ümumi ağırlıq mərkəzinə tətbiq olunur
D) Ağırlıq qüvvəsi bədənin çəksinə bərabərdir
E) Hər hansı bir oxa nisbətən qüvvə momentlərinin cəmi həmin oxa nisbətən bərabər təsir edən qüvvə momentinə bərabərdir

338. Hansı hərəkət mürəkkəb hərəkətlərə aid deyil?


A) Xizək yürüşü
B) Salto
C) Çəkicin atılması
D) Dönməklə lövhəni tullamaq
E) Fırlanmaqla suya tullanmaq

339. Mürəkkəb hərəkəti öyrənmək bunlardan hansıları lazımdır:


A) Ağırlıq mərkəzi ətrafında cismin fırlanma hərəkətini ayrılıqda öyrənmək Hamısı
B) Mürəkkəb hərəkəti irəliləmə və fırlanma hərəkətlərinə ayırmaq
C) Hərəkət edən cismin ağırlıq mərkəzinin irəliləmə hərəkətini ayrılıqda öyrənmək
D) Hamısı
E) “Bir anlıq sürət mərkəzi” ətrafında fırlanma hərəkətinə gətirməklə öyrənmək

340. Sərbəst cismin diaqramını qurarkən təyin edilməsi vacib olan qüvvələr hansılardır?


A) ağırlıq, oynaqların reaksiya qüvvəsi, müqavimət, sürtünmə və əzələyə təsir edən qüvvə
B) kütlə, sürtünmə,müqavimət, əzələnin reksiya qüvvəsi
C) sürət, tarazlıq,dartı qüvvəsi,Arximed qüvvəsi
D) yerdəyişmə,bütün kontakt qüvvələri
E) tarazlıqda saxlanması mümkün olan qüvvə momenti və daxili müqavimət qüvvəsi

341. Hansı kəmiyyət cismin qüvvə xarakteristikasıdır?


A) sürət
B) kütlə
C) çəki
D) yerdəyişmə
E) tarazlıq

342. Dayağın reaksiya qüvvəsi nə zaman dayaqla toxunan istiqamətində perpendikulyar əmələ gətirir?


A) toxunma səthi hamar səth olduqda
B) toxunma səthi hamar səth olmadıqda
C) toxunma səthi maye mühit olduqda
D) toxunma səthi buz qatı ilə örtüldükdə
E) toxunma səthi qarışıq mühitlərin hamar səthi olduqda

343. Bernşteyn hansı qüvvələri reaktiv qüvvələr adlandırırdı?


A) cismin oynaq səthində mexaniki reaksiyalar yaradan qüvvələri
B) metabolik proseslərdə yaranan sürtünmə qüvvəsini
C) Arximed qüvvəsini
D) reaksiya qüvvəsini
E) müqavimət qüvvəsini

344. Nə zaman dayağın reaksiya qüvvəsinin vektoru kütlə mərkəzindən keçir?


A) cisim yerdəyişmə etdikdə
B) kütlə mərkəzi həmişə bu qüvvə ilə üst-üstə düşür
C) kütlə mərkəzi ağırlıq mərkəzi ilə üst-üstə düşməzsə
D) cisim sərbəst və tərpənməz olduqda
E) cisim tarazlıqdan çıxarkən

345. Orqan və toxumaların kontakt səthində sürtünmə qüvvəsini yaradan səbəb nədir?


A) yumşaq toxumalarda yaranan elastiki qüvvə
B) əzələnin dartı qüvvəsi
C) dayağın reaksiya qüvvəsi
D) daxili mayenin Arximed qüvvəsi
E) ağırlıq qüvvəsi

346. İnersial və elastiki qüvvənin artması nə zaman baş verir?


A) müsbət olduqda
B) iş cisim böyük təcil alarkən
C) sürətin istiqaməti səthə perpendikulyar olduqda
D) oynaqlarda yerdəyişmə baş verdikdə
E) tarazlıq şərtləri dəyişmədikdə

347. Təcrübi yolla oynaqların reaksiya qüvvəsini təyin etmək çətinlik törətdiyi üçün hansı üsul daha məqsədəuyğundur?


A) dinamometr vasitəsilə ölçmək
B) oynaq başlarındakı qüvvələri ölçmək
C) sərbəst cismin diaqramına əsasən təyin etmək
D) veloerqometrlə təyin etmək
E) xüsusi hərəkətlərin ardıcıllığı əsasında kütlə və sürəti ölçərək təyin etmək

348. Qüvvənin tətbiq nöqtəsi necə təyin edilir?


A) qüvvənin tətbiq edildiyi hissənin en kəsiyinin sahəsinə əsasən
B) əzələ liflərinin yerləşmə istiqamətinə əsasən
C) sümüklərin proksimal və distal uclarının yerləşmə müstəvisinə əsasən
D) daxili mayenin hərəkətinin aktivliyinə əsasən
E) hamar səthə təsir edən qüvvənin istiqamətinə əsasən

349. Trapesəbənzər və böyük döş əzələsində təsir edən qüvvənin istiqaməti nədən asılıdır?


A) bu əzələ qruplarının en kəsik sahəsinin böyüklüyündən
B) əzələlərin sümüklərə birləşdiyi nöqtədən
C) oynaq başlarında bu əzələ qruplarının birləşmə yerindən
D) yerin cazibə qüvvəsindən
E) bu əzələ qruplarının en kəsik sahəsinin böyüklüyündən

350. Başqa qüvvələrin təsiri olmadıqda oynağın açılıb bükülməsi necə baş verir?


A) sinirlərin yığılması hesabına
B) açıcı-bükücü əzələ cütü hesabına
C) cismin sürət və təcilinin hesabına
D) oriyentasiya xətləri hesabına
E) qığırdaqların sürtünmə qüvvəsinə müqaviməti hesabına

Mövzu 21. Yerdəyişmə hərəkətləri


351. Hansı hərəkətlərə hərəkətli hərəkətlər deyilir?
A) biomexanikada hərəkətlər hərəkət adlanır, vəzifəsi hər hansı bir cismi (mərmi, rəqib, saper və s.)
B) biomexanikada hərəkətlər hərəkətli adlanır, vəzifəsi mərminin oxu ətrafında fırlanma, rəqib, istehkamçı və s
C) biomexanikada hərəkətlər hərəkət adlanır, vəzifəsi hər hansı bir cismi üfüqi müstəvidə (mərmi, rəqib, saper və s.)
D) biomexanikada hərəkətə hərəkətlər deyilir, vəzifəsi istirahət enerjisinin (mərmi, rəqib, saper və s
E) biomexanikada hərəkətlərə hərəkət deyilir, vəzifəsi cismi şaquli müstəvidə (mərmi, rəqib, saper və s.)

352. İdmanda hərəkətli hərəkətə hansı tələblər qoyulur?


A) maksimum dəyərlərə nail olmaq üçün idmanda hərəkətli hərəkətlər adətən tələb olunur

hərəkət qüvvəsi (ştanq qaldırarkən)

hərəkət edən bədənin sürəti (atma)

dəqiqlik (basketbolda sərbəst atışlar)


B) maksimum dəyərlərə nail olmaq üçün idmanda hərəkətli hərəkətlər adətən tələb olunur

potensial enerji (barı qaldırarkən)

hərəkət edən bədənin sürəti (atma)

dəqiqlik (basketbolda sərbəst atışlar)


C) maksimum dəyərlərə nail olmaq üçün idmanda hərəkətli hərəkətlər adətən tələb olunur

hərəkət qüvvəsi (barı qaldırarkən)

hərəkət edən bədənin fırlanma sürəti

dəqiqlik (basketbolda sərbəst atışlar)


D) idmanda hərəkətli hərəkətlər adətən maksimum dəyərlərə nail olmaq üçün tələb olunur

hərəkət qüvvəsi (ştanq qaldırarkən)

hərəkət edən (atılan) bədənin sürəti

bir metrin enerji dəyəri, yol


E) maksimum dəyərlərə nail olmaq üçün idmanda hərəkətli hərəkətlər adətən tələb olunur

hərəkət qüvvəsi (ştanq qaldırarkən)

hərəkət edən (atılan) bədənin sürəti

dairəvi hərəkətlər

353. Aşağıdakı amillər nəyə təsir edir: mərminin ilkin sürəti, mərminin hündürlüyü, uçuş bucaqları, mərminin fırlanması və hava müqaviməti, mərminin aerodinamik xassələri?
A) Mərminin ölçüsünə görə
B) Mərminin hündürlüyünə
C) mərminin məsafəsində
D) mərmi çəkisi ilə
E) idmançının bədənində

354. Əsas gediş bucaqları hansılardır?


A) Aşağıdakı əsas gediş bucaqları vardır: yüksəlmə bucağı - üfüqi ilə gediş sürət vektoru arasındakı bucaq (o, mərminin şaquli müstəvidə hərəkətini müəyyən edir: yuxarıda-aşağıda); azimut - üfüqi müstəvidə gediş bucağı (sağa - sola, şərti olaraq seçilmiş istinad istiqamətindən ölçülür); hücum bucağı - uçuş sürətinin vektoru ilə mərminin uzununa oxu arasındakı bucaq)
B) Aşağıdakı əsas gediş bucaqları fərqləndirilir: gediş bucağı - üfüqi ilə uçuş sürət vektoru arasındakı bucaq (o, mərminin şaquli müstəvidə hərəkətini müəyyən edir: yuxarıda aşağıda); azimut - üfüqi müstəvidə gediş bucağı (sağa - sola, şərti olaraq seçilmiş istinad istiqamətindən ölçülür); hücum bucağı - gediş sürət vektoru ilə sürət vektoru arasındakı bucaq)
C) Aşağıdakı əsas gediş bucaqları fərqləndirilir: gediş bucağı - üfüqi ilə uçuş sürət vektoru arasındakı bucaq (o, mərminin şaquli müstəvidə hərəkətini müəyyən edir: yuxarıda aşağıda); azimut - şaquli müstəvidə gediş bucağı (sağa - sola, şərti olaraq seçilmiş istinad istiqamətindən ölçülür); hücum bucağı - uçuş sürətinin vektoru ilə mərminin uzununa oxu arasındakı bucaq)
D) Aşağıdakı əsas gediş bucaqları var: düşmə bucağı - üfüqi və gediş sürət vektoru arasındakı bucaq (o, mərminin şaquli müstəvidə hərəkətini müəyyən edir: yuxarıda-aşağıda); azimut - üfüqi müstəvidə gediş bucağı (sağa - sola, şərti olaraq seçilmiş istinad istiqamətindən ölçülür); hücum bucağı - uçuş sürətinin vektoru ilə mərminin uzununa oxu arasındakı bucaq)
E) Aşağıdakı əsas gediş bucaqları fərqləndirilir: gediş bucağı - üfüqi ilə uçuş sürət vektoru arasındakı bucaq (o, mərminin şaquli müstəvidə hərəkətini müəyyən edir: yuxarıda aşağıda); azimut - üfüqi müstəvidə gediş bucağı (sağa - sola, şərti olaraq seçilmiş istinad istiqamətindən ölçülür); hücum bucağı - uçuş sürətinin vektoru ilə mərminin eninə oxu arasındakı bucaq)

355. Mərminin fırlanması onun uçuşuna hansı təsir göstərir?


A) Mərminin fırlanması onun uçuşuna ikiqat təsir göstərir. Birincisi, fırlanma, sanki, mərmi havada sabitləşdirir, onun "yıxılmasının" qarşısını alır (giroskopik effekt). İkincisi, mərminin sürətli fırlanması onun trayektoriyasını əyir (Maqnus effekti)
B) Mərminin fırlanması hava axınının təzyiq mərkəzinə təsir edir və onun trayektoriyasını əyir (Maqnus effekti)
C) Mərminin fırlanması onun uçuşuna ikiqat təsir göstərir. Birincisi, fırlanma mərminin havada sürətini azaldır, onun “yıxılmasının” qarşısını alır (giroskopik effekt). İkincisi, mərminin sürətli fırlanması onun trayektoriyasını əyir (Maqnus effekti)
D) Mərminin fırlanması onun uçuşuna ikiqat təsir göstərir. Birincisi, fırlanma mərminin havada sürətini artırır (giroskopik təsir). İkincisi, mərminin sürətli fırlanması onun trayektoriyasını əyir (Maqnus effekti)
E) Mərminin fırlanması onun uçuşuna ikiqat təsir göstərir. Birincisi, fırlanma, sanki, mərmi havada sabitləşdirir, onun "yıxılmasının" qarşısını alır (giroskopik effekt). İkincisi, mərminin sürətli fırlanması irəli sürəti artırır. mərmi sürəti (Maqnus effekti)

356. Hava müqaviməti qüvvəsinə hansı komponentlər parçalana bilər?


A) Hava müqavimətinin qüvvəsi komponentlərə parçalana bilər: onlardan biri axın boyunca yönəldilir - bu daxili müqavimət, digəri axına perpendikulyar - bu qaldırıcı qüvvədir
B) Hava müqavimətinin qüvvəsi komponentlərə parçalana bilər: onlardan biri aşağıya doğru yönəldilir - bu qaldırıcı qüvvə, axına perpendikulyar olan digəri sürüklənmədir
C) Hava müqavimətinin qüvvəsi komponentlərə parçalana bilər: onlardan biri aşağı istiqamətə yönəldilir - bu cəbhə müqavimətidir, digəri axına perpendikulyar olan qaldırıcı müqavimətdir
D) Hava müqavimətinin qüvvəsi komponentlərə parçalana bilər: onlardan biri aşağıya doğru yönəldilir - bu sürükləmə, digəri axınına perpendikulyar - qaldırma
E) Hava müqavimətinin qüvvəsi komponentlərə parçalana bilər: onlardan biri axın boyunca yönəldilir - bu cəbhə müqaviməti, digəri axına perpendikulyar - bu daxili qüvvədir

357. Hərəkətli hərəkətlərdə təsir qüvvəsi necə ötürülür?


A) Hərəkətli hərəkətlərdə təsir qüvvəsi adətən iki şəkildə qarşılıqlı təsir göstərə bilən çoxbucaqlı kinematik zəncirin son halqaları ilə özünü göstərir: paralel olaraq, halqaların hərəkətinin qarşılıqlı kompensasiyası mümkün olduqda; ardıcıl olaraq - qarşılıqlı kompensasiya mümkün olmadıqda
B) Hərəkətli hərəkətlərdə təsir qüvvəsi adətən iki şəkildə qarşılıqlı təsir göstərə bilən çoxbucaqlı kinematik zəncirin son halqaları ilə özünü göstərir: paralel olaraq, halqaların hərəkətinin qarşılıqlı kompensasiyası mümkün olmadıqda; ardıcıl olaraq - qarşılıqlı kompensasiya mümkün olduqda
C) Hərəkətli hərəkətlərdə təsir qüvvəsi adətən iki şəkildə qarşılıqlı təsir göstərə bilən çoxbucaqlı kinematik zəncirin son halqaları ilə özünü göstərir: paralel olaraq, halqaların hərəkətinin qarşılıqlı kompensasiyası mümkün olduqda; ardıcıl olaraq - qarşılıqlı kompensasiya mümkün olduqda
D) Hərəkətli hərəkətlərdə təsir qüvvəsi adətən iki şəkildə qarşılıqlı təsir göstərə bilən çoxbucaqlı kinematik zəncirin son halqaları ilə özünü göstərir: paralel olaraq, halqaların hərəkətinin qarşılıqlı kompensasiyası mümkün olduqda; üfüqi - qarşılıqlı kompensasiya mümkün olmadıqda
E) Hərəkətli hərəkətlərdə təsir qüvvəsi adətən iki şəkildə qarşılıqlı təsir göstərə bilən çoxbucaqlı kinematik zəncirin orta halqaları ilə özünü göstərir: paralel olaraq, halqaların hərəkətinin qarşılıqlı kompensasiyası mümkün olduqda; ardıcıl olaraq - qarşılıqlı kompensasiya mümkün olmadıqda

358. Sürətli hərəkət edən cisimlər zamanı mərmi sürətinin artması hansı üç mərhələdən keçir?


A) sürət bütün sistemə "idmançı-mərmi" verilir

sürət yalnız "idmançı-mərmi" sisteminin yuxarı hissəsinə verilir

sürət yalnız mərmi və atışa verilir. qol
B) sürət bütün “idmançı-mərmi” sisteminə məlumat verilir

sürət “idmançı-mərmi” sisteminin yalnız orta hissəsinə verilir

sürət yalnız mərmi və atışa verilir. qol
C) sürət bütün sistemə "idmançı-mərmi" verilir

sürət yalnız "idmançı-mərmi" sisteminin aşağı hissəsinə verilir

sürət yalnız mərmi və atışa verilir. qol
D) sürət "idmançı-mərmi" sisteminin bir hissəsinə verilir

sürət "idmançı-mərmi" sisteminin yalnız yuxarı hissəsinə bildirilir

sürət yalnız atan qola bildirilir (a) son səyin ikinci yarısı
E) sürət “idmançı-mərmi” sisteminin bir hissəsinə verilir

sürət “idmançı-mərmi” sisteminin yalnız yuxarı hissəsinə verilir

sürət yalnız mərmiyə verilir

359. Dəqiqlik tapşırıqlarının hansı növləri var?


A) İki növ dəqiqlik tapşırığı var. Birincisi, bütün traektoriyası boyunca hərəkətin düzgünlüyünü təmin etmək lazımdır. Belə motor tapşırıqlarına izləmə tapşırıqları deyilir. İkinci növ tapşırıqlarda vacib olan gövdənin və ya mərminin iş nöqtəsinin trayektoriyasıdır. Belə hərəkət tapşırıqları vurma tapşırıqları, dəqiqlik isə sadə dəqiqlik adlanır
B) İki növ dəqiqlik tapşırığı var. Birincisi, onun bütün trayektoriyası boyunca dinamikanı təmin etmək lazımdır. Belə motor tapşırıqlarına izləmə tapşırıqları deyilir. İkinci növ tapşırıqlarda gövdənin və ya mərminin iş nöqtəsinin trayektoriyasının nə olmasının əhəmiyyəti yoxdur, sadəcə hədəfi vurmaq lazımdır. Bu cür motor tapşırıqları vuruş tapşırıqları, dəqiqlik isə hədəf dəqiqliyi adlanır
C) İki növ dəqiqlik tapşırığı var. Birincisi, bütün traektoriyası boyunca hərəkətin düzgünlüyünü təmin etmək lazımdır. Bu cür motor tapşırıqlarına vuruş tapşırıqları deyilir. İkinci növ tapşırıqlarda gövdənin və ya mərminin iş nöqtəsinin trayektoriyasının nə olmasının əhəmiyyəti yoxdur, sadəcə hədəfi vurmaq lazımdır. Bu cür motor tapşırıqları izləmə tapşırıqları, dəqiqlik isə hədəf dəqiqliyi adlanır
D) İki növ dəqiqlik tapşırığı var. Birincisi, mərmi havaya qalxdığı anda hərəkətin dəqiqliyini təmin etmək lazımdır. Belə motor tapşırıqlarına izləmə tapşırıqları deyilir. İkinci növ tapşırıqlarda gövdənin və ya mərminin iş nöqtəsinin trayektoriyasının nə olmasının əhəmiyyəti yoxdur, sadəcə hədəfi vurmaq lazımdır. Bu cür motor tapşırıqları vuruş tapşırıqları, dəqiqlik isə hədəf dəqiqliyi adlanır
E) İki növ dəqiqlik tapşırığı var. Birincisi, bütün traektoriyası boyunca hərəkətin düzgünlüyünü təmin etmək lazımdır. Belə motor tapşırıqlarına izləmə tapşırıqları deyilir. İkinci növ tapşırıqlarda gövdənin və ya mərminin iş nöqtəsinin trayektoriyasının nə olmasının əhəmiyyəti yoxdur, sadəcə hədəfi vurmaq lazımdır. Bu cür motor tapşırıqları vuruş tapşırıqları, dəqiqlik isə hədəf dəqiqliyi adlanır

360. Qüvvənin fırlanma momenti nə vaxt yaranır və onun olmamasına necə nail olunur?


A) Əgər mərmiyə hava axınının təzyiq mərkəzi ağırlıq mərkəzi ilə üst-üstə düşmürsə, fırlanma qüvvə anı baş verir və mərmi dayanıqlığını itirir. Fırlanmanın olmaması bədənin ağırlıq mərkəzinin və səthinin mərkəzinin (hava axınının mərkəzinin) yerləşdiyi düzgün duruşun seçilməsi ilə əldə edilir ki, heç bir fırlanma anı yaranmır
B) Əgər mərmi üzərində hava axınının təzyiq mərkəzi ağırlıq mərkəzi ilə üst-üstə düşürsə, fırlanma qüvvəsi anı baş verir və mərmi dayanıqlığını itirir. Fırlanmanın olmaması bədənin ağırlıq mərkəzinin və səthinin mərkəzinin (hava axınının mərkəzinin) yerləşdiyi düzgün duruşun seçilməsi ilə əldə edilir ki, heç bir fırlanma anı yaranmır
C) Əgər mərmi üzərində hava axınının təzyiq mərkəzi ağırlıq mərkəzi ilə üst-üstə düşürsə, fırlanma qüvvəsi anı baş verir və mərmi dayanıqlığını itirir. Fırlanmanın olmaması bədənin ağırlıq mərkəzinin və səthinin mərkəzinin (hava axınının mərkəzinin) yerləşdiyi düzgün duruşun seçilməsi ilə əldə edilir ki, fırlanma anı yaradılsın
D) Əgər mərmiyə hava axınının təzyiq mərkəzi ağırlıq mərkəzi ilə üst-üstə düşmürsə, onda qüvvənin fırlanma anı baş vermir və mərmi sabitliyini itirmir. Fırlanmanın olmaması bədənin ağırlıq mərkəzinin və səthinin mərkəzinin (hava axınının mərkəzinin) yerləşdiyi düzgün duruşun seçilməsi ilə əldə edilir ki, heç bir fırlanma anı yaranmır
E) Əgər mərmi üzərində hava axınının təzyiq mərkəzi ağırlıq mərkəzi ilə üst-üstə düşmürsə, qüvvənin fırlanma anı yoxdur və mərmi dayanıqlığını itirir. Fırlanmanın olmaması bədənin ağırlıq mərkəzinin və səthinin mərkəzinin (hava axınının mərkəzinin) yerləşdiyi düzgün duruşun seçilməsi ilə əldə edilir ki, heç bir fırlanma anı yaranmır

361. İnsanın hərəkət aparatının halqalarının fırlanma hərəkətinə nə səbəb olur?


A) hərəkət xətti oynaq oxundan keçməyən qüvvənin yaratdığı oynaqdan keçən əzələ dartma qüvvəsi momentinin hərəkəti və oynağın özünün sürətləndirilmiş hə
B) hərəkət xətti oynaq oxundan keçən qüvvənin yaratdığı oynağın özünün sürətləndirilmiş hərəkəti və oynaqdan keçən əzələ dartma qüvvəsi momentinin təsiri
C) oynaqdan keçməyən əzələ dartma qüvvəsi momentinin hərəkəti və hərəkət xətti oynaq oxundan keçən qüvvənin yaratdığı oynağın özünün sürətləndirilmiş hərəkəti
D) oynaqdan keçməyən əzələ dartma qüvvəsi momentinin hərəkəti və hərəkət xətti oynaq oxundan keçməyən qüvvənin yaratdığı oynağın özünün sürətləndirilmiş hərəkəti
E) oynaqdan keçən əzələ dartma qüvvəsinin momentinin hərəkəti və əzələnin özünün sürətləndirilmiş hərəkəti

362. Zərbənin dəqiqliyi nədir?


A) Vuruşun dəqiqliyi hədəfin dəqiqliyinin əksidir
B) Bir vuruşun dəqiqliyi standart sapmanın əksidir
C) Vurmanın dəqiqliyi standart sapmaya birbaşa mütənasib olan dəyərdir
D) Vurmanın dəqiqliyi hədəfin dəqiqliyinə birbaşa mütənasib olan dəyərdir
E) Vurmanın dəqiqliyi hədəfin dəqiqliyi və xətası ilə düz mütənasib qiymətdir

363. Hədəfin dəqiqliyi nədir?


A) Hədəfin dəqiqliyi təsir qüvvələrinin dəyişməsi ilə xarakterizə olunur
B) Hədəfin dəqiqliyi gediş bucaqları ilə xarakterizə olunur
C) Hədəfin dəqiqliyi hədəfdən kənarlaşmanın miqdarı ilə xarakterizə
D) Hədəfin dəqiqliyi hədəfdən kənarlaşmanın miqdarı və yanal dominantlıqla xarakterizə olunur
E) Hədəfin dəqiqliyi yanal üstünlüklə xarakterizə olunur

364. Hansı fikir yanlışdır:


A) əzələ qüvvəsinin qiymətini ölçmək üçün oynaqların uzununa tətbiq edilən qüvvəni ölçmək lazımdır
B) yumşaq toxumaların deformasiyası və sistemin daxilindəki mayenin hərəkəti cismin öz hərəkətinə nəzərə alınmayacaq qədər az təsir göstərir
C) skelet əzələlərinin qüvvələri oynaqlara eninə təsir göstərir və seqmentlərdə dönmə yaranır
D) proksimal və distal ucların birləşdiyi nöqtə qüvvələrin tətbiq nöqtəsidir və qüvvə bu birləşmələr boyunca düz xətt istiqamətində ötürülür
E) qravitasiya sahəsinə biomexaniki sistemə təsir edən qüvvələr tarazlaşdırılmır

365. Əzələ qüvvəsini necə ölçmək olar?


A) bağlara dinamometr yerləşdirməklə
B) bağlara kurvimetr yerləşdirməklə
C) oynaqlara manometr yerləşdirməklə
D) bağlara tenzometr yerləşdirməklə
E) əzələlərə tenzometr yerləşdirməklə
366. Düzgün olanı müəyyən edin:
A) Əzələ qüvvəsinin qiymətini ölçmək üçün əzələ liflərinə perpendikulyar istiqamətdə en kəsiyin sahəsini ölçürlər
B) Əzələ qüvvəsinin qiymətini ölçmək üçün canlı insanlar üzərində MRT, KT, USM müayinələri aparırlar
C) Bütün əzələlərin qüvvəsinin qiymətini yalnız dinamometrlə ölçmək olar
D) Axilla bağında veloerqometrlə əzələ qüvvəsini ölçmək olar
E) motor blokla ölçmə zamanı əzələ və birləşdirici toxumanın növləri üzərində ölçmə aparmaq mümkün deyil

Mövzu 22. Motorikanın fərdi və qruplaşma xüsusiyyətləri


367. Bədən quruluşunun xüsusiyyətlərinə aid deyil:
A) Bədənin proporsiyası
B) Bədənin total öçüləri
C) Bədənin temperaturu
D) Bədənin konstitusional xüsusiyyətləri
E) Heç biri

368. Bədənin total ölçülərinə aid deyil:


A) Bədənin çəkisi
B) Bədənin uzunluğu
C) Bədənin temperaturu
D) Döş qəfəsinin əhatəsi
E) Bədənin səthi

369. Mütləq qüvvə nədir?


A) İdmançının maksimal yaratdığı qüvvədir
B) Bədənin çəkisinə bərabər qüvvədir
C) Yarış zamanı göstərilən orta qüvvədir
D) Heç biri deyil
E) Düzgün cavab yoxdur

370. Nisbi qüvvə nədir?


A) İdmançının mütləq qüvvəsinin onun boyuna olan nisbətidir
B) İdmançının mütləq qüvvəsinin onun çəkisinə olan nisbətidir
C) İdmançının bədənin çəkisinə bərabər qüvvədir
D) İdmançının çəkisinin onun boyuna olan nisbətidir
E) Heç biri deyil

371. Eyni məşq keçən müxtəlif çəkili idmançılarda çəkinin artması ilə:


A) Mütləq qüvvə artır, nisbi qüvvə artır
B) Mütləq qüvvə azalır, nisbi qüvvə azalır
C) Həm mütləq qüvvə, həm də nisbi qüvvə azalır
D) Həm mütləq qüvvə, həm də nisbi qüvvə artır
E) Heç biri dəyişmir

372. Eyni məşqlilik səviyyəsində olan iki idmançıdan biri digərindən 1,5 dəfə boyludursa:


A) Onun yaratdığı mütləq qüvvə 2,25 dəfə, çəkisi isə 3,375 dəfə çox olacaq
B) Onun yaratdığı mütləq qüvvə 2,25 dəfə çox, çəkisi isə 3,375 dəfə az olacaq
C) Onun yaratdığı mütləq qüvvə 2,25 dəfə çox, çəkisi dəyisməyəcək
D) Onun yaratdığı mütləq qüvvə 2,25 dəfə az, çəkisi 3,375 dəfə çox olacaq
E) Hec bir göstərici dəyişməyəcək

373. İnsanın total ölçülərinin (h) artması ilə onun yaratdığı mütləq və nisbi qüvvənin dəyişməsi mütənasibdir:


A) Mütləq qüvvə - h2, nisbi qüvvə - h-1
B) Mütləq qüvvə - h, nisbi qüvvə - h-1
C) Mütləq qüvvə - h3, nisbi qüvvə - h-2
D) Mütləq qüvvə - h2, nisbi qüvvə - h-2
E) Mütənasiblik yoxdur

374. İnsanın total ölçülərinin (h) artması ilə onun yaratdığı mexaniki güc və hərəkət tempinin dəyişməsi mütənasibdir:


A) Mexaniki güc - h2, temp - h-1
B) Mexaniki güc - h, temp - h-1
C) Mexaniki güc – h3, temp - h-2
D) Mexaniki güc - h2, temp - h-2
E) Mütənasiblik yoxdur

375. İnsanın total ölçülərinin (h) artması ilə onun qaçış sürəti və startda sürətlənməsinin dəyişməsi mütənasibdir:


A) Qaçış sürəti – h0, startda sürətlənmə - h-1
B) Qaçış sürəti - h, startda sürətlənmə - h-1
C) Qaçış sürəti - h2, startda sürətlənmə - h
D) Qaçış sürəti - h, startda sürətlənmə - h
E) Mütənasiblik yoxdur

376. İnsanın total ölçülərinin (h) artması ilə onun yaratdığı mütləq qüvvə və hündürlüyə tullanmanın dəyişməsi mütənasibdir:


A) Mütləq qüvvə - h2, tullanmanın hündürlüyü – h0
B) Mütləq qüvvə - h2, tullanmanın hündürlüyü – h
C) Mütləq qüvvə - h2, tullanmanın hündürlüyü – h-1
D) Mütləq qüvvə - h, tullanmanın hündürlüyü – h-1
E) Mütənasiblik yoxdur

377. İnsanın total ölçülərinin (h) artması ilə ağ ciyərin həyat tutumu və maksimal ventilyasiyasının dəyişməsi mütənasibdir:


A) Ağ ciyərin həyat tutumu – h3, maksimal ventilyasiya – h2
B) Ağ ciyərin həyat tutumu – h2, maksimal ventilyasiya – h
C) Ağ ciyərin həyat tutumu – h2, maksimal ventilyasiya – h-1
D) Ağ ciyərin həyat tutumu – h, maksimal ventilyasiya – h
E) Mütənasiblik yoxdur

378. İnsanın total ölçülərinin (h) artması ilə oksigenin maksimal sərfi və qanın sistolik həcminin dəyişməsi mütənasibdir:


A) Oksigenin maksimal sərfi – h2, qanın sistolik həcmi – h3
B) Oksigenin maksimal sərfi – h2, qanın sistolik həcmi – h2
C) Oksigenin maksimal sərfi – h2, qanın sistolik həcmi – h
D) Oksigenin maksimal sərfi – h, qanın sistolik həcmi – h
E) Mütənasiblik yoxdur
379. İnsanda yorğunluğun səbəbi nədir?
A) xarici dinamik qüvvələrin təsirindən insanın güc sərf etməsi
B) Ağırlıq qüvvəsinin təsirindən insanın cəzb edilməsi
C) bədəndəki metabolik proseslərin təsirindən enerjinin yaranması
D) idman hərəkətlərinin icrası zamanı ürək-damar sistemində qan dövranının fəaliyyəti
E) Statik yüklənmənin təsirindən insanın enerji sərf etməsi

380. Kütlə mərkəzinin yerini dəyişməsinə səbəb olan amil hansıdır?


A) əzələnin gücü
B) aktiv yeriş
C) sürtünmə
D) hündür dayaq üzərində qaməti dik saxlamaq
E) qanteli əllə baş üzərində saxlamaq

381. Oynaqların hərəkətə gəlməsində daxili mənbə rolunu oynayan nədir?


A) sümüyün proksimal və distal uclarından sümüyün en kəsiyi boyunca ötürülən əzələnin dartı qüvvəsinin yaratdığı enerji
B) əzələnin en kəsik səthinə perpendikulyar yönəlmiş ağırlıq qüvvəsinin təsirindən yaranan enerji
C) isinmə hərəkətlərindən sonra xarici mühit qüvvələrinin təsirindən yaranan enerji
D) oynaq oxunda oynağın fırlanma momentinə nəzərən yaranan oynaq qüvvəsinin təsirindən yaranan sürtünmə qüvvəsi
E) daxili mühitin və toxumaların bir-biri ilə qarşılıqlı təsirindən yaranan qüvvələr

382. İşin ritmi nəyə deyilir?


A) işin ritmi sadə biomexaniki hərəkətlərin xarici qüvvələrin təsirindən dayandırılmasıdır
B) işin ritmi yerinə yetirilən bütün əməliyyatların ümumi sayıdır
C) işin ritmi vahid zaman ərzində əzələlərin təqəllüsü nəticəsində ayrılan enerjinin miqdarıdır
D) işin ritmi fəaliyyət prosesində ardıcıl işçi əməliyyatlar və onların xüsusi elementlərinin ardıcıl fəaliyyət prosesidir
E) işin ritmi dinamik və statik qüvvələrin icra edilməsi zamanı dinamik tarazlığın qorunub saxlanmasıdır

383. İşin tempi nəyə deyilir?


A) İşin tempi vahid zaman ərzində yerinə yetirilən bütün proseslərin ümumi sayıdır
B) işin tempi xarici amillərin təsirindən yaranan dinamik aktiv qüvvələrin yerinə yetirilmə ardıcıllığıdır
C) işin tempi sadə biokinematik zəncirdə baş verən reaksiyaların dayandırılmasıdır
D) işin tempi biomexaniki sistemdə təsir edən qüvvələrin əvəzləyicisinin hesablanmasıdır
E) işin tempi hər bir passiv təsir edən qüvvənin aktivləşdirilməsi üçün sərf edilən enerjinin miqdarıdır
Mövzu 23. dman-texniki ustalığı

384. Əzələ biomexanikasının Bernulli prinsipinə görə:


A) digər bərabər şərtlər daxilində əzələnin aktiv qüvvəsi onu təşkil edən liflərin en kəsiklərinin cəmi ilə tərs mütənasibdir
B) digər bərabər şərtlər daxilində əzələnin aktiv qüvvəsi onu təşkil edən liflərin uzunluğu ilə tərs mütənasibdir
C) digər bərabər şərtlər daxilində əzələnin aktiv qüvvəsi onu təşkil edən liflərin en kəsiklərinin cəmi ilə düz mütənasibdir
D) digər bərabər şərtlər daxilində əzələnin aktiv qüvvəsi onu təşkil edən liflərin uzunluğu ilə düz mütənasibdir
E) düzgün cavab yoxdur

385. Yerinə yetirilən hərəkət tapşırığının intensivliyi dedikdə nə nəzərdə tutulur?


A) görülən iş
B) idmançının sürəti, güc, qüvvə göstəricilərindən biri
C) sərf olunan enerji
D) tapşırığa sərf olunan vaxt
E) düzgün cavab yoxdur

386. Yerinə yetirilən hərəkət tapşırığının həcmi dedikdə nə nəzərdə tutulur?


A) keçilən məsafə
B) görülən iş
C) qüvvə impulsu
D) hər biri
E) düzgün cavab yoxdur

387. Ergometrik göstəricilərə hansı aid deyil?


A) hərəkət tapşırığının yerinə yetirilmə müddəti
B) hərəkət tapşırığının intensivliyi
C) hərəkət tapşırığının həcmi
D) qüvvə impulsu
E) düzgün cavab yoxdur

388. Yerdəyişməsiz hərəkətlərin əsas şərtləri:


A) Dayanıqsız tarazlığın olması
B) Dayanıqlı tarazlığın olması
C) Dəyişməz dayaq və müvazinətin saxlanması
D) Əhəmiyyətsiz tarazlığın olması
E) Heç biri

389. Sərbəst cismin diaqramını qurarkən təyin edilməsi vacib olan qüvvələr hansılardır?


A) ağırlıq, oynaqların reaksiya qüvvəsi, müqavimət, sürtünmə və əzələyə təsir edən qüvvə
B) kütlə, sürtünmə,müqavimət, əzələnin reksiya qüvvəsi
C) sürət, tarazlıq,dartı qüvvəsi,Arximed qüvvəsi
D) yerdəyişmə,bütün kontakt qüvvələri
E) tarazlıqda saxlanması mümkün olan qüvvə momenti və daxili müqavimət qüvvəsi

390. İnersial və elastiki qüvvənin artması nə zaman baş verir?


A) oynaqlarda yerdəyişmə baş verdikdə
B) iş müsbət olduqda
C) sürətin istiqaməti səthə perpendikulyar olduqda
D) cisim böyük təcil alarkən
E) tarazlıq şərtləri dəyişmədikdə

391. Təcrübi yolla oynaqların reaksiya qüvvəsini təyin etmək çətinlik törətdiyi üçün hansı üsul daha məqsədəuyğundur?


A) sərbəst cismin diaqramına əsasən təyin etmək
B) oynaq başlarındakı qüvvələri ölçmək
C) dinamometr vasitəsilə ölçmək
D) veloerqometrlə təyin etmək
E) xüsusi hərəkətlərin ardıcıllığı əsasında kütlə və sürəti ölçərək təyin etmək

392. Qüvvənin tətbiq nöqtəsi necə təyin edilir?


A) hamar səthə təsir edən qüvvənin istiqamətinə əsasən
B) əzələ liflərinin yerləşmə istiqamətinə əsasən
C) sümüklərin proksimal və distal uclarının yerləşmə müstəvisinə əsasən
D) daxili mayenin hərəkətinin aktivliyinə əsasən
E) qüvvənin tətbiq edildiyi hissənin en kəsiyinin sahəsinə əsasən

393. Trapesəbənzər və böyük döş əzələsində təsir edən qüvvənin istiqaməti nədən asılıdır?


A) daxili müqavimətdən
B) əzələlərin sümüklərə birləşdiyi nöqtədən
C) oynaq başlarında bu əzələ qruplarının birləşmə yerindən
D) yerin cazibə qüvvəsindən
E) bu əzələ qruplarının en kəsik sahəsinin böyüklüyündən

394. Başqa qüvvələrin təsiri olmadıqda oynağın açılıb bükülməsi necə baş verir?


A) açıcı-bükücü əzələ cütü hesabına
B) sinirlərin yığılması hesabına
C) cismin sürət və təcilinin hesabına
D) oriyentasiya xətləri hesabına
E) qığırdaqların sürtünmə qüvvəsinə müqaviməti hesabına

395. Hansı fikir yanlışdır:


A) qravitasiya sahəsinə biomexaniki sistemə təsir edən qüvvələr tarazlaşdırılmır
B) yumşaq toxumaların deformasiyası və sistemin daxilindəki mayenin hərəkəti cismin öz hərəkətinə nəzərə alınmayacaq qədər az təsir göstərir
C) skelet əzələlərinin qüvvələri oynaqlara eninə təsir göstərir və seqmentlərdə dönmə yaranır
D) proksimal və distal ucların birləşdiyi nöqtə qüvvələrin tətbiq nöqtəsidir və qüvvə bu birləşmələr boyunca düz xətt istiqamətində ötürülür
E) əzələ qüvvəsinin qiymətini ölçmək üçün oynaqların uzununa tətbiq edilən qüvvəni ölçmək lazımdır

396. Əzələ qüvvəsini necə ölçmək olar?


A) əzələlərə tenzometr yerləşdirməklə
B) bağlara kurvimetr yerləşdirməklə
C) oynaqlara manometr yerləşdirməklə
D) bağlara dinamometr yerləşdirməklə
E) bağlara tenzometr yerləşdirməklə

397. Düzgün olanı müəyyən edin:


A) Əzələ qüvvəsinin qiymətini ölçmək üçün əzələ liflərinə perpendikulyar istiqamətdə en kəsiyin sahəsini ölçürlər
B) Əzələ qüvvəsinin qiymətini ölçmək üçün canlı insanlar üzərində MRT, KT, USM müayinələri aparırlar
C) Bütün əzələlərin qüvvəsinin qiymətini yalnız dinamometrlə ölçmək olar
D) Axilla bağında veloerqometrlə əzələ qüvvəsini ölçmək olar
E) motor blokla ölçmə zamanı əzələ və birləşdirici toxumanın növləri üzərində ölçmə aparmaq mümkün deyil

398. Fikirlərin hansı doğrudur?


A) İnsanın vahid zaman ərzində gördüyü işin bu zamana olan nisbəti gücü xarakterizə edir
B) Sakit vəziyyətdə insan heç bir yerdəyişmə etmədiyi üçün enerji sərf etmir
C) A\=Fd düsturu ilə əzələ tremorları zamanı ayrılan enerjinin miqdarı ölçülür
D) Əzələnin dartı gücünü hesablamaq mümkün deyil
E) İnsanın bərk qaçmamasının səbəbi onun tənəffüs aparatına təsir edən qüvvənin təyin edilməməsidir

399. Sadə motor reaksiyası hansı reaksiya adlanır?


A) sadə reaksiya naməlum siqnala məlum hərəkətlə cavabdır
C) sadə reaksiya, bu elektromexaniki intervaldır
C) sadə reaksiya tapşırığın icrası zamanı bərpa olunan mənbələrdən alınan enerji hesabına əldə edilə bilən reaksiyadır
D) sadə reaksiya məlum siqnala məlum hərəkətlə cavabdır
E) sadə reaksiya ətraf mühit amillərinə reaksiyadır

400. Hərəkət reaksiyalarında hansı fazalar fərqləndirilir?


A) motor reaksiyalarında

sensor faza - siqnalın göründüyü andan əzələ fəaliyyətinin ilk əlamətlərinə qədər

premotor faza - əzələlərin elektrik aktivliyinin görünməsindən hərəkətin başlanğıcına qədər

motor mərhələsi - hərəkətin əvvəlindən onun tamamlanmasına qədər


B) motor reaksiyalarında

sensor faza - siqnalın göründüyü andan əzələ fəaliyyətinin ilk əlamətlərinə qədər

polimorfik faza - əzələlərin elektrik aktivliyinin görünüşündən hərəkətin başlanğıcına qədər

motor mərhələsi - hərəkətin əvvəlindən onun tamamlanmasına qədər


C) motor reaksiyalarında

sensor faza - siqnalın göründüyü andan əzələ fəaliyyətinin ilk əlamətlərinə qədər

premotor faza - əzələlərin elektrik aktivliyinin görünməsindən hərəkətin başlanğıcına qədər
D) motor reaksiyalarında

sinxron faza - siqnalın göründüyü andan əzələ fəaliyyətinin ilk əlamətlərinə qədər

premotor faza - əzələlərin elektrik aktivliyinin görünməsindən hərəkətin başlanğıcına qədər

motor mərhələsi - hərəkətin əvvəlindən onun tamamlanmasına qədər


E) motor reaksiyalarında

sensor faza - siqnalın göründüyü andan əzələ fəaliyyətinin ilk əlamətlərinə qədər



motor fazası - hərəkətin başlanğıcından onun tamamlanmasına qədər
Yüklə 56,57 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə