2314a qrupu üçün “Ekologiya mühəndisliyi” fənnindən test sualları Müəllim: Hüseynova Sevil Hüseyn



Yüklə 0,6 Mb.
səhifə3/4
tarix04.02.2018
ölçüsü0,6 Mb.
#23790
1   2   3   4

  • elektrik və elektromexanik üsullardan

  • absorbsiya və adsorbsiya üsullarından

  • fiziki və optik üsullardan

    173. Qaz və bərk məsaməli maddələrin qarşılılıqlı təsiri prinsipinə əsaslanaraq tullantı qazların təmizlənməsi üsulu necə adlanır?

    1. adsorbsiya üsulu

    2. termiki üsul

    3. ətalət üsulu

    4. ətalət üsulu

    5. absorbsiya üsulu

    174. Alüminium zavodları yaxınlığında ağaclarda müşahidə olunur:

    A) bitkilərin degenerasiyası

    B) fotosintez prosesinin güclənməsi

    C) ağacların güclü boy atması

    D) meyvələrin tökülməsi

    E) yarpağların sıx inkişafı

    175. Florun insan orqanizminə çox daxil olması nəticələnir:

    A) sümüklərin yumşalmasına

    B) dişlərin kariyesinə

    C) sinir sisteminin pozulması

    D) qaraciyərin zədələnməsinə

    E) ağciyərin zədələnməsinə

    176. Atmosferdə əsasən necə smoq hadisəsi müşahidə olunur?


    1. adi və fotokimyəvi smoq

    2. xlorlu və karbonlu smoq

    3. adi və mürəkkəb smoq

    4. buxarlı və karbonlu smoq

    5. mürəkkəb və sad smoq

    177. Ozon ilk dəfə kim tərəfindən kəşf edilmişdir?

    1. Marum tərəfindən

    2. Darvin tərəfindən

    3. Lomonosov tərəfindən

    4. Landau tərəfindən

    5. Faradey tərəfindən

    178. Qida sənayesi muəssisələrinə aiddir:

    A) süd, ət, şəkər, spirt, çay, tütün və s

    B) şəkər, çay, ət, qalantereya, tütün və s

    C) efir yağı, qənnadı, gön-dəri, tütün və s

    D) nişasta, patka, ət, süd, şəkər, tütün və s

    E) pivəbişirmə, şərab, spirt, keramika, qənnadı və s

    179. Hansı üsul ilə tullantı qazları təmizlədikdə heç bir kimyəvi reaksiy getmir,

    zəhərli qazlar müxtəlif yollarla tutulur?



    1. fiziki üsulla təmizləmədə

    2. kimyəvi üsulla təmizləmədə

    3. elektrokimyəvi üsulla təmizləmədə

    4. optik üsulla təmizləmədə

    5. rezonans üsulu ilə təmizləmədə

    180. Havada asılı halda olan bərk və maye hissəciklərlə atmosferin çirklənməsi necə adlanır?

    1. aerozol çirklənmə adlanır

    2. qələvili çirklənmə adlanır

    3. turşulu çirklənmə adlanır

    4. buxarlı çirklənmə adlanır

    5. duzlu çirklənmə adlanır

    181. Hansı müəssisələr atmosferi aerozolla çirkləndirən əsas mənbələr hesab olunur?

    1. metallurgiya müəssisələri

    2. kimya müəssisələri

    3. neft emalı müəssisələri

    4. elektrik enerjisi istehsal edən müəssisələr

    5. yeyinti müəssisələri

    182. Bütün sənaye şəhərlərində havanın çox çirklənməsi nəticəsində hansı hadisə baş verir?

    1. smoq hadisəsi

    2. işıqlanma hadisəsi

    3. buzlaşma hadisəsi

    4. buxarlanma hadisəsi

    5. yanğın hadisəsi

    183. 60-cı illərdə dünyada əmələgələn çirkab sularının miqdarı:

    A) 700 mlrd m3

    B) 200 mlrd m3

    C) 12000m3

    D) 500 mln m3

    E) 100 mlrd m3

    184. Su hövzəsində detergentin möcud olması:

    A) oksigenin suya daxil olmasına maneçilik törədir

    B) suda oksigenin miqdarını ifrat dərəcədə artırır

    C) suyun tərkibində ağır metallar əmələ gətirir

    D) heç bir dəyişiklik əmələ gətirmir

    E) suyun azalmaına səbəb olur

    185. Aqrar – sənaye kompleksini istehsal vasitələrilə hansı sahə təmin edir?


    1. Yeyinti və ərzaq maşınqayırması

    2. Yeyinti metallurgiyası

    3. Cihazqayırma

    4. Yeyinti sənayesi

    5. Hesablama texnikası istehsalı

    186. Xromun aşılanmasında radioaktiv şualanmadan istifadənin təsiri:

    A) xromun deformasiyaya uğramasına səbəb olur

    B) xormun fiziki-kimyəvi xüsusiyyətləri pisləşir

    C) xormun keyfiyyətinə təsir olmur

    D) xromun fiziki-mexaniki xüsusiyyətləri yaxşılaşır

    E) xromun dərisi öz rəngini itirir.

    187. İnsana ionlaşdırıcı sualanmanın təsiri aslıdır:

    A) şüalanma dozasından və şüalanma müddətindən

    B) yalnız şüalanma dozasından

    C) yalnız radioaktiv şüalanma müddətindən

    D) şüalanmanın baş verdiyi müddətindən

    E) yerin relyefindən və iqlim şəraitindən

    188. İnsan orqanizmində mövcudluğu zəruridir:

    A) mis, sink, dəmir, kobalt, molibden və s

    B) mis, sink, kobalt, civə, molibde və s

    C) sink, kobalt, qurğuşun, mis və s

    D) kadmium, mis, molibden, dəmir və s

    E) sink, arsen, kobalt, molibden, mis və s

    189. İnsan orqanizmində tələb olunmur;

    A) civə, quöuşun, kadmium, arsen və s

    B) mis, sink, dəmir, kobalt və s

    C) sink, kobalt, mis və s

    D) dəmir mis molibden və s

    E) kobalt molibden mis və s

    190. Böyük şəhərlərdəki səs-küyün insan ömrünə təsiri:

    A) ömrü 8-12 il qısaldır

    B) ömrü 2-3 il artırır

    C) ömrü 20 il qısaldır

    D) ömrü 1il artırır

    E) heç bir təsir göstərmir

    191.Biosfer nədir?

    A) yerin həyat yayılan xairici qabığı

    B) su və torpaq ehtiyyatları

    C) dünyada yaşayan canlı orqanizmlər

    D) yalnız su, hava və torpaq

    E) atmosfer qatı və əksinə yararlə sahələr

    192. Biosferin güclü çirklənməsinə səbəb olmuşdur?

    A) sənayenin tərəqqisi

    B) yalnız nəqliyyatın artımı

    C) yalnız ozon təbəqəsinin deşilməsi

    D) günəşin yeri zəif işıqlandırması

    E) atom elektrik satnsiyalarınırın şüa verməsi

    193. Bisoferin çirklənməsi başlamışdır?

    A) cəmiyyət yaranandan

    B) yalnız neoolit dövründən

    C) XX əsrin ortalarından

    D) kənd təsərrüfatı inkişaf edəndən

    E) XV əsrin başlanğıcından

    194. Gübrələrin effektivliyi 1 il müddıtində hansı tərkibə enir?

    A) 20%


    B) 5%

    C) 12%


    D) 70%

    E) 75%


    195. Su hövzələrinə daxil olan azot:

    A) suda oksigenin miqdarını azaldır

    B) suda oksigenin miqdarını ifrat artırır

    C) suda oksigenin miqdarını aztırır

    D) heç bir təsirə malik deyil

    E) canlıların yaşayışına müsbət təsir göstərir.

    196. Torpağa daxil olan fosforun hərəkəti:

    A) Fosfor çaylar vasitəsilə çaylara axıdılır

    B) forforun bir hissəsi karbona cevrilir

    C) azot turşusuna çevrilir

    D) fosforun hamısı bitki tərəfindən mənimsənilir

    E) heyvanlar tərəfindən taam mənimsənilir

    197. Pestisidlərdən istifadənin məqsədi:

    A) həşərat, gəmirici,digər zərərvericilərlə mübarizə aparmaq

    B) mədəni bitkiləri dezinfeksiya etmək

    C) yalnız gəmiriciləri məhv etmək

    D) yalnız həşəratları məhv etmək

    E) dənli bitkilərin məhsuldarlığını yüksəltmək

    198. Pestisidlərin preparat formasının sayı:

    A) minlərlə

    B) 112

    C) 250


    D) on iki min

    E) 5


    199. DDT pestisidinin istifadəsi dunyada qadağan olmuşdur:

    A) 1973-cü ildə

    B) 1935-ci ildə

    C) 2000-ci ildə

    D) 1995-ci ildə

    E) 1998-ci ildə

    200. 1980-2005-ci illərdə DDT istehsal olunmuşdur:

    A) 4,5mln ton

    B) 1 mln ton

    C) 1,5mld ton

    D) 125 ton

    E)1 97 ton

    201. 1980-2005-ci illərdə Yer Kürəsində DDT parçalanmadan yayılmışdır:

    A) 1mln ton

    B) 7mln ton

    C) 1.2mln ton

    D) 87ton

    E) 99ton


    202. Atmosferdən DDT-nin çökməsi üçün neçə il lazımdır?

    A) 1


    B) 20

    C) 4


    D) 30

    E) 40


    203. DDT torpaqda neçə il qala bilər?

    A) 50


    B) 20

    C) 35


    D) 1

    E) 100


    204. Radioaktiv çirklənmələrlə çirklənmə aiddir:

    A) fiziki çirklənməyə

    B) bioloji çirklənməyə

    C) kimyəvi və bioloji çirklənməyə

    D) fiziki və kimmyəvi çirklənməyə

    E) yalnız bioloji çirklənməyə

    205. Atmosferə buraxılan maddələrin ümumi miqdarının azaldılması tədbirlərinə aiddir:

    1. yanacaqdan istifadənin və yanacaq tərkibinin yaxşılaşdırılamsı 2. ətraf mühitə mənfi təsir etməyən yeni yanacaq növlərinin aşkarlanması və istifadəsi 3. daxili yanma mühərrikli avtomobillər əvəzinə elektromobillərdən istifadə 4. daha uca tüstü boruları və bacaları quraşdırılması 5. çirkləndiricilərin neytrallaşdırılması və zərərləşdirilməsi

    A) 1,2,3

    B) 1,3,5

    C) 1,2,4

    D) 2,3,4

    E) 3,4,5

    206. Bərk tullantıların zərərsizləşdirilməsi üsuludur:

    1. utilizasiya; 2. reutilizasiya ; 3. Detoksikasiya, 4. aromatlaşdırma 5. fermentləşdirmə

    A) 1,2,3,5

    B) 1,2,3,4

    C) 2,3,4,5

    D) 1,3,4,5

    E) 1,2,4,5

    207. Titrəyiş dedikdə.........nəzərdə tutulur:

    A) bərk cisimlərin ağırlıq məzrkəzinin və ya simmetriya oxunun fəzada yeri dəyişərkən onların mexaniki rəqsləri

    B) bərk cisimlərin ağırlıq mərkəzinin və ya çəkisinin dəyişməsi zamanı yaranan mexaniki rəqslər

    C) bərk cisimlərin ağırlıq məsrkəzinin və ya simmetriya oxunun fəzada yeri dəyişərkən onların akustik rəqsləri

    D) bərk cisimlərin ağırlıq mərkəzinin və ya çəkisinin dəyişməsi zamanı yaranan akustik rəqslər

    E) bərk cisimlərin ağırlıq mərkəzininvə ya simmetriya oxunun fəzada yeri dəyişərkən insan qulaqları tərəfindən qəbul oluna bilən nizamlı səs rəqsləri

    208. Oktava zolaqlarının tezlikləri...........Hs qəbul olunmuşdur.

    A) 63; 125; 250; 500; 1000; 4000; 8000

    B) 63.5; 125; 250; 500; 1000; 2000; 4000; 8000

    C) 60; 120; 200; 500; 1000; 2000; 4000; 8000

    D) 60; 120; 200; 600; 1000; 2000; 4000; 8000

    E) 60; 125; 250; 500; 1200; 2000; 4000; 8000

    209. 0-5millirentgen şüalanma dozasının insan orqanizminə təsirinin nəticələri:

    A) qan hüceyrələrinin itirilməsi, yüksək temperatur, qanaxma, saçların tökülməsi, ürəkbulanma, qusma, yorğunluq və s. 20%-ə qədər ölümlə nəticələnir

    B) bir neçə dəqiqə ərzində ölüm

    C) bir neçə saat ərzindəölüm

    D) dəqiq simptomlar yoxdur

    E) ağ qan hüceyrələrinin azalması, ürəkbulanma, qusma, 200millirentgendə 10%-ə qədər bir neçə ay ərzində ölüm

    210. Hava elektrik ötürücüxətlərinin (EÖX)yaratdığı elektromaqnit sahəsinin (EMS) buraxıla-bilən səviyyəsi (BBS) kimi.... qəbul edilir.

    A) elektrik sahəsinin gərginliyi

    B) cərəyan şiddəti

    C) cərəyanın sixlıq səviyyəsi

    D) maqnit sahəsinin gərginliyi

    E) cərəyan tezliyi

    211. Elektromaqnit sahəsinin (EMS) buraxıla bilən səviyyəsi (BBS) insanların az olduqları yerlərdə...... kV/m təşkil edir.

    A) 20


    B) 1

    C) 0,5


    D) 10

    E) 5


    212. Suyun orqanoleptik xassələrinə aid deyil:

    1. şəffaflıq 2. iy 3. temperatur 4. rəng 5. qələvilik

    A) 3,5

    B) 2,4


    C) 2,3

    D) 1,2


    E) 2,5

    213. Sənaye tullantıları ilə mübarizənin ən səmərəli üsulu:

    A) utilləşdirmək

    B) yandırmaq

    C) basdırmaq

    D) konteynerlərdə saxlamaq

    E) zibilliklərdə toplamaq

    214. Süni radionuklidlər torpağın ümumi radioaktivliyinin neçə %-ni təşkil edir:

    A) 2-10%

    B) 20-30%

    C) 40%

    D) 18%


    E) 70%

    215. Çernobıl AES-dəki qəzadan sonra Azərbaycan torpaqlarında stronsium-90-nın qatılığı artdı:

    A) 3 dəfə

    B) 2 dəfə

    C) 5 dəfə

    D) 20%


    E) 50%

    216. Ətraf mühitin mühafizəsinin əsas vəzifəsi:

    A) biosferin çirklənmədən mühafizəsi

    B) yalnız atmosferin çirklənməsindən mühafizəsi

    C) yalnız litosferın mühafizəsi

    D) biosferdən canlıları köçürmək

    E) su və torpaq ehtiyatlarını azaltmaq

    217. Müəssisələrin ətrafında pozulmuş torpaqların bərpası adlanır:

    A) rekultivasiya

    B) dezinfeksiya

    C) istehsalın bərpası

    D) rekresiya

    E) təbii fəlakətlərdən mühafizə

    218. İnsanın istehsalat fəaliyyətinin dəyişdirdiyi ərazi adlanır:

    A) antropogen landşaft

    B) təbii landşaft

    C) hidrosfer, biosfer, litosfer

    D) bataqlıqlar

    E) zəngin landşaft

    219. Gəncə şəhərində sutka ərzində Gəncə çayına axıdılan çirkab sularının miqdarı:

    A) 300 min m 3

    B) 1mln m3

    C) 5min m3

    D) 2mlrd m3

    E) axıdılmır

    220. Araz çayı və qollarına Ermənistandan sutka ərzində axıdılan çirkab sularının miqdarı:

    A) 2,1 mln m 3

    B) 15mln m3

    C) 10min m3

    D) 20 min m3

    E)1mlrd m3

    221. Mingəçevir şəhərində Varvara su anbarına sutkada axıdılan çirkab sularının miqdarı:

    A) 150 min m2

    B) 5,5 min m2

    C) 1 min m2

    D) 3 min m2

    E) məlum deyil

    222. Fiziki çirklənməyə aiddir:

    A) səs-küy, titrəyişlər və s

    B) yalnız pestisidlərlə çirklənmə və s

    C) davamlı üzvi çirkləndiricilər

    D) yuyucu maddələr

    E) gübrələr ilə çirklənmə

    223. Yeyinti sənayesinin hansı sahəsi kənd təsərrüfatı ilə daha sıx əlaqədardır?



    1. Ət və süd

    2. makaron

    3. çörəkbişirmə

    4. Qənd – rafinad

    5. Qənnadı

    224. Ozon toplanmışdır:

    A) troposfer və strotosferdə

    B) yalnız troposferdə

    C) yalnız litosferdə

    D) yalnız strotosferdə

    E) troposferdə və mezosferdə

    225. Atmosferi süni çirkləndirən mənbələr:

    A) sənaye, kənd təsərrüfatı, elektrik stansiyaları və s.

    B) yalnız nəqliyyat

    C) yalnız süni çirkləndiricilər

    D) insanların antropogen fəaliyyəti

    E) yalnız kanserogen maddələr

    226. Aerozol:

    A) havada olan bərk və maye hissəcikləridir

    B) bərk yanacağin yanmasından əmələ gələn istilikdir

    C) çirkab sularında əmələgələn maddələrdir

    D) yalnız havada olan qazlardır

    E) ocağa pügürdülən mazutdur

    227. Atmosferi çirkləndirən antropogen mənbələr həndəsi formasına görə...... olur.

    A) nöqtəvi, xətti

    B) kölgələnməmiş, yerüstü

    C) fasiləsiz və dövri, yaylım və ani

    D) meydaçadaxili, meydançadan kənar

    E) texnoloji, ventilyasiya

    228. Sənaye tullantiları (ST) dedikdə................. nəzərdə tutulur.

    A) məhsul istehsalı zamanı və ya müəyyən işin yetinə yetirilməsi zamanı meydana çixan xammal qalıqları materiallar, yarımfabrikatlar və yaxud onların istehlak xassələrini tam və ya qismən itirilməsi

    B) məişət əşyalarını və insan həyatının özünün amortizasiyası zamanı yaranan və məişətdə istifadə oluna bilməyən bərk maddələr

    C) müəyyən məhsulun istehsalı üçün yararsız olan xammal növləri, istehlak olunmayan qalıqlar və yaxud maddə və enerji

    D) məhsul istehsalı zamanı və ya məişət yararsız vəziyyətə düşən əşya və ya digər cisimlər

    E) məişət əşyalarının amortizasiyası zamanı yaranan və məişətdə istifadə oluna bilməyən bərk maddələr

    229. Fermentləşdirmə üsulu əsasən......zərərsizləşdirilməsində istifadə olunur.

    A) sənaye tullantılarının

    B) zəhərli tullantıların

    C) radioaktiv tullantıların

    D) məişət tullantıları

    E) qeyri üzvi tullantılar

    230. Radioaktiv çirklənmə dedikdə:

    A) mühitin təbii radiasiya fonunun dəyişməsi nəzərdə tutulur

    B) mühitin fiziki parametrlərinin dəyişməsi nəzərdə tutulur

    C) təbiətdən istifadə prosesində landşaftın və ekosistemin pozulması ilə bağlı olan

    D) mühitin kimyəvi xassələrinin dəyişməsi nəzərdə tutulur

    E) təsərrüfat fəaliyyəti nəticəsində təbii mühitin və ya antropogen substratda kütləvi artım nəticəsində hər hansı bir bialoji növün qeyri-adi çoxalması

    231. Müəssisələrdə havanın kimyəvi üsulla təmizlənməsində zərərli qazların maksimum hansı miqdarını tutmaq olar?

    A) 60-80%

    B) 20-25%

    C) 5-20%

    D) 37%

    E) 100%


    232. Müəssisələrdə havanın fiziki üsulla təmizlənməsi əsaslanır:

    A) tullantıların çökdürülməsinə

    B) tullantıların adsorbsiya olunmasına

    C) çirkli havanın qızdırılmasına

    D) havaya radioaktiv maddələrin daxil edilməsinə

    E) havanın soyudulmasına

    233. Müəssisədə havanın mühafizəsində başlıca şərt sayılır:

    A) tullantısız istehsal sisteminin tətbiqi

    B) təbii fəlakətlərin proqnozlaşdırılması

    C) havanın adiobatik genişləndirilməsi

    D) havanın adsorbsiya olunmasında

    E) havanın su buxarlarından azad olunmasında

    234. ”Turş yağışların” əmələ gəlmə səbəbləri:

    A) atmosferin çirklənməsi

    B) yerüstü suların buxarlanma intensivliyinin artması

    C) müəssisələrdə turş tərkibli maddələrdən istifadə

    D) yeraltı suların yerin üstünə çıxması

    E) Günəşin təsirinin artması

    235. “Turşulu yağış”ların ekoloji problemlərini həll etmək üçün lazımdır:

    A) kükürd və azot oksidləri tullantıları azaldılmalı

    B) azot və qurğuşunun torpağa daxil olmasını azaltmaq

    C) fosforlu birləşmələrin hidrosferə tullantılarını azaltmaq

    D) sənaye müəssisələri tamamilə dayandırılmalıdır

    E) duzlu suların buraxılmasının

    236. Biosferi “Turşulu yağış”-ların təsirindən qorumaq üçün lazımdır:

    A) yanacaqdan kükürdü kənar etmək

    B) qida sənayesi müəssisələrində yanacaqdan istifadə etməmək

    C) yüngül sənaye müəssisələrini dayandırmaq

    D) freon-xlor birləşmələrindən geniş istifadə etmək

    E) istilik-elektrik stansialarının gücünü artırmaq

    237. Atmosferdə nəmliyin artması:

    A) stratosferdə ozonu azaldır

    B) troposferdə radioaktivliyi 2 dəfə azaldır

    C) heç bir təsirə malik deyil

    D) stratosfer və troposferdə ozonu artırır

    E) kükürt və fosforlu birləşmələri artırır

    238. Ətraf mühiti turşulu yağışların təsirindən qorumaq üçün:

    A) yanacaqdan istifadə mümkün qədər azaldılmalıdır

    B) turşulu yağışların yanmasına mane olmaq

    C) gübrə və pestisidlərdən istifadə olunması azaldılmalıdır

    D) davamlı üzvi çirkləndiricilər ləğv olunmalır

    E) səhralaşma prosesi dayandırılmalıdır

    239. Toxuculuq sənayesi müəssisələrində əsasən əmələ gəlir:

    A) səs-küy, zərərli qazlar, toz vəs

    B) yalnız rütubət

    C) yalnız radioaktiv çirklənmə

    D) elektromaqnit çirklənməsindən başqa bir çox çirkləndiricilər

    E) yalnız pambıq tozu

    240. Toxuculuq sənayesi müəssisələrində əmələgələn tozun mineral hissəsi:

    A) SİO₂

    B) Al₂O₃

    C) CH₄


    D) C₂H₆

    E) C₂H₅CH

    241. Elektromaqnit sahəsi (EMS) buraxıla bilən səviyyəsi (BBS) yaşayış binaları daxilində.... kV/m təşkil edir.

    A) 0,5


    B) 1

    C) 5


    D) 10

    E) 20


    242. Zərərli qazları tüstünün, tozun, his və s zəhərli tullantıları tutmaq cihaz və qurğular.... tipə bölünür.

    A) 4


    B) 3

    C) 2


    D) 5

    E) 6


    243. Toxuculuq sexində pambıq tozu SiO₂-nin insan orqanizminə təsiri:

    A) azaldır

    B) artırır

    C) gücləndirir

    D) 3dəfə artırır

    E) təsir etmir

    244.

    245.Aeorzol ən çox hansı səthlərə çökür:



    A) üfiqi səthlərə

    B) şaquli səthlərə

    C) maili səthlərə

    D) bütün səthlərə

    E) fərqi yoxdur

    246. Səthə çökmüş tozlar nəyin hesabına aerozol halına keçir:

    A) güclü hava axınları

    B) təbii fəlakətlər

    C) yüksək temperaturun

    D) şaxtanın

    E) günəş şüalarının

    247. Zərərli maddələrin havada miqdarı müəyyən olunur:

    A) onların qatılığı ilə

    B) maddələrin sixliğı ilə

    C) mühitin temperaturu ilə

    D) barometrik təzyiqlə

    E) onların iyi ilə

    248. Zərərli maddələrin havada qatılığı ölçülür:

    A) mq/m3

    B) kq/l

    C) m/san

    D) m²/san

    E) m/san²

    249. Zərərli maddələrin buraxıla bilən qatılığı nədir?

    A) adamın sağlamlığına ziyan vurmayan maksimal qatılıq

    B) adamın sağlamlığına ziyan vurmayan minimal qatılıq

    C) nominal qatılıq

    D) havada olam maksimal təzyiqə malik aerozol

    E) çox yüksəkdə hərəkət edən zəhərli maddələr

    250. Buraxıla bilən qatılığı müəyyən edir?

    A) əmək mühafizəsi üzrə mütəxəssis

    B) təcrübəli radioekoloqlar

    C) gigiyena həkimləri

    D) əmək müfəttişləri

    E) metroloqlar

    251. İnsan orqanizminə təsir dərəcəsinə görə zərərli maddələr blünür:

    A) 4 sinifə

    B) 2 sinifə

    C) 5 sinifə

    D) 3 sinifəə

    E) 6 sinifə

    252. İnsan orqanizminə təsir edə bilən ən zərərli maddə:

    A) dəm qazı

    B) karbon qazı

    C) feron və xlor

    D) kükürd qazı

    E) fenollar

    253. Ağciyərdə şiş yarada bilən maddə:

    A) azot oksidi

    B) fenollar

    C) dəm qazı

    D) karbon qazı

    E) berelium tozu

    254. Kükürd anhidridi hansı qatılıqda turşu əmələ gətirir:

    A) 50mq/m3

    B) 12mq/m3

    C) 14mq/m3

    D) 35l m/san

    E) 70 m/san

    255. Orta gündəlik BBQ о.g.......

    A) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havası ilə qeyri-müəyyən zaman ərzində nəfəs alan insanlara birbaşa və ya dolayısı ilə zərərli təsir göstərmir

    B) istehsalat binalarının daxilində, yəni zərərli maddələrin əmələ gəldiyi yerlərdə insanlara zərərli təsir göstərir

    C) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havasında insan orqanizmində reflektor reaksiyalar yaratmır

    D) yaəayış məntəqlərinin atmosfer havası ilə qeyri-müəyyən zaman ərzində nəfəs alan insanlara birbaşa və ya dolayısı ilə zəhərli təsir göstərmir

    E) istehsalat binalarının daxilində, yəni zərərli maddələrin əmələ gəldiyi yerlərdə insanlarda reflektor reaksiyalar yaradır

    256. Atmosferdə hansı qazın çoxalması qlobal iqlimin dəyişməsinə təsir göstərər?







    C)

    D)

    E)

    257. Əvvəl əmələ gəlmiş tullantıların təkrar, bəzən dəfələrlə ardıcıl olaraq yenidən

    işlənməsi ..... adlanır:

    A) rekultivasiya

    B) utilizasiya

    C) detoksikasiya

    D) proliz

    E) kompostlaşdırma

    258. 200-400 rentgen şüalanma dozasının insan orqanizminə təsirininin nəticələri;

    A) qan hüceyrələrinin itirilməsi, yüksək temperatur, qanaxma, saçların tökülməsi, ürəkbulanma, qusma, yoğunluq və.s 20%-ə qədər ölümlə nəticələnir(bir neçə ay ərzində)

    B) bir neçə saat ərzində ölüm

    C) bir neçə dəqiqə ərzində ölüm

    D) aöqan hüceyrələrinin azalması, ürəkbulanma, qusma,200millirentgende 100%-ə qədər bir neçə ay ərzində ölüm

    E) dəqiq simptomlar yoxdur

    259. Elektromaqnit sahələrinin (EMS) buraxıla bilən səviyyəsi (BBS) yaşayıə tikililəri ərazisində......kv/m təşkil edir:

    A) 1


    B) 0.5

    C) 5


    D) 10

    E) 20


    260. Maddələrin bitki və heyvan orqanizmində toplanması adlanır?

    A) bioakkumliyasiya

    B) rekultivasiya

    C) regeneraasiya

    D) bioloji çevrilmə

    E) transfamasiya

    261. Bitkilərin zəif boy artması adlanır:

    A) degenerasiya

    B) bioakumliyasiya

    C) regenerasiya

    D) transformasiya

    E) rekultivasiya

    262. Ətraf mühitdə hər hansı bir zərərli maddə insana və onun nəslinə birbaşa və ya bilavasitə təsir etdikdə onlarda mənfi dəyişiklər yaratmırsa bu adlanır?


    1. Buraxıla bilən qatılq həddi

    2. ekoloji təhlükə

    3. ekoloji krizis

    4. forik

    5. döğru cavab yoxdur

    263. İnsanlarda sümüklərin yumşalmasına səbəb olur:

    A) ftor

    B) xlor

    C) kalium

    D) aliminum

    E) kalsium

    264. Dəm qazı əmələ gəlir.....

    A) yanacağin natamam yanmasında

    B) yanacağın tam yanmasından

    C) havada olan karbonla oksigenin birləşməsindən

    D) karbon qazının parçalanmasından

    E) məlum deyil

    265. Dəm qazının havada buraxıla bilən qatılığı;

    A) 2mq/m3 B) 29mq/m3 C) 3q/m3 D) 2q/m3 E) 10q/m3

    266. Rəngin dalğa uzunluğu nə qədər olur?


    1. 380-780 nm diapazonunda

    2. dalğanın uzunluğu olmur

    3. dalğanın tezliyi olur

    4. dalğanın eni olur

    5. dalğanın rəngi olur

    267. Ocaqda əmələ gələn azot oksidinin miqdarını azaltmaq üçün lazımdır:

    A) lokal temperaturu və oksigenin temperaturunu azaltmaq

    B) yanacağın tərkibində olan azotun miqdarını azaltmaq

    C) oksigenin qatılığını artırmaq

    D) temperaturu yüksəltmək

    E) yanma məhsullarını tutmaq

    268. Obyektin rəngi necə formalaşir?


    1. dalğa uzunluğu 380-780 nm olan işıq şüalarının insanın görmə orqanına təsiri ilə formalaşır

    2. atmosferin təsiri altında

    3. kimyəvi maddılırin təsiri nəticəsində

    4. zərərli maddələrin təsiri nəticəsində

    5. rəng kimyəvi bir xassədir

    269. Qida sənayesi müəssisələrinə aiddir:

    A) ət –balıq, sərinləşdirici içkilər, pivə bişirmə

    B) ət, balıq, yağ-piy, yun və basma-keçə

    C) spirt, ayaqqabı, şərabçılıq

    D) konserv, nişasta, patka, trikotaj

    E) pambıq-parça, yun, qənnadı

    270. Yüngül sənaye müəssisələrində əmələ gəlir:

    A) əsasən toz, səs-küy, titrəyişlər və s

    B) bioloji və kimyəvi çirkləndiricilər

    C) əsasən yanacağın yanma məhsulları

    D) əsasən tüstü qazları

    E) əsasən üzvi tullantılar

    271. Qida sənayesi muəssisələrində ətraf mühitin çirkləndiriciləri:

    A) əsasən üzvi tullantılar, tüstü qazlar

    B) əsasən fiziki çirkləndiricilər

    C) radioaktiv maddələr və elektromaqnit çirklənməsi

    D) zərərli qazlar, toz, səs-küy

    E) yalnız səs-küy, titrəyişlər

    272. Fiziki çirklənməyə aiddir:

    A) radionuklidlərlə, səslərlə, infrasəslə və s.

    B) istilik çirklənməsi, ağır metallarla çirklənmə və s

    C) aerozollarla, radionuklidlərlə, infrasəslə və s

    D) istiləşmə, radiasiya, üzvi maddələrlə və s

    E) səs-küy çirklənməsi, pestisidlərlə və s

    273. Sənaye tullantılarının təkrar emlı imkan yaradır:

    A) ətraf mühiti qorumağa

    B) heyvan və quşların sayıını azaltmağa

    C) yalnız hidrosferi mühafizə etməyə

    D) yalnız atmodferi mühafizə etməyə

    E) faydalı qaazıntıları artırmağa

    274. Ərzaq probleminin həllinə kömək edir:

    A) tullantıların təkrar emalı

    B) heyvanların sayının azaldılması

    C) dəzgahlara qoyulan kapital qoyuluşu

    D) yalnız qida sənayesinin gücləndirilməsi

    E) oksigendən daha çox istifadə

    275. UNESKO-nun nəzdində MAB bölməsi yaradılmışdır:

    A) 1970-ci ildə

    B) 1948-ci ildə

    C) 1945-ci ildə

    D) 1957-ci ildə

    E) 1972-ci ildə

    276. Atom enerjisi üzrə beynəlxalq agentlik yaradılmışdır:

    A)1957-ci ildə

    B) 1956-cı ildə

    C) 1958-ci ildə

    D) 1947-ci ildə

    E) 1948-vi ildə

    277. BMT-nin nəzdində ərzaq və kənd təsərrüfatı şöbəsi yaradılmışdır:

    A) 1945-ci ildə

    B) 1948-ci ildə

    C) 1938-ci ildə

    D) 1960-cı ildə

    E) 1961-ci ildə

    278. Təbiətin mühafizəsi və təbii sərvətlər üzrə Beynəlxalq İttifaq təşkil olunmuşdur:

    A) 1948-ci ildə

    B) 1946-ci ildə

    C) 1956-cı ildə

    D) 1972-ci ildə

    E) 1961-ci ildə

    279. .......tezlikli səslər yüksək tezlikli səslər hesab olunur.

    A) 800Hs-dən yüksək

    B) 350 Hs-ə qədər

    C) 55 Hs-ə qədər

    D) 800 Hs-ə qədər

    E) 350....8..Hs

    280. Səsləri neçə qrupa bölmək olar:

    A) 3


    B) 2

    C) 1


    D) 4

    E) 5


    281. Səs-küy dedikdə ...... nəzərdə tutulur:

    A) səs rahatlığı çərçivəsini aşan səs rəqsləri

    B) insan qulaqlarıtərəfindən qəbul oluna bilən nizamlı səs rəqslər

    C) insan qulaqları tərəfindən qəbul oluna bilən rəqslər

    D) nizamsız səs rəqslər

    E) insan qulaqları tərəfindən qəbul oluna bilən nizamsız rəqslər

    282. Zərərli qazları, tüstünü, tozu his və s. zərərli tullantıları tutmaq üçün qurğulara aiddir:

    1. quru mexaniki təmizləmə cihazları 2. su ilə təmizləmə prinsipi üzrə işləyən qurğular 3. aktiv lillə təmizləyən qurğular 4. elektrik çökdürücüləri 5. bioloji çökdürücülər

    A) 1. 2. 4

    B) 1. 2. 3

    C) 2. 3. 4

    D) 3. 4. 5

    E) 2. 3. 5

    283.Çirkab suları zərərsizləşdirilməlidir:

    A) epidemioloji və epitemoloji cəhətdən

    B) yalnız epidemioloji cəhətdən

    C) yalnız epiteloji cəhətdən

    D) radioekaloji cəhətdən

    E) gigiyenik cəhətdən

    284. Suları sintetik fəal maddələrlə çirkləndirən müəssisələrə aiddir:

    A) toxuculuq, yun-dəri, çamaşırxana

    B) spirt istehsalı, çamaşırxana qənnadı

    C) çamaşırxana, ət, süd sənayesi

    D) toxuculuq, şərabçılıq, piyvəbişirmə

    E) yun-dəri, ayaqqabı, süd sənayesi

    285. İstehsalın inkişafı:

    A) suların çirklənmə dərəcəsini artırır

    B) hidrosferin çirklənməsinin qarşısını alır

    C) çirkab sularının miqdarını azaldır

    D) su məsrəfini azaldır

    E) çirkab sularının kənar edilməsinə şərait yaradır

    286. İri çaylarda əmələgələn yosunlar:

    A) suları tam zəhərləyir

    B) balıqlar üçün faydalı yemdir

    C) oksigenin əmələ gəlməsinə kömək edir

    D) ərzaq problemini həll etməyə kömək edir

    E) suyu bioloji təmizləyir

    287. Suda temperatur 10 dərəcə artdıqda soyuqqanlı orqanizmlərin oksigenə tələbatı:

    A) 2,2dəfə artır

    B) dəyişmir

    C) 2dəfə azalır

    D) 220%artır

    E) 10% artır

    288. Yuyucu tozların zəhərliliyini azaltmaq üçün mənşəli istifadə olunur:

    A) anion tərkibli detergentlər

    B) çoxlu miqdarda oksigen

    C) karbon və oksigen qarışığı

    D) hidrofauna və hidroflora

    E) mineral duzlardan

    289. Sənaye çirkab ilə hidrosferə 1 ildə atılan bitki mənşəli qalıqlar:

    A) 0,3mln ton

    B) 12mln ton

    C) 0,8mlrd ton

    D) 9,6min ton

    E) 817 ton

    290. Sənaye çirkabı ilə hidrosferə 1 ildə atılan fenollar:

    A) 0,6mln ton

    B) 1,4mld ton

    C) 4,7min ton

    D) 25,7 min ton

    E) 2,7mlrd ton

    291. Okeanlara atılan üzvi maddənin miqdarı (ildə):

    A) 400mln ton

    B) 10 min ton

    C) 2mld ton

    D) 1,3mln ton

    E) 5,3 mld ton

    292. Sənaye müəssisələrindən hidrosferə atılan civənin payı:

    A) 30% B) 85% C) 12% D) 5,5% E) 9,2 %

    293. Hidrosferə atılan civənin hansı miqdarı pestisidlərə aiddir:

    A) 20%

    B) 70%


    C) 5%

    D) 45%


    E) 2%

    294. Hidrosferi çirkləndirən qeyri-üzvi maddələrə aiddir:

    A) mineral duzlar, turşu, qələvi, gil mənşəli maddələr və s

    B) qələvi, duz, turşu, neft, pestisid və s.

    C) davamlı üzvi çirkləndiricilər, mineral duzlar və s

    D) mineral duz, zülal, qələvi, turşu və s

    E) neft, duz, turşu zülal, qələvilər və s

    295. Tullantıların təhlükəliliyi müəyyən ounur:

    A) tərkibindəki zərərli maddələrin miqdarı ilə

    B) yalnız partlayış təhlükəsi yaratmağı ilə

    C) təkrkibində civə qarışıqlarının miqdarı ilə

    D) bitkiləri degenerasiyaya uğratması dərəcəsinə gğrə

    E) yüksək temperaturda parçalanma dərəcəsinə görə

    296. İstehsal proseslərinin intensivləşdirilməsi imkan verir:

    A) ətraf mühiti mühafizə etməyə

    B) daha çox xammaldan istifadə etməyə

    C) daha çox ərzaq məhsulu istehsal etməyə

    D) yalnız xammala qənaət etməyə

    E) yalnız elektrik enerjisi və qaza qənaət etməyə

    297. Sənaye tullantılarının təkrar emalı imkan verir:

    A) təbii sərvətlərdən səmərəli istifadə etməyə

    B) işçilərin iş saatlarını qısaltmağa

    C) reaksiya imkanlarının yüksəldilməsinə

    D) fitonsidlərdən səmərəli istifadə etməyə

    E) aparatların ömrünün uzadılamsına

    298. Ətraf mühitin çirklənməsi mənşəyinə görə neçə qrupa bölünür:

    A) 2

    B) 3


    C) 4

    D) 5


    E) 6

    299. Sututarlarda suyun temperaturunun antropogen dəyişməsi......çirklənmədir:

    A) fiziki

    B) mexaniki

    C) təbii

    D) kimyəvi

    E) bioloji

    300. Su ilə təmizləmə prinsipi üzrə işləyən təmizləyici qurğulara aiddir:

    1. skruber 2. elektrosüzgəc 3. köpüklü qazyuyucular

    4. siklon 5. elektrik çökdürücülər

    A) 1. 3 B) 1. 2 C) 1. 4 D) 4. 5 E) 2. 3

    301. Ət məhsulları istehsalı müəssisələrində çirkab sularının ......%-ni yağlanmış sular təşkil edir.

    A) 40....55 B) 9....12 C) 12.....20 D) 20.....25 E) 25...40

    302. Hidrosferi çirkləndirən mənbələr....qrupa bölünür:

    A) 3 B) 2 C) 4 D) 5 E) 6

    303. Çirkab sularının mexaniki üsulla təmizlənməsi....əsaslanır

    A) suda həll olmayan maddələrin kənar edilməsinə

    B) sulara xüsusi regentlər əlavə edilməsinə

    C) koaqulyasiya, sorbsiya və flotasiya-proseslərinə

    D) təbii maddələr dövran prinsiplərinə

    E) çirkab suların içərisindən hava buraxılmasına

    304. İstehsalat çirkab sularını mexaniki qarışıqlardan təmizləmək üçün hasnı prinsiplərdən isrifadə olunur?

    1. separasiya 2. oksidləşmə 3. süzmə 4. ekstraksiya 5. çökdürmə

    A) 3. 5 B) 1. 2 C) 2. 3 D) 2. 4 E) hamısı aiddir

    304. Elektromaqnit sahələrindən mühafizə tədbirlərinə aiddir:

    1. işçilərin”zonada qalma müddəti normativlərinin” tələblərinə və sanitar-mühafizə zonalarının normativlərinə əməl olunması ; 2. qeyri-metal dam örtüklərində “torpaqlamış” metal torlardan istifadə etmək; 3. ötürücü tele-radio stansialarının işçi tezliyindən və çıxış gücündən aslı olaraq normativ üzrə SMZ-i yaradılması;

    4. metal dam örtüklərinin toplanması; 5. hündürlüyü 2m-dən artıq olan ağacların əkilməsi

    A) 1, 2, 3, 4 B) 2, 3, 4, 5 С) 1, 2, 4, 5 В) 1, 2,3, 5 E) hamısı

    305. Çirklənmənin birbaşa obyekti

    A) ekotopun əsas komponentləridir ;

    B) sənaye obyektləridir;

    C) insanlardır ;

    D) bitkilər və heyvanlardı;

    E) insanlar və heyvanlardır;

    306. İnsan fəaliyyəti nəticəsində meydana gələn çirklənmələr...adlanır.

    A) antropogen

    B) bioloji

    C) fiziki

    D) kosmik

    E) təbii


    307. Ətraf mühitin keyfiyyəti deyilir?

    A) təbii ətraf mühitin xassələrinin insanların tələbatına və texnoloji tələblərə uyğunluq dərəcəsinə

    B) insanların, bitkilərin və heyvanların genefondunun saxlanması

    C) tullantisiz və aztullantılı texnoloji proseslərin həyata keçirilməsinə və istehlak proseslərinin ekolojiləşdirilməsinə

    D) insanların, bitkilərin və heyvanların genefondunun saxlanmasına, istehsal və istehlak proseslərinin ekolojiləşdirilməsinə

    E) istehsal və istehlak proseslərinin ekolojiləşdirilməsinə

    308. Mühitin keyfiyyətinin ekoloji normalara uyğun olması……təmin edir:

    1. əhalinin ekoloji təhlükəsizliyi; 2. insanların, bitkilərin və heyvanların genofondunun saxlanması; 3. təbii ətraf mühitin xassələrinin yaxşılaşdırılmasını; 4. dayanıqlı inkişaf şəraitində təbii ehtiyatların səmərəli istifadəsi və yenidən yaradılması, 5.Təbii ətraf mühitin xassələrinin pisləşməsini,

    A) 1, 2, 4 B) 1, 2, 3 C) 2, 3, 5 D) 2, 3, 4 E) 3, 4, 5

    309. Tullantı qazların ilkin təmizləmə prosesi hansı toztutucularında aparılır?



    1. quru mexaniki toztutucularında

    2. absorberlərdə

    3. tozsoran qurğularda

    4. yaş toztutucularında

    5. qazyuyucu qurğularda

    310. Antropogen çirklənmələr miqyasına görə..... və.... olur.

    1. təbii 2. süni 3. qlobal 4. kosmik 5. regional

    A) 3.5 B) 1.2 C) 3.4 D) 4.5 E) 2.4

    311. Atmosfer çirkləndiricilərinin 98% - i ….. payına düşür.

    1. kükürd2-oksid 2. xlor-ftor birləşməsi 3. bərk hisssəciklər

    4. müxtəlif aerozollar 5. karbon oksid

    A) 1, 3, 5 B) 1, 2, 3 C) 2, 3, 4 D) 3, 4, 5

    E) 1, 2, 4

    312. Ən təhlükəli atmosfer çirklənməsi……

    A) radioaktiv çirklənmədir

    B) bioloji çirklənməsir

    C) fiziki-kimyəvi çirklənmədir

    D) mexaniki çirklənmədir

    E) fiziki-kimyəvi və bioloji çirklənmədir

    313. Atmosfer çirkləndiricilər aqreqat halina görə….qrupa bölünür.

    A) 4


    B) 2

    C) 3


    D) 5

    E) 6


    314. Çirkləndiricilər ixrac olunmasının təşkili və nəzarətinə görə……olur.

    A) təşkil olunmuş və təşkil olunmamış

    B) fasiləsiz və dövri

    C) isti və soyuq

    D) əsas, köməkçi, yardımçı

    E) təmizlənmədənixrac olunan və təmizləndikdən sonra ixrac olunan

    315. Lokallığına görə çirkləndiricilər olur …..

    A) əsas, köməkçi, yardımçı

    B) isti və soyuq

    C) fasiləsiz və dövri

    D) təşkil olunmuş və təşkil olunmamış

    E) təmizlənmədən ixrac olunan və təmizləndikdən sonra ixrac olunan

    316. Çirkləndiricilər ixrac olunma rejiminə görə…. olur.

    A) fasiləsiz və dövri

    B) isti və soyuq

    C) əsas, köməkçi, yardımçı

    D) təşkil olunmuş və təşkil olunmamış

    E) təmizlənmədən ixrac olunan və təmizləndikdən sonra ixrac olunan

    317. Atmosferi çirkləndirən antropogen mənbələr təyinatına görə … olur.

    A) texnoloji və ventilyasiya

    B) kölgələnməmiş və ya hündür, kölgələnməiş və ya aşağı, yerüstü

    C) fasiləsiz və dövri, yaylım və ani

    D) meydançadaxili və ya meydançadan kənar

    E) nöqtəvi və xətti

    318. Atmosferi çirkləndirən antropogen mənbələr yerləşməsinə görə … olur.

    A) kölgənməmiş, kölgələnməmiş, yerüstü

    B) fasiləsiz və dövri, yaylım və ani

    C) meydançadaxili, meydançadan kənar

    D) nöqtəvi, xətti

    E) texnoloji və ventilyasiya

    319. Atmosferi çirkləndirən antropogen mənbələr həndəsi formasına görə…… olur.

    A ) nöqtəvi, xətti

    B) texnoloji və ventilyasiya

    C) meydançadaxili və meydançadan kənar

    D) fasiləsiz və dövri, yayılma və ani

    E) kölgələnməmiş, kölgələnməmiş, yerüstü

    320. Atmosferi çirkləndirən antropogen mənbələr yayılma məsafəsinə görə … olur.

    A) meydança daxili və meydançadan kənar

    B) kölgələnməmiş, kölgələnməiş, yerüstü

    C) nöqtəvi, xətti

    D) fasiləsiz və dövri, yayılma və ani

    E) txnoloji və ventilyasiya

    321. Atmosferə ixrac etdikləri tullantıların tərkibinə və zərərlilik dərəcəsinə görə istehsalat prosesə və avadanlıqlar…..qrupa bölünür:

    A) 4 B) 3 C) 5 D) 2 E) 6

    322. Atmosferə ixrac etdikləri tullantıların tərkibinə və zəhərlilik dərəcəsinə görə......istehsalat prosesi və avadanlıqları ən təhlükəli hesab olunur.

    A) tərkibində kansorogen zəhərləyici və ya zəhər maddələr olan tullantı ixrac edən

    B) gigiyena normalarını aşmayan miqdarda zərərli maddə ixrac edən

    C) tərkibində əhəmiyyətli dərəcədə zəhərsiz tullantılar olan ventilyasiya hava və ya qazlar ixrac edən

    D) xoşagəlməz iyli tullantılar ixrac edən

    E) tərkibində əhəmiyyətli dərəcədə zəhərli tullantılar olan ventilyasiya hava və ya qazlar ixrac edən

    323. Atmosferə buraxılan maddələrin ümumi miqdarının azaldılması tədbirlərinə aiddir:

    1. yanacaqdan istifadənin və yanacaq tərkibinin yaxşılaşdırılması 2. ətraf mühitə mənfi təsir etməyən yeni yanacaq növlərinin aşkarlanması və istifadəsi

    3. daxiliyanma mühərrikli avtomobillər əvəzinə elektromobillərdən istifadə

    4. daha uca tüstü boruları və bacaları quraşdırılamsı

    5. çirkləndiricilərin neytrallaşdırılması və zərərsizləşdirilməsi

    A) 1. 2. 3

    B) 1. 2. 4

    C) 1. 3. 5

    D) 2. 3. 4

    E) 3.4.5


    324. Çİrkləndiricilərin neytrallaşdırılması və zərəsizləşdirilməsi tədbirlərinə aiddir:

    1. Yanacaqdan istifadənin və yanacaq tərkibinin yaxşılaşdırılması

    2. ətraf mühitə mənfi təsir etməyən yenin yanacaq növlərinin aşkarlanması və istifadəsi 3. çirkləndiricilərin bakteria üsulunda parçalanması 4. bitkilər vasitəsilə havadakı zərərli maddələrin tutulması 5. daha uca tüstü boruları və bacaları quraşdırılması

    A) 3; 4 B) 1; 2 C) 2; 3 D) 4; 5 E) 1; 5

    325.Hündürlüyü 250m olan borudan çıxan tüstü.... məsafəyədək yayılır.

    A) 75km B) 1km С) 25km D) 50 km E) 20km

    326. Zərərli qazları, tüstünü, tozu, his və s. Zərərli tullantıları tutmaq üçün qurğulara aiddir:

    1. quru mexaniki təmizləmə cihazları; 2. su ilə təmizləmə prinsipi üzrə işləyən;

    3. aktiv lillə təmizləyən qurğular ; 4. elektrik çökdürücüləri; 5. bioloji çökdürücülər

    A) 1. 2. 4 B) 1. 2. 3 C) 2. 3. 4 D) 2. 3. 5 E) 3. 4. 5

    327. Meşə massivlərinin qırılması:

    A) oksigen rejiminin pozulmasına səbəb olur

    B) quşların növ müxtəlifliyinin artmasına səbəb olur

    C) məməli heyvanların növ müxtəlifliyinin artmasına səbəb olur

    D) buxarlanmanın azalmasına səbəb olur

    E) karbon qazının atmosferdə artmasına səbəb olur

    328. Kimyəvi çirklənmə adlanır:

    A) İnqrediyent

    B) parametrik

    C) bioloji

    D) stasial

    E) destruktiv

    329. Maksimal birdəfəlik buraxıla bilən qatılıq...

    A)yaşayış məntəqələrinin atmosfer havasında insan orqanizmində reflektor reaksiyalar yaratmır

    B) istehsalat binalarının daxilində, yəni zərərli maddələrin əmələ gəldiyi yerlərdə insanlara zərərli təsir göstərir

    C) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havası ilə qeyri-müəyyən zaman ərzində nəfəs alan insanlara birbaşa və ya dolayısı ilə zərərli təsir göstərmir

    D) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havası ilə müəyyən zaman ərzində nəfəs alan insanlara birbaşa təsir göstərir

    E) istehsalat binalarının daxilində, yəni zərərli maddələrin əmələ gəldiyi yerlərdə insanlara da reflektor reaksiyalar yaradır

    330. Orta gündəlik buraxıla bilən qatılıq...

    A) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havası ilə qeyri-müəyyən zaman ərzində nəfəs alan insanlara birbaşa və ya dolayısı ilə zərərli təsir göstərmir

    B) istehsalat binalarının daxilində, yəni zərərli maddələrin əmələ gəldiyi yerlərdə insanlara zərərli təsir göstərir

    C) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havası ilə qeyri-müəyyən zaman ərzində nəfəs alan insanlara birbaşa və ya dolayısı ilə zərərli təsir göstərmir

    D) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havasında insan orqanizmində reflektor reaksiyalar yaratmır

    E) istehsalat binalarının daxilində, yəni zərərli maddələrin əmələ gəldiyi yerlərdə insanlarada reflektor reaksiyalar yaradır

    331. İşçi zonanın havasındakı buraxıla bilən qatılıq....

    A) istehsalat binalarının daxilində, yəni zərərli maddələrin əmələ gəldiyi yerlərdə zərərli maddələrin buraxıla bilən qatılığıdır

    B) istehsalat binalarının daxilində, yəni zərərli maddələrin əmələ gəldiyi yerlərdə insanlara zərərli təsir göstərir

    C) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havası ilə qeyri-müəyyən zaman ərzində nəfəs alan insanlara birbaşa və ya dolayısı ilə zərərli təsir göstərmir

    D) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havası ilə qeyri-müəyyən zaman ərzində nəfəs alan insanlara birbaşa və dolayısı ilə zərərli təsir göstərir

    E) yaşayış məntəqələrinin atmosfer havasında insan orqanizmində reflektor reaksiyalar yaratmır

    332. Tullantı dedikdə (N.F.Reymersə görə).....nəzərdə tutulur.

    A) müəyyən məhsulun istehsalı üçün yararsız olan xammal növləri, istehlak olunmayan qalıqlar və yaxud maddə və enerji

    B) məhsul istehsalı zamanı və ya müəyyən işin yerinə yetirilməsi zamanı meydana çixan xammal qalıqları materiallar, yarımfabrikatlar və yaxud onların istehlak xassələrini tam və ya qismən itirilməsi

    C) məhsul istehsal zamanı və ya məişətdə yarasız vəziyyətə düşən əşya və ya digər cisimlər

    D) məişət əşyalarının amortizassiyası zamanı yaranan və məişətdə istifadə oluna bilməyən bərk maddələr

    E) məişət əşyalarını və insan həyatının özünün amortizassiyası zamanı yaranan və məişətdə istifadə oluna bilməyən bərk tullantılar

    333. Bərk tullantıların zərərsizləşdirilməsi üsuludur:

    1.utilizasiya 2.reutilizasiya 3.detoksikasiya 4.aromatlaşdırma 5.fermentləşdirmə

    A) 1. 2. 3. 5

    B) 1. 2. 3. 4

    C) 2. 3. 4. 5

    D) 1. 3. 4. 5

    E) 1. 2. 4. 5

    334. Xüsusi qurğularda tullantıların zəhərli komponentlərdən azad

    edilməsi .... adlanır

    A) detoksikasiya

    B) utilizasiya

    C) proliz

    D) reutilizasiya

    E) kompostlaşdırma

    335.Kompostlaşdırma üsulu əsasən....zərərsizləşdirilməsində istifadə olunur.

    A) məişət tullantılarının

    B) sənaye tullantılarının

    C) radioaktiv tullantıların

    D) zərərli tullantıların

    E) qeyri-üzvi tullantıları

    336. Fermentləşdirmə üsulu əsasən ... zərərsizləşdirilməsində istifadə olunur.

    A) sənaye tullantılarının

    B) məişət tullantılarının

    C) radioaktiv tullantıların

    D) zərərli tullantıların

    E) qeyri-üzvi tullantıları

    337. Atmosferə buraxılan zərərli maddələr insan orqanizminə təsir dərəcəsinə görə...təhlükəlilik sinifinə bölünür.

    A) 4 B) 2 C) 3 D) 6 E) 8

    338. Kobud xətalar nədir?


    1. Operatorun səhvləri cihazın nasazlığı və ölçmə şəraiti ilə bağlı xətalardır

    2. Sistematik xətadır

    3. Diferensial xətadır

    4. Nisbi xətadır

    5. Belə xəta yoxdur

    338. Tullantılardan təsərrüfat istifadəsi üçün müxtəlif faydalı komponentlərin ayrılması prosesi.......adlanır.

    A) utilizasiya

    B) reutilizasiya

    C) detoksikasiya

    D) proliz

    E) kompostlaşdırma

    339. Səs-küy dedikdə,..... nəzərdə tutulur.

    A) səs rahatlığı çərçivəsini aşan səs rəqsləri

    B)i nsan qulaqları tərəfindən qəbul oluna bilən nizamlı səs rəqsləri

    C) insan qulaqları tərəfindən qəbul oluna bilən rəqslər

    D) nizamsız rəqslər

    E) insan qulaqları tərəfindən qəbul oluna bilən nizamsız rəqslər

    340. ......tezlikli səslər aşağı tezlikli səslər hesab olunur.

    A) 350Hs-ə qədər

    B) 350Hs

    C) 800Hs-ə qədər

    D) 350...800Hs

    E) 800Hs-dən yüksək

    341. .........tezlikli səslər orta tezlikli səslər hesab olunur.

    A) 350...800Hs

    B) 350Hs

    C) 800Hs-ə qədər

    D) 350Hs-ə qədər

    E) 800Hs-dən yüksək

    342. .......tezlikli səslər yüksək tezlikli səslər hesab olunur.

    A) 800 Hs-dən yüksək

    B) 350 Hs

    C) 800 Hs-ə qədər

    D) 350 Hs-ə qədər

    E) 350....800Hs

    343. Səs-küy səciyyələndirən parametrlərdir:

    1. səs təzyiqi 2. səs-küyün intensivliyi 3. səsin səviyyəsi

    4. səs mənbəyinin gücü 5. səs gücü

    A) 1. 2. 3. 4

    B) 1. 3. 4. 5

    C) 1. 2. 4. 5

    D) 2. 3. 4. 5

    E) 1. 2. 3. 5

    344. ......dB-də insan eşitmə qabiliyyətini itirir.

    A) 150 B) 80 C) 10 D) 40 E) 120

    345. ........Hs tezlikdən aşağı səslər infrasəs diapozunun aid edilir.

    A) 20 B) 120 C) 80 D) 10 E) 150

    346. Adətən, titrəyişlər.....yaranır.

    A) maşın mexanizmilərin hissə və qovşaqlarına xarici qüvvələrin dövri təsiri nəticəsində

    B) maşın və mexanizmlərin hissə və qovşaqlarına daxili qüvvələrin dövri təsiri nəticəsində

    C) maşın və mexanizmlərin hissə və qovşaqlarına daxili qüvvələrin dövri olmayan təsiri nəticəsində

    D) maşın və mexanizmlərin hissə və qovşaqlarına xarici quvvələrin dövri olmayan təsiri nəticəsində

    E) maşın və mexanizmlərin hissə və qovşaqların daxili və xarici qüvvələrin dövri olmayan təsiri nəticəsində

    347. Səsləri....qrupa bölmək olar:

    A) 3 B) 1 C) 2 D) 4 E) 5

    348. Insan sağlamlığı üçün təhlükı mənbəyi olan kimyəvi məhsullardan bir neçəsini sadalayın.


    1. boyaqlar, həlledicilər, laklar, yapışqanlar, qatranlar və s.

    2. meyvə, tərəvəz, bostan məhsulları

    3. belə məhsul yoxdur

    4. doğru cavab yoxdur

    5. yadıma sala bilmirəm

    349. III sinfə aid təhlükəli maddələr üçün ........ .

    1. 1 < BBQi.z < 10 mq/m3;

    2. 0,1 < BBQi.z < 1 mq/m3;

    3. BBQi.z. < 0,1 mq/m3

    4. BBQi.z > 10 mq/m3

    E) 10 < BBQi.z < 20 mq/m3;

    350. Bioloji çirklənməyə aiddir:

    A) qida yollarının mikrobiloji zəhərlənməsi

    B) istilik çirklənməsi

    C) səs-küy çirklənmələri

    D) radioaktiv maddələrlə torpaların çirklənməsi

    E) aerozollarla atmosferin çirklənməsi

    351. İstehsalat titrəyişlərinnin baş verməsinə səbəb olan qüvvələr ... nəticəsində yaranır.

    1. avadanlıqların hissələrinin disbalansı 2. avadanlıqların hissələrinin fırlanması 3. konstruktiv çatışmazlıqlar 4. qeyri-bərabər yeyilmə 5. avadanlıqların hissələrinin bərabər yeyilməsi

    A) 1. 2. 3. 4

    B) 1. 3. 4. 5

    C) 1. 2. 4. 5

    D) 1. 2. 3. 5

    E) 2. 3. 4. 5

    352. Səs sahələri neşə oktava zolağına ayrılır?

    A) 8


    B) 2

    C) 3


    D) 4

    E) 7


    353. Oktava zolaqlarının tezlikləri....Hs qəbul olunmuşdur.

    A) 63. 125. 250. 500. 1000.2000. 4000. 8000

    B) 63.5. 120.250. 1000. 2000. 4000. 8000

    C) 63. 120. 200. 500. 1000. 2000. 4000. 8000

    D) 63. 123. 200. 600. 1000. 2000. 4000. 8000

    E) 60. 121. 200. 600. 1000. 2000. 4000. 8000

    354. Hava elektrik ötürücü xətlərinin (EÖX) yaratdığı elektromaqnit sahələrinin (EMS) buraxıla bilən səviyyəsi (BBS) kimi...qəbul edilir.

    A) elektrik sahəsinin gərginliyi

    B) cərəyan şiddəti

    C) cərəyanın sıxlıq səviyyəsi

    D) maqnit sahəsinin gərginliyi

    E) cərəyan tezliyi

    355. Sututarları çirkləndirmədən mühafizənin texniki tədbirlərinə aiddir;

    1. təzə su sərfiyyatının azaldılmasına; 2. çirkabsız istehsalatın təşkili; 3. çirkab suların su obyektinə buraxılmazdan öncə təmizlənməsi; 4. çirkab sularında çirkləndiricilərin konsentrasiyasının azaldılması yollarının axtarılması.

    5. dövri və təkarar su təchizatı sistemlərinin tətbiqi

    A) 1. 5 B)1. 2 C)3. 4 D) 4. 5 E) 1. 3

    356. Sututarların çirklənmədən mühafizənin texnoloji tədbirlərinə aiddir:

    1. təzə su sərfiyyatının azaldılmasına; 2. çirkabsız istehsalatın təşkili; 3. çirkab suların su obyektinə buraxılmazdan əvvəl təmizlənməsi; 4. çirkab sularında çirkləndiricilərin konsentrasiyasının azaldılması; 5. dövri və təkrar su təchizatı sistemlərinin tətbiqi.

    A) 1. 3. 5 B) 1. 2. 3 C) 3. 4. 5 D) 2. 4. 5 E) 2. 3. 5

    357. Ət məhsulları istehsalı müəssisələrində çirkab sularının neçə %-ni məişət suları təşkil edir?

    A) 9......12 B) 12......20 C) 20..........25 D) 25.......40 E) 40......55

    358. Ət məhsulları istehsalı müəssisələrində çirkab sularının......%-ni şərti-təmiz sular təşkil edir.

    A) 12......20

    B) 9.......12

    C) 20........25

    D) 25.......40

    E) 40..... 55

    359. Ət məhsulları istehsalı müəssisələrində çirkab suların ......%-ni yağlanmamış sular təşkil edir:

    A) 20....25

    B) 12... 20

    C) 9......12

    D) 25.....40

    E) 40.....55

    360. Ət məhsulları istehsalı müəssiələrində çirkab sularının............%-ni yağlanmış sular təşkil edir:

    A) 40.......45

    B) 12.......20

    C) 20.......25

    D) 25.......40

    E) 9........12

    361. Ət məhsulları istehsalı müəssisələrində çirkab suları bölmə olar:

    1. yağlanmış 2. istehsalat 3. şərti-təmiz 4. məişət 5. patogen

    6. yağlanmamış

    A) 1. 3. 4. 6 B)2. 3. 4. 5 C) 3. 4. 5. 6 D) 2. 3. 4. 6

    E) 1. 2. 3. 4

    362. Yüngül və qida sənayesi müəssisələrinin çirkab suları mənşəyində növündən və keyfiyyət göstəricilərindən asıılı olaraq...... olur.

    1. çöküntü 2. istehsalat 3. təsərrüfat fekal 4. məişət 5. yağıntı

    A) 2. 3. 5 B) 2. 3. 4 C) 3. 4. 5 D) 1. 2. 3 E) 1. 2. 5

    363. Yüngül və qida səneye müəssisələrinin çirkab suları mənşəyindən, növündən və keyfiyyət göstəricilərindən asılı olaraq......... qrupa bölünür.

    A) 3 B) 2 C) 4 D) 5 E) 6

    364. Çirkab sularının təmizlənməsinin radiasiyon üsulu........

    A) qisa müddətdə çirkləndirici maddələrin oksidələşməyə kaoqulasiya və parçalanmaya məruz qoyur

    B) aslı hissəciklərin plotasiyasının yaxşılaşdırmağa imkan verir

    C) anodla oksidləşmə və katodla bərpa elektrod kaoqulasiya və elektropotasiya prinsipinə əsaslanır

    D) faydalı komponnentlərə ayırmaq üçün selektivsorven növlərinin tətbiqinə əsaslanır

    E) təbii biokimyəvi proseslərə mənfi təsir göstərən maddələrin yaranmasına imkan vermir

    365. Çirkab sularının membranlı təmizlənməsi üsulu.....

    A) ultrasüzgəc və elektrodializin tətbiqinə əsaslanır

    B)asılı hissəciklərin flotasiyasının yaxşılaşdırılmasına imkan verir

    C) anodla oksidləşmə və katodla bərpa elektrokoaqluyasiya və elektroflotasiya prinsiplərinə əsaslanır

    D) faydalı komponentləri ayırmaq üçün yeni selektli sorbet növlərinin tətbiqinə əsaslanır

    E) təbii biokimyəvi proseslərə mənfi təsir göstərən maddələrin yaranmasına imkan vermir

    366. Çirkab sularının təmizlənməsinin ozonlaşdırma üsulu.........

    A) təbii biokimyəvi proseslərə mənfi təsir göstərən maddələrin yaranmasına imkan vermir

    B) asılı hissəciklərin flotasiyasının yaxşılaşdırılmasına imkan vermir

    C) anodla oksidləşmə və katodla bərpa elektrokoaqluyasiya və elektroflotasiya prinsiplərinə əsaslanır

    D) faydalı komponentləri ayırmaq üçün yeni selektli sorbet növlərinin tətbiqinə əsaslanır

    E) ultrasüzgəc və elektrodializin tətbiqinə əsaslanır

    367. Çirkab sularının təmizlənməsinin elektro kimyəvi üsulu.......

    A) anodla oksidləşmə və katodla bərpa elektroqaqluyasiya və elektroflotasiya prinsiplərinə əsaslanır

    B) asılı hissəciklərin flotasiyasının yaxşılaşdırılmasına imkan verir

    C) çirkab sularında təbii biokimyəvi proseslərə mənfi təsir göstərən maddələrin yaranmasına imkan vermir

    D) faydalı komponentləri ayırmaq üçün yeni selektli sorbet növlərinin tətbiqinə əsaslanır

    E) ultrasüzgəc və elektrodializin tətbiqinə əsaslanır

    368. Radioaktiv çirklənmə dedikdə ....

    A) mühitin təbii radiasiya fondunun dəyişməsi nəzərdə tutulur

    B) mühitin fiziki parametrlərin dəyişməsi nəzərdə tutulur

    C) təbiətdən istifadə prosesində landşaftın və ekosistemin pozulması ilə bağlı olan çirklənmələr

    D) mühitin kimyəvi xassələrin dəyişməsi nəzərdə tutulur

    E) təsərrüfat fəaliyyəti nəticəsində təbii mühitdə və ya antropogen substratda kütləvi artın nəticəsində hər hansı bir bioloji növün qeyri adi miqdarda çoxalması

    369. Parametrik çirklənmə dedikdə....

    A) mühitin fiziki parametrləri

    B) mühitin təbii radiasiya fondunun dəyişməsi nəzərdə tutulur

    C) təbiətdən istifadə prosesində landşaftın və ekosistemin pozulması ilə bağlı olan çirklənmələr

    D) mühitin kimyəvi xassəərinin dəyişməsi nəzərdə tutulur

    E) təsərrüfat fəaliyyətinin nəticəsində təbii mühitin və ya antropogen substrartda kütləvi artım nəticəsində hər hasnı bir bioloki növün qeyri adi miqdarda çoxalması

    370. Ətraf mühitin çirklənməsi mənşəyinə görə neçə qrupa bölünür:

    A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

    371. Sənayenin ekojiləşdirilməsi nədir?

    A) tullantısız texnologiya

    B) müəssisələrin nəhəngləşdirilməsi

    C) müəssisələrin sayının azaldılması

    D) zavodlarda daha yüksək tüstü borusunun tikilməsi

    E) istehsalatın ləğv edilməsi

    372. Sənaye tullantıları ilə mübarizənin ən səmərəli üsulu

    A) utilləşdirmək (təkrar emal)

    B) yandırmaq

    C) konteynerlərdə saxlamaq

    D) basdırmaq

    E) zibilliklərdə toplamaq

    373. Suyun temperaturunun antropogen dəyişməsi.......çirklənmədir.

    A) fiziki

    B) mexaniki

    C) təbii

    D) kimyəvi

    E) bioloji

    374. Qeyd edilən qurğulardan hansı quru toztutucu aparatlar qrupuna aiddir?

    a) tozçökdürücü kameralar

    b) Venturi Skubberi

    c) forsunkalı skubberlər

    d) köpük dağıdıcılar

    e) duman tutucular

    375. Hansı sular duzlu su hesab olunmur:

    A) duzluluğu 0,1%-dən az olan

    B) duzluluğu 0,1%-dən çox olan

    C) duzluluğu 1%-dən az olan

    D) duzluluğu 1%-dən çox olan

    E) duzluluğu 1% olan

    376. Hansı sular şirin su hesab olunur:

    A) duzluluğu 1%-dən az olan

    B) duzluluğu 1%-dən çox olan

    C) duzluluğu 0,1%-dən az olan

    D) duzluluğu 0,1%-dən çox olan

    E) duzluluğu 1% olan

    377. Neytrallaşdırma nədir?

    A) tələb olunan pH təmin etmək üçün suyun qələvi və ya turşu ilə emalı

    B) həll olunmuş qarışıqların xüsusi reagentlər vasitəsilə sudan kənarlaşdırılması

    C) çirkab suyuna aşağı hisssədən verilən haava qabarcıqları vasitəsilə qarışıqların səthə qalxaraq kənarlaşdırılması

    D) isti qazın axını ilə cismin səthindən maddələrin aparılması prosesi

    E) qaz və ya məhluldan hər hasnı maddənin maye və ya bərk cismin səth təbəqəsi ilə udulması prosesi

    378. Ozonlaşdırma nədir?

    A) çirkab suların təmizləmə üsulu

    B) torpağı təmizləmə üsulu

    C) havanı təmizləmə üsulu

    D) çirklənmə növü

    E) bitki növü

    379. Bioloji təmizlmədə hansı maddədən istifadə olunur?

    A) aktiv lildən

    B) aktiv kömürdən

    C) karbon qazından

    D) qumdan

    E) gildən

    380. Flotasiya nədir?

    A) Çirkab sularının təmizləmə üsulu

    B) torpağın təmizləmə üsulu

    C) havaının təmizləmə üsulu

    D) çirklənmə növü

    E) bitki növü

    381. Koaqulyasiya nədir?

    A) Həll olunmuş qarışıqların xüsusi rentgenlər vasitəsilə sudan kənarlaşdırılması

    B) tələb olunan pH-I təmin etmək üçün suyun qələvi və ya turşu ilə emalı

    C) isti qazın axını ilə bərk cismin səthindən maddələrin aparılması prosesi

    D) qaz və ya məhluldan hər hansı maye və bərk cismin səth təbəqəsi ilə udulması prosesi

    E) çirkab suyuna aşağı hissəfən verilən hava qabarcıqları vasitəsilə qarışıqların səthə qalxaraq kənarlaşdırılması

    382. Çirkab sularının təmizlənmə üsullarının tətbiqolunma ardıcıllığı:

    A) mexaniki, kimyəvi, bioloji

    B) kimyəvi-mexaniki-bioloji

    C) bioloji-kimyəvi-mexaniki

    D) kimyəvi-bioloji-mexaniki

    E) mexaniki-bioloji-kimyəvi

    383. Koaqulyasiya nədir?

    A) çirkab suların təmizləmə üsulu

    B) torpağın təmizləmə üsulu

    C) havanın təmizləmə üsulu

    D) çirkləndirmə növü

    E) bitki növü

    384. Çirkab sularının kimyəvi təmizlənmə üsulun aid deyil:

    1. seperasiya 2. oksidləşdirmə 3. flotasiya 4. ekstraksiya 5. koaqulyasiya

    A) 1. 2. 4 B) 1. 2. 3 C) 2. 3. 4 D) 3. 4. 5 E) hamısı aiddir

    385. Çirkab sularının kimyəvi təmizlənmə üsuluna aiddir:

    1. seperasiya 2. oksidləşmə 3. flotasiya 4. ekstraksiya 5. koaqulyasiya

    A) 1.2.4

    B) 1.2.3

    C) 2.3.4

    D) 3.4.5

    E) hamısı aiddir

    386. Çirkab sularının kimyəvi təmizləmə üsuluna aid deyil:

    1. seperasiya 2. oksidləşmə 3. flotasiya 4. ekstarksiya 5. koaqulyasiya

    A) 3; 5

    B) 1; 2

    C) 2; 3

    D) 2; 4

    E) heç biri

    387. Çirkab suların fiziki-kimyəvi üsulla təmizlənməsi......əsaslanır.

    A) təbii maddələr dövranı prinsiplərinə

    B) suda həll olmayan maddələrin kənar edilməsinə

    C) koaqulyasiya, sorbsiya və pritasiya proseslərinə

    D) sulara xüsusi ragentlər əlavə ediləməsinə

    E) çirkab suların içərisindən hava buraxılmasına

    388. Çirkab sularının kimyəvi üsulla təmizlənməsi.........əsaslanır.

    A) sulara xüsusi reagentlər əlavə edilməsi

    B) təbii maddələr dövranı prinsiplərinə

    C) suda həll olmaya maddələrin kənar edilməsi

    D) koaqulyasiya, sorbsiya və pritasiya proseslərinə

    E) çirkab suların içərisindən hava buraxılmasına

    389. Çirkab sularının mexaniki üsulla təmizlənməsi....əsaslanır.

    A) suda həll olunmayan maddələrin kənar edilməsinə

    B) çirkab suların içərisindən hava buraxılmasına

    C) təbii maddələr dövranı prinsiplərinə

    D) sulara xüsusi reagentlər əlavə edilməsi

    E) koaqulyasiya, sorbsiya və pritasiya proseslərinə

    390. Çirkab suların təmizlənməsi üsuluna aiddir.

    1. mexaniki 2. kimyəvi 3. Bioloji-termiki 4. Fiziki-bioloji

    5. termiki 6. mexaniki-kimyəvi 7. fiziki-kimyəvi

    A) 1.2.4.5 B) 1.2.3.4 C) 2.3.4.5. D) 4.5.6.7 E) 2.3.5.7

    391. Çirkab sularının destruktiv üsulla təmizlənməsi zamanı..........

    A) çirkləndiricilər oksidləşmə yolu ilə ya parçalanır və ya bərpa olunur.

    B) qiymətli maddələr çirkab suyundan ayrılır və istifadə olunur.

    C) çirkləndiricilər oksidləşmə yolu ilə ya parçalanır və ya sututarlara axıdılır.

    D) çirkləndiricilər oksidləşmə yolu ilə ya parçalanır, və ya çökdürülür.

    E) qiymətli maddələr çirkab suyundan ayrılır və parçalanır.

    392. Çirkab sularının rekuperasiya üsulu ilə təmizlənməsi zamanı....

    A) qiymətli maddələr çirkab suyundan ayrılır və istifadə olunur.

    B) çirkləndiricilər oksidləçmə yolu ilə ya parçalanır və ya bərpa olunur.

    C) çirkləndiricilər oksidləşmə yolu ilə ya parçalanır və ya sututarlara axıdılır.

    D) çirkləndiricilər oksidləşmə yolu ilə ya parçalanır və ya çökdürülür.

    E) qiymətli maddələr çirkab suyundan ayrılır və parçalanır.

    393. Yaranma mənbələrinə görə antropogen amillərin növlərini göstərin


    1. fiziki, kimyəvi, bioloji, sosial

    2. fiziki

    3. kimyəvi

    4. texniki

    5. iqtisadi

    394. Çirkab suyu axıdıldıqdan sonra sututarların suyundan asılı maddələrin miqdarı...mq/l-dən artıq yüksəlməlidir.

    A) 0,25 B) 0,2 C) 0,15 D) 0,3 E) 0,35

    395. Çirkab suyunun sututarlara axıdılması normalarına əsasən çirkabla qarışdıqdan sonra sututaralarda suyun hidrogen göstəricisi (pH)...... olmalıdır.

    A) 6,5.......8,5 həddində

    B) 3,5.......5,5 həddində

    C) 1,5......3,5 həddində

    D) 5,5......6,2 həddində

    E) 8,5.......10,5 həddində

    296. Balıqçılıq təsərrüfatı üçün istifadə olunan su obyektlərindəki sularda həll olunmuş oksigenin miqdarı qışda..aşağı olmamalıdır.

    A) 4....6 mq/l-dən aşağı

    B) 2.....4 mq/l

    C) 4......6 mq/l

    D) 2.....4 mq/l-dən aşağı

    E) 6,8 mq/l-dən aşağı

    397. Çirkab suyunun sututarlara axıdılması normalarına əsasən çirkabla qarışdıqdan sonra sututarın suyunda həll olunmuş oksigenin miqdarı....

    A) 4mq/l-dən az olmamalıdır.

    B) 4mq/l-dən az olmalıdır.

    C) 4mq/l-ə bərabər olmalıdır.

    D) 4q/l-dən az olmalıdır.

    E) 4q/l-dən az olmamalıdır.

    398. Hidrosferin ekoloji problemlərinə aid deyil:

    1. şirin su və dəniz ekosistemlərinin çirklənməsinin dayanmadan artması

    2. su ekosistemlərinin bioloji məhsuldarlığının azalması

    3. su ekosistemlərinin bioloji məhsuldarlığının artması

    4. dünya əhalisinin sayının durmadan artması

    5. iri su anbarlarının yaradılmasının ekoloji nəticələri

    A) 3; 4 B) 1; 2 C) 1; 5 D) 4; 5 E) 1; 4

    399. Yerin su balansı nəyə deyilir?

    A) müəyyən zaman kəsiyi ərzində yer səthinə yağıntılar şəklində düşən suyun miqdarı ilə qurunun və Dünya okeanının səthindən buxarlanmış suyun miqdarı arasındakı bərabərliyə

    B) müəyyən zaman kəsiyi ərzində yer səthinə yağıntılar şəklində düşən suyun miqdarı

    C) hidrosferi atmosferi, litosferi və canlı orqanizmləri əhatə etməklə günəş enerjisi və qravitasiya qüvvəsinin təsiri ilə suyun Yerdə dəyişməsinə

    D) hidrosferi,atmosferi və litosferi əhatə etməklə günəş enerjisi və qravitasiya qüvvəsinin təsiri ilə suyun Yerdə dəyişməsi

    E) canlı orqanizmləri əhatə etməklə günəş enerjisi və qravitasiya qüvvəsinin təsiri ilə suyun yerdəyişməsi

    400. Suyun dövranı dedikdə ...... nəzərdə tutulur.

    A) hidrosferi, atmosferi, litosferi və canlı orqanizmləri əhatə etməklə günəş enerjisi və qravitasiya qüvvəsinin təsiri ilə suyuun Yerdə dəyişməsi

    B) müəyyən zaman kəsiyi ərzində yer səthinə yağıntılar şəklində düşən suyun miqdarı ilə qurunun və Dünya okeanının səthindən buxarlanmış suyun miqdarı arasındakı bərabərlik

    C) müəyyən zaman kəsiyi ərzində yer səthinə yağıntılar şəklində düşən suyun miqdarı

    D) hidrosferi, atmosferi və litosferi əhatə etməklə günəş enerjisi və qravitasiya qüvvəsinin təsiri ilə suyun Yerdə dəyişməsi

    E) canlı orqanizmləri əhatə etməklə günəş enerjisi və qravitasiya qüvvəsinin təsiri ilə suyun yerdəyişməsi

    401. Analitik laboratoriyalar nəyə imkan verir?



    1. qaz, buxar, həlledici və aerozolların qatılığına nəzarətə

    2. təlimatların yaradılmasına

    3. standartların işlənməsinə

    4. sağlamlığın qorunmasına

    5. heç bir əlavə imkan vermir

    402. Yerin ümumi su ehtiyatlarının ....%-ni şirin sular təşkil edir.

    A) 2,5 B) 1,69 C) 0,023 D) 0,13 E) 1,8

    403. Yer kürəsi həcminin....%-i çaylar, göllər və buzlaqlarda cəmlənib

    A) 18 B) 1,69 C) 3,68 D) 6,2 E) 0,13

    404. Yer kürəsi həcminin......%-ni hidrosfer tutur.

    A) 0,13 B) 1,8 C) 1,69 D) 2,5 E) 0,023

    405. Yeraltı sular hidrosferin........%-ni təşkil edir.

    A) 1,69 B) 3,68 C) 6,2 D) 0,6 E) 1,8

    406. ............təmizlənmədə çirkab suları zərərsizləşdirilir və üzvi maddələrin parçalanması

    üçün şərait yaradılır.

    A) bioloji

    B) kimyəvi

    C) fiziki

    D) mexaniki

    E) fiziki-kimyəvi

    407. Suyun çirklənməsinin əsas növlərinə aiddir:

    1. fiziki 2. titrəyiş 3. bioloji 4. Kimyəvi 5. mexaniki

    A) 1,3,4 B) 1,2,3 C) 2,3,4 D) 1,2,4 E) 1,4, 5

    408 .Hidrosferi çirkləndirən mənbələr........qrupa bölünür.

    A) 3 B) 2 C) 4 D) 5 E) 6

    409. Suyun orqanoleptik xassələrinə aid deyil:

    1. şəffaflıq 2. iy 3. temperatur 4. rəng 5. qələvilik

    A) 3, 5 B) 1, 2 C) 2, 3 D) 2, 5 E) 2, 4

    410. Suyun orqanoleptik xassələrinə aiddir:

    1. şəffaflıq 2. iy 3. temperatur 4. rəng 5. qələvilik

    A) 1,2,4

    B) 1,2,3

    C) 1,3,5

    D) 2,3,4

    E) 2,4,5


    411. Kimyəvi antropogen amilləri göstərin

    1. gübrələr, zəhərli maddələr, sənaye tullantıları və s.

    2. zərərli qazlar

    3. toksik maddələr

    4. qida məhsulları

    5. bakteriyalar

    412. Tullantı qazları zəhərli maddələrdən təmizləmək üçün hansı qurğulardan istifadə edilir.

    1. toztutucu qurğulardan

    2. qaztəmizləyici qurğulardan

    3. elektrik qurğularından

    4. fırlanma qurğularından

    5. elektromaqnit qurğularından

    413. Tullantı qazları fiziki üsulla təmizlədikdə ölçüləri 25-30 mkm olan hissəcik¬lərin "ətalət" prinsipli toztutuclarda çökməsi neçə faiz olur?

    1. 65 – 80%

    2. 60 – 65%

    3. 70 – 75%

    4. 75 – 78%

    5. 50 – 60%

    414. Həyat fəaliyyəti təhlükəsizliyinin təminatının əsas məqsədi hansıdır?

    1. qanunvericilik aktlarına riayət etmək

    2. heç bir məqsədi yoxdur

    3. bir məqsədi var

    4. çox məqsədi var

    5. yeni məhsul yaratmaq

    415. Yaşayış məntəqələrində azot oksidlərinin buraxıla bilən qatlığı:

    A) 0,085mq/m3 B) 1,2q/m3 C) 2mq/m3 D) 0,01mq/m3

    E) 3q/m3

    416. Yüngül sənaye müəssisələrinə aiddir:

    A) gön-dəri,toxuculuq, yun və basma-keçə

    B) ayaqqabı, xəz, meyvə-tərəvəz

    C) qənnadı, efir yağı trikotaj və s

    D) xəz, konserv, pambıq-parça

    E) pambıq-parça, xəz, kapron-parça

    417. Bir sıra dilektriklərin yanması nəyə səbəb olur?



    1. insanların sağlamlığı üçün təhlükə törədən qazşəkilli kimyəvi maddələrin ayrılmasına səbəb olur

    2. heç nəyə səbəb olmur

    3. qismən müsbət təsir göstərir

    4. qismən mənfi təsir edir

    5. heç bir maddə ayrılmır

    418. Təhlükəsizlik baxımından zərərli maddələrin qatılığı nə qədər olmalıdır?

    1. buraxılan həddi aşmamalıdır

    2. nə qədər az olsa yaxşıdır

    3. nə qədər çox olsa yaxşıdır

    4. heç olmamalıdır

    5. qatılıq normalaşdırılmır

    419. İnsana və onu əhatə edən mühitə heyvanların təhlükəli və zərərli təsirini azaltmaq üçün nə etmək lazımdır?

    1. insan və heyvanlar təmasda olduğu yerlərdə müəyyən tələblər yerinə yetirilməlidir

    2. heyvanları qorumaq lazımdır

    3. heyvanları bağlamaq lazımdır

    4. heyvanları təcrid etmək lazımdır

    5. heç bir tədbir lazım deyil

    420. Şüalanma təhlükəsizliyi sınaqları zamanı nələr yoxlanır?

    1. elektrik xassələri

    2. mexaniki xassələr

    3. ifrat yüksək tezlik diapazonu, ultrabənövşəyi və infraqırmızı şüalanma

    4. elastiklik modulu

    5. plastiklik ədədi

    421. İonlaşdırıcı şüalanma təhlükəsizliyi sınaqlarında hansı parametrlər təyin edilməlidir?

    1. cərəyanın şiddəti

    2. cərəyanın gərginliyi

    3. cərəyanın gücü

    4. aktivlik, şüa dozası, rentgen və qamma şüalanma dozası və s.

    5. dalğa uzunluğu

    422. İnsana təsir xarakterinə görə təhlukələr hansılardır?

    1. birbaşa və dolayı

    2. zərərli

    3. zərərsiz

    4. zəhərli

    5. onlar insana ciddi təsir etmir

    423.Təhlikə mənbəyi nədir?

    1. məhsulun bir və ya bir neçə təhlükəsizlik göstəricisinin qiymətinin dəyişməsinə səbəb ola bilən hadisə

    2. zavodlar

    3. fabriklər

    4. müəssisələr

    5. təlimatlar

    424. Məhsulların yarada biləcəyi təhlükəli təsirlər hansı əlamətlərə görə təsnif edilir?

    1. yaranma mənbələri, insana təsirin xarakteri və təhlukəli təsirlərin oxşarlığına görə

    2. istehsalna görə

    3. daşınmasına görə

    4. satışına görə

    5. istismarına görə

    425. Ətraf mühitin mühafizəsi sisteminin məqsədi nədir?

    1. ətraf mühitin mühafizəsinin idarə edilməsini yaratmaqla ətraf mühitə mənfi təsiri azaltmaq

    və ya aradan qaldırmaq

    1. sağlamlığı qorumaq

    2. canlıları qorumaq

    3. standartlar işləmək

    4. qadağalar qoymaq

    426. Təhlükəli və zərərli təsirlərin bütün növlərinə ümumi tələblər hansı sənəddə əksini tapmışdır?

    1. xüsusi standartlarda

    2. belə bir sənəd yoxdur

    3. təlimatlarda

    4. müddəalarda

    5. müqavilələrdə

    427. Əməyin təhlükəsizliyi standartlar sistemi nəyi əks etdirir?

    1. istehsal avadanlıqları, texnoloji proseslər və mühafizə vasitələrinin təhlükəsizlik tələblərinə, nəzarət metodlarına

    2. texniki şərtləri

    3. texniki qaydaları

    4. normativ-sənədləri

    5. belə sistem tanımıram

    428. Əməyin təhlükəsizliyi standartlar sistemi nəyə əsaslanır?

    1. təhlükəli və zərərli istehsal xarakterli amillərin təhlilinə

    2. qaydaları

    3. qanunları

    4. təlimatları

    5. əmr və sərəncamları

    429. Əməyin təhlükəsizliyi standartlar sistemi nədir?

    1. təhlükəsizliyi təmin etmək üçün tələblər, normalar və qaydaların məcmusudur

    2. mühəndis hesablamalardır

    3. keyfiyyət təlimatlarıdır

    4. texniki şərtlərdir

    5. belə bir sistemə heç bir ehtiyac yoxdur

    430. Həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin təminatının məqsədlərindən birini göstərin ....

    1. təhlükəli təsirlərin baş verməsi səbəblərinin aradan qaldırılması

    2. çeşidi yaxşılaşdırmaq

    3. keyfiyyəti yüksəltmək

    4. belə bir məqsəd yoxdur

    5. burada doğru cavab yoxdur

    431. Əməyin təhlükəsizliyi hansı amillərdən ibarətdir?

    1. istehsal və texnosfer amillərdən

    2. məhsulun sayından

    3. məhsulun həcmindən

    4. işçilərin sayından

    5. sexin ölçülərindən

    432. Hansı toz hissəciklərin zahiri sıxlığa, həqiqi sıxlığa bərabərdir?

    a) məsaməli hissəciklərin

    b) kövrək hissəciklərin

    c) toz halında hissciklərin

    d) bərk hissəciklərin

    e) quru hissəciklərin

    433. Həyat fəaliyyıtinin təhlükəsizliyinin hüquqi əsasını nə təşkil edir?


    1. müvafiq dövlət orqanları tərəfindən qəbul edilən qanunvericilik aktları

    2. texniki şərtlər

    3. texnoloji sənədlər

    4. texniki təlimatlar

    5. normativlər

    434. Sosial antropogen amillər nədir?

    1. insanların qarşılıqlı münasibətləri və cəmiyyətdə birgə yaşayışı ilə əlaqəli amillərdir

    2. təsadüfi amillərdir

    3. iqtisadi amillərdir

    4. təbii amillərdir

    5. coğrafi amillərdir

    435. qida məhsulları, insandan yaşayış yeri və ya qidalanma mənbəyi kimi istifadə edən

    1. orqanizmlər

    2. təbiətin sərtliyi

    3. floranın zənginliyi

    4. faunanın zənginliyi

    5. çay və göllərin bitki aləmi

    436. Antropogen amillər nədir?

    1. insanın təsadüfi və ya məqsədyönlü fəaliyyəti səbəbindən yaranan ətraf mühit amillərinin məcmusudur

    2. texnogen səbəblərdir

    3. belə amil yoxdur

    4. bu amillər reqlamentlənməyib

    5. bu amillər ədəbiyyatdan götürülüb

    437. Fiziki antropogen amilləri sadalayın ....

    1. səs, küy, vibrasiya, nəqliyyat və s.

    2. zərərli maddələr

    3. kimyəvi maddələr

    4. fiziki proseslər

    5. işıqlanma və s.

    438. Texnosfer nədir?

    1. maddi və sosial-iqtisadi tələbatların ödənməsi məqsədilə insanın biosferə təsir sahəsidir

    2. biosferin üstüdür

    3. biosferin altında yerləşir

    4. texniki sahəsidir

    5. texnologiya zonasıdır

    439. Qeyd edilən qurğulardan hansı yaş toztutucu aparatlar qrupuna aiddir?

    a) forsunkalı skrubberlər

    b) siklonlar

    c) jaluzli toztutucular

    d) süzgəclər

    e) rotasion toztutucular

    440. Təbii mənbələrdən alınan hansı xarakterli olur?

    a) qısa müddətli

    b) uzun müddətli

    c) fasiləsiz

    d) dəyişkən

    e) fasiləli

    441. Dəm qazının havada buraxıla bilən qatılığı:

    A) 2mq/m3

    B) 2q/m3

    C) 0,5mq/m3

    D) 1q/m3

    E) 5mq/m3

    442. Balıqçılıq təsərrüfatı üçün istifadə olunan su obyektlərindəki sularda həll olunmuş oksigenin miqdarı qışda ...... aşağı olmamalıdır.


    1. 4...6 mq/l-dən aşağı;

    2. 6...8 mq/l-dən aşağı;

    3. 7...8 mq/l-dən aşağı;

    4. 2... 4mq/l-dən aşaqğı;

    5. 4...6 mq/l-dən çox;

    443. Barmaqlığın eni aşağıdakı kimi təyin olunur :

    1. Bb = bn + S(n-1);

    2. Bb = bn - S(n+1);

    3. Bb = bn - S(n-1);

    4. Bb = bn S(n-1);

    5. Bb = bn S(n+1);

    444. Tüstü borusundan yer səthində qazların maksimal qatılığının əmələ gəldiyi nöqtəyə qədər olan məsafə:

    1. Xmak = 20 · H, m;

    2. Xmak = n · H, m;

    3. Xmak = 10n · H, m;

    4. Xmak = 10 · H, m;

    5. Xmak = 20n · H, m;

    445. Oktava tezliyi .......... kəmiyyəti ilə ifadə olunur.

    A)

    B) W = İ 2 r2

    C)

    D) P0 = 2 10-5 Pa

    E)

    446. Benzin və ya toulol molekuluna NH2-nin daxil edilməsi:

    A) toksikiliyi artır

    B) toksikiliyi azaldır

    C) narkotikliyi artır

    D) narkotikliyi azaldır

    E) rezorbtiv təsir güclənir

    447. Az həcmdə aktiv lil çöküntüsünü emal etmək üçün son zamanlar hansı üsuldan istifadə edilir?

    a) aerob stabilləşmə üsulundan

    b) termiki emal üsulundan

    c) anaerob qıcqırtma üsulundan

    d) katalitik təmizləmə üsulundan

    e) mexaniki emal üsulundan

    448. Mənbənin səmərəli diametri Ds aşağıdakı kimi təyin olunur:


    1. m;

    2. m;

    3. m

    4. m

    5. m;

    449. Bərk tullantıların zərərsizləşdirilməsi üsuludur:

    1) utilizasiya; 2) reutilizasiya; 3) detoksikasiya;

    4) aromatlaşdırma; 5) fermentləşdirmə.


    1. 2,3,4,5;

    2. 1,3,4,5;

    3. 1,2,3,5;

    4. 1,2,4,5.

    5. 1,2,3,4;

    450. Çirkab suyu axıdıldıqdan sonra sututarların suyunda asılı maddələrin miqdarı .... mq/l-dən

    artıq yüksəlməməlidir.



    1. 0,25;

    2. 0,15;

    3. 0,2;

    4. 0,3;

    5. 0,35.

    451. Xrom nələr törədir?

    1. dərinin və burunun selikli qişasını qıcıqlandırır

    2. gözü kor edir

    3. psixikanı zədələyir

    4. qrip törədir

    E) heç bir ziyanı yoxdur

    452. Zərərli qazları, tüstünü, tozu, hiss və s. zərərli tullantıları tutmaq cihaz və

    qurğular ...... tipə bölünür.


    1. 4

    2. 2

    3. 3

    4. 6

    5. 5

    453. Orta gündəlik BBQo.g .............

    1. insanlara zərərli təsir göstərmir;

    2. istehsalat binalarının daxilində insanlara zərərli təsir göstərir ;

    3. nəfəs alan insanlara birbaşa və ya dolayısı ilə zərərli təsir göstərir;

    4. insan orqanizmində reflektor reaksiyalar yaratmır;

    5. insanlarada reflektor reaksiyalar yaradır.

    454. Məişət tullantıları (MT) dedikdə ............ nəzərdə tutulur.

    1. məişətdə istifadə oluna bilməyən bərk maddələr;

    2. məhsul istehsalı zamanı istehlak xassələrini tam və ya qismən itirinməsi

    3. istehlak olunmayan qalıqlar və yaxud maddə və enerji;

    4. məhsul istehsalı zamanı yararsız vəziyyətə düşən əşya və ya digər cisimlər;

    5. məişət əşyalarının amortizassiyası zamanı yaranan bərk maddələr.

    455. Hesabat metodu ilə tullantının təhlükəlilik dərəcəsinin - Ktgöstəricisi


    Yüklə 0,6 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
  • 1   2   3   4




    Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
    rəhbərliyinə müraciət

        Ana səhifə