5. Arxeologlar moddiy manbalarni qanday to’plashadi ? A tarixiy joylarda qazishma ishlarini olib borish orqali



Yüklə 125,05 Kb.
səhifə1/2
tarix22.01.2022
ölçüsü125,05 Kb.
#83043
  1   2
5 sinf mavzulashtirilgan test


5.Arxeologlar moddiy manbalarni qanday  to’plashadi ?

A) tarixiy joylarda qazishma ishlarini olib borish orqali

B) odamlardan sotib olishadi  S) Muzeylar tashkil qilish orqali D) B va S

6.Yozma manbalarga nimalar kiradi ?

A)qoyatosh va qattiq buyumlarga o’yib ishlanga bitiklar

B)xayvon terisi,daraxt po’stlog’i, qog’ozga yozilgan yozuvlar

S) turli davrlarda yozilgan qo’lyozmalar  D) A,B,S

7.Vatanimiz tarixiga oid eng qadimgi yozma manba bu…?

A) qoyatosh bitiklar  B) Avesto kitobi 

S) podsholar saroyidagi yozuvlar  D) darxtlardagi yozuvlar

8.Qaysi yozuvlarda bitilgan yozma manbalar Vatanimiz tarixini o’rganishda katta axamiyatga ega ? A) qadimgi Xorazm  B) So’g’d  S) Fors yozuvlari  D) A va B

9.Qaysi davlatlar olimlari yozib qoldirgan asarlarda Vatanimiz tarixi xaqida qimmatli ma’lumotlar uchraydi ?

A) Eron xukmdorlari bitiklari B) qadimgi Gretsiya va Rim   S) Xitoy   D) A,B,S

10.Tarixda yuz bergan voqeya va xodisalar vaqtini aniqlashda olimlar qaysi fanga murojat qilishadi ?

A)lingvistika  B) arxeologiya  S) xronologiya  D) antropologiya

11.Xronologiya so’zi qaysi tildan olingan ?

A) xitoycha  B) grekcha  S) forscha  D)nemischa

12.Milod so’zi arabcha so’z bo’lib…. Degan ma’noni anglatadi ?

A) vafot etish  B) tug’ilish  S) o’sish  D) rivojlanish

13. xozir biz yashayotgan yil qanday yil xisoblanadi ?

A) xijriy  B) milodiy  S) miloddan avvalgi D) A va S

14.Milodiy yil xisobiga kimning tug’ilgan kuni asos qilib olingan ?

A) Iso payg’ambarning  B) Muhammad payg’ambarning

S) Rim papasi Grigoriyning  D) Rim imperatori Yuliy Sezarning

15.Dastlab qadimgi odamlar yil xisobini birinchi kunini qanday voqeyaga qarab belgilab olganlar ?

A)Ekinlarni,xosilni yig’ib olish boshlangan kundan

B) birinchi olimpiada sport o’yinlari boshlangan yildan

S)Rim shaxriga asos solingan yildan  D) Iso payg’ambar tug’ilgan kundan

16.Qadimgi  greklarda yil xisobi qaysi voqeyadan boshlangan ?

A)Ekinlarni,xosilni yig’ib olish boshlangan kundan

B) birinchi olimpiada sport o’yinlari boshlangan yildan

S)Rim shaxriga asos solingan yildan  D) Iso payg’ambar tug’ilgan kundan

17. Qadimgi Rimliklarda yil xisobi qaysi voqeyadan boshlangan ?

A)Ekinlarni,xosilni yig’ib olish boshlangan kundan

B) birinchi olimpiada sport o’yinlari boshlangan yildan

S)Rim shaxriga asos solingan yildan  D) Iso payg’ambar tug’ilgan kundan

18.Iso payg’ambar qaysi kuni tug’ilgan ?

A) 1-yanvar  B) 21-mart  S) 29-fevral  D) 31-dekabr

19.Tarixchi olimlar Iso paug’ambar tug’ilgangacha bo’lib o’tgan voqeya va xodisalarni yilini  yozishda qaysi so’zni qo’shib yozishadi ?

A) xijriy  B) milodiy  S) miloddan avvalgi D) A va B

20.Qadim Gretsiyada birinchi olimpiada sport oyinlari  nechanchi yildan boshlangan ?

A) mil avv 777-yildan  B) mil avv 776-yildan  

S) milodiy 776-yildan  D) milodiy 777-yildan

21.Tarix fanida voqeya va xodisalar ro’y bergan asrlar qanday raqamda yoziladi ?

A) grek raqamida  B) Rim raqamida 

S) Lotin raqamida  D) arab raqamida

22.Quydagi rim raqamlari to’gri berilgan qatorni toping ?

A) III-VIII-XV-L---3-7-25-30         B) IV-VI –XXX-D---4-7-25-500

S)XX-IX-XV-M-----20-9-15-1000  D)XVIII-XXV-VI-XIV----18-20-6-13

23.Eski xujjatlar,yozma yodgorliklar saqlanadigan joy nima deyiladi ?

A)  arxiv  B) ariza 

S) ombor  D) arxeologiya

24.Xudoning so’zlari,ko’rsatmalarini insonlarga yetkazuvchi shaxs bu…?

A) arxeolog  B) payg’ambar 

S) antropolog  D) etnograf

25.2001-yilning 1-yanvar kunidan nechanchi asr boshlangan ?

A) XVIII-asr  B) XIX asr  

S) XX asr   D) XXI asr

2-mavzu :”Tarixda  yil xisobi”

 

1.Vaqtning kun,oy,xafta va yillarga bo’lib xisoblanishi bu…..?

A) kalendar  B) yilnoma  S) xaftanoma  D) taqvim

2.Yer  Quyosh atrofini bir yilda necha marta aylanib chiqadi ?

A) 1 marta  B) 2 marta  S) 3 marta  D) 4 marta

3. Bir yil necha kundan iborat ?

A) 375 kun  B) 365 kun  S) 385 kun  D) 395 kun

4.Dastlabki kalendar qaysi davlatda yaratilgan ?

A) Xindiston  B) Xitoy  S) Misr  D) Gretsiya

5.Qadimgi misrliklar o’z xayotini nimasiz tasavvur eta olmaganlar ?

A)Nil daryosisiz  B) chorva mollarisiz  S) uysiz  D) o’rmonsiz

6.Misrliklar kalendarni yaratishiga nima sabab bo’lgan ?

A) dushmanlar xujumi  B) Nil daryosi suvining toshishi

S) oziq-ovqat kamligi  D) suv tanqisligi

7.Qadimgi misrliklar bir yildagi 365 kunni necha kundan qilib 12 oyga bo’lganlar ? A) 31 kun  B) 28 kun  S) 25 kun  D) 30 kun

8.Misrliklar kalendar tuzishda necha soatga adashishgan edi ?

A) 6 soat  B) 5 soat  S) 4 soat   D) 3 soat

9.Misrliklar kalendaridagi xatolik necha yilda bir sutkalik xatolikni keltirib chiqarar edi ? A) 6 yilda  B)5 yilda  S) 4 yilda   D)3 yilda

10.Rim xukmdori Yuliy Sezar qaysi yili o’z nomi bilan ataluvchi kalendar joriy qilgan ?

A) mil avv 46-yilda      B) mil avv 45-yilda

S) mil avv 44-yilda       D) mil avv 43-yilda

11.Yuliy kalendaridagi toq sonli oylar necha kundan bo’lingan edi ?

A) 31 kun  B) 28 kun  S) 25 kun  D) 30 kun

12.Yuliy kalendaridagi juft sonli oylar necha kundan bo’lingan edi ?

A) 31 kun  B) 28 kun  S) 25 kun  D) 30 kun

13.Yuliy kalendaridagi qaysi oy 28 kunlik qilib belgilangan ?

A)yanvar  B) fevral  S) mart  D) aprel

14.Yuliy kalendaridagi fevral oyi necha yilda bir marta 29 kun qilib belgilangan edi ?  A) 6 yilda  B)5 yilda  S) 4 yilda   D)3 yilda

15.Yuliy kalendaridagi xatolik sabab yil xisobi xar 400 yilda necha kunga orqaa qolib ketar edi ?  A)2 kun  B)8 kun  S)5 kun  D) 3 kun

16.Yuliy kalendaridagi xatolik sabablik nechanchi yilga kelib yil xisobi 10 kunga orqada qoldi ?

A) 1582-yil  B) 1583-yil  D) 622-yil  D)776-yil

17.1583-yil bahorgi tengkunlik 21-martga emas balki….?

A) 20- martga to’g’ri kelib qoldi   B) 11- martga to’g’ri kelib qoldi

S) 10- martga to’g’ri kelib qoldi  D) 25- martga to’g’ri kelib qoldi

18.Yuliy kalendaridagi xatolik kim tomonidan to’g’rilandi ?

A) Yuliyning o’zi tomonidan  B) Italiyalik Grigoriy tomonidan

S) Iso payg’ambar tomonidan  D)  Rimlik dexqonlar tomonidan

19.Yuliy kalendaridagi xatolik qay tariqa to’g’rilandi ?

A. 1582-yilning 4-oktyabridan 10 kun tashlab 15-oktyabrga o’tildi

B) boshqa kalendar joriy qilindi  S) 21-mart kunini olib tashlandi

D) kalendardan bir oy muddat olib tashlandi

20.Tuzatish kiritilgan kalendar qanday nom bilan atala boshladi ?

A) Yuliy kalendari  B) Grigoriy kalendari  S) Iso kalendari D) A

va S

21.Xzirda yer yuzining ko’pgina davlatlari jumladan yurtimizda xam qaysi kalendardan foydalaniladi ?

A) Yuliy kalendari  B) Grigoriy kalendari  S) Iso kalendari D) A va S

22.Xijriy yil xisobi qaysi davlatda yaratlgan ?

A) misrda  B) Xitoyda  S) Rimda  D) Arabistonda

23.Xijriy yil xisoblanishiga qaysi voqeya asos qilib olingan ?

A)Muhammad payg’ambarning Makka shaxridan Madina shaxriga ko’chishidan B) birinchi olimpiada sport o’yinlari boshlangan yildan

S)Rim shaxriga asos solingan yildan  D) Iso payg’ambar tug’ilgan kundan

24. Xijriy yil qachondan boshlangan ?

A) 682-yil 17-iyun  B) 663-yil 1-may 

D) 622-yil 16-iyul   D)776-yil 1-mart

25.Xijriy xisobda bir yil necha kunga teng ?

A) 375 kun  B) 354 kun  S) 365 kun  D) 395 kun

26.Islom dinining eng muqaddas ibodatxonasi nima deyiladi ?

A. Ka’ba   B) masjid  S) madrasa  D) maktab

 

3-mavzu:  “Dunyo xaritasi tarixi”

1.Qaysi fanlarni xaritasiz o’rganish qiyin ?

A) Tarix  B) Geografiya  S) matematika  D) A va B

2.Xaritaning yaratilishiga nimalar sabab bo’lgan ?

A)turli xalqlar o’rtasidagi savdo aloqalarining o’sishi va xarbiy  yurishlar

B)uzoq o’lakalarga uyushtirilishi lozim bo’lgan sayoxatlar

S)odamlarni boshqa joylarga ko’chish zaruriyati

D) A va B                                                                                    1.

3. Milloddan avvalgi III asrda Yerning kattaligini anchagina aniq o’lchashga muvafaq bo’lgan Gretsiyalik olim nomi qaysi javobda berilgan ?

A) Erotosfen  B) Aristotel  S) Platon  D) Arximed

4.Dunyoning birinchi xaritasida qaysi xududlar tasvirlangan edi ?

A) Shimoliy Amerika ,Avstraliya,G’arbiy Yevropa

B) Janubiy Yevropa,Shimoliy Afrika,G’arbiy Osiyo

S) Janubiy Afrika,Janubiy Amerika ,Shaqiy Osiyo

D)Shimoliy Yevropa,Markaziy Osiyo, G’arbiy Afrika

5.Qadimda qaysi olimlar o’z davri uchun muxim bo’lgan xaritalar yaratishgan ?

A)Rim olimi Ptolomey  B)Muhammad  al-Xorazmiy

S) Abu  Rayxon Beruniy  va Mahmud Qoshg’ariy  D) A,B,S

6.”Globus”  so’zi qanday so’zdan olingan ?

A)nemischa  B) fransuzcha  S) lotincha   D) grekcha

7. .”Globus”  so’zi o’zbek tilida qanday  ma’noni anglatadi ?

A) shar   B) yer   S) maydon   D) aylana

8.Dastlaki Globusni qaysi olim yaratgan ?

A)Rim olimi Ptolomey    B)Muhammad  al-Xorazmiy

S) Abu  Rayxon Beruniy    D) Mahmud Qoshg’ariy 

9.Qaysi davrda Samarqanddagi Mirzo Ulug’bek rasadxonasida o’z davri uchun yanada mukammalroq globus yaratilgan ?

A) XI asrda  B) XV asrda  S) XVI asrda   D) IX asrda 

10. XV asr oxirida “Yer olmasi” deb atalgan globusni kim yaratdi ?

A) Mirzo Ulug’bek    B) Martin Bexaym

S) Abu  Rayxon Beruniy    D) Ptolomey 

11.”Yer olmasi” globusini qasi millat olimi yaratdi ?

A) Grek  B) nemis  S) O’zbek   D) Fransuz

12. .”Yer olmasi” globusi qaysi qit’a  kashf etilishi arafasida o’zida yer yuzini aks etdirgan edi ?  A) Afrika  B) Avstraliya  S) Amerika  D) Antarktida

13.Jaxon davlatlarining qit’alar bo’yicha bugungi  joylashuv xolatini aks etdiruvchi xarita qanday ataladi ?

A) siyosiy xarita  B) siyosiy-ma’muriy xarita  

S) Iqtisodiy xarita D) mavzuviy xarita

14. Davlatlarning qanday tarkibiy qismlarga ( viloyat,tuman,ularning markazlari) bo’linganligini aks etdiruvchi xaritalar qanday ataladi ?

A) siyosiy xarita  B) siyosiy-ma’muriy xarita 

S) Iqtisodiy xarita D) mavzuviy xarita

15.Maxsus asboblar yordamida osmon jismlarini kuzatish bilan shug’ullanuvchi ilmiy muassasa nima deyiladi ?

A) Rasadxona  B) Xaritaxona  S) o’quv xona  D) astranomiya

 

4-mavzu: “Eng qadimgi odamlar va ularning manzilgoxlari”

1.Arxeolog olimlar odamzodningeng qadimgi ajdodlari suyak qoldiqlarini dastlab qaysi xududlardan topishgan ?

A)Janubiy Afrikadan  B) Sharqiy Afrikadan  S)Amerikadan   D) A va B

2.Olimlar sodds bo’lsada dastlabki mexnat qurollarini yasay oladiga avstrolopitek va zinjantrop odamini nima deb atashgan ?

A) ishbilarmon  B) uquvi bor  S) tadbirkor   D) A va B

3.Avstrolopitek odami qayera yashagan ?

A)Janubiy Afrikada B) Sharqiy Afrikada  S)Amerikada   D) Avstraliyada

4.Zinjantrop  odami qayera yashagan ?

A)Janubiy Afrikada B) Sharqiy Afrikaning Zinji vodiysida 

S)Amerikada     D) Avstraliyada

5.Osiyo qit’asidagi qadimgi odamlar manzilgoxlari qaysi davlatlar xududidan topilgan ?  A)Indoneziya  B) Xitoy  S) O’zbekiston  D) A,B,S

6.Olimlar “Yava odami” deb qaysi davlat xududidan topilgan odam qoldiqlarini aytishgan ?  A)Indoneziya  B) Xitoy  S) O’zbekiston  D) Fransiya

7.Olimlar “Sinantrop” deb qaysi davlat xududidan topilgan odam qoldiqlarini aytishgan ?  A)Indoneziya  B) Xitoy  S) O’zbekiston  D) Fransiya

8.Olimlar “Farg’ona odami” deb qaysi davlat xududidan topilgan odam qoldiqlarini aytishgan ?  A)Indoneziya  B) Xitoy  S) O’zbekiston  D) Fransiya

9. Seleng’ur g’ori qaysi davlat xududida joylashgan ?

A)Indoneziya  B) Xitoy  S) O’zbekiston  D) Fransiya

10.Bugungi odamlar tashqi qiyofasiga yaqin bolgan qadimgi odamlar qoldiqlari dastlab qaysi davlat xududidan topilgan ?

A)Indoneziya  B) Grmaniya  S) O’zbekiston  D) Fransiya

11.Olimlar Germaniyadan topilgan odamni qanday nom bilan atashgan ?

A) Neandertal  B) sinantrop  S) Zinjantrop  D) Yava odami

12.Neandertal odamlar qaysi davrda yashashgan ?

A) mil avv  100-40 ming yilliklar oralig’ida

B) mil avv  80-30 ming yilliklar oralig’ida

S) mil avv  70-20 ming yilliklar oralig’ida

D) mil avv  50-10 ming yilliklar oralig’ida

13.Neandertal odam qiyofasi qoldiqlari O’zbekistonning qaysi xududidan

topilgan ?   A) Surxandaryo Vodiysidagi Teshoktosh g’oridan

B) Farg’ona vodiysidagi Selung’ur g’oridan

S) Samarqand viloyatidagi Siyobcha soyi bo’yidan

D) Toshkent viloyatidagiKo’libuloq manzilgohidan

14.Miloddan avvalgi 40-12 ming yilliklar oralig’ida yashagan odam qoldiqlari qaysi davlat xududidan topilgan ?

A)Indoneziya  B) Xitoy  S) O’zbekiston  D) Fransiya

15.Olimlar “Kramanon odami” deb qaysi davlat xududidan topilgan odam qoldiqlarini aytishgan ? 

A)Indoneziya  B) Xitoy  S) O’zbekiston  D) Fransiya

16.Tashqi qiyofasi bugungi odamlarga o’xshagan Kramonon odamlar, olimlar tomonidan nima deb atalgan ?

A)aql-idrokli odam  B)ongli odam  S) ihbilarmon  D) A va B

17.Kramonon odamlar qanday yashashgan ?

A) urug’-urug’ bo’lib  B) aloxida  S) Jamoa  D) oilalarga bo’linib

18.O’zbekistonning qaysi xududlarida Kramanon odamlar yashsgan manzilgohlar topilgan ?

 A) Farg’ona vodiysidagi Selung’ur g’oridan

B) Samarqand viloyatidagi Siyobcha soyi bo’yidan

S) Toshkent viloyatidagiKo’libuloq manzilgohidan  D) A,B

19.Yurtimiz xuddidan jami nechta Kramonon odamlar manzilgoxlari topilgan ?

A) 10 dan ortiq  B) 20 dan ortiq  S) 30 dan ortiq  D) 40 dan ortiq

20. Odamning paydo bo’lishi va rivojlanish bosqichlarini,tanasi tuzilishidagi o’zgarishlarni va bosh suyak qoldiqlaridan odamlarning tashqi qiyofasini tiklab o’rganuvchi olim nima deyiladi ?

A) etnograf  B) arxeolog  S) antropolog  D) lingvist

 

5-mavzu: “ Qadimgi odamlarning turmush tarzi”

1.Qadimgi odamlar dastlabki mexnat qurollarini nimadan

yasashgan ? A) toshdan B) yo’g’ochdan  S) yog’ochdan D) A va B

2.Qadimgi odamlar foydalangan tosh qurollarning uzunligi necha sm ni tashkil qilgan ? A)10-20 sm  B)30-40 sm  S)50-60 sm D)70-80 sm

3. Qadimgi odamlar foydalangan tosh qurollarning og’irligi qancha edi ?  A) 500 gram  B) 1 kg  S) 2 kg  D) A va B

4. Qadimgi odamlar foydalangan tosh qurollarning shakli nimaga o’xshar edi ?  A) yong’oq  B) bodom  S) olma  D) Tarvuz

5.Kichikroq lekin qirralari o’tkir,uchli qurollarni qanday odamlar yashay olishgan ?

A) Neandertal  B) sinantrop  S) Zinjantrop  D) Yava odami

6.Toshda yanada uchi uchqurroq mexnat qurolini qanday odamlar yasagan ? A) Neandertal  B) sinantrop  S) Zinjantrop  D) Yava odami

7.Neandertallar o’tkir uchli mayda mexnat qurollarini nimadan yasashgan ?

A) toshdan B) yo’g’ochdan  S) yog’ochdan D) suyakdan

8.Qaysi odamlar toshdan pichoq,nayza,turli xil kesgich,qirg’ich,bigiz,suyakdan qarmoq,igna yasashga muvafaq bo’lishgan ?

A) Neandertal  B) sinantrop  S) Zinjantrop  D) Kramonon

9.Qadimgi odamlarning qanday qurolni yaratishi ovchilikning rivojlanishiga xizmat qilgan ?

A) sanchqi   B) Bigiz  S) igna   D) nayza

10.Qadimgi odamlar o’q-yoyni qaysi davrda ixtiro qilganlar ?

A) mil avv  12-5 ming yilliklar oralig’ida

B) mil avv  12-7 ming yilliklar oralig’ida

S) mil avv  7-4 ming yilliklar oralig’ida

D) mil avv  5-2 ming yilliklar oralig’ida

11.O’q-yoy ixtiro qilingan davrda qadimgi odamlar qaysi xayvonni qo’lga o’rgatdilar ?  A) yo’lbars  B) echki   S)  it  D) mushuk

12.Qadimgi odamlar qanday qurol bilan mayda xayvonlarni ovlashgan ?

A) uchi o’tkirlashgan tosh  B) Bigiz  S) igna   D) nayza

13. Qadimgi odamlar qanday qurol bilan o’simliklar ildizlarini kovlab olib yeganlar ?

A) uchi o’tkirlashgan tosh  B) Bigiz  S) igna   D) uchi o’kir tayoq

14.Qadimgi odamlarning eng qadimgi mashg’uloti nima bo’lgan ?

A) termachilik  B) ovchilik  S) dexqonchilik  D) A va B

15.Odamlarning eng qadimgi mashg’ulotlari fan tilida nima

deyiladi ?  A) urug’chilik xo’jaligi  B) o’zlashtiruvchi xo’jalik

S) ibtidoiy jamoa   D) rivojlanuvchi xo’jalik

16.O’q-yoyning ixtiro qilinishi qaysi soxani shakllanishiga zamin tayorlagan ?  A) dexqonchilik    B) xunarmandchilik 

S) chorvachilik    D) kulolchilik

17.Qadimgi odamlar qaysi davrda o’troq xayotga o’ta boshlaganlar ?

A) mil avv  12-5 ming yilliklarda  B) mil avv  6-4 ming yilliklarda

S) mil avv  7-4 ming yilliklarda D) mil avv  5-2 ming yilliklarda

18. Termachilikdan qaysi soxa vujudga kelgan ?

A) dexqonchilik B) xunarmandchilik  S) chorvachilik D) kulolchilik

19.Ovchilik va xayvonlarni qo’lga o’rgatishdan qaysi soxa vujudga keldi ?  A) dexqonchilik    B) xunarmandchilik 

S) chorvachilik    D) kulolchilik                                                      2.

20.Dexqonchilik va chorvachilik fan tilida nima deyilgan ?

A) urug’chilik xo’jaligi  B) o’zlashtiruvchi xo’jalik

S) ibtidoiy jamoa   D) ishlab chiqaruvchi xo’jalik

21.Qadimgi odamlar dactlabki davrlarda qanday joylarni o’zlariga makon qilib olishgan ? A)kichik daryo bo’ylarini  B)buloqlar yonini  S) tog’larda D) A va B

22.Qadimgi odamlar dastlabki turar joylarini nimadan  qurishgan ?

A) shox-shabalardan  B) loydan  S) toshdan   D) temirdan

23.Qadimgi odamlar sovuq davrda qanday joylarda yashashan ?

A) g’orlarda   B) yarim yerto’lalarda  S) chaylalarda  D) A va B

24.Chayla va yerto’la qanday odamlar davrida asosiy turar joyga aylangan ?

A) Neandertal  B) sinantrop  S) Zinjantrop  D) Kramonon

25. Qdimgi odamlar qaysi davrdan  ko’p xonali  yuylar qura boshlagan ?

A) mil avv 2 ming yillikda   B) mil avv 1 ming yillikda

S) mil avv 3 ming yillikda   D) mil avv 4 ming yillikda

26.Mis va qalay aralashmasidan tayyorlanuvchi qotishma nima deyiladi ?

A) temir   B) qo’rg’oshin   S) Bronza  D) oltin

 

      6-mavzu : “ Arxeologiya tarixidan”

1.Qaysi fan o’tmishni moddiy manbalar-yodgorliklar asosida o’rganadi ?

A) etnografiya  B) arxeologiya  S) numizmatika  D) antrapologiya

2.Arxeologiya  so’zining ma’nosi nima ?

A) o’tmish  B) qadimshunoslik  S) kelajak  D) rivojlanish

3.Qazishmalar o’tkaziladigan joyda Odamlar turmush faoliyatining saqlanib qolgan qatlami nima deyiladi ?

A) madaniy qatlam B) rivojlangan qatlam  S) yumshoq qatlam D) A va B

4.Madaniy qatlam necha mergacha bo’lishi mumkun ?

A) 20   B) 25  S) 30  D) 35

5.O’zbekistonning o’tmishi boy ekanini tasdiqlagan qazishmalar qaysi yodgorliklarda o’rganildi ?

A)Frosiyob ,Dalvarzintepa  B)Qovunchi,Kosonsoy  S) Quva   D) A,B,S

6.Arxeologik qazishmalar orqali yurtimizning qaysi shaxrining yoshi 2750 yoshda ekani aniqlangan ?  A) Samarqand  B) Qarshi   S) Buxoro  D ) Toshkent

7. Arxeologik qazishmalar orqali yurtimizning qaysi shaxrining yoshi 2700 yoshda ekani aniqlangan ?  A) Samarqand  B) Qarshi   S) Buxoro  D ) Toshkent

8. Arxeologik qazishmalar orqali yurtimizning qaysi shaxrining yoshi 2500 yoshda ekani aniqlangan ?  A) Samarqand  B) Xiva   S) Buxoro    D ) B va S

9. Arxeologik qazishmalar orqali yurtimizning qaysi shaxrining yoshi 2200 yoshda ekani aniqlangan ?  A) Toshkent  B) Samarqand  S) Qarshi  D) Buxoro  

10.O’zbekistonda Arxeologiya fani rivojidaqaysi olimlarning xizmati katta bo’lgan ? A) Muso Saidjonov  B) Yaxyo G’ulomov  S) Cho’lon  D) A va B

11.O’zbekiston Fanlar akademiyasi qoshidagi Arxeologiya institutga kimning  nomi berilgan ?  A) Muso Saidjonov  B)Yaxyo G’ulomov 

S) Cho’lon  D) Abdula Avloniy

12.Suv osti arxeologiyasi o’z faoliyatini XX asr boshlarida qaysi voqeyadan boshlagan ?

A) grek baliqchiari tomonidan qadimiy xaykal olib ketilayotgan kema g’arq bo’lgan joyning topilishidan

B) 1- jaxon urushi boshlanishidan  S) 2- jaxon urushi boshlanishidan

S) Akvalangning yaratilishidan

13.Qaysi davrdan Suv osti arxeologiyasi fan maqomoni olgan ?

A) XX asr  2-choragidan  B) XX asr  1-choragidan

S) XXI asr  boshidan  D) XIX asr  oxiridan

14.Qaysi olim Akvalangni yaratgan ?

A) Muso Saidjonov  B)Yaxyo G’ulomov  S) Jak Iv Kusto   D) Abdula Avloniy

15. Insonning suv ostida nafas olishi uchun xavo to’ldirilgan balonlardanntayyorlangan maxsus qurilma bu…?

A) Akvalang  B) Akvarium  S) Globus  D) Sanchqi

 

7-mavzu :”Muzeylar”

1.Tarixiy.moddiy va ma’naviy madaniyat yodgorliklariniasrovchi,saqlovchi,

o’rganuvchi va xalqqa namoyish qiluvchi ilmiy ma’rifiy muasasa bu…?

A) maktab  B) muzey  S) amfiteatr  D) akademiya

2.Muzeylar dastlab qanday joylarda tashkil qilingan ?

A) ibodatxonalarda  B) maktablarda  S) bo’g’chalarda  D) qirol saroylarida

3.Yevropada ko’plab muzeylarning tashkil qilinishi va muzeyshunoslik fanining vujudga kelishi qaysi davrga to’g’ri keladi ?

A)XIV asrga  B) XVII asrga  S) XVIII asrga  D) A va B

4.Quydagi muzeylarning qaysi biri Rossiyaning Sankt-Piterburg shaxrida joylashgan ?  A) Ermitaj  B) Britaniya  S) Luvr   D) Uffitsi

5.Quydagi muzeylarning qaysi biri Fransiyaning Parij shaxrida joylashgan ? 

A) Ermitaj  B) Britaniya  S) Luvr   D) Uffitsi

6. Quydagi muzeylarning qaysi biri Angliyaning London shaxrida joylashgan ?  A) Ermitaj  B) Britaniya  S) Luvr   D) Uffitsi

7. Quydagi muzeylarning qaysi biri Italiyada joylashgan ? 

A) Ermitaj  B) Britaniya  S) Luvr   D) Uffitsi

8. Qaysi muzey 1546-yilda qurilgan va dastlab qirol saroyi bo’lgan ?

A) Ermitaj  B) Britaniya  S) Luvr   D) Uffitsi

9.Qaysi muzeyda Misr,Gretsiya va Rimda yaratilgan noyob san’at durdonalari saqlanadi ? A) Ermitaj  B) Britaniya  S) Luvr   D) Uffitsi

10.O’zbekistonda dastlabki muzeylar qaysi davrda tashkil qilingan ?

A) XIX asr  ikkinchi yarmida  B) XIX asr  birinchi yarmida

S) XX asr  boshlarida  D) XVIII  asr  ikkinchi yarmida

11.Toshkent o’lkashunoslik muzeyi, Samarqand va Farg’ona xalq muzeylari qaysi yili tashkil qilingan ?

A) 1875-yilda  B) 1876-yilda  S) 1878-yilda  D) 1880-yilda

12.Jaxon muzeylari YUNESKO tarkibidagi qaysi xalqaro tashkilotga birlashgan ?  A) IKOM   B) AYSESKO  S) BMT  D) YUNISEF

13. Birlashgan millatlar tashkilotinint ta’lim,fan,madaniyat ishlari bo’yicha vakilligi qisqartirilgan xolda nima deyiladi ?

A) IKOM   B) AYSESKO  S) YUNESKO  D) YUNISEF

14.Muzeylarda ko’rgazmaga qo’yilgan buyumlar nima deyiladi ?

A) Kolleksiya  B) Eksponat  S) Arxivlar  D) Zaxira qism

15.Muzeylarda saqlanayotgan narsalar to’plami nima deyiladi ?

A) Kolleksiya  B) Eksponat  S) Arxivlar  D) Zaxira qism

 

8-mavzu: “ Afsonalar”

1.Xalq og’zaki ijodining bir turi bo’lgan afsona asosida nima yotadi ?

A) uydirma  B)xayolot  S) to’qima tasavvur  D) A,B,S

2.Afsonalar asosidagi qanday xususiyatga ko’ra rivoyatdan farq qiladi ? A) mo’jiza  B) sehr  S) xayrat   D) A,B,S

3.Asotir nima ?  A) rivoyat   B) maqol  S) ertak  D) topishmoq

4.Rivoyatlar afsonalardan nimasi bilan farq qiladi ?

A) yolg’onligi bilan  B) xayot xaqiqatiga yaqinlgi bilan

S) xajmining  ko’pligi bilan  D)xajmining ozligi bilan

5.Afsonalarning asosiy xususiyati bu….?

A) she’riy janr  B) badiy to’qima  S) topishmoq  D) maqol

6.Forscha so’z bo’lib jodulash,to’qish,uydirma qilish,yani yo’q narsani borday qilb ko’rsatish ma’nosini beruvchi so’z bu…?

A) Afsona  B) Asotir  S) Masal   D) Maqol

9-mavzu: “ Qoyatosh suratlari”

1.Qadimgi ajdodlarimiz ilk san’at namunalarini nimaga chizib qoldirganlar ?

 A) qog’ozga  B) qoyatosharga  S)Yog’ochga  D) sopolga

2.Qoyatosh suratlarning o’ziga xosligi nimada ?

A) ranglarning aniqligida  B) Chiroyliligida

S) xali yozuv paydo bo’lmasdan avval ishlanganida  D) A va B

3.Qoyatosh rasmlarda asosan ajdodlarimiz xayotining qaysi jixatlari ifodalangan ?

A)Kundalik xayoti va turmush tarz  B) diniy e’tiqodi va mashg’uloti

S) odatlari   D) A,B,S

4.Qoyatosh rasmlar bundan necha yil avval yaratilgan ?

A) 1000 yil   B) 20000 yil   S) 25000 yil   D) 30000 yil

5. Qoyatosh rasmlarni qaysi odamlar yaratishgan ?

A) Neandertal  B) sinantrop  S) Zinjantrop  D) Kramonon

6.Qoyatosh suratlarning dunyoga mashxurlari G’arbiy Yevropaning qaysi g’orlaridan topilgan ?

A) Lasko  B) Altamir  S) Teshiktosh   D) A va B

7.G’arbiy Yevropadagi topilgan qoyatosh rasmlardagi xayvonlar su;ratlari qanday rangdagi bo’yoqlar bilan chizilgan ?

A) qora,sariq,qizil  B) oq,ko’k, yashil

S) jigar rang , oq,yashil  D) ko’k,qora, yashil

8.O’zbekistonda qoyatosh rasmlar ishlash qachondan paydo bo’lgan ?

A) 5-6 ming yil avval  B) 6-7 ming yil avval

S) 7-8 ming yil avval  D) 8-9 ming yil avval

9.O’zbekistondan topilgan qoyatosh rasmlar qanday uslubda ishlangan ?   A) urib cho’kichlash  B) tabiy bo’yoqlar bilan 

S) loy bilan suvash orqali    D) A va B.

10.O’zbekistonda jami nechta qoyatosh suratlar borligi aniqlangan ?

A)70 dan ortiq   B) 90 dan ortiq  S)100 dan ortiq  D) 50 dan ortiq

11.O’zbekistondan qoyatosh rasmlar topilgan joylar  nima deb

ataladi ?  A)Zarautsoy,Sarmishsoy  B)Teraklisoy,Bironsoy

S)Qorachorvoqsoy,Xo’jakent   D) A,B,S

12.Sarmishsoy darasi yurtimizning qaysi xududida joylashgan ?

A) Navoiy viloyatining Qoratog’ tijmasining janubiy yonbag’rida

B)Samarqand viloyatida  S) Farg’ona viloyatida 

D) Toshkent viloyatida

13.Sarmishsoy darasidan topilgan qoyatosh rasmlarda nimalar tasvirlangan ?

A)sher,yo’lbars,bars kabi yirtqich hayvobnlar to’qnashuvi

B)Ovchining qo’lga orgatilgan qoplon-gepard yordamida yovvoyi buqani ovlashi

S) odamlarning bir-biri bilan jang qilishi

D) A va B                                                                                       3.

14.Qaysi yili Zarautsoy,Sarmishsoy kabi yodgorliklarni ximoyaqilish maqsadida xukumat qarorlari qabul qilind ?

A) 2005-yil  B)2006-yil  S)  2007-yil  D) 2008 yil

15.Sarmishsoy suratlari YUNESKO tomonidan rasman qanday nom bilan e’lon qilingan ?

A) Ochiq osmon ostidagi muzey  B) Rasmlar muzeyi

S) Tabiat muzeyi  D) daradagi  muzey

16.Quydagi g’orlarning qaysi biri Ispaniyada joylashgan ?



A) Altamir  B) Kapova  S) Lasko  D) Selung’ur

17. Lasko g’ori qaysi davlat xududida joylashgan ?

A) Ispaniya  B) Fransiya  S) Germaniya  D) O’zbekiston

18.Ural to’gi Boshqirdiston xududida joylashgan g’or nomi qaysi javobda to’g’ri berilgan ?   A) Altamir  B) Kapova  S) Lasko  D) Selung’ur

19. Arxar qanday xayvon turi ?

A) yo’lbars   B) qoplon  S) tog’ qo’yi  D) yovvoyi buqa

20.Yo’qolib ketish xavfi bor tariiy yodgorliklar, osimlik va xayvonlarni nomi kiritiluvchi kitob nomi qaysi javobda berilgan ?

A) qizil kitob  B) tabiat kitobi  S) yashil kitob  D) tabiat ensiklopediyasi

 

10-mavzu: “ Yozuvning paydo  bo’lishi”

1.Yozuvning paydo bo’lishiga qaysi omillar sabab bo’lgan ?

A)davlatlar tarixini yozib borish masalasi

B)Xukmdor farmonlari,qonunlari ni yozish zaruriyati

S) davlatlarning turli davlatlar bilan tuzilgan shartnomalarini yozish va ularni kelajak avlodga yetkazish zaruriyati  D) A,B,S

2.Yar yuzida dastlabki yozuvlar qachon paydo bo’lgan ?

A) bundan 5-6 ming yil avval   B) bundan 6-7 ming yil avval

S) bundan 4-5 ming yil avval   D) bundan 8-9 ming yil avval

3. Yer yuzida dastlabki yozuvlar qaysi xududlarda paydo bo’lgan ?

A) Osiyoda  B) Afrikada  S) Yevropada  D) A va B

4.Qadimgi ajdodlarimiz foydalangan yozuvni olimlar qanday turlarga bo’lganlar va ularni qanday ataganlar ?

A) eslatuvchi belgilar  B) buyumli yozuvlar  S) Rasmli  yozuvlar  D) A,B,S

5.Qadimgi ajdodlarimiz biror xabarni uzoq masofaga yetkazish uchun gulhan yoqishi bazan do’mbira cholishi bu…?

A) eslatuvchi belgilar B)buyumli yozuvlar S)Rasmli  yozuvlar D)so’z yozuvi

6.  Qadimgi ajdodlarimiz tomonidan chizilgan qo’rg’on rasmi marxum ko’milgan joyni anglatishi bu…?

A) eslatuvchi belgilar B)buyumli yozuvlar S)Rasmli  yozuvlar D)so’z yozuvi

7. Qadimgi ajdodlarimiz tomonidan turli xayvonlarni rasmlarini toshlarga, suyaklarga, go’r devorlariga o’yib tushirgan rasmlari biror xolatni yoki axborotni anglatishi bu…?

A) eslatuvchi belgilar B)buyumli yozuvlar S)Rasmli  yozuvlar D)so’z yozuvi

8.Yozuvning rivojlanish bosqichida uning qanday turi shakllandi ?

A) eslatuvchi belgilar B)buyumli yozuvlar S)Rasmli  yozuvlar D)so’z yozuvii 

9.So’z yozuv shaklining dastlabki namunalari qaysilar ?

A) Misr va Xitoy iyerogliflari B) Shummer mixxatlari S) rasmli yozuv D)A va B

10.Biror tilning yozuvi uchun qabul qilingan va qati’y ketma-ketlikda joylashtirilgan yozma belgilar nima deyiladi ?

A) Alifbo  B) iyeroglif  S) Bo’ginlar   D) ketma-ketlik

11.Dunyodagi birinchi alifbo qachon yaratilgan ?

A) mil avv 1 ming yillik o’rtalarida  B) mil avv 2 ming yillik o’rtalarida 

S) mil avv 3 ming yillik o’rtalarida   D) mil avv 4 ming yillik o’rtalarida 

12. Dunyodagi birinchi alifbo qaysi xalqlar yaratishgan ?

A) misrliklar  B) xitoyliklar  S) finikiyaliklar  D) arablar

13.Finikiy yozuvi alifbosida nechta xarf bo’lgan ?

A) 20 ta  B) 22 ta  S) 32 ta  D) 28 ta

14.Finikiy yozuvi qanday yo’zilgan ?

A) chapdan o’nga  B) pastdan tepaga  S) tepadan pastga  D) O’ngdan chapga

15.Dunyo yozuvlarining qancha qismi asosida Finikiy yozuvi mavjud ?

A) 5/4   B) 3/2  S) 3/1  D) 5/3

16.Arab alifbosi qaysi davrda yaratilgan ?

A) III asrda  B) IV asrda  S) V asrda  D) VI asrda

17.G’arbiy Yevropaning ko’pgina xalqlari yozuviga qaysi alifbo asos bo’lib xizmat qilgan ?

A) Arab alifbosi  B) Finikiy alifbosi  S) Lotin alifbosi  D) Kril Alifbosi

18.Krilitsa deb atalganeski salavyan alifbosi asosida qaysi alifbo shakllangan ?

 A) Arab alifbosi  B) Finikiy alifbosi  S) Lotin alifbosi  D) Rus Alifbosi

19. IX asrda Gretsiyalik aka-uka Kril va Mefodiylar tomonidan grek alifbosi asosida qaysi alifbo yaratilgan ?

A) Arab alifbosi  B) Eski salayan alifbosi  S) Lotin alifbosi  D) Kril Alifbosi

20.Eski Slavyan alifbosi kimning sharafiga Krilitsa deb atalgan ?

A) Krilning  B) Mefodiyning  S) Finikiyaliklarning  D) B va S

21.X asr oxirlarida qaysi davlat Krilitsa alifbosini qabul qilgan va  rus tiliga moslashtirgan ?  A) Xitoy  B) Germaniya  S) Kiyev Rusi  D) Angliya

22.Xozirgi zamon kril-rus alifbosda nechta xarf mavjud ?

A) 20 ta  B) 33 ta  S) 32 ta  D) 28 ta

23.O’zbek xalqi qadim zamonlardan beri qanday yozuvlardan foydalangan ?

A)xorazm,so’g’d yozuvlari B) o’rxun-enasoy yozuvlari

S) arab,kril-rus,lotin  D) A,B,S

24.So’g’d yozuvida dastlab nechta xarf mavjud edi ?

A) 20 ta  B) 23 ta  S) 32 ta  D) 28 ta

25.So’g’d yozuvi qanday yozilgan ?

A) chapdan o’nga  B) pastdan tepaga 

S) tepadan pastga  D) O’ngdan chapga

26. Iyeroglif nima..?

A) rasmli,belgili yozuv   B) rangli yozuv

S) tugunli yozuv  D) ishorali  yozuv

 

11-mavzu: “Qadimgi  diniy  e’tiqodlar” .

1.Qaysi omillar qadimgi odamlarda dastlabki diniy e’tiqodlarni shakllanishiga sabab bo’lgan ?

A) tabiat xodisalari  B)Yirtqich xayvonlarning  ko’pligi

S) o’zaro urushlar  D) o’ziq-ovqan kamligi

2.Odamlarning o’zlarini o’rab turgan tabiatda ro’y berayotgan xar-xil xodisalarni sirli va qudratli kuchlar tomonidan boshqarilayotganiga ishonish bu..? A) E’tiqod  B) diniy tasavvur  S) aqida  D) ishonch

3.Qdimgi odamlarda diniy tasavvur mustaxkamlangach ularda nima shakllandi ?  A) Diniy e’tiqod  B) tasavvur  S) aqida  D) ishonch

4.Qadimgi odamlar atrofni boshqarib turuvchi sirli kuchlarga ishongach ularni nima deb atashsa boshladi ?

A) din  B) xayolot  B) ruh  D) arvox

5.Odamlarning ajdodlari bilan ayrim xayvonlar va o’simliklar o’rtasida qandaydir aloqa, yaqinlik va qon-qardoshlik borligiga ishonish fanda nima deyiladi ?

A) Fetishlik   B) Animiylik  S) Totemlik  D) Sexrgarlik

6.Qadimgi Diniy e’tiqodlarga ko’ra odam tanasida jon(ruh)borligiga vafot etgan kishilarning arvoxlariga va tabiatning o’zi xam jonli  ekaniga, ruhlar tabiat xodisalarini boshqarib turishiga ishonish fanda nima deyiladi ?

A) Fetishlik   B) Animiylik  S) Totemlik  D) Sexrgarlik

7.Qadimgi diniy e’tiqodlarga ko’ra, jonsiz narsalarda odamlar  bilmaydigan sexrli  xususiyatlar bor, deb ishonish fanda nima deyiladi ? A) Fetishlik   B) Animiylik  S) Totemlik  D) Sexrgarlik

8.Odamlarga va xayvonlarga kishining es-xushini olib qo’yadigan darajadagi mo’jizaviy qobiliyat, notabiy yo’llar bilan tasir o’tkazish maqsadida bajariladigan xatti-xarakatlar nima deyiladi ?

A) Fetishlik   B) Animiylik  S) Totemlik  D) Sexrgarlik

9.Qadimgi odamlarda sexrgarlik qanday turlarga bo’lingan ?

A)dushmanga ziyon yrtkazish   B) xarbiy ov,ob-havo

S) xo’jalik sexrgarligi   D) A,B,S

10.Qadimgi odamlarda xarbiy sexrgarlik marosimi qanday maqsadni ifoda etgn ?

A) qabilalar ortasidagi urushda g’olib chiqishni

B) ko’plab xayvonlarni  ovlashni 

S) dexqonchilikda mo’l xosil olishni  D) B va S

11.Qadimgi odamlar kasallikni nima deb xisoblashgan ?

A) ruxlar yuborga ofat  B) dushmanlar yuborgan ofat

S) tanadagi mavjud xodisa deb  D) A va S

 

12- mavzu: “ Avesto” ajdodlarimizning ilk tarixiy yozma manbasi .

1.Milloddan avvalgi VII-VI asrlarda   Zardushtiylik dini yurtimizning qaysi xududida paydo bo’lgan ?

A) Xorazmda  B) Buxoroda   S)  Samarqandda  D) Toshkentda

2.Zardushtiylik dinining  payg’ambari kim bo’lgan  ?

A) Muhammad(S.A.V)       B) Zardusht 

S) Iso payg’ambar               D) Muso alyhissalom

3.Zardushtiylik dinining muqaddas,donishmand,yuksak va oily xudosini nomi qaysi javobda to’g’ri berilgan ?

A) axriman  B) Anaxita  B) Axuramazda  S) Mitra

4. Zardushtiylik dinining muqaddas kitobi nomi nima ?

A) Injil   B) Qur’on   S) Biblya   D) Avesto

5.Qaysi kitobning nomi o’zbekchada “qat’iy o’rnatilgan qonun-qoidalar” degan ma’noni bildiradi ?

A) Avesto   B) Injil   S) Qur’on   D) Biblya

6.Avesto kitobi Xorazmda bundan necha yil avval yaratilgan ?

A) 2500 yil avval   B) 2700 yil avval

S) 3000 yil avval   D) 3500 yil avval

7. Avesto kitobi dastlab nimaga yozilgan ?

A) qoyatoshlarga  B) qog’ozga   S) spool ko’zalarga

D) 12 ming qoramol terisiga tilla suvi bilan

                                                                                                      4.

8.Avestoning qimmatbaxo nusxasi qayerda saqlangan ?

A) Eron shoxi Doro III xazinasida   B) Zardushtiylik ibodatxonasida

S) Eron shoxi Doro I xazinasida     D) Qadimgi Xorazm shaxrida

9.Qaysi shoxning bosqinchilik yurishlari natijasida “Avesto”kitobining katta qismi yoqib yuborilgan ?

A) Doro III   B) Aleksadr Makedonskiy   S) Doro I     D) Kir II

10. Aleksand Makedonskiy “Avesto” kitobining qaysi fanlarga oid qismlarini grek tiliga tarjima qildirgan ?

A) astranomiya  B) falsafa  S) tibbiyot   D) A,B,S

11.Eron va Vatanimiz xududlari kimlar tomonidan bosib olingach Zardushtiylik diniga sig’inish taqiqlab qo’yilgan ?

A) mo’gullar  B) forslar  S) yunon-makedonlar  D) arablar

12. Bosqinchilar zulmidan Zardushtiylik dini tarafdorlari  qaysi davlatga qochi jon saqlaganlar  ?  A) Hindiston   B) Eron   S) Afg’oniston   D) Xitoy

13.Avesto kitobining bizgacha yetib kelgan  qismi nechta kitob qilinib saqlanib kelinmoqda ?  A) 2 ta  B) 3 ta  S) 4 ta   D) 5 ta

14. “Avesto” da takidlanishicha dunyo nimaning asosiga qurilgan ?

A) ezgulik   B) yovuzlik  S) bosqinchilik  D) A va B

15. “Avesto” da takidlanishicha uning oily xudosi Axuramazda dunyoda adolat va tartib qodalarning amalqilinishi uchun kurashadi. Bu ishlarda unga nechta farishta yordam beradi ?  A) 5 ta  B) 6 ta  S) 7 ta  D) 8 ta

16.Zardushtiylik dinida barcha yovuzliklarni xomiysi bo’lgan shayton

nomi nima ?  A) Axriman  B) Anaxita  B) Axuramazda  S) Mitra

17.Zardushtiylik dinida ezgulik g’alaba qilishi uchun odalar nimaga amal qilishlari kerak ?

A)yolg’ongapirmaslik  B) bergan vadasini ustidan chiqish

S) insonlarga faqat yaxshilik qilish   D) A,B,S

18.Zardushtiylik dinida yovuz kuchlar zarar yetkazmaslik uchun odamlar nima qilishlari kerak ?

A)dexqonchilik qilish  B)G’alla yetishtirish  S)chorvachilik qilish  D)A,B,S

19.Zardushtiylik axloqi asosini nimalar tashkil qiladi ?

A) ezgu fikr  B) ezgu  so’z  S) ezgu amal   D)A,B,S

20.Zardushtiylik dinida nimalar muqaddas xisoblanadi ?

A) olov,tuproq,suv,havo   B) qog’oz, quyosh,yulduzlar, yog’och

S) o’rmon ,daryo,o’tloq ,to’g’lar  D) yomg’ir,bulut,chaqmoq,toshlar

21.YUNESKO tashkiloti qaysi yili Avestoning 2700 yilligini nishonlash to’g’riida qaror qabul qilgan edi ?

A) 1999-yil  B) 2003-yil  S) 2000-yil   D) 2001-yil

22. Avestoning 2700 yilligi qaysi yili nishonlandi ?

A) 1999-yil  B) 2003-yil  S) 2000-yil   D) 2001-yil

23.Diniy tasavvurlarda xudoning nurdan yaralgan va odamning ko’ziga ko’rinmaydiga yordamchilari umumiy qanday nom bilan ataladi ?

A) malikalar  B) farishtalar  S) yordamchilar  D) ulug’lar

 

13-mavzu: “O’zbek xalqining milliy qadriyatlari”.

1.Yurtimizda Farg’ona vodiysi xududlarida uy-joy,imoratlar ko’proq qanday uslubda quriladi ?  A)qo’sh sinch  B) yakka sinch  S)paxsadan  D)yo’g’ochdan

2.Yurtimizning yer qimirlashi kamroq bo’ladigan xududlarida imorat va uy joylar qanday uslubda qurilgan ? A) qo’sh sinch  B)yakka sinch  S)paxsadan  D)B,S

3.Qaysi davrgacha yurtimizda uy-joylarning ko’pchiligi poydevorsiz oddiy tekislangan yerga qurilgan ?  A) XIX asr boshlarigacha  B)XX asr boshlarigacha  S) XVIII asr oxirigacha   D) XV asr boshlarigacha

4.Yurtimizda ayollar qaysi davrgacha paranji yopinib yurishgan ?

A) XIX asr 20-yillarigacha  B) XIX asr 30-yillarigacha 

S) XX asr 30 yillarigacha   D) XX asr 50-yillarigacha

5.O’rta Osiyoda yangi yilning boshlanish kuni qaysi kunga to’g’ri keladi ?

A) 21-mart   B) 31-dekabr  S) 9-may  D) 8-dekabr

6. Qurbon hayiti,Ramazon hayiti kabi muqaddas bayramlar nechanchi asrdan boshlab xalqimiz hayotida mustaxkam o’rin egallay boshlagan ?

A) VI asr  B) VII asr  S) VIII asr  D) IX asr

7.Bugungi kun biz uchun eng ulug’ va milliy bayram qaysi ?

A) Ramazon hayiti  B) Qurbon hayiti  S) Navro’z bayrami

D) Vatanimiz mustaqilligi bayrami

8.Paxsa devorni ko’tarishdan oldin yo’gochda o’ziga xos tayorlanadigan panjara nima deyiladi ?  A) sinch  B) paxsa  S) chetan   D) to’sin

 

14-mavzu:  “Yevropa va Amerikada dastlabki svilizatsiyalar”

1.Svilizatsiya deganda nima tushunailadi ?

A) birir-bir xalqning taraqqiyotda erishgan yutuqlari

B) Davlatlarning xarbiy saloxiyati  S) davlatlarning iqtisodiy saloxiyati

D) Birir-birdavlat fuqarolarining yashash sharoiti

2.Svilizatsiya so’zi ko’pincha qaysi so’z o’rnida xam qo’llaniladi ?

A) taraqqiyot  B) iqtisodiyot  S) xunarmandchilik  D) mustaqillik

3.Qaysi xududlar ilk savilizatsiyalar markazi bo’lgan ?

A) Osiyo  B) Afrika  S) Amerika  D) A va B

4.Krit oroli bugungi kunda qaysi davlatga qarashli xisoblanadi ?

A) Misrga  B) Gretsiyaga  S) Xindistonga  D) Xitoyga

5.Kritliklar qaysi davrda Yevropada ilk madaniyat o’chog’ini yaratganlar ?

A) mil avv 3-2 ming yilliklarda  B) mil avv 3-2 ming yilliklarda

S) mil avv 4-3 ming yilliklarda  D) mil avv 5-4 ming yilliklarda

6.Arxiolog olimlar Krit orolidan miloddan avvalgi 3-2 ming yilliklarga oid bo’lgan nimaning qoldig’ini  topishgan ?

A)shaxarning B)ibodatxonaning  S)odamlarning  D)xayvonlarning

7.Kritliklarning savdo floti qaysi davlatlar bilan savdo-sotiq olib borishda katta xizmat qilgan ?

A) Misr  B) Bobil  S) Makedoniya  D) A va B

8.Kritliklar qurga ulkan yer osti zallarining uzunligi necha metr bo’lgan ?  A) 150 m  B) 200 m  S) 300 m  D) A va B

9. Kritliklar qurga ulkan yer osti zallarining kengligi necha metr bo’lgan ?  A) 70 m  B) 150 m  S) 200 m  D) A va B

10.Krit madaniyatini xalokatga uchratgan vulqon otilishi qaysi davrda yuz bergan ?

A) mil avv 1 ming yillik o’rtalarida 

B) mil avv 2 ming yillik o’rtalarida 

S) mil avv 3 ming yilliklarda    D) mil avv 5 ming yilliklarda

11. Peleponnes yarimoroli Gretsiyaning qaysi qismida joylashgan ?

A) shimolida  B) janubida  S) sharqida  D) g’arbida

12. Miloddan avvalgi 2 ming yillikda Peleponnes yarimorolida qaysi shaxar qurilgan ? A) Bobil  B) Krit  S) Mikena  D) Troya

13.Mikena shaxrining yuqori qismida qanday binolar joylashgan ?

A) podsho saroyi  B) badavlat tabaqalar uylari 

S) xunarmandlarning uylari   D) A va B

14.Markaziy Amerikaning Yukatan yarimorolida qaysi qabilalar yashgan ?  A) mayalar  B) mikenaliklar  S) Kritliklar  D) Inklar

15.Maya davlatishaxarlarini xar birini aloxida boshqaruvchi xukmdor nima deyilgan ? A) Ulug’ inson  B) Buyuk inson 

S) Buyuk qirol   D) ongli odam

16.Ularning 300 belgidan iborat iyerogliflari bo’lgan,o’z davri uchun amiq bo’lgan kalendar tuzishgan ,koxinlari Quyosh va Oy tutilishini oldindan bashorat qilgan ..Yuqoridagi gaplar qaysi qabila xaqida ?

A) mayalar  B) mikenaliklar  S) Kritliklar  D) Inklar

17.Inklar xozirgi qaysi davlat xududida o’z davlatlariga asos solganlar ?  A) Chili   B) Braziliya  S) Peru  D) Urugvay

18.Inklar davlatini boshqaruvchi shaxs nima deyilgan ?

A) Ulug’ inson  B) Buyuk inson 

S) Buyuk qirol   D) Oliy inka

19. Oliy inkani yaqin qarindoshi bo’lgan erkaklar o’zlarini nima deb xisoblashgan ?  A) oy  o’g’illari   B) quyosh o’g’illari 

S) yulduz o’g’illari  D) inka o’g’illari

20.Inklar yig’ishtirgan xosilning bir qismi kimlarga berilgan ?

A) koxinlarga B) jangchilarga  S) xunarmandlarga  D) dexqonlarga

21.Ular “oltin bog’ yartgan va o’ziga xos kipu  yozuvida yozganlar,mamlakatning barcha qisimlarida pochta aloqasi xizmati yolga qo’yilgan … Ushbu gaplar qaysi xalqga tegishli ?

A) mayalar  B) mikenaliklar  S) Kritliklar  D) Inklar

22.Pasxa oroli xozirgi qaysi davlatga tegishli xisoblanadi ?

A) Chili   B) Braziliya  S) Peru  D) Urugvay

23.Pasxa oroli qaysi okeyanda joylashgan ?

A) Shimoliy muz okeyani  B) Xind okeyani 

S) Tinch okeyani  D) Atlantika okeyani

24.Pasxa oroli nechanchi yilda kashf etilgan ?

A) 1722-yil  B) 1723-yil  S) 1724-yil  D) 1725-yil

25. Pasxa orolini kashf etgan Gollandiyalik dengiz sayyoxi kim ?

A) Xristofor Kolumb  B) Yakob Roggeven

S) Vasko da Gamma   D) Ameriko Vespuchi

26.Paxsa orolidan topilgan tosh xaykallarning  o’g’irligi qancha ?

A) 30 tonna  B) 50 tonna  S) 60 tonna  D) 70 tonna

27. Birir voqeya yoki xodisani  oldindan bashorat qiluvchi shaxs qadimda nima deyilgan ?

A) afsungar  B) sexrgar  S) koxin  D) jodugar

28.Xonalari bexad k’p,yo’lakalari odamni adashtiradigan darajadagi ulkan bino nima deyiladi ? A) obida  B)labirint  S minora D)A va S  

 

15-mavzu: “Qadimgi shaharlarning paydo  bo’lishi”.

1.Qdimgi Sharlarning paydo bo’lishi qaysi soxaning rivojlanishi bilan bo’g’liq bo’lgan ?

A) xunarmandchilik  B) savdo-sotiq  S) sexqonchilik  D) A va B

2. Dunyodagi shaxarlar dastlab qaysi davrlarda paydo bo’lgan?

A) mil avv 3-2 ming yilliklarda  B) mil avv 5-3 ming yilliklarda

S) mil avv 4-3 ming yilliklarda  D) mil avv 5-4 ming yilliklarda

3.Qadimgi shaxarlar dastlab qaysi xududlarda paydo bo’lgan ?

A)Mesopotamiya,Misr  B)Markaziy Osiyo,Xitoy

 S) Xindiston   D) A,B,S                                                               5.

4. Qadimgi Memfis shaxri  qaysi davlatning poytaxti bo’lgan ?

A) Misr  B) Bobil  S)  Gretsiya   D) Makedoniya

5.Memfis shaxri qaysi podsho tomonidan qurdirilgan ?

A) Tutanxamon  B) Ramzes II  S) Menes  D)Yaxmos

6.Misr davlati podsholari Memfis shaxri yaqinida nima sababdan piramida shaklida ulkan maqbaralar qurdirgan ?

A) boyliklarini maqbaralarga yashirish uchun

B) o’z qudratlarini namoyish etish uchun

S) butun xalqni o’zlariga bo’ysundirish uchun  D) A va S

7.Vafot etgan Misr podsholari qayrga dafn etilgan ?

A) maqbaralarga  B) o’rmonga  S) Tog’larga  D) dengizga  cho’ktirilgan

8.Misr maqbaralari yaqinida butun bir qoyadan sfinkas xaykali bunyod etilgan bo’lib uning balandligi necha metr bo’lgan ?

A) 10  metr  B) 20 metr  S) 30 metr  D) 40 metr

9.Misrdagi maqbara va sfins odamlarga qanday fikrni eslatib turishi lozim edi ?

A) podsholarning xayotini  B) podsholar qudratli xudolardir degan fikrni

S) podsholarning qaxramonligini  D) podsholar boyl bo’lganligini

10.Qadimgi Bobil shaxri xozirgi qaysi davlat xududida joylashgan edi ?

A) Misr  B) Xtoy  S) Iroq  D) Eron

11.”Bobil” so’zi qanday ma’noni  anglatadi ?

A) Buyuk shaxar  B) ulkan shaxar   S) boylik shaxri  D)xudolar darvozasi

12.Bobil davlatining poytaxti qaysi shaxar bo’lgan ?

A) Nineviya  B) Memfis  S) Bobil  D) Troya

13.Bobil shaxri qaysi podsho davrida Osiyoning eng mashxur shaxriga aylangan ?                                       

A) Xamurappi  B)Navuxodonosor II  S) Salavka   D) Antiox

14. Bobil shaxri qaysi podsho davrida Osiyoning eng qudratli shaxriga aylangan ?                                      

A)Xamurappi  B)Navuxodonosor II  S) Salavka   D) Antiox

15.Bobilda Navuxodonosor II davrida shaxar markazida qurilgan ibodatxona necha qavatli edi ?  A) 5 qavat  B) 6 qavat   S)7 qavat  D)  8 qavat



16.Bobilda Navuxodonosor II davrida shaxar markazida qurilgan ibodatxona balandlgi necha metr edi ?  A)60 metr  B) 70 metr  S) 80 metr  D) 90 metr

17.Bobil shaxri qaysi davlatlar tomonidan bosib olingach tarix saxnasidan butunlay tushib qolgan ?

A) Eron  B) Makedoniyalik Aleksandr  S) Misr  D) A va B

18.Qaysi shaxarga xozirgi Dajla daryosi bo’yida asos solingan ?

A) Nineviya  B) Memfis  S) Bobil  D) Troya

19.Nineviya shaxrining o’rni xozirgi qaysi davlat xududiga to’g’ri keladi ?

A) Misr  B) Xtoy  S) Iroq  D) Eron

20.Qaysi omillar Nineviya shaxrining gullab yashnashiga sharoit yaratgan ?

A) shaxarni savdo yo’llari kesishgan joyda joylashgani

B) podsholarning odilligi  S) shaxarda olimlarning ko’pligi  D) B va S

21.Nineviya shaxri qaysi davlat poytaxti edi ?

A) Misr  B) Bobil   S) Osuriya  D) Rim

22.Qaysi davlat kuch qudratga to’lgan paytda “ Jaxonning poytaxti” deb ulug’langan?   A) Misr  B) Bobil   S) Osuriya  D) Rim

23.Ossuriya davlati qaysi yili Bobil davlati tomonidan tor-mor etilgan va Nineviya shaxri yakson bo’lgan ?

A) mil avv 612-yil  B) mil avv 611-yil  S)mil avv 610-yil  D)mil avv 609-yil

24.Afina shaxri qaysi davlatda joylashgan edi ?

A) Misr  B) Bobil  S)  Gretsiya   D) Makedoniya

25.Afina shaxri kimning nomiga qo’yilgan edi ?

A)donolik ma’budasi Afina nomiga  B)Go’zallik ma’mudasi Afrodita nomiga

S) Urush xudosi Mars sharafiga  D) Gratsiya malikasi sharafiga

26.Afina shaxri xozirda qaysi davlatning poytaxti xisoblanadi ?

A) Misr  B) Iroq  S)  Gretsiya   D) Makedoniya

27.Sparta shaxri qaysi davlat xududida edi ?

A) Misr  B) Iroq  S)  Gretsiya   D) Makedoniya

28.Sparta shaxrini boshqaruvchi organ nomi qaysi javobfa berigan ?

A) oqsoqollar kengashi  B) podsholar yig’ini  S) xalq yig’ini  D) B va S

29.Rim shaxri qaysi davlatning poytaxti ?

A) Misr  B) Italiya  S)  Gretsiya   D) Makedoniya

30. Rim shaxriga qaysi davrda asos solingan ?

A) mil avv VIII asr o’rtalarida  B) mil avv VII asr o’rtalarida

S) mil avv VI asr o’rtalarida  D) mil avv V asr o’rtalarida

31.Gavdasi shernikiga,boshi odamnikiga o’xshatib ishlangan xaykal nima deyiladi ?  A) sfinks  B) ma’buda  S) kentavr  D) siklop

32.Xudoning ayol timsolida tasavvur qilingan xotini yoki qizini qadimgi davlatlar nima deyishgan ?  A) sfinks  B) ma’buda  S) kentavr  D) siklop

 

                 16-mavzu: “ Dunyoning qadimgi davlatlari”.

1.Ma’lum bir xududda uyushgan odamlarni qonun kuchi  bilan boshqaradigan tashkilot nima deyiladi ?  A) jamiyat  B) davlat  S) xudud  D) maxalla

2.Dastlabki davlat qachon tashkil topgan ?

A) mil avv 1 ming yillik boshlarida    B) mil avv 3 ming yillik boshlarida

S) mil avv 4 ming yillik boshlarida   D) mil avv 5 ming yillik boshlarida

3.Dastlabki dalat qaysi qit’a xududida tashkil topgan ?

A) Amerika  B) Osiyo  S) Yevropa  D) Afrika

4. Dastlabki davlat xozirgi qaysi davlatda tashkil topgan ?

A) Misr  B) Italiya  S)  Gretsiya   D) Makedoniya

5.Misrda tashkil topgan kichik-kichik shaxar davlatlar qanday

atalgan ?  A) nomalar  B) nomarxlar  S) shaxarlar  D) o’lkalar

6. Misrda tashkil topgan kichik-kichik shaxar davlatlar boshliqlari qanday atalgan ?  A)nomalar B)nomarxlar S)qirollar D)sultonlar

7.Misrdavlati yagona davlat sifatida birlashgach uning xukmdorlari nima deb atalgan ?  A)Sulton  B) Qirol  S) Fir’avn  D) Shoh

8.Misr davlati qaysi davlatlar tomonidan bosib olingan ?

A)Eron  B) Makedoniyalik Aleksandr  S) Rim davlati  D) A,B,S

9.Misrdan uncha uzoq bo’lmagan xududdagi Frot va Dajla daryolari oralig’i nima deb atalgan ?

A) Misr  B) Xtoy  S) Mesopotamiya  D) Eron

10.Mesopotamiyadagi Bobil davlati qaysi davrda tahkil topgan ?

A) mil avv 1 ming yillikda  B) mil avv 2 ming yillikda

S) mil avv 3 ming yillikda  D) mil avv 4 ming yillikda

11.Xitoy xududida dastlabki davlatlar qaysi davrda vujudga kela boshlagan ?

A) mil avv 1 ming yillikda  B) mil avv 2 ming yillikda

S) mil avv 3 ming yillikda  D) mil avv 4 ming yillikda

12.Xitoydagi dastlabki davlatlar qaysi daryo bo’yida vujudga

kelgan ?   A) Nil  B) Dajla  S) Frot  D) Xuanxe

13.Miloddan avvalgi III asrda Xitoyni yagona davlatga birlashtirgan podsho kim ? A) Sin Shi Xuandi  B) U di   S) Sin Shu   D) U Day

14.Quydagilarning qaysi birini qadimgi Xitoyliklar ixtiro qilgan ?

A) Kompas  B) Kema  S) qog’oz  D) shaxmat

15. Tarixiy yodnomalar asarini muallifi Sima Syan qaysi davrda yashab o’tgan ?

A) mil avv III asr oxiri II asr boshlarida

B) mil avv II asr oxiri I asr boshlarida

S) mil avv IV asr oxiri III asr boshlarida

D) mil avv V asr oxiri IV asr boshlarida

16.Xindistonda eng qadimgi davlat qaysi darda tashkil topgan ?

A) mil avv 1 ming yillikda  B) mil avv 2 ming yillikda

S) mil avv 3 ming yillikda  D) mil avv 4 ming yillikda

17.Milloddan avvalgi III asrda qaysi podsho Xindistonni yagona davlatga birlashtirgan ?

A) Xamurappi  B) Ashoka  S) Chandragupta  D) Sidxartxa

18. 0 bilan boshlanadiga o’nta raqamni kimlar kashf etgan ?

A) xindlar  B) xitoyliklar  S) forslar  D) yunonlar

19. Osmon jismlarini tuzilishi,xarakanlanishini o’rganuvchi fan nomi qaysi javobda berilgan ?

A) falsafa  B) tibbiyot   S) astranomiya  D) geografiya

20.Olam va unda insonning tutgan o’rni haqidagi bilimlar tizimi nima deyiladi ? A) falsafa  B) tibbiyot   S)astranomiya  D) geografiya

21.Kishilar so’g’ligini saqlash,kasallikning oldini olish va uni davolash xaqidagi bilimlar tizimi nomi nima ?

A) falsafa  B) tibbiyot   S) astranomiya  D) geografiya

22.Misr podsholarining ulug’vorligini anglatuvchi unvon bo’lgan Fir’avn so’zining ma’nosi nima ?

A) ulug’  uy  B) shox qasri  S)  buyuk kishi  D) A va B

23.Mesopotamiya so’zining  ma’nosi nima ?

A)ikki daryo oralig’i B) daryo chekkasi  S) daryo tubi D) B,S

 

17-mavzu: “ Qadimgi dunyoning yetti mo’jizasi” .

1.Qaysi xalqlar O’rta dengiz atrofidagi bunyod etilgan go’zal va xayratga soladigan inshootlarni “Qadimgi  dunyoning yetti mo’jizasi” deb ataganlar ? A) misrliklar B) xindlar  S) yunonlar D) forslar

2. Qdimgi Misrda vafot etgan fir’avn jasadi uchun tayyorlangan maxsus uy ya’ni tobut nima deb atalgan ?

A) sfinks  B) sarkofag   S) exrom   D) piramida

3. Misr fir’avnlari dafn etilgan piramidasimon maqbaralar nima deb atalgan ?   A) sfinks  B) sarkofag   S) exrom   D) piramida

4.Misrda Fir’avnlar uchun dastlabki  exromni  qaysi me’mor loyihalashtirgan ? A)Ramzes  B)Mavsol  S) Fidiy  D)Imxotep

5.Misr exromlarining eng balandini qaysi Fir’vn qurdirgan ?

A) Ramzes  B)Yaxmos  S)Xeops  D)Imxotep

6.Misrdagi Xeops exromining balandligi necha metr ?

A) 233 m  B) 146,5 m   S) 145,5 m   D) 243 m

7. Misrdagi Xeops exromini poydevorining to’rt tomoni necha metr ?

A) 233 m  B) 146,5 m   S) 145,5 m   D) 243 m

8.Misrdagi Xeops exromini qurish uchun nechta tosh sarflangan ?

A) 2 mln 100 mingta  B) 2 mln 300 mingta

S) 1 mln 100 mingta   D) 3 mln 200 mingta

9.Misrdagi Xeops exromi uchun ishlatilgan eng kichik toshning og’irligi qancha bo’lgan ?

A) 1,5 tonna  B) 2 tona  S) 2,5 tonna  D) 3 tonna                6.          

10.Yangi Bobil davlati xukmdori malika Shomuramat qaysi davrda yashab o’tgan  ? A) mil avv IV   B)mil avv V   S)mil avv VI  D)mil avv VII  

11. Malika Shomuramatning ismi qaysi tildagi talaffuzda Semeramida deyiladi ?

A)xindcha  B) Forscha  S) grekcha  D) arabcha

12. Malika Shomuramat yetti mojizaning qaysi birini qurdirgan ?

A) Misr exromlari  B) Semiramida osma bog’lari

S) Olimp xudosi Zevs xaykali   D) Ma’buda Artemida ibodatxonasi

13.Qadimgi greklarning bosh xudosi Zevs bo’lib uning ismi qanday ma’noni anglatadi ? A) yorug’  osmon   B) buyuk quyosh  S) yulduz  D) ulug’ shox

14.Olimp xudosi Zevs qanday xolda tasvirlangan ?

A)taxtda o’tirgan xolda,o’ng qo’lida ma’buda Nikaning xaykali

B) chap qo’lida muqaddas burgut tasvirlangan podsholik xassasi

S)oltin libos kiygan,tanasi fil suyagidan tarashlangan  D) A,B,S

15.Zevs xaykalining balandligi necha metr bo’lgan ?

A) 10 m  B) 12 m  S) 15 m  D) 20 m

16.Zevs xaykalini qaysi xaykaltarosh yasagan ?

 A)Ramzes  B) Mavsol  S) Fidiy  D)Imxotep

17.Ma’buda Artemida sharafiga qurilgan ibodatxona qadimgi qaysi shaxarda qurilgan ? A) Efes  B)Galikarnas  S) Rodos  D) Aleksandriya

18. Efes shaxri xozirgi qaysi davlat xududida joylashgan edi ?

A) Suriya  B) Turkiya  S) Misr  D) Gretsiya

19.Afsonalarga ko’ra Zevsning qizi bo’lgan ma’buda Artemida qanday

xudo  xisoblangan?  A)xosildorlik,ov va oy ma’budasi  B) xayvonlar xomiysi

S) ayollar madadkori  D) A,B,S

20. Ma’buda Artemida sharafiga qurilgan ibodatxona tomini suyab turgan qoyatoshlardan ishlangan ustunlarning balandligi necha metr bo’lgan ?

A) 10 m  B) 18 m  S) 25 m  D) 30 m

21.Rodos shaxri axolisi nechanchi yilda bir yillik qamaldan xalos bo’lgan ?

A)mil avv 301-yilda  B) mil avv 302-yilda

S) mil avv 304-yilda  D) mil avv 305-yilda

22. Rodos shaxri axolisi bir yillik qamaldan xalos bo’lganligi sharafiga yetti mo’jizaning qaysi birini barpo etgan ? 

A) Misr exromlari  B) quyosh xudosi Gelios xaykali

S) Olimp xudosi Zevs xaykali   D) Ma’buda Artemida ibodatxonasi

23.Bronzadan ishlangan quyosh xudosi Gelios xaykali balandligi necha metr ?

A) 10 m  B) 18 m  S) 35 m  D) 30 m

24. Quyosh xudosi Gelios xaykalini qaysi xaykaltarosh barpo etgan ?

A)Xeres  B) Mavsol  S) Fidiy  D)Imxotep

25. Quyosh xudosi Gelios xaykali necha yil davomidabarpo etilgan ?

A) 12 yil  B) 10 yil  S) 15 yil  D) 18 yil

26.Aleksandr  mayog’i qachon bunyod etilgan ?

A)mil avv 280-yil B) mil avv 283-yil S) mil avv 281-yil  D) mil avv 284-yil

27. Aleksandr  mayog’i qayerda bunyod etilgan ?

A) Foros orolida  B) Misr soxillaridan uncha uzoq bo’lmagan joyda

D) Krit orolida  D) A va B

28. Aleksandr  mayog’i nimaga xizmat qilgan ?

A)kemalarni Aleksandriya bandargoxiga kirish xavfsizligini

B) quyosh botishini kuzatishga  S) oy chiqishini kuzatishga  D) B va S

29. Aleksandr  mayog’ining balandligi necha metr bo’lgan ?

A) 110 m  B) 120 m  S) 135 m  D) 130 m

30. Aleksandr  mayog’ining gumbazi ustiga qurilgan dengiz xudosi Poseydonning xaykali balandligi necha metr edi ?  A) 6 m  B) 8 m  S) 7 m  D) 3  m

31. Aleksandr  mayog’i necha yil xizmat qilgan ?

A) 1300 yildan ortiq  B) 1500 yildan ortiq

S) 1400 yildan ortiq  D) 1200 yildan ortiq

32.Qadimgi Gretsiyadagi kichik Kariy podshoxligining poytaxti qaysi

shaxar edi ?  A) Efes  B)Galikarnas  S) Rodos  D) Aleksandriya

33. Galikarnas maqbarasini qurdirgan shoxning ismi nima edi ?

A)Xeres  B) Mavsol  S) Fidiy  D)Imxotep

34. Podsho Mavsol qaysi yili vafot etgan ?

A)mil avv 253-yilda   B) mil avv 353-yilda

S) mil avv 453-yilda  D) mil avv 283-yilda

35.Galikarnas maqbarasining kengligi necha metr bo’lgan ?

A) 66 m  B) 77 m  S) 46 m  D) 60 m

36.Galikarnas maqbarasining uzunligi necha metr bo’lgan ?

A) 66 m  B) 77 m  S) 46 m  D) 60 m

37. Galikarnas maqbarasining balandligi necha metr bo’lgan ?

A) 66 m  B) 77 m  S) 46 m  D) 60 m

38.Bizning kungacha yetti mo’jizaning qaysi biri saqlanib qolgan ?

A) Misr exromlari  B) quyosh xudosi Gelios xaykali

S) Olimp xudosi Zevs xaykali   D)  Galikarnas maqbarasi

39.Kemalarga yo’l ko’rsatish uchun dengiz qirg’og’iga quriladigan va kema yo’nalishini ko’rsatib beruvchi jixozlarga ega bo’lgan minora nima deyiladi ?

A) Mayoq  B) maqbara  S) ibodatxona  D) piramida

40.Qabr ustiga qurilgan bino nima deyiladi ?

A) Mayoq  B) maqbara  S) ibodatxona  D) piramida

 

18-mavzu: “Ozbekiston xududidagi eng qadimgi davlatlar”

1.Qadimda O’zbekiston xududida qaysi xalqlar yashagan ?

A) saklar  B) massagetlar  S) so’g’dlar  D) A,B,S

2.Massagetlarning barcha buyumlari xatto o’q-yoylari,oyboltalari ham oltindan ekanligi xaqida qaysi grek tarixchisi yozib qoldirgan ?

A) Gerodot  B) Kvint Kursiy Ruf  S)Polien  D) Aristotel

3.Gerodod bergan ma’lumotlarga ko’ra massagetlar yerlarida qanday konlar ko’o bo’lgan ?  A) oltin  B) mis  S) kumush  D) A va B

4.Yozma manbalarda ta’kidlanishicha saklar qaysi xududlarda yashagan ?

A)xozirgi Amudaryoning quyi oqimi va unga tutash bo’lgan yerlarda

B)xozirgi Sirdaryo bo’ylarida,Toshkent viloyati va Janubiy Qozog’iston yerlarida,Farg’ona vodiysida

S)xozirgi Zarafshon va Qashqadaryo vohasida

D)xozirgi Surxondaryo, Qashqadaryo,zarafshon vodiylari,Tojikistonning janubi, Afg’onistonning shimoliy sharqiy qismida

5. Yozma manbalarda ta’kidlanishicha massagetlar qaysi xududlarda yashagan ?

A)xozirgi Amudaryoning quyi oqimi va unga tutash bo’lgan yerlarda

B)xozirgi Sirdaryo bo’ylarida,Toshkent viloyati va Janubiy Qozog’iston yerlarida,Farg’ona vodiysida

S)xozirgi Zarafshon va Qashqadaryo vohasida

D)xozirgi Surxondaryo, Qashqadaryo,Zarafshon vodiylari,Tojikistonning janubi, Afg’onistonning shimoliy sharqiy qismida

6. Yozma manbalarda ta’kidlanishicha so’g’dlar qaysi xududlarda yashagan ?

A)xozirgi Amudaryoning quyi oqimi va unga tutash bo’lgan yerlarda

B)xozirgi Sirdaryo bo’ylarida,Toshkent viloyati va Janubiy Qozog’iston yerlarida,Farg’ona vodiysida

S)xozirgi Zarafshon va Qashqadaryo vohasida

D)xozirgi Surxondaryo, Qashqadaryo,zarafshon vodiylari,Tojikistonning janubi, Afg’onistonning shimoliy sharqiy qismida

7.Qadimgi ajdodlarimiz qanday mashg’ulotlar bilan shug’ullanishgan edi ? A) sug’orma dexqonchilik  B) chorvachilik  S) xunarmandchilik

D)A,B,S

8.Ozbekiston xududidagi qaysi davlatlar miloddan avvalgi VII asrda  vujudga kelgan ?  A) Xrazm  B) Baqtriya  S) Massagetlar  D) A,B

9.Qadimgi Xorazmning yirik shaxri bo’lgan Tuproqqal’adagi shoxlar saroyi xonalaridan arxeolog olimlar nima topishgan ?

A) boshida toj kiygan,qo’lida burgut ushlagan podsho xaykali

B) tilla taqinchoqlar  S) xarbiy qurollar  D) podsho jasadini

10.Qadimgi Xorazmdan topilgan saroyda qanday xonalar bo’lgan ?

A) Jangchilar zali  B) g’alabalar zali  S) dexqonlar zali  D) A va B

11.Qadimgi Xorazmda tog’lardan qazib olingan qimmatbaxo zumrad toshlarga ishlov berilib,ulardan turli buyumlar yaalgach qaysi davlatlarga sotilgan ?

A)Eron,Xitoy,Xindiston,Misr  B) Suriya,Yaman,Turkiya

S) Vizantiya,Angliya,Germaniya  D)Yaponiya,Koreya,Malayziya

12.O’zbek davlatchiligining ilk poydevori bo’lgan xorazm necha yillik tarixga ega ?

A) 2000 yillik  B) 2200 yillik  S) 2500 yillik  D) 2700 yillik

13.Qadimgi Baqtriya davlati tasarrufiga qaysi xududlar kirgan ?

A)xozirgi Amudaryoning quyi oqimi va unga tutash bo’lgan yerlar

B)xozirgi Sirdaryo bo’ylarida,Toshkent viloyati va Janubiy Qozog’iston yerlarida,Farg’ona vodiysi

S)xozirgi Zarafshon va Qashqadaryo vohasi

D)xozirgi Surxondaryo, Qashqadaryo,Zarafshon vodiylari,Tojikistonning janubi, Afg’onistonning shimoliy sharqiy qismi

14.Baqtriya podsholigining  shaxarlari qanday nomlangan ?

A) Baqtra, Sangirtepa  B)Qiziltepa,Uzunqir  S) Yerqo’rg’on

D) A,B,S

15. Baqtriya podsholigining   poytaxti qaysi shaxar edi ?

A) Baqtra   B) Sangirtepa  S) Qiziltepa  D)Uzunqir 

16.Qaysi xududlar So’g’diyona deb atalgan ?

A) Zarafshon va Qashqadaryo vohasi

B) Tojikistonning janubi  S)Afg’onistonning shimoliy sharqiy qismi

D) Farg’ona vodiysi

16.Afrosiyob xozirgi qaysi viloyatning sharqiy qismi xisoblangan ?

A) Buxoro  B) Samarqand  S) Sirdaryo D) Xorazm

17. Quydagilarning qaysi biri xozirgi Qashqadaryo va Surxondaryo

Viloyatlari xududida joylashlashgan qadimiy shaxarlardir ?

A) Sangirtepa ,Qiziltepa ,Yerqo’rg’on,Uzunqir 

B)Ko’zaliqir,Qal’aliqir  S) Tuproqqal’a  D) Afrosiyob                7.

18. Quydagilarning qaysi biri  qadimgi Xorazm xozirgi Turkmaniston xududida joylashgan shaxarlar bo’lgan ?

A) Sangirtepa ,Qiziltepa ,Yerqo’rg’on,Uzunqir 

B)Ko’zaliqir,Qal’aliqir  S) Tuproqqal’a  D) Afrosiyob               

19. Quydagilarning qaysi biri xozirgi Qoraqalpog’iston xududida joylashgan qal’a xisoblanadi ?  A)Ko’zaliqir  B) Qal’aliqir  S) Tuproqqal’a  D) Afrosiyob

20. Qaysi shaxar So’g’d davlatining markaziy shaxri  bo’lgan ?

 A)Ko’zaliqir  B) Qal’aliqir  S) Tuproqqal’a  D) Afrosiyob

 

       19-mavzu: “ Tangalar  tarix  guvohi” .

1.Tanga , Tamg’a so’zidan olingan bolib u qaysi tildan olingan ?

A) lotin  B) turkiy  S) forsiy  D) grek

2.Dastlabki tangalar qaysu davrda shakllangan ?

A) mil avv VIII asrda  B) mil avv VII asrda  D) mil avv VI asrda  D) A va B              

3. Dastlabki tangalar qaysu davlatlarda shakllangan ?

A) Lidiya  B) Agros  S) Misr  D) A va B

4.Quydagi qadimgi davlatlarning qaysi biri Osiyo xududida bo’lgan ?

A) Lidiya  B) Agros  S) Misr  D) Aksum

5. Quydagi qadimgi davlatlarning qaysi biri Yevropa xududida bo’lgan ?

A) Lidiya  B) Agros  S) Misr  D) Aksum

6.Lidiya davlatida oltindan zarb etilgan tangalar nima deb atalgan ?

A) chaqa  B) starter  S) dinor  D) darik

7. Eron xududida Doro I davrida joriy etilgan mashxu pul qanday atalgan edi ?

A) chaqa  B) starter  S) dinor  D) darik

8.Doro I davridagi sof oltindan yasalgan tangalarning o’girligi necha gramm edi ?

A) 8 gramm  B) 8,4 gramm  S) 9 gramm  D) 9,4 gramm

9.O’zbekiston xududida dastlab qaysi tanga pullar muomalada bo’lgan ?

A) chaqa  B) starter  S) dinor  D) darik

10.Lidiya davlati tangasining bir tomoniga nimaning tasviri tushirilgan edi ?

A) ushib ketayotgan burgit  B) ov qilayotgan sher

S) yugurib ketayotgan tulki  D) janga shaylangan jangchi

11.Qaysi xayvon Lidiyaliklar bosh xudosi Basseriyning ramzi bo’lgan ?

A) tulki  B) burgut  S) sher  D) bo’ri

12.Agros davlati tangalarida nimaning tasviri bo’lgan ?

A) tulki  B) toshbaqa   S) sher  D) bo’ri

13.Quydagi larning qaysi biri Grek-Baqtriya xukmdori bo’lgan ?

A) Doro I  B) Yuliy Sezar  S)Yevkratid  D) Aleksandr Makedonskiy

14.O’zbekiston Respublikasi pul birligi bo’lgan so’m qachondan muomalaga kiritilgan ?  A) 1994-yil 1- iyul  B) 1996-yil 8-dekabr  S) 1997-yil 18-noyabr

D) 1991-yil 1- sentabr

15.Amir Temurning 660 yilligiga bag’ishlab yurtimizda qaysi yili oltin suvi yuritilgan 100 so’mlik tanga pullar zarb etilgan ?

A) 2009-yil  B) 1996-yil  S) 1997-yil  D) 1991-yil 

16.Toshkent shaxrining 2200 yilligiga bag’ishlab yurtimizda qaysi yili  100 so’mlik tanga pullar zarb etilgan ?

A) 2009-yil  B) 1996-yil  S) 1997-yil  D) 1991-yil 

17. Tarixiy voqeyalar,buyuk tarixiy shaxslarning muayyan yoshini tantanali nishonlash nima deyiladi ?  A) Karnaval  B)Festival  S)Yubiley  D)Sessiya

 

20-mavzu :  “ Savdo yo’llari”

1.Qadimgi savdo yo’llaridan bo’lgan “La’l yo’li” qaysi davrda ochilgan ?

A) mil avv 3-2 ming yilliklarda  B) mil avv 5-3 ming yilliklarda

S) mil avv 4-3 ming yilliklarda  D) mil avv 5-4 ming yilliklarda

2.”La’l  yo’ldan” tashiladigan qimmatbaxo  la’l toshlarni yana qanday atashgan ?

A) oxanrabo  B) firuza  S) lojuvard  D) yoqut

3.La’l yo’li qaysi xududlardan o’tgan edi ?

A)Eron,Mesopotamiya va Misr orqali o’tgan

B)Xitoydan Samarqandgacha  S)Eron orqali Orta dengizgacha

D)shimoliy Kavaz orqali Qora dengizgacha

4.Shox yo’liga qaysi podsho asos solgan ?

A) Doro I  B) Yuliy Sezar  S)Yevkratid  D) Aleksandr Makedonskiy

5.Shox yo’li ikki yo’nalishli bo’lib javoblarning qaysi birida yo’lning birinchi yo’nalishi berilgan ?

A)O’rta dengiz bo’yidagi turli shaxarlarni Eron bilan bog’lagan

B)Eron va Baqtriya orqali Oltoy va Xindistonga borgan

S) Xitoydan Samarqandgacha borgan

D. shimoliy Kavaz orqali Qora dengizgacha borgan

6.Shox yo’li ikki yo’nalishli bo’lib javoblarning qaysi birida yo’lning ikkinchi yo’nalishi berilgan ?

A)O’rta dengiz bo’yidagi turli shaxarlarni Eron bilan bog’lagan  

B)Eron va Baqtriya orqali Oltoy va Xindistonga borgan

S) Xitoydan Samarqandgacha borgan

D. shimoliy Kavaz orqali Qora dengizgacha borgan

7.Buyuk ipak yo’lining uzunligi necha km bo’lgan ?

A) 11000 km  B) 12000 km  S) 13000 km  D) 14000 km

8.Buyuk ipak yo’li qaysi davrda ochilgan ?

A) mila vv II asr  B) mil avv III asr  S) mil avv IV asr  D) mil avv V asr

9.Buyuk ipak yo’li boshlangan Xitoyning Xuanxe daryosi bo’yidagi shaxar nomi nima edi ? 

A) Pekin  B) Kanton    S) Sian   D) Xanchjou

10. Buyuk ipak yo’li ikki yo’nalishli bo’lib javoblarning qaysi birida yo’lning birinchi yo’nalishi berilgan ?

A)O’rta dengiz bo’yidagi turli shaxarlarni Eron bilan bog’lagan   B)Eron va Baqtriya orqali Oltoy va Xindistonga borgan

S) Xitoydan Samarqandgacha borgan

D) shimoliy Kavaz orqali Qora dengizgacha borgan

11. Buyuk ipak yo’li  Samarqandda ikki yo’nalishli bo’lib javoblarning qaysi birida yo’lning birinchi yo’nalishi berilgan ?

A)Eron orqali O’rta dengizgacha  

B)Eron va Baqtriya orqali Oltoy va Xindistonga borgan

S) Xitoydan Samarqandgacha borgan

D) shimoliy Kavaz orqali Qora dengizgacha borgan

12. Buyuk ipak yo’li  Samarqandda ikki yo’nalishli bo’lib javoblarning qaysi birida yo’lning birinchi yo’nalishi berilgan ?

A)Eron orqali O’rta dengizgacha  

B)Eron va Baqtriya orqali Oltoy va Xindistonga borgan

S) Xitoydan Samarqandgacha borgan

D) shimoliy Kavaz orqali Qora dengizgacha borgan

13. Buyuk ipak yo’li  Samarqandda ikki yo’nalishli bo’lib javoblarning qaysi birida yo’lning ikkiinchi yo’nalishi berilgan ?

A)Eron orqali O’rta dengizgacha  

B)Eron va Baqtriya orqali Oltoy va Xindistonga borgan

S) Xitoydan Samarqandgacha borgan

D) shimoliy Kavaz orqali Qora dengizgacha borgan

14. Buyuk ipak yo’li umumiy  ikki yo’nalishli bo’lib javoblarning qaysi birida yo’lning ikkinchi yo’nalishi berilgan ?

A)O’rta dengiz bo’yidagi turli shaxarlarni Eron bilan bog’lagan   B)Eron va Baqtriya orqali Oltoy va Xindistonga borgan

S) Xitoydan Samarqandgacha borgan

D)  xitoydan boshlanib, Pomir-Tyanshanto’g tizmalaridan o’tib,Fg’onistonga undan xindistonga borgan

15.Qaysi xalqlar birinchi bo’lib O’rta dengizda yo’l ochganlar ?

A) misrliklar  B) finikiyaliklar  S) greklar  D) massagetlar

16.Finikiyaliklar dengizda qaysi xududlarni suzib o’tganlar ?

A)Gibraltar bo’g’ozi orqali Britaniya orollarigacha

B)Qizil dengiz orqali Xind okeyanigacha

S) Tinch okeyani orqali Atlantika okeyanigacha  D) A va B

17.Finikiyaliklar dengizda kechasi adashib qolmaslik uchun nimadan foydalanishgan ? A) xarita  B) yulduzlar  S) oy  D) bulut

18.Quydagilarning qaysi biri O’rta dengiz sharqiy qirg’og’idagi qadimiy viloyat bo’lgan ?

A) Nubiya  B) Finikiya  S) Bobil  D) Misr

 

21-mavzu : “Dengiz yo’llarining kashf etilishi”

1.Qaysi davrda Yevropa davlatlarida yangi dengiz savdo yo’llariga extiyoj kuchaygan ?

A) XV asr oxirida  B) XVI asr boshlarida  S) XVII asrda  D)A va B

2. Yevropa davlatlarida yangi dengiz savdo yo’llariga extiyoj nima sababdan kuchaygan ?

A)tovar ishlab chiqarish kuchaygani sababli xom ashyoga extiyoj .

B)Pul ishlab chiqarish uchun oltin va kumushga bo’lgan extiyoj

S) O’zga mamlakatlar boyligini egallash orzusi   D) A,B,S 

3.Yevropaliklar yangi dengiz savdo yo’llariga extiyoj sezgan davrda Buyuk ipak yo’li va O’rta yer dengizidan o’tuvchi savdo yo’llari qaysi davlat tasarrufida edi ?

A) Turkiya  B)  Eron  S) Xtoy  D) Xindiston

4.Yevropalikalar dengizda qanday uskunalardan foydalanishni bilar edilar ?  A) kompas  B) astrolabiya  S) durbin  D) A,B,S

5.Qaysi davlat dengizchilari yangi savdo yo’llari ochilishining tashabbuskori bo’ldilar ?

A) Germaniya,Angliya  B) Portugaliya,Ispaniya

S) Fransiya,Italiya  D) Gollandiya,Irlandiya

6.Yangi savdo yo’li ochilishiga birinchi bo’lib raxbarlik qilgan Ispaniyaga xizmat qiluvchi admiral kim edi  ?

A) Vasko da Gamma  B) Ameriko Vespuchchi

S) Xristofor Kolumb   D) Marko Polo

7.Qaysi dengiz sayyoxi Atlantika okeyani orqali Xindistonga boradigan dengiz yo’li ochishni o’z oldiga maqad qilib  qo’ygan edi ?

A) Xristofor Kolumb   B) Vasko da Gamma 

S) Ameriko Vespuchchi  D) Marko Polo

8.Xristofor Kolumb qaysi yili  Atlantika okeyani orqali xarakatni boshladi ?

A) 1492-yil baxorda  B) 1492-yil yozda 

S) 1493-yil yozda   D) 1494-yil kuzda                                         8.

9. Xristofor Kolumb Atlantika okeyani orqali dastlabki xarakatni nechta kema orqali amalga oshirdi ?  A) 1 ta  B) 2 ta  S) 3 ta  D) 4 ta

10.Xristofor Kolumb Hindistonga keldim deb o’ylagan edi ammo u borgan xudud qayer edi ? A) Avstraliya  B) Afrika  S) Antarktida  D) Amerika

11.1492-yilning 12-oktyabrida qaysi qit’a kashf etildi ?

A) Amerika    B) Avstraliya    S)Afrika  D) Antarktida 

12.Xristofor Kolumb kashf etgan o’lkalar qaysi davlat mulkiga aylandi ?

A) Angliya  B) Italiya  S) Ispaniya D) Portugaliya

13. Atlantika okeyani orqali Xindistonga boradigan dengiz yo’lini 1498-yilda qaysi sayyox kashf etdi ?  A) Vasko da Gamma  B) Ameriko Vespuchchi

S) Xristofor Kolumb   D) Marko Polo

14.Quydagi sayyoxlarning qaysi biri Portugaliyalik edi ?

A) Vasko da Gamma  B) Ameriko Vespuchchi

S) Xristofor Kolumb   D) Marko Polo

15.Odamlar uchun o’zlari yashagan davrgacha nomalum bo’lgan yerlarni izlab topilganligi fan tilida nima deb ataladi ?

A) Buyuk geografik kashfiyotlar  B) Buyuk dengiz sayoxati 

S) Buyuk izlanishlar  D) Buyuk ilmiy kashfiyotlar

16.Buyuk Geografik kashfiyotlardan so’ng qaysi davlat muhim dengiz savdo  yo’llari ustidagi davlatga aylandi ?
A) Angliya  B) Italiya  S) Ispaniya D) Portugaliya

17. Buyuk Geografik kashfiyotlardan so’ng savdo kemalari to’xtaydigan yirk port shaxarga aylangan  shaxar qaysi ?

A) London  B) Parij  S) Rim   D) Berlin

18. Quydagi shaxarlarning qaysi biri Angliya davlati poytaxti xisoblanadi ?

A) London  B) Parij  S) Rim   D) Berlin

19.Xarbiy dengiz floti qo’mondonlariga beriladigan unvon nomi qaysi javobda berilgan ?  A) Astrolabiya  B) Kompas  S) Admiral  D) Port

20.Biror joyni geografik xolatini, vaqtini,yulduzlarning chiqish va botish paytini aniqlovchi uskuna nomi qaysi javobda berilgan ?

A) Astrolabiya  B) Kompas  S) Admiral  D) Port

21. Dunyoni tomonlarini aniqlovchi va strelkasi doim shimolni ko’rsatib turuvchi uskuna nomi qaysi javobda berilgan ?

A) Astrolabiya  B) Kompas  S) Admiral  D) Port

22.Dengiz yoki daryo qirg’og’ida kema turadigan va ta’mirlanadigan, yuk ortish va tushirishga mo’ljallangan,yo’lovchilarga xizmat qiladigan maxsus jixozlangan joy nima deyiladi ?  A) Astrolabiya  B) Kompas  S) Admiral  D) Port

 

22-mavzu: “Ishlab chiqarish texnikasining paydo bo’lishi”

1.Ishlab chiqarish texnikasi deganda nima tushuniladi ?

A)Inson mexnatini yengillashtiruvchi mexnat qurollari

B) mexnat unumini juda ko’p marta oshiruvchi mexnat qurollari

S) qo’l kuchi o’rniga mexnatni mashinalar qiluvchi jarayon  D) A,B,S

2.Sanoatda ishlab chiqarish texnikasining qo’llanilishi qachon va qaysi davlatda vujudga keldi ? A) XVIII asr Germaniya  B) XVIII asr Angliya 

S)  XVII asr Gollandiya  D) XVI asr Ispaniya

3.Angliyada ishlab chiqarish texnikasidagi ixtirolar dastlab qaysi soxada boshlandi ? A) to’qimachilik  B) qurolsozlik  S) baliqchilik  D) konchilik

4.Angliyada XVIII asrda to’quv dastgoxini ixtiro qilgan mexanik va to’quvchi  kim edi ? A)Jeyms Xargvis  B) Jon Key  S)Uatt Jeyms  D)Edvart Kartrayt

5.O’zi ixtiro qilgan mexanik urchuqni qizining nomi bilan “Jenni” deb atagan ixtirochi kim ? A)Jeyms Xargvis  B) Jon Key  S)Uatt Jeyms  D)Edvart Kartrayt

6. “Jenni” mexanik urchug’I bir vaqtning o’zida nechta yigirgich bilan ishlagan ?

A) 18 ta  B) 20 ta  S) 22 ta  D) Ava B

7.To’quvchining mexnat unumdorligini 40 barobar oshirishga sabab bo’lgan to’quv texnikasini kim ixtiro qildi ?

A)Jeyms Xargvis  B) Jon Key  S)Uatt Jeyms  D)Edvart Kartrayt

8.Datslabki bug’ dvigatelini kim ixtiro qildi ?

A)Jeyms Xargvis  B) Jon Key  S)Uatt Jeyms  D)Edvart Kartrayt

9. Dastlabki bug’ dvigateli necha yil mobaynida takomilashtirildi ?

A) 5 yil  B) 10 yil  S) 15 yil  D) 20 yil

10.XVIII asrda amalga oshirilgan ixtirolar sababli qaysi davlat dunyoning eng rivojlangan davlatiga aylanishiga sabab bo’ldi ?

A) Angliya  B) Italiya  S) Ispaniya D) Portugaliya

11. Texnika yaratuvchi,uni nazorat qiluvchi va ishga soluvchi kishi nima

deyiladi ? A) mexanik  B) fabrika  S) bug’  D) Admiral

12.Texnika uskunalari yordamida  xom-ashyodan tayyor maxsulot ishlab chiqaradigan korxona nima deyiladi ?

A) mexanik  B) fabrika  S) bug’  D) Admiral

13.Suvning yoki suyuqlikning gazsimon  xolati nima deyiladi ?

A) mexanik  B) fabrika  S) bug’  D) Admiral

 

23-mavzu:  “ Transport  vositalarining  ixtiro  etilishi ”

 1.1806-yilda bug’ bilan xarakatlanadigan paraxod yasagan Amerikalik mexanik kim ?  A)Jeyms Xargvis  B) Jon Key  S)Uatt Jeyms  D) Robert Fulton

2.Dunyoagi birinchi yaratilgan paraxodning  uzinligi qancha edi ?

A)40,5 m  B)5,5 m  S) 35 m  D) 7,5 m

3. Dunyoagi birinchi yaratilgan paraxodning  eni qancha edi ?

A) 40,5 m  B)5,5 m  S) 35 m  D) 7,5 m

4.Dunyoagi birinchi yaratilgan paraxodning  nomi nima deb atalgan ?

A) Jenni   B) Klermon  S)  Pintu  D) Santa Mariya

5. Dunyoagi birinchi yaratilgan paraxod sinov paytida soatiga necha kilometr tezlik bilan suza olgan ?

A) 5 km  B) 7 km  S) 8 km  D) 10 km

6.Qaysi yili birinchi Paroxod Atlantika okeyanini suzib o’tib Amerikaga borgan ?   A) 1818-yil  B) 1819-yil 

S) 1814-yil  D) 1825-yil

7.Birinchi Paroxod Amerikaga Atlantika okeyanini suzib otish orqali necha kunda yetib borgan ?  A) 26   B) 35   S) 70   D) 85

8.Xristofor Kolumb Amerikaga Atlantika okeyani orqali yelkanli kemalarda necha kunda yetib borgan ?  A) 26  B) 35  S) 70  D) 85

9.Birinchi Paravoz qachon va kim tomonidan yaratilgan ?

A)1825-yil Jorj Stefenson  B) 1814-yil Jorj Stefenson

S) 1885-yil A.F.Mojayskiy 

D) 1902-yil aka-uka Uilber va Olbir Raytlar

10.Birinchi yaratilgan Paravoz temir yo’lda nechta vagon bilan 10 km tezlikda yurgan ?  A) 5 ta  B) 6 ta  S) 8 ta  D)  9 ta

11.Angliyaning Ikki shaxri o’rtasida kim  va qachon dastlabki temir yo’lni qurishga muvafaq  bo’lgan ?

A)1825-yil Jorj Stefenson  B) 1814-yil Jorj Stefenson

S) 1885-yil A.F.Mojayskiy 

D) 1902-yil aka-uka Uilber va Olbir Raytlar

12.Angliyaning Manchestr va Liverpul shaxarlari orasidagi temir yo’l qaysi yili qurildi ?  A) 1829  B) 1831  S) 1833  D) 1836

13. Dastlabki qurilgan xalqaro temir yo’l London shaxrini Turkiyaning qaysi shaxri bilan bog’lagan ?

A) Anqara  B) Izmir  S) Istambul  D) Ederna

14.Qaysi davrda insnlarning osmonga parvoz qilish orzusi ushaldi ?

A) XIX asr oxiri  B) XX asr boshi  S) XX asr oxiri  D) A va B

15.Ikkita bug’ dvigateli ornatilgan birinchi samolyotni qachon va kim tomonidan yaratildi ?

A)1825-yil Jorj Stefenson  B) 1814-yil Jorj Stefenson

S) 1885-yil A.F.Mojayskiy 

D) 1902-yil aka-uka Uilber va Olbir Raytlar

16.Dunyodagi birinchi benzin,kerosin bilan ishlaydigan samolyot qachon va kim tomonidan yaratilgan ?

A)1825-yil Jorj Stefenson  B) 1814-yil Jorj Stefenson

S) 1885-yil A.F.Mojayskiy 

D) 1902-yil aka-uka Uilber va Olbir Raytlar

17. Dunyodagi birinchi benzin,kerosin bilan ishlaydigan samolyot birinchi parvozi qaysi yili sinovdan o’tgan ?

A) 1903  B) 1831  S) 1833  D) 1836

18.Dunyodagi birinchi benzin,kerosin bilan ishlaydigan samolyot birinchi parvozi necha metr balandlikda uchgan ?

A) 6 m  B) 5 m   S) 4 m  D) 3 m

19.Dunyodagi birinchi benzin,kerosin bilan ishlaydigan samolyot birinchi parvozi qancha vaqt davom etgan ?

A) 1 minut  B) 12 sekund  S) 10 minut  D) 30 minut

20. Dunyodagi birinchi benzin,kerosin bilan ishlaydigan samolyot birinchi parvoz vaqtida qancha masofani  bosib o’tgan ?

A) 500 m  B) 30 m  S) 300 m  D) 70 m

21. Aka-uka Uilber va Olbir Raytlar keyinchalik yaratgan samolyot soatiga necha km tezlik bilan ucha olar edi ?

A) 30 km  B) 40 km  S) 50 km D) 60 km

22.”Ruskiy bogatir” deb atalgan dunyodagi birinchi 4 dvigatelli samolyotni kim va qachon yaratdi ?

A)1825-yil Jorj Stefenson  B) 1814-yil Jorj Stefenson

S) 1885-yil A.F.Mojayskiy   D) 1913-yil  I. Sikorskiy

23.Temir yo’llarda yo’lovchi va yuklarni tashisga mo’ljallangan maxsus qurilma nima deb ataladi ?

A) vagon  B) Konstruktor  S) paroxod  D) samolyot

24.Mashina va inshootlar loyixasini tuzuvchi mutaxasis niima deb ataladi ?  A) vagon  B) Konstruktor  S) paroxod  D) samolyot

25.Bug’ bilan ishlaydigan dvigatel o’rnatilgan kema nima deb

ataladi ?  A) vagon  B) Konstruktor  S) paroxod  D) samolyot

 

24-mavzu :  “ Aloqa vositalarining ixtiro etilishi ” .

1.Turli xabarlarni uzoq masofalarga yozuvli,tez uzatishga mo’ljallangan qurilma nima deb ataladi ?

A) telegraf  B) Konstruktor  S) paroxod  D) samolyot

2.Birinchi bo’lib telegraf qachon va kim tomonidan yaratildi ?

A)1876-yil A.Bell  B) 1837-yil S.Morze

S) 1895-yil A.S.Popov   D) 1832-yil  P.Shilling

                                                                                                      9.

3.Birinchi yaratilgan telegraf xabarlarni qanday ko’rinishda yetkazgan ?

A) nuqta  B) tire  S) aylana  D) A va B

4.Kim va qachon maxsus xabar yetkazuvchi qurilma va undan foydalanadigan maxsus alifbo yaratgan ?  A)1876-yil A.Bell  B) 1837-yil S.Morze

S) 1895-yil A.S.Popov   D) 1832-yil  P.Shilling

5.Morze Alifbsida nuqta va bitta tire qaysi xarfni bildiradi ?

A) b xarfi  B) a xarfi  S) v  xarfi  D) g xarfi 

6.Morze Alifbsida tire va uch nuqta qaysi xarfni bildiradi ?

A) b xarfi  B) a xarfi  S) v  xarfi  D) g xarfi 

7. Morze Alifbsida tire va yana ikki nuqta qaysi xarfni bildiradi ?

A) b xarfi  B) a xarfi  S) v  xarfi  D) g xarfi 

8.Xozirgi vaqtda Morze alifbosidan qanday vaqtda foydalaniladi ?

A) dengizda kema xalokati vaqtida  B) poyezdlar xalokatida

S) samolyot xalokatida  D) avtomobil xalokatida

9. SOS qanday xabar belgisi xisoblanadi ?

A) dengizda kema xalokatini anglatuvchi signal

B) poyezdlar xalokatini anglatuvchi  signal

S) samolyot xalokatini anglatuvchi   signal

D) avtomobil xalokatini anglatuvchi  signal

10.SOS signali Morze alifbosida qanday yoziladi ?

A) nuqta va bitta tire   B) tire va uch nuqta   

S)uchta nuqta,uchta tire va yana uchta nuqta  D) tire va yana ikki nuqta

11.Bugungi kunda dunyo bo’yicha dengizda uzatilgan xalokat xabarini qabul qilib olish uchun  necha daqiqada bir marta radiosukunat joriy qilingan ?

A) xar 1 minutda  B) xar 5 minutda S) xar 3 minutda D) xar 2 minutda

12.Xozirgi kunda matnni qanday bo’lsa shundayligicha yetkaza oladigan qurilma nima deb ataladi ? A) faks  B) radio  S) kompyuter  D) magnitafon

13.Dastlabki telefon apparati qachon va kim tomonidan yaratilgan ?

A)1876-yil A.Bell          B) 1837-yil S.Morze

S) 1895-yil A.S.Popov   D) 1832-yil  P.Shilling

14.Dunyodagi birinchi radioni kim va qachon yaratgan ?

A)1876-yil A.Bell          B) 1837-yil S.Morze

S) 1895-yil A.S.Popov   D) 1832-yil  P.Shilling

15.Birinchi ixtiro qilingan radio Rossiyaning qaysi shaxrida namoyish qilindi ?

A)Moskva  B) Piterburg  S) Lelingrad  D) Orenburg

16. Birinchi ixtiro qilingan radioda xabarni dastlab qancha masofaga yetkazishga muvafaq bo’lingan ? A) 45 km  B) 250 m  S) 150 km  D) 250 m

17.Birinchi ixtiro qilingan radioda xabarni keyinchalik qancha masofaga yetkazishga muvafaq bo’lingan ? A) 45 km  B) 250 m  S) 150 km  D) 250 m

18. Birinchi ixtiro qilingan radioda xabarni va nixoyat qancha masofaga yetkazishga muvafaq bo’lingan ? A) 45 km  B) 250 m  S) 150 km  D) 250 m

19.Radio to’lqinlari sekundiga qancha km tezlikda tarqaladi ?

A) 300 ming  B) 200 ming  S) 400 ming  D) 350 ming

20.Xabarni radio to’lqinlar orqali simsiz uzatuvchi qurilma nima deyiladi ?

A) radio  B) Konstruktor  S) paroxod  D) samolyot

 

25-mavzu: “ Maktab – ilm o’chog’i ” .

1.Maktab so’zi qaysi tildan olingan ?

A) arabcha  B) lotincha  S) Nemischa  D) forscha

2. Maktab so’zi o’zbek tilida qanday ma’noni bildiradi ?

A) eslash  B) o’qish joyi  S) yodlash  D) yashash joyi

3.Pedagog so’zi qaysi tildan olingan ?

A) arabcha  B) lotincha  S) grekcha  D) forscha

4. Pedagog so’zining o’zbek tilidagi ma’nosi nima ?

A) dars beruvchi  B) saboq beruvchi  S) xunar o’rgatuvchi kishi

D) bola yetaklovchi kishi

5.Ilk maktablar qaysi davlatlarda shakllangan ?

A) Misr va Bobil  B) Xitoy va Xindiston  S) Yaponiya va Koreya D)A va B

6.Yevropada ilk maktablar qayerda shakllangan ?

A) Gretsiya  B) Rim  S) Germaniya  D) A va B

7.Yevropada bolalarni yoshiga qarab o’qitish va dars jadvali asosida o’qitish qaysi davrda shakllangan ? A) XV asr  B)XVI asr  S)XVII asr  D)XVIII asr

8. Yevropada bolalarni yoshiga qarab o’qitish va dars jadvali asosida o’qitishni joriy qilgan Chexiyalik olim kim edi ?

A)Yan Komenskiy  B)Ismoil G’aspirali  S)Jordano Bruno  D)Galileo Galiley

9.Qaysi davrda arablar yurtimizni bosib olib arab alifbosi joriy etgan ?

A) V asr  B) VI asr  S) VII asr  D) VIII asr

10.Arablar yurtimizni bosib olgan davrda o’g’il bolalarga bilim beruvchi shaxs nima deyilgan ? A) Domla  B) otinoyi  S) otinbibi  D) o’qituvchi

11. Arablar yurtimizni bosib olgan davrda qiz bolalarga bilim beruvchi shaxs nima deyilgan ? A) Domla  B) otinoyi  S) otinbibi  D) B va S

12. Arablar yurtimizni bosib olgan davrda bolalar maktabxonaga necha yoshdan qabul qilingan ?  A) 5-6 yosh B) 6- 8 yosh   S) 9-10 yosh  D) A va B

13.Maktablarda bolalar o’qish va yozishni o’rgatilgach qayerga o’qishga kirishga tayyorlanishgan ?  A) madrasaga  B) kollejga  S) universitetga  D) litseyga    

14.Yurtimizda dastlabki madrasa qaysi shaxarda ochilgan ?

A) Samarqand  B) Buxoro  S) Xiva  D) Qarshi

15. Yurtimizda dastlabki madrasa nechanchi asrda barpo etilgan ?

A) IX asr  B) X asr  S) XI asr  D) XII asr

16.Yurtimizdagi madrasalarda bolalar necha yil ta’lim olgan ?

A) 7 yil B) 12 yil  S) 15 yil  D) A va B

17.Madrasa o’qituvchilari nima deb atalgan ?

A) Domla  B) otinoyi  S) otinbibi  D) mudarris

18.Madrasalarda talabalarga diniy bilimlardan tashqari yana qanday bilimlar berilgan ?

A)astranomiya, matematika, tibbiyot   B)tarix ,adabiyot, xattotlik

S)musiqa, axloqva notiqlik san’ati, tijorat  D) A,B,S

19.Tariximizda Xorazmshoxlar davlatini nechta sulola boshqargan ?

A) 2 ta  B) 3 ta  S) 4 ta  D) 5 ta

20.  Ma’muniylar, Xorazmshoxlar davlatini boshqargan nechanchi sulola xisoblanadi ?  A) 2    B) 3    S) 4    D) 1

21.Ma’muniylar sulolasi Xorazmshoxlar davlatini qaysi yillarda boshqargan ? A)990-1003 B)995-1020  S)995-1017  D)993-1013

22.Ma’mun ibn Ma’mun Xorazmshoxlar davlatini qaysi yilllarda boshqargan ? A)997-1017 B)995-1020  S)995-1017  D)993-1013

23.Nechanchi yilda Ma’mun ibn Ma’mun mamlakat poytaxtida “Dorul hikma va ma’orif”  ya’ni ilm fan markazi tashkil qilgan ?

A) 1001-yil  B) 1003-yil  S) 1004-yil  D) 1005-yil

24. Ma’mun ibn Ma’mun tomonidan tashkil qilingan ilm fan markazini olimlar nima deb atashgan ?

A)  Ma’mun akademiyasi   B) Ma’mun maktabi 

S) Ma’mun madrasasi   D) Bilimlar uyi

25. Ma’mun ibn Ma’mun tomonidan tashkil qilingan ilm fan markazida qaysi olimlar faoliyat yuritgan ?

A)Abu Nasr ibn Iroq  B) Abu rayxon Beruniy, Abu Ali ibn Sino

S)Abulhayr ibn Xammor  D) A,B,S

26.Ma’mun akademiyasi allomalarining shiori qanday so’zdan iorat edi ? A) ilm olish xar bir musulmonning burchidir

B) Ilm-insonlar xojatini chiqarmoqlikka xizmat qilsin

S) Ilm  aql  chirog’idir   D) Beshikdan qabrgacha ilm izlang

27. Ma’mun akademiyasi necha yil faoliyat yuritgan ?

A) 10 yil  B) 12 yil  S) 14 yil  D) 17 yil

28.Yurtboshimiz I.A.Karimov tomonidan Xorazm Ma’mun akademiyasini qayta tiklash to’g’risidagi farmoni qaysi yili e’lon qilindi ? A)1997-yil  B) 2006-yil  S) 1999-yil  D) 2009-yil

29.Bugungi kunda O’zbekiston fanlar Akademiyasi bo’limi sifatida faoliyat yuritayotgan Ma’mun akademiyasi tarkibida qaysi fanlarning bo’limlari tashkil qilingan ?

A)Arxeologiya  B) Tarix,Til va Adabiyot S) Biologiya  D)A,B,S

30.Yurtimizda Xorazm Ma’mun akademiyasining 1000 yilligi nechanchi yilda nishonlandi ?

A)1997-yil  B) 2006-yil  S) 1999-yil  D) 2009-yil

31.Mashxur olimlar to’plangan ilm fan markazi nima deyiladi ?

A)Fan   B)Masjid  S) Alloma  D) Akademiya

32.Ilm fanni bir necha soxasini to’liq egallagan shaxs nima deyiladi ?

A)Fan   B)Masjid  S) Alloma  D) Akademiya

33.Islom diniga e’tiqod qiluvchilar to’planib namoz o’qiladigan joy nima deyiladi ?  A)Fan   B)Masjid  S) Alloma  D) Akademiya

34.Dunyo xaqidagi bilimlar yig’indisi nima deyiladi ?

A)Fan   B)Masjid  S) Alloma  D) Akademiya

 

26-mavzu “ Yurtimiz allomalari ”

1.Qaysi asrlarda yurtimizda  ilm-fan yuksaldi  ?

A) 9-12 asrlar  B)11-13 asrlar  S) 10-14 asrlar D) 12-13 asrlar 

2.Al  Xorazmiy qaysi yillarda yashab ijod etgan ?

A)783-850 yil  B)785-851 yil  S)785-855 yil D)786-860 yil  

3.Al Xorazmiy Xorazmning qaysi shaxrida tug’ildi ?

A).Xiva   B) Xazorasp   S) Urganch   D) Qiyot

4.Al Xorazmiy qaysi yildan boshlab Bag’dod shaxridagi “Bayt  ul-hikma” da o’z faoliyatini davom etdirdi ?

A) 800-yilda    B) 805-yilda   S) 808-yilda   D) 819-yilda

5.Bog’dod shaxri xozirda  qaysi  davlatning  poytaxti  ?

A) Arabiston  B) Eron   S) Iroq   D) Misr

6.Quydagi ilm fandagi kashfiyotlarning  qaysi biri Al Xorazmiyga tegishli ?

A) 0 dan 9 gacha  bo’lgam raqam bilan xar qanday sonni  yozish  mumkunligini   va ularni rim raqamlaridan afzalligi isboti.

B) qo’shish, ayrish, ko’paytirish va bo’lish amamllarini yaratilishi

S) ummon  ortida boshqa qit’a borligi isboti D) A va B

7.” Al-Jabr ” asarining   muallifi   kim ?

A)Al Xorazmiy  B)Al Farg’oniy  S)Abu Nasr Forobiy  D)Al Beruniy 

8.”Al-Jabr” asari  qaysi davrdan boshlab  Yevropada  keng tarqala  boshladi ? A) 12 asr      B) 13 asr    S) 14 asr     D) 15 asr 

                                                                                                 10.

9. Yevropaning  ba’zi  xalqlari “ Al-Jabr” o’rniga  qaysi atamani  ishlatganlar ?

A) geometriya   B) Fizika   S) Algebra   D) Astranomiya

10. 797-865 yillarda qaysi olim yashab ijod etgan ?

A)Al Xorazmiy B)Al Farg’oniy  S)Abu Nasr Forobiy  D)Al Beruniy  

11.Axmad Al Farg’oniy Farg’onaning qaysi shaxrida tug’ildi ?

A) Marg’ilon   B) Quva   S) Qo’qon   D) Rishton

12. Quydagi asrlarning qaysi biri Axmad Al Farg’oniyga tegishli ?

A) Xindiston     B) Astranomiya asoslari haqidagi  kitob

S) Al-Jabr          D) Tib qonunlari  

13. XII asrda Axmad Al Farg’oninyning qaysi asari Yevropada  lotin tiliga tarjima qilingan ? A) Xindiston     B) Astranomiya asoslari haqidagi  kitob

S) Al-Jabr          D) Tib qonunlari  

14. Yevropaliklar qaysi davrda oydagi kraterlardan biriga Axmad Al Farg’oninyning nomini berishgan edi ? A)12 asr  B)16 asr  S)14 asr  D)15 asr 

15. Axmad Al Farg’oniny qaysi yili Misrda Nil daryosi suvi satxini  o’lchovchi  qurilma ixtiro qilgan edi ? A) 800-yil   B) 861-yil  S) 808-yil   D) 819-yil

16. Prezidentimiz  I.A. Karimov tashhsabbusi bilan yurtimizda qaysi yili buyuk alloma Axmad Al Farg’oniyning  1200 yilligi keng nishonlandi ?

A) 1992-yil B) 1995-yil S) 1998-yil D) 2000-yil

17.Qaysi yili Misr davlati poytaxti Qoxira shaxrida  Axmad Al Farg’oniyga  atab xaykal  o’rnatildi ?  A) 1997-yil    B) 1995-yil    S) 1998-yil     D) 2007-yil 

18.  973-1048  yillarda qaysi olim yashab ijod etgan ?

A)Al Xorazmiy   B) Al Farg’oniy    S) Abu Nasr Forobiy      D) Al Beruniy     

19.Al Beruniy Xorazmning qaysi shaxrida tug’ildi ?

A).Xiva   B) Xazorasp   S) Urganch   D) Kat

20. Quydagi asrlarning qaysi biri  Al Beruniyga tegishli ?

A)Xindiston  B)Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorlilar  S)Al-Jabr  D)A va B

21.Al Beruniny qaysi asarida ummon ortida qit’a  borligi xaqidagi fikrlar taxmin qilingan edi ? A) Xindiston     B) Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorlilar

S) Al-Jabr          D) Tib  qonunlari

22.Yevropa olmlari Beruninydan necha yil o’tib ummon ortida qit’a  borligini isbotladilar ? A) 300 yil    B) 400 yil    S) 500 yil     D) 600 yil

23.”XI-asr Beruniny asridir” deb yozgan  AQSH ning fanlar tarixi bilan  shug’ullanuvchi  olimi  kim edi ?  A) Jorj Sarton  B) Nikolay Kopernik

S) Galileo Galiley D)Jordano Bruno

24. 980-1037 yillarda yashab ijod qilgan olim kim ?

A) Al Xorazmiy      B) Al Farg’oniy  S) Al Beruniy          D) Ibn Sino

25.Abu Ali Ibn Sino Buxoroning qaysi qishlog’ida tavvalud  topgan ?

A) Afshona   B)Kitob   S) Ko’lob   D) Karmana

26. Quydagi asrlarning qaysi biri  Ibn Sinoga tegishli ?

A) Xindiston     B) Astranomiya asoslari haqidagi  kitob

S) Al-Jabr          D) Tib qonunlari  

27.  Ibn Sino 450 dan ortiq asar yozgagan yozgan. Ulardan…..tasi  bizgacha  yetib  kelgan ? A)  100   B)  150    S) 160     D)  200   

28. Ibn Sinoning “Tib qonunlari” asari qaysi davrda Yevropada lotin tiliga tarjima qilingan edi ? A) 12 asrlarda    B) 13 asrlarda  S) 14 asrlarda         D) 15 asrlarda 

29. Ibn Sinoning “Tib qonunlari” asari qaysi davrgacha Yevropa universitetlarida darslik sifatida xizmat  qildi ? A)15 asr   B) 16 asr   S) 18 asr      D) 17 asr   

30.2000-yilda Yevropaning qaysi davlatida Ibn Sino xotirasiga atab xaykal o’rnaildi ? A) Fransiya   B) Italiya   S) Belgiya    D) Germaniya

31. Krater bu……?   A)yerdagi  chuqurlik B) oydagi  chuqurlik 

S)oydagi tepalik  D)yerdagi balandlik

 

 27-mavzu “Mirzo Ulug’bek va uning akademiyasi ”

1. XIV-XV asrlar nima sababdan Vatanimiz tarixida  “ Oltin asr ” xisoblanadi ?

A) Bu davrda yirik olimlar yetishib chiqqani uchun

B) Allomalarimiz ilm fan taraqqiyotini yuksaklikka ko’targanlari uchun

S)Buyuk shoirlar va rassomlar yetishib chiqqani uchun  D) A,B,S

2. 1394-1449-yillarda qaysi olim yashab ijod etgan ?

A) Mirzo Ulug’bek                B) Kamoliiddin Bexzod

S) Baxouddin Naqshband      D)Abduraxmon Jomiy  

3.Mirzo Ulug’bekning otasi Amir  Temurning 4- o’g’li….dir ?

A) Umarshayx   B) Shoxrux   S) Mironshox  D) Jaxongir

4.Quyda olimlarning qaysi biri Mirzo Ulug’bekka ustozlik qilganlar ?

A) Qozizoda Rumiy  B) Mavlono Axmad  S) Baxouddin Naqshband  D) A va B

5.Quydagi jumlalarning qaysinisi Mirzo Ulug’bek faoliyati bilan bo’gliq emas ?

A) buyuk Astranom  B) Samarqandda Rasadxona qurdirgan

S) ” Jiji jadidi Ko’ragoniy ” asarining muallifi 

D) Nil daryosi satxini o’lchovchi uskuna yaratgan

6. ” Jiji jadidi Ko’ragoniy ” asarida nechta  yulduzning xolati va o’rni  sharxlab berilgan ?  A) 1000 ta    B) 1010 ta   S) 1029 ta   D) 1018 ta

7. Mirzo Ulug’bekning tarix faniga oid asri qaysi javobda berilgan ?

A) ” Jizi jadidi Ko’ragoniy ” B) To’rt  ulus  tarix  S) Axloqiy  D) Tabriziy

8. Mirzo Ulug’bek qaysi  shaxarlarda madrasalar barpo etdirgan edi ?

A) Buxoro  B) Samarqand   S) G’ijduvon   D) A, B va S

9. Mirzo Ulug’bek Akademiyasi yurtimiz tarixidagi nechanchi akademiya edi ?

A)birinchi   B) ikkinchi  S) uchinchi   D) to’rtinchi

10. Mirzo Ulug’bek Akademiyasida qaysi allomalar talabalarga  ma’ruza o’qishgan va saboq  berishgan ?

A) Mirzo Ulug’bekning o’zi  va Giyosiddin Jamshid Koshiy

B) Qozizoda Rumiy va Ali  Qushchi 

S)Abduraxmon Jomiy va Alisher Navoiy   D) A va B

11. . Mirzo Ulug’bek qurdirgan qaysi  shaxardagi madrasa peshtoqiga

” Bilm olish  xar bir musulmon erkak va ayol  uchun farzdir” deb  yozib qo’yilgan edi ?

A)Buxoro  B)Samarqand  S)G’ijduvon  D) Termiz

12.Yurtimizda qaysi yili Mirzo Ulug’bekning  600 yilligi keng nishonlandi ? A) 1992-yil    B) 1995-yil   S) 1994-yil   D) 2000-yil

13. BMT qaysi yilni Ulug’bek sharafiga “ Xalqaro astranomiya yili” deb e’lon qildi ?  A)1992-yil  B)2009-yil  S)1994-yil   D)2000-yil

14.Qaysi olim 1647 yilda nashr qilingan kitobi “ Selenografiya” da oydagi kraterlardan ikkitasi Al Farg’oniy va Ulug’bek  nomlari bilan atalishini  yozgan edi ?  A) Jorj Sarton  B) Nikolay Kopernik  S) Galileo Galiley   D)Yan Geveliy

 

 28-mavzu “ Buyuk daxolar kashfiyotlari ”

1.Yevropada ilm-fan  qaysi davrdan boshlab taraqqiy  eta boshladi  ?

A) 15 asrdan        B) 16 asrdan   S) 18 asrdan        D) 17 asrdan

2.Nikolay Kopernik qayerlik edi ?

A) Daniyalik B) Polshalik S) Italiyalik D) Angliyalik

3.”Yer Olam markazidir” ushbu fikrni milodning 2-asrida qaysi yunon olimi aytib o’tgan ?

A) Aristotel   B) Demokrit  S) Suqrot    D) Ptolomey

4. ”Yer Olam markazidir” ushbu fikrni xato ekanini qaysi olim isbotlab berdi ? A)N.Kopernik   B)G.Galiley   S)J.Bruno  D)B va S

5.N.Kopernik olamning markazi deb nimani aytdi va isbotladi ?

A) quyosh    B) Oy    S) yer     D) yilduzlar

6.N.Kopernik necha yil kuzatishlardan so’ng Ptolemeyning fikrini xato ekanini isbotladi ?   A)10 yil  B) 15 yil    S) 20 yil  D)  30 yil

7.Kopernikning fikriga ko’ra yer o’z  oqi  atrofida  bir sutkada necha marotaba aylanar edi ? A) 1 marta B) 2 marta S) 3 marta D) 4 marta 

8.” Osmon jismlarining aylanishi xaqida” kitobini qaysi olim yozgan? A)N.Kopernik B) G.Galiley S)J.Bruno  D)to’g’ri javob yo’q                                                                

9.” Olam son sanoqsiz yulduzlardan iborat” deb aytgan olim kim edi?

A) N.Kopernik B) G.Galiley S) J.Bruno   D) A va B

10.Jordano Bruno kim tomonidan zindonga tashlandi ?

A) Olimlar   B) Ruxoniylar   S ) Qirol askarlari    D) do’stlari

11.1600-yilda qaysi olim ruxoniylar tomonidan gulxanda yoqib o’ldirildi ?  A) N.Kopernik  B) G.Galiley  S) J.Bruno  D) A va B

12 Jordano Bruno va  Galileo Galiley qayerlik edi ?

A) Daniyalik  B) Polshalik  S) Italiyalik D) Angliyalik

13.1633-yilda ruxoniylar qaysi olimni diniy qarashlarga zid fikrlari uchun qattiq taqib ostiga oldilar va uni o’lim bilan qo’rqitdilar ?

A) N.Kopernik  B) G.Galiley  S) J.Bruno D) A va S

14.Teleskop nima ?  A) yer xaydovchi moslama B) suv inshooti

S) arqon to’quvchi dastgox D) osmon jismlarini kuzatuvchi uskuna.

 

  29-mavzu “ Turkiston ma’rifatparvarlari ”

1.Ma’rifat nima ?

A) ta’lim  va tarbiya orqali kishilar ongi xamda bilimini oshirishga qaratilgan xarakat .  B) Bilim olishga bo’lgan intilish  

S) bilimli kishilarni rag’batlantirish  D)  B va S

2. Turkiston o’lkasida jadidichilik xarakati qachondan boshlandi ?

A)18-asr oxiri 19-asr boshida  B) 19-asr oxiri 20-asr boshida

S)17-asr oxiri 18-asr boshida  D) 16-asr oxiri 17-asr boshida

3.”Jadid”  so’zining ma’nosi nima ?

A) yangilik tarafdori   B) eskilik tarafdori

S) jamiyat qurish         D) isloxot

4.Jadidlar qanday maqsadda kurashdilar ?

A) Eski maktablarni islox qilish va u yerda dunyoviy fanlarni o’qitish uchun , jaxolatni yo’q qilish uchun

B) ma’naviyat va ma’rifatni targ’ib qilish uchun

S) Axolini o’zligini anglash va ozodlig uchun  D)  A,B,S

5.Quydagilarning qaysi biri 1875-yilda Samarqandda tu’g’ilgan  ?

A) Abdurauf Fitrat  B) Abdulla Qodiriy S) Bexbudiy   D) Cho’lpon

6.Turkiston jaddidchilar xarakatining asoschisi kim ?

A) Abdurauf Fitrat B) Abdulla Qodiriy S) Bexbudiy   D) Cho’lpon

7. Savod chiqarish kitobi, Qisqacha umumiy geografiya, Aholi geografiyasiga kirish, Islom tarixi  kabi darsliklar muallifi nomi qayi javobda to’g’ri berilgan ?

A)  Bexbudiy  B) Abdulla Qodiriy S) Abdurauf Fitrat  D) Cho’lpon

8. Maxmudho’ja Bexbudiy qaysi nomlar bilan jurnal va gazeta nashr etdirgan edi ?  A)Tarraqqiy ,Mushtum   B)Samarqand ,Oyna

S) Islom , Vatan      D)  Ma’rifat  , Ziyo                                      11.    

9. Quydagi jadidlardan qaysi biri 1878-yilda Toshkentda tu’g’ilgan  ?

A) Abdurauf Fitrat  B) Abdulla Qodiriy S)   Bexbudiy D) Avloniy

10. Abdulla Avloniy qaysi tillarni yaxshi bilar edi ?

A) arab , fors , rus  B)ingliz , ispan, nemis  S) xitoy,yapon ,koreys  D)B va S

11.Abdulla Avloniy Toshkentda o’zi ochgan maktabda qaysi fandan dars

bergan  ?  A )Tarix  B)ona-tili va adbiyot  S)geografiya  D)rus-tili      

12.Quyidagi darsliklarning qaysilariga  Abdulla Avloniy mualliflik  qilgan ?

A) Savod chiqarish kitobi, Qisqacha umumiy geografiya, Aholi geografiyasiga kirish, Islom tarixi  B)Birinchi muallim , Ikkinchi  muallim ,  Turkiy guliston yoxud axloq. S) Tovush chiqarib o’qish usuli, O’qish kitobi, Yer  yuzi

D) Ustodi avval , Xaftiyak , So’fi Olloyor

13. Abdulla Avloniy tuzgan teatr jamoasi nomi  nima edi ?

A) Oyina   B) Turon  S) Vatan   D) Ozodlik

14. Abdulla Avloniy tuzga teatr jamoasida Bexbudiyning qaysi asari saxnalashtirilgan ?  A)Padarkush   B)Baxtsiz kuyov  S)Boylik dardi  D)B va S

15.Quydagi jadidlardan qaysi biri 1878-1931-yillarda yashab o’tgan ?

A) Abdurauf Fitrat   B) Maxmudho’ja Bexbudiy

S) Cho’lpon             D) Munavvarqori Abdurashidxonov

16.Quyidagi darsliklarning qaysilariga  Munavvarqori Abdurashidxonov mualliflik  qilgan ?   A) Savod chiqarish kitobi, Qisqacha umumiy geografiya, Aholi geografiyasiga kirish, Islom tarixi

B)Birinchi muallim , Ikkinchi  muallim ,  Turkiy guliston yoxud axloq. S) Tovush chiqarib o’qish usuli, O’qish kitobi, Yer  yuzi

D) Ustodi avval , Xaftiyak , So’fi Olloyor

17. Munavvarqori Abdurashidxonov qaysi yili Toshkentda birinchiyangi usul maktabini  ochgan ? A) 1901-yil   B) 1902-yil    S) 1903-yil   D) 1904-yil

18.Yurtboshimiz tashabbusi bilan Toshkentda “Shaxidlar xotirasi” yodgorlik majmui va “Qatag’on qurbonlari xotirasi” muzeyi qachon barpo etildi ? 

A) 1998-1999-yil   B) 1999-2000-yil  S) 2000-2002-yil    D) 2002-2003-yil

 

  30-mavzu “ Olimpiada o’yinlari qadimda va xozirda ”

1.Qaysi davlat Olimpiada oyinlari vatani xisoblanadi ?

A) Italiya   B) Gretsiya   S) Germaniya  D) Angliya

2.Qadimgi Greklar Olimpiada o’yinlarini qaysi xudosi sharafiga bag’ishlab o’tkazganlar ?  A)Zevs   B)  Artemida   S) Gelios   D) Femida

3.Dastlabki Olimpida  o’yinlari  qaysi  yili  o’tkazilgan  ?

A)mil. Avv. 775-y  B)mil. Avv. 774-y  S)mil. Avv. 772-y  D)mil. Avv. 776-y

4.Dastlabki olimpiada  o’yinlarida sportning  qaysi  turlari  bo’yicha

bellashilgan ? A) yugurish va sakrash        B) Kurash  va  boks  

S) nayza va disk uloqtirish   D) tosh ko’tarish va kurash

5. Miilodning qaysi  yilida Olimpiada  o’yinlari bekor qilingan edi ?

A) 390-yili   B) 393-yili    S)  394 –yili   D)  776-yili

6. Olimpiada o’yinlarini kim  1500 yildan so’ng qayta tiklash tashabbusi  bilan  chiqdi ?  A)Jorj Sarton B) Pyer  de  Kuberten  S) Galileo Galiley D)Yan Geveliy

7. Quydagi insonlardan  qaysi  biri Fransiyalik mashxur pedagog  va jamoat  arbobi  bo’lgan ? A) Jorj Sarton         B) Nikolay Kopernik   

S) Pyer  de  Kuberten    D)  Yan Geveliy

8.Pyer de Kuberten ishlab chiqqan xalqaro olimpiada o’yinlarini tashkil etish va  o’tkazish  tartib  qoidalari qanday nomlandi ?

A) Olimpiya  xartiyasi  B) olimpiya qonuni 

S) xalqaro sport  kongresi      D) Jaxon olimpiyasi

9.Qaysi yili Fransiya poytaxti Parij shaxrida Xalqaro sport  kongresi  chaqirildi ?  A) 1891-yil   B)  1892-yil   S)  1893-yil   D) 1894-yil

10. Xalqaro sport  kongresi birinchi olimpiada  oyinlarini  qaysi  yili va qaysi davlatda o’tkazadigan  bo’ldi ?

A) Gretsiya poytaxti Afinada   B) Angliya poutaxti  Londonda

S) Fransiya poytaxti  Parijda   D) Xitoy  poytaxti Pekinda

11.Qadimgi Gretsiyada Olimpiada o’yinlarida kimlarning qatnashishi taqiqlangan edi ? A) qullar    B) jangchilar  S) ayollar    D) begona davlat  fuqarolari

12.Qaysi yildan  boshlab qishki olimpiada  o’yinlari  ham  o’tkaziladigan  bo’ldi ?

A) 1920-yildan   B) 1924-yildan   S)1927-yildan   D)1930-yildan

13.Xalqaro olimpiada  xarakatining  shiori qaysi javob da berilgan ?

A) tezroq   B) balandroq  S) kuchliroq   D) A,B,S

14. Xalqaro olimpiada timsoli bo’lgan ko’k,qo’ra,qizil,sariq, va yashil ranglar nimani bildiradi ?  A) 5 ta qit’ani   B) olimpiada sport turlarini 

S) olimpiada shuxratini    olimpiada  boshlanishini

15. Xalqaro olimpiada bayrog’i qanday rangda ?

A) ko’k   B) qora   S) oq   D) qizil

16.Olimpiada mashalasi o’yinlar oldidan qaysi davlatda alanga oldiriladi ? 

A) Italiya   B) Gretsiya   S) Germaniya  D) Angliya

17.O’zbekiston milliy olimpiada qo’mitasi qaysi yili alqari olimpiada qo’mitasi tomonidan tan olindi ? A) 1991-yil   B)  1992-yil   S)  1993-yil   D) 1994-yil

18.Qaysi yildan boshlab O’zbekiston  sportchilari xalqaro olimpiyada o’yinlarida mustaqil davlat vakillari sifatida qatnashib kelmoqdalar ?

A) 1991-yil   B)  1992-yil   S)  1993-yil   D) 1994-yil

19.1994-yilda qishki olimpiada o’yinlari qaysi davlatda bo’lib o’tdi ?

A) Norvegiya   B) Gretsiya   S) Germaniya  D) Angliya

20. 1994-yilda qishki olimpiada o’yinlarida hamyurtimiz L.Cheryazova sportning qaysi  turi  bo’yicha  oltin medalni  qo’lga kiritdi A) fristayl   B) uzunlikka sakrash  S) yugurish   D) suzish

21.2000-yilda Avstraliyaninig Sidney  shaxrida o’tkazilgan 27-olimpiada o’yinlarida boks boyicha  g’oliblikni  qo’lga  kiritgan hamyurtimiz kim ?  A) Artur Taymazov     B) Elshod  Rasulov 

S) Muhammadqodir Abdullayev     D) Narimon Otayev

22. 2008-yilda 29-olimpiada  o’yinlari qayerda bo’ldi ?

A) Gretsiya poytaxti Afinada   B) Angliya poutaxti  Londonda

S) Fransiya poytaxti  Parijda   D) Xitoy  poytaxti Pekinda

23. 29-xalqaro olimpiada o’yinlarida yurtdoshlarimiz nechta oltin ,nechta kumush va nechta bronza medalini  qo’lga kiritganlar ?

A) 1 ta oltin,2 ta kumush ,3 ta bronza  B)2 ta oltin, 1 ta kumush ,1 ta bronza

S) 2 ta oltin, 3 ta kumush  ,1 ta bronza  D) 2 ta oltin, 2 ta kumush  ,2 ta bronza

24. 2008-yilgi olimpiada o’yinlarida erkin kurash  bo’yicha

ikkinchi bor g’oliblikni  qo’lga kiritgan xamyurtimiz kim ?

A) Artur Taymazov B) Elshod  Rasulov 

S) Muhammadqodir Abdullayev     D) Narimon Otayev

25.Toshkent shaxrida Olimpiya shon shuxrati  muzeyi qaysi yili  ochildi ? A) 1991-yil   B)  1996-yil   S)  1993-yil   D) 1994-yil

26. Prezidentimiz I.A.Karimov qaysi  yili sportni rivojlantirishga qo’shgan xissasi uchun xalqaro olimpiya  qo’mitasining oltin medali bilan taqdirlangan ?  A)1991-yil  B)1992-yil   S)1993-yil  D)1996-yil

27.Fristayl sportning qanday  turi ?

A) Chang’i  akrobatikasi   B) uzunlikka sakrash

S) disk    uloqtirish            D)  balanlikka sakrash

 

31-mavzu “ To’maris va Shiroq  jasorati ”

1.Qaysi davrda Eron Axamoniylari O’rta Osiyoga xarbiy  yurishlar uyishtirgan edi ?   A) mil. avv  VI asrda  B) mil. avv  V asrda

S) mil. avv  IV asrda   D) mil. avv  VII asrda

2. Eron Axamoniylari O’rta Osiyoga xarbiy  yurishlari davrida qaysi xududlarni  egallab  oldilar ?

A) Parfiya  B) Marg’iyona  S) Baqtriya  D) A,B va S

3.Massagetlar  ustiga dastlabki  xarbiy yurishni  boshlagan Eron  shoxi  kim edi ? A) Kir  II      B) Doro I    S) Kambiz    D) Kserks

4.Kir  II qaysi  yili  o’z  qo’shini  bilan massagetlar  yurtini  bo’ysundirish  uchun Amudaryodan kechib  o’tgan edi ?

A) mil. avv 531   B) mil. avv 530 S) mil. avv 533  D) mil. avv 525

5. Budavrda Massagetlar xukmdori km edi ?

A) To’maris   B) Shiroq   S) Sparganis  D) Doro I

6.Xiyla tufayli Kir II ga asir tushgan To’marisning o’gli ismi qaysi javobda berilgan ?  A) Kambiz   B) Shiroq   S) Sparganis  D) Doro I

7. To’marisning o’glini taqdiri qanday yakun to’pdi ?

A) Kir II ning buyrug’i bilan qatl etildi  B) O’zini o’zi o’ldirdi    

S) ozod  qilindi    D) qul qilib sotib yuborildi

8.Kir II ning taqdiri qanday yakun topdi ?

A) Massagetlar bilan bo’lgan jangda xalok  bo’ldi

B)  Massagetlar tomonidan o’ldirilib  To’maris tomonidan boshi qon to’ldirilgan meshga tashlandi

S) To’marisni mag’lub etib ortga qaytdi   D) A va B

9.Doro I sak qabilalari ustiga qachon qo’shin tortib keldi ?

A)Mi. avv 510  B)Mil. avv 515  S) Mil. avv 517   D) Mil. avv 519

10.Doro I qo’shinlarini kim xiyla bilan saxro ichkarisiga olib ketdi ?

A) To’maris   B) Sparganis  S) Shiroq   D) Kambiz

11.Dushmanni ishontirish uchun Shiroq qanday yo’l tutdi ?

A)Ko’zlarini ko’r qildi  B)Quloqlarini kesdi  S)Burnini kesdi  D)B,S

12.Shiroqning  taqdiri qanday  yakun  topdi  ?

A) Dushmanni saxro ichkarisiga boshlab borib o’zi  xam dushman  qo’lida  xalok  bo’ldi. B) Dushmanni  ma’glub  etib o’z  yurtiga  qaytib  keldi. S) Doro I   ning  lashkarlarini  alday olmay xalok bo’ldi

D)  Dushman  tomoniga  o’tib  ketdi xamda buning  uchun sak qabilalari tomonidan  tutib  olininb  qatl  etildi.

 

32-mavzu “ Spitamenning  qaxramonligi ”

1.Makedoniya davlati qachon tashkil topdi ?

A)Miloddan avvalgi   3-asr o’rtalarida

B) Miloddan avvalgi  4-asr o’rtalarida

S) Miloddan avvalgi   5-asr o’rtalarida

D) Miloddan avvalgi  6-asr o’rtalarida

2.Filip II vafotidan song taxtga o’tirgan Aleksandr necha yoshda

edi ?  A) 15 yoshda  B) 17 yoshda S) 19 yoshda  D) 20 yoshda

3.Aleksandr qaysi yillarda Makedoniya podshosi bo’lgan ?

A)Mil.avv 350-320  B)Mil.avv 356-325

S) Mil.avv 356-323 D)Mil.avv 350-315                                    12.

4.Aleksandr Baqtriya davlatini qachon bo’ysundirdi?

A) Miloddan avvalgi 329-yilda  B) Miloddan avvalgi 330-yilda

S) Miloddan avvalgi 334-yilda   D) Miloddan avvalgi 340-yilda

5. Marokanda shaxrining xozirgi nomi nima ?

A) Buxoro  B) Xorazm   S) Samarqand  D) Marg’ilon

6. Aleksandrga qarshi qo’zg’olon ko’targan so’g’diylarning mard o’g’loni kim edi ? A) Shiroq      B) Spitomen   S) Bess   D) Sparganis

7.Aleksandr Spitamenga qo’zg’olonni  to’xtatish evaziga qanday taklifni 

jo’natdi ?  A) So’g’diyona xokimligini  B) lashkarboshi bo’lishini

S) Yarim saltanatga ega bo’lishini  D ) B va S

8.Aleksandr Spitomenni o’ldirish uchun kimdan foydalandi ?

A)Spitomenning  onasidan  B) o’z lashkarlaridan

S) Vatan xoinlaridan  D) Spitomenning  otasidan

9.Nima uchun Spitamenni yurtdoshlari  Qoplon  deb atashar  edi ?

A) Qoplon terisi yopinib yurgani  uchun

B)Qoplondek  dovyurak va chaqqonligi  uchun

S)Ko’zga  ko’rinmay  xujum qilgani  uchun   D) A va B

10. Spitomen qachon o’ldirildi ?

A) Miloddan avvalgi 328-yilda  B) Miloddan avvalgi 325-yilda

S) Miloddan avvalgi 320-yilda  D) Miloddan avvalgi 315-yilda

11.Aleksandr O’rta Osiyoni bo’ysundurish uchun necha yil vaqt sarfladi ?

A) 1 yil       B) 2 yil       S) 3 yil       D)4 yil 

12.Aleksandr necha yoshida vafot etdi ?

A) 30 yosida   B) 33 yosida  S) 40 yosida   D) 45 yosida

 

33-mavzu “Arablarga  qarshi  xalq  ozodlik  kurashi ”

1.Arablarning  Vatanimiz  xududlarini  bosib  olishiga  boshchilik  qilgan  arab sarkardasi  kim  edi ?

A) Ibn Xakim B) Xorun ib Xoshim S) Muqanna   D) Qutayba ibn Muslim

2.Nima sababdan Arablar  yurtimizni  osonlik  bilan  bosib  olganlar ?

A) chunki  vatanimiz xududida yagona  qudratli  davlat  yo’q edi.

B) ko’plab vatan xoinlarining  xiyonati  tufayli

S) Arablar qo’shini  kuchli bo’lganligi  uchun    D) B va S

3.Arablar qaysi yili yurtimizda  o’z  xukmronligini  o’rnatgan

edilar ?  A) 715-yil        B) 769-yil    S)  783-yil        D) 720-yil

4. Nima sababdan yurtimizda Arablarga qarshi  xalq  qo’zg’olonlari  avj  olib  ketgan ? A)maxalliy axolidan olinadigan  soliqlar miqdorini  oshirganlari  uchun

B) eng yaxshi yerlar ko’chib kelgan  arablarga olib berilganligi  uchun 

S)Arablar  o’zlarini maxalliyaxolidan ustunqo’yganligi  uchun  D) A,B,S

5. Arablarga qarshi Muqanna  boshchiligidagi  qo’zg’olon qaysi 

yili  boshlangan ?  A) 715-yil  B) 769-yil  S)  783-yil   D) 720-yil

6. Arab zulmiga qarshi movaraunaxrda ko’tarilgan qo’zg’alonga boshchilik qilgan Muqannaning asl ismi nima ?

A) Ibn Xakim  B) Xorun ib Xoshim S) Xoshim ibn Xakim  D) ibn Xusayin

7. Muqanna boshchiligidagi qo’zg’alon tarixda qanday nom bilan qolgan ?

A) oq kiyimlilar qo’z’golni   B) qizil kiyimlilar qo’z’golni

S) sariq kiyimlilar qo’z’golni   D) yashil kiyimlilar qo’z’golni

8. Muqanna boshchiligidagi qo’zg’alon qaysi yilgacha  davom etgan ?

A) 715-yil     B) 769-yil   S)  783-yil     D) 720-yil

9.Muqanna boshchiligidagi xalq qo’zg’olonida Qashqadaryo voxasidagi qo’zg’olonchilarning asosiy tayanchi  bo’lgan qal’a nomi nima edi ?

A) Vardonze qal’asi    B) Som qal’asi   S) Kat  qal’asi   D) Ichan  qal’a

10. Dushmanga asir tushishni istamagan va chorasiz qolgan Muqanna qay tariqa xalok bo’ldi ? A) dushman bilan bo’lgan jangda  B) xiyonat  tufayli

S) o’zini yonib turgan olovga tashlab D) dushman uloqtirgan nayzadan

 

34-mavzu “ Jaloliddin Manguberdi ”

1.Mo’g’ilistonda “Yakka mo’g’ul ulusi”  qaysi yili tashkil topdi ?

A) 1206-yil   B) 1207-yil  S)  1208-yil   D) 1209-yil

2. “Yakka mo’g’ul ulusi” ning  xukmdori kim edi ?

A) Chingizxon   B) Timuchin   S) Jaloliddin  D) A va B

3. Chingizxon davlati chegaralari O’rta Osiyodagi qaysi sulola chegaralarigacha yetib kelgan edi ?

A) Xorazmshoxlar   B) Temuriylar  S) Shayboniylar  D) G’aznaviylar

4.Chingizxonning maqsadi nima edi ? A) Xorazmshoxlar davlatini qulatish 

B) Osiyoda yakka xukmron boish  S) Butun dunyoga xukmron bo’lsh D) A va B

5.Chingizxon qaysi yili Xorazmshoxlar davlatiga yurish boshladi ?

A)1217-yili B) 1218-yili S) 1219-yili D) 1220-yili 

6.Chingizxon bosqini arafasida Xorazmshoxlar davlati xukmdori kim edi ?

A) Jaloliddin Manguberdi     B) Alouddin Muhammad

S) Temur Malik    D) Chig’atoyxon

7.Mo’g’ul bosqinchilariga qaysi shaxar axolisi qattiq qarshilik  ko’rsatdilar ?

A) Xorazm  B) Samarqand  S) Urganch   D) Buxoro

8.Urganch qamalida mo’g’ullarga qarshi kurashda ishtirok etgan buyuk alloma kim edi ?   A) Al Farg’oniy    B) Najimmiddin Kubro 

S) Imom Buxoriy   D) Alisher Navoiy

9. Mo’gullarga qarshi kurashda “ Yo Vatan-yo sharofatli  o’lim” degan so’zlarni kim aytgan edi ?

A) Temur Malik B) Jaloliddin Manguberdi    

S) Alouddin Muhammad      D)  Najimmiddin Kubro 

10. Jalloliddin Manguberdi qaysi yillarda yashab o’tgan ?

A)1198-1231   B)1200-1232   S) 1202-1238   D)1210-1245

11.Taxt vorisi Jalloliddin Manguberdi Xorazmshox Alouddin Muhammadning………..?  A) Ikkinchi  o’g’li edi  B) katta o’g’li edi

S) uchinchi o’g’li edi   D) to’rtinchi o’g’li edi  

12.1221-yilda Jaloliddin qaysi qal’ani qamal qilib turgan mo’g’ullar qo’shinini mag’lub qildi ? A) Som qal’asini  B) Valiyon qal’asini 

S) Xo’jand qal’asini  D) Samarqand qal’asini

13.Chingizxon Jaloliddinga qarshi qancha qo’shin yubordi ?

A) 30 ming  B) 35 ming  S) 40 ming   D) 45 ming

14. Jaloliddin, Chingizxon jo’natgan qo’shinni qayerda mag’lub

etdi ?  A) G’azna yaqinidagi Parvon vodiysida

B)  Sind daryosi bo’yida   S) Valiyon qal’asi yonida 

D) Xo’jand shaxrida

15.Jaloliddin va Chingizxon boshliq qo’shinlar o’rtasidagi xal qiluvchi jang qayerda bo’ldi ?

A) G’azna yaqinidagi Parvon vodiysida

B)  Sind daryosi bo’yida   S) Valiyon qal’asi yonida 

D) Xo’jand shaxrida

16. Jaloliddin va Chingizxon boshliq qo’shinlar o’rtasidagi xal qiluvchi jang qachon  bo’ldi ?

A) 1221-yil 24-26-noyabrda   B) 1221-yil 20-21-noyabrda

S) 1221-yil 13-15-noyabrda    D) 1221-yil 18-19-noyabrda

17.Jaloliddin Manguberdi 1231-yil xozirgi qaysi davlat xududida xalok bo’ldi ?

A) Afg’oniston  B) Ozarbayjon  S) Turkmaniston  D) Armaniston

18.  Yurtboshimiz tashsabbusi bilan 1999-yilda Jaloliddin Manguberdining necha yilligi nishonlandi ?

A) 600 yilligi  B) 650 yilligi    S) 700 yilligi   D)  800 yilligi

19. “Jaloliddin Manguberdi” ordeni qaysi yili tasis etildi ?

A) 1999-yil  B) 2000-yil   S) 2002-yil   D) 2005-yil

20. Quydagilardan qaysi biri xozirgi Afg’oniston xududidagi qadimiy shaxar xisoblanadi ? A) Valiyon    B) Parvon   S) Sind   D) Urganch

21. Quydagilardan qaysi biri xozirgi Afg’oniston xududidagi qadimiy shaxarcha xisoblanadi ? A)Valiyon  B) Parvon  S) Sind  D) Urganch

22. Quydagilardan qaysi biri xozirgi Pokistonning shimolidan oqib o’tuvchi katta daryo xisoblanadi ?

A) Valiyon    B) Parvon   S) Sind   D) Urganch

 

35-mavzu “Amir Temur va uning davlati ”

1.Amir Temur qachon tug;ilgan ?

A) 1335-yil 9-aprel B) 1336-yil 9-aprel S) 1337-yil 9-aprel

D) 1338-yil 9-aprel 

2. Amir Temur qaysi qishloqda tug’ilgan ?

A) Torobda  B) Xo’ja  Ilg’orda  S) Qaznoqda  D) O’trorda

3.Amir Temurning otasini ismi nima ?

A) Amir Tarag’ay  Baxodir   B) Amiri Barqul 

S) Amir Xusayn       D) Amir Boyazid

4. Amir Temurning bolaligi qaysi sharda o’tdi ?

A) Keshda  B) Xo’jandda   S) Buxoroda  D) Termizda

5.Amir Temur necha yoshidan ilm olish,  chavandozlik  va ov qilishga kirishdi ? A) 5 yosh  B) 6 yosh S) 7 yosh D) 8 yosh

6. Amir Temur kimdan saboq oldi  ?

A)  shayx Shamsiddin Kuloldan   B) Onasidan

S) Otasidan  D) Sayid Barakadan

7.Takina Moxinbegim Amir Temurga kim edi ?

A) Xolasi  B) Onasi  D) Enagasi  D) Opasi

8.Amir Temur necha  yoshida otasining  butun mulkini  mustaqil boshqara  boshlagan edi ?

A)15 yosh  B)16 yosh S) 17 yosh D) 18 yosh

9.Amir Temurning  o’smirlik davrilarida Vatanimiz xududi qanday nomlanar edi ?  A) Chig’atoy ulusi  B) O’zbek ulusi 

S) Mo’g’ul  ulusi  D) Oltin O’rda

10.Qaysi davrda Chig’atoy ulusida xokimyat uchun kurash nixoyatda kuchaydi ?   A) XIV asr o’rtalarida  B) XIV asr boshida

S) XV asrda  D) XV asr oxirida

11.Amir Temur qachon Movaraunaxr xukmdori bo’ldi ?

A) 1370-yilning  9- aprelida B)1371-yilning  9- aprelida

S) 1372-yilning  7- aprelida D) 1369-yilning  5- aprelida

12.Amir Temurga  kim oily xokimyat ramzi bo’lgan katta nog’ora va bayroq bergan edi ?  A)  shayx Shamsiddin Kulol   B) Onasi

S) Otasi  D) Sayid Baraka                                                           13.

13. Amir Temur Oltin O’rda xoni To’xtamishxonni qaysi yili butunlay mag’lub etdi ?  A) 1389-yil  B) 1391-yil  S) 1395-yil  D) 1398-yil

14. Amir Temurning To’xtamish ustidan qozongan g’alabasi qaysi davlatni mo’g’ullar zulmidan ozod bo’lishi tezlashtirdi ?

A) Rossiyaning  B) Fransiyaning  S) Turkiyaning  D) Misrni

15. Amir Temur Turkiya sultoni Boyazidni qaysi yili  qaysi mag’lub etdi ? 

A) 1389-yil  B) 1391-yil  S) 1395-yil  D) 1402-yil

16. Amir Temur Turkiya sultoni Boyazidni  mag’lub etgan qaysi davlatlar uni tabriklab elchilar jonatishgan edi ? A)Fransiya  B)Ispaniya  D)Germaniya D)A,B

17.  YUNESKO ning qarori bilan Amir Temurning 660 yiligi yurtimizda qachon nishonlandi ?  A) 1992-yil  B) 1993-yil  S) 1994-yil D) 1996-yil

18.Mustaqillik yillarida yurtimizning qaysi shaxarlarida Amir Temurning xaykali o’rnatildi ? A) Toshkentda  B) Samarqandda S) Shaxrisabzda D) A,B,S

19.Anqara shaxri xozirgi qaysi davlatning  poytaxti xisoblanadi ?

A) Rossiyaning  B) Fransiyaning  S) Turkiyaning  D) Misrni

 

36-mavzu “ Temuriylar  davri madaniyati ”.

1.Amir Temur qaysi shaxarni dunyoning go’zal shaxarlaridan biriga aylantirishga qaror qildi ? A) Samarqand  B) Buxoro  S) Xorazm  D) Termiz

2.Amir Temur Samarqandni obodonlashtirishni qaysi ishdan boshladi ?

A) daraxtlar ekishdan  B) mudofa devorlari qurilishidan

S) binolar qurishdan  D) ariqlar qazishdan

3.Samarqand shaxriga nechta darvoza orqali kiriladigan bo’ldi? 

A) 5 ta  B) 6 ta  S) 7 ta  D) 8 ta

4.Samarqand shaxriga qaysi daryo orqali suv keltiriadigan bo’ldi ?

A) Amudaryo  B) Sirdaryo   S) Zarafshon  D) Qoradaryo

5. Amir Temur Samarqandda o’zi uchun qurdirgan  qarorgoxi nomi qaysi javobda berilgan ? A) Bibixonim   B) Sayyid Baraka  S) Ko’ksaroy D) Bo’stonsaroy

6. Bibixonim ya’ni Saroymulkxonim Amir temurga kim edi ?

A) onasi  B) opasi  S) rafiqasi  D) xolasi

7.Amir Temurning suyukli nabirasi Muhammad Sulton qaysi yili vafot etgan edi ?   A) 1389-yil  B) 1391-yil  S) 1395-yil  D) 1403-yil

8.Amir Temur qaysi yili vafot etdi ?   A)1405-y  B)1391-y  S)1395-y  D)1402-y

9.Amir Temur Samarqandning qayeriga dafn etildi ?

A) Ko’ksaroyga  B) Go’ri Amir Maqbarasiga 

S) Bostonsaroyga  D) Bibixonim  masjidi xovlisiga

10. Go’ri Amir Maqbarasiga  kimlar dafn  etilgan ?

A) Amir Temur va uning o’g’illari  Umarshayx,Mironshox,Shoxrux 

B) Amir Temurning nabirasi Mirzo Ulug’bek va  piri Sayid Baraka

S) Shayboniyxon, Mirzo Bobur,Alisher Navoiy   D) A va B  

11.Amir Temur Samarqandda barpo etdirgan bog’lar orasida eng mashxuri  qaysi edi ? A) Bog’i Dilkusho  B) Bog’i shamol  S) Bog’i nav  D) Bog’i baland

12. Ispaniya elchisi Klavixo qaysi yili Samarqandga kelgan edi ?

A) 1405-yil  B) 1391-yil  S) 1395-yil  D) 1404-yil

13.Amir Temur Turkiston shaxrida qaysi alloma qabri ustiga maqbara qurdirgan edi ?  A)Imom Buxoriy B)Axmad Yassaviy  S)Imom Moturudiy  D)At Termiziy

14. Qaysi alloma  1441-1405-yillarda yashab ijod etgan ?

A) Alisher Navoiy    B) Kamoliiddin Bexzod

S) Baxouddin Naqshband   D)Abduraxmon Jomiy

15. 4 yoshida maktabga brogan .10-12 yoshida she’rlar yoza boshlagan. Yuqorida gap qaysi alloma xaqida ketyapti ? A) Alisher Navoiy  B) Kamoliiddin Bexzod

S) Baxouddin Naqshband   D)Abduraxmon Jomiy

16.Alisher forsiy tildagi she’rlarini qanday taxallus bilan yozar edi ?

A) Navoiy  B) Foniy  S) Binoiy  D) Navo

17.Quydagi olimlardan qaysi biri rassom bo’lgan va 1455-1535- yillarda yashab ijod etgan ?  A)Mirzo Ulug’bek  B)Kamoliiddin Bexzod

S) Baxouddin Naqshband    D) Ali Qushchi

18.Quydagi asarlardan qaysi biri Sharafiddin ali Yazdiy qalamiga mansub ?   

A)  Zafarnoma   B)Solomon va Absol  S) Bo’ston       D)Temurnoma

19.Quydagi asarlardan qaysi biri Abdurahmon Jomiy qalamiga

mansub ? A)Zafarnoma B) Solomon va Absol  S) Bo’ston   D)Temurnoma

20.Quydagi asarlardan qaysi biri Shayx Sa’diy qalamiga mansub ?

A)  Zafarnoma   B) Solomon va Absol  S) Bo’ston       D)Temurnoma

21.Quydagi asarlardan qaysi biri Xotifiyning qalamiga mansub ?

A)  Zafarnoma   B) Solomon va Absol  S) Bo’ston       D)Temurnoma

22.Yurtimizda qaysi yili YUNESKO xomoyligida Bekzod tavalludining 545 yilligi nishonlandi ? A) 2000-yil  B) 2004-yil  S) 1994-yil D) 1996-yil

 

37-mavzu “ O’zbekistondagi eng qadimiy tarixiy shaxarlar ”.

1.  Yurtimizda 2007-yilda qaysi shaxarning 2750 yilligi nishonlangan edi ?

 A) Samarqand  B) Buxoro  S) Xiva D) Termiz

2. So’g’d yozma manbalarida Samarqand qanday nom bilan uchraydi ?

A) Marokanda  B) Smaraqand  S) Naxshab    D) Novtak

3.Gretsiya tarixchilari asarlarida Samarqand qanday nom bilan uchraydi ? 

A) Marokanda  B) Smaraqand  S) Naxshab    D) Novtak

4. Qaysi davrdan  Samarqand shaxri So’g’d davlatining poytaxti

bo’lgan ? A) Mil avv IV  B)Mil avv  VII  S) Mil avv V  D) Mil avv VI

5.Bugungi kunda Samarqanda nechta tarixiy-me’moriy yodgorliklar bor? A)50 dan ortiq   B)60 dan ortiq  S)70 dan ortiq  D)80 dan ortiq

6. Samarqand shaxri qaysi  yili YUNESKO qarori bilan jaxon me’rosi  ro’yxatiga kiritldi ? A)2001   B)2004   S)2005  D)2007

7.Qaysi shaxarning 2500 yilligi 1997-yilda nishonlandi ?

 A) Samarqand   B) Buxoro  S) Xiva D) Termiz

8.  Buxoro shaxrining nomi qanday ma’noni anglatadi ?

A) tangri jamoli  B)obod yurt  S)katta shaxar  D) qal’a

9.Buxoro qaysi davrlarda mamlakat poytaxti maqomiga ega bo’lgan ?

A) IX asrda  B) X asrda  S) XVI asrdan  D) A,B,S

10.Bugungi kunda Buxoroda qancha tarixiy ,me’moriy yodgorlklar saqlanib qolgan ? A) 90 dan ortiq   B) 150 dan ortiq 

S) 100 dan ortiq  D) 80 dan ortiq

11.Minorayi Kalon,Mir Arab madrasasi qaysi shaxarda joylashgan ?

A) Samarqand   B) Buxoro  S) Xiva D) Termiz

12. Buxoro madaniy markazi qancha xududni egallagan ?

A) 100 gk   B) 107 gk  S) 120 gk  D) 115 gk

13. Buxoro madaniy markazida “ Ko’hna va boqiy Buxoro” monumenti qaysi yili o’rnatildi ?

 A) 2001-yil  B) 2004-yil  S) 2005-yil D) 2010-yil

14. 1997-yilda Xiva shaxrining necha yilligi nishonlandi ?

A) 2000 yilligi  B) 2500 yilligi  S) 2750 yilligi D) 2100 yilligi

15.”Ming gumbaz shaxri” iborasi qaysi shaxar xaqida?

A) Samarqand  B) Buxoro  S) Xiva D) Termiz

16.Xivadagi Ichan qal’a to’laligacha saqlanib qolgan yagonashaxar bo’lgani uchun qaysi yildan boshlab qo’riqxona shaxar deb e’lon qilingan edi ? A) 1967-yil  B) 1947-yil  S) 1957-yil D) 1977-yil

17.Xiva shaxri qaysi davrdan Xiva xonligining poytaxtiga aylandi ?

A) XV asrdan  B) XVI asr oxiridan  S) XVII asr boshlaridan

D) XVII asrdan

18. Xiva shaxri qaysi  yildan Jaxon me’rosi  ro’yxatiga kiritildi  ?

A) 1967-yil  B) 1947-yil  S) 1990-yil D) 1977-yil

19. Xiva shaxri qaysi yilgacha Xiva xonligining poytaxti bo’lgan ?

A) 1967-yil  B) 1920-yil  S) 1990-yil D) 1977-yil

20.Qaysi shaxarning nomi dastlab Naxshab,keyinroq Novnak, Nasaf nomlari bilan atalgan ? A) Samarqand   B) Qarshi S) Xiva D) Termiz

21. Qarshi  nomi qaysi davrdan boshlab ishlatilgan ?

A) XIV asrdan  B) XVI asr oxiridan  S) XVII asr boshlaridan

D) XVII asrdan

22. Qarshi  so’zining  ma’nosi  nima  ?

A) saroy  B) qasr   S) o’lka  D) A va B

23.Qarshi shaxrining 2700 yilligi qaysi yili nishonlandi ?

A) 2006-yil  B) 2004-yil  S) 2005-yil D) 2007-yil

24. Termiz shaxrining 2500 yilligi  qachon nishonlandi ?

 A) 2001-yil  B) 2002-yil  S) 2005-yil D) 2010-yil

25.O’limlar qaysi shaxarning ma’nosi maysazor,o’tloq degan ma’nolarni bildirishini taxmin qilishadi ?

A) Marg’ilon   B) Qarshi  S) Xiva D) Termiz

26.Marg’ilon atlasi qaysi davlatlarda xaridorgir edi ?

A) Misr, Eron,Gretsiya,Qashg’ar B) Xitoy,Xindiston,Suriya 

S) Arabiston,Turkiya, Yaponiya  D) barcha javoblar to’g’ri

27. 2007-yilda Marg’ilon shaxrining necha yilligi nishonlangan edi ?

A) 2000 yilligi  B) 2500 yilligi  S) 2750 yilligi D) 2100 yilligi

                                                                                

38-mavzu .  Toshkent  2200  yoshda.

1.Arxeolog olimar Toshkent  shaxrining  qadimgi  ornini qayerdan  topganlar ?  A)xozirgi  temir  yo’l vokzali yaqinidan   B) Salar  kanali  soxilidan  S) xozirgi  chorus  maydonidan   D) A va B

2.Toshkentning  dastlabki  o’rni  tarixga  qanday  nom  bilan  kirgan ?

A) Ming  o’rik   B) Ming  o’ruk  tepa   S) Choch   D) A va B

3. Qaysi davrda Toshkent  viloyat  markazga aylantirilgan  ?

A) V asrda  B) VI asrda   S) VII asrda   D) VIII asrda

4.Milodning dastlabki asrlariga oid  Xitoy manbalarida Toshkent qanday nom  bilan tilga olingan ?  A) Chi    B) Shi    S) Chu   D) Shu

5.Xitoy manbalarida Toshkentning  atamasi qanday ma’noni

anglatgan  ?

A) tosh shaxar   B) ming gumbaz shaxri  S) katta shaxar  D) B va S

6.Bobomiz Abu Rayxon Beruniny qaysi asarida Toshkent atamasini ishlatgan edi ?   A)Xindiston  B)Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar  S) Al-Jabr          D) Tib qonunlari  

7.Arablar O’rta osiyoni bosib olgacha ular tomonidan  Toshkent qanday nomlar  bilan   atalgan ? A)Shosh , Shoshkent   B) Madinat ash-Shosh  S)Binkat   D) A,B ,S   

8. Toshkent shaxri ark va shaxriston qismlarga ajratilgach, ark qismida  qanday binolar joylashgan edi ?

A)xukmdor saroyi  B)Ibodatxona  S)xunarmandlar rastalari  D)A,B

                                                                                                      14.

9.Toshkent shaxrining amaldorlar yashaydigan qismi qanday nomlangan ? 

 A) shaxriston  B) rabot  S) ark   D) maydon

10. Toshkent shaxrining xunarmandlar yashaydigan qismi qanday nomlangan ?   A) shaxriston  B) rabot  S) ark   D) maydon

11.Nima sababdan Toshkent shaxrida xunarmandchilikning  turli  soxalari taraqqiy etgan edi ?  A) shaxar axolisi ko’pligi uchun 

B) shaxar  xalqaro savdo yo’lida joylashgani uchun

S) shaxarda xunarmandlar yetishmagani uchun  D) A va S

12.Qaysi  yildan boshlab Toshkent shaxri O’zbekistonimiz  poytaxti  xisoblanadi ?  A) 1993-yil  B) 1989-yil  S) 1991-yil D) 1992-yil

13. Toshkentning  poytaxtlik maqomi konstitutsiyamizning nechanchi  moddasida qayd  etib  qo’yilgan ?  A) 3   B) 4   S) 5   D) 6

14. Toshkentda Amir Temur xiyobonining  quyosh chiqish tomonida “O’zbekiston” xalqaro  anjumanlar  saroyi  qaysi  yili  qurildi ?

A) 2006-yil  B) 2004-yil  S) 2009-yil D) 2007-yil

15. YUNESKO qarori bilan Toshkentning   2200  yilligi  qaysi  yili  nishonlandi ?  A) 2006-yil  B) 2004-yil  S) 2009-yil D) 2007-yil

16. Prezidentimiz farmoni  bilan Toshkent  shaxri  qanday  o’rden  bilan  mukofatlandi ? A) Mustaqillik   B) Do’stlik   S) Jasorat   D) Shuxrat  

17. “ Tarixi  boy,  buguni  go’zal,kelajagi  buyuk  shaxar” ushbu so’zlarni  kim  aytgan ?  A)Islom Karimov B)Said  Axmad   S)O’tkir  Xoshimov D) Fitrat

 

39-mavzu .  O’zbekistoning tarixiy me’moriy  obidalari.

1.Arxeologlar  topgan qadimgi Xorazm madaniyati obidalaridan bo’lgan Qo’yqirilganqal’a  xozirgi qaysi respublika xududidan  topilgan edi ?

A) Turkmaniston  B) Qoraqalpog’iston   S) Tojikiston  D) Qirg’iziston

2. Qo’yqirilganqal’a qanday qismlardan iborat xolda  topilgan ?

A)Zardushtiylik ibodatxonasi  B) qishloq xarobasi  S) savdo rastalari  D) A va B

3. Qo’yqirilganqal’a obidasi qaysi davrlarda mavjud  bo’lgan ?

A) mil avv V va milodiy V asrlarda   B) mil avv IV va milodiy IV asrlarda   

S) mil avv VI va milodiy VI asrlarda    D) mil avv III va milodiy III asrlarda 

4. Qo’yqirilganqal’a obidasi necha yil davomida  mavjud  bo’lgan ?

A) 700 yil  B) 800 yil   S)  1000 yil   D) A va B

5. Qo’yqirilganqal’a obidasi ikki qavatli bo’lib qanday shaklda  qurilgan ?

A) aylana  B) to’rt burchak  S) uch burchak  D) slindrsimon

6. Qo’yqirilganqal’a obidasining balandligi  necha metr  bo’lgan ? 

A) 9 m   B) 9,5  m  S)  10 m   D) 10,5  m

7.Xorazmning  qaysi  obidasi milodning II-III asrlarida qurilgan vaVI asrgacha  mavjud  bo’lgan ? A)Qo’yqirilganqal’a  B)Tuproq qal’a  S)Ko’zaliqir  D)A,B

8. Qaysi davrlarda Xorazm xukmdorlari qarorgoxi Tuproqqalada  joylashgan ?

A) III asrda  B) IV asrda   S) V asrda  D) A va B

9.  Tuproqqal’a saroyida  qanday  xonalar mavjud  bo’lgan ?

A) shoxlar xonasi  B) g’alaba xonasi  S) askarlar  xonasi  D)  A,B,S

10. Tuproqqal’aning  qaysi xonasidagi xaykallar shox ajdodlarining  iloxiylashtirilganligini  aks  etdirgan ?

A)shoxlar xonasi B)g’alaba xonasi  S)askarlar xonasi  D)mulozimlar xonasi

11. Tuproqqal’aning  qaysi xonasidagi xaykallar baland qilib ishlangan va shoxning  shon shavkatini  ifodalagan ?

A)shoxlar xonasi  B)g’alaba xonasi  S)askarlar xonasi D)mulozimlar  xonasi

12. Tuproqqal’aning  qaysi xonasida shoxning xaykallari ulkan .askarlar xaykali  esa kichikroq xajmda tasvirlangan ?  A) shoxlar xonasi  B) g’alaba xonasi 

S) askarlar  xonasi  D) mulozimlar  xonasi

13. Tuproqqal’adagi  Arkning  balandligi necha metr edi ?

A) 15  m  B)  20  m   S) 25 m   D)  30 m

14. Tuproqqal’a saroyidagi  arxivdan qanday  buyumlar  topilgan ?

A) mol  terisi  B) yog’och taxtachalarga yozilgan 100 dan ortiq xujjatlar 

S)  kiyim kechaklar  D) A va B

15.Qaysi  shaxarga  mil avv VIII asr o’rtalarida asos  solingan ?

A) Qo’yqirilganqal’a  B) Tuproq qal’a  S) Ko’zaliqir  D) Afrosiyob

16. Afrosiyob shaxri  xozirgi qaysi shaxar  xarobasi xisoblanadi ?

A) Farg’ona  B) Xorazm  S) Samarqand  D) Buxoro

17.Afrosiyob shaxri dastlab qaysi  shox  tomonidan  vayron etilgan edi ?

A) Makedoniyalik Aleksandr  B) Kir II  S) Doro I  D) B,S

18.Afrosiyob shaxri qaysi davrda mo’gullar  tomonidan vayron  etilgan edi ?

A)XI asrda  B) XII asrda  S) XIII asrda   D) XIV asrda

19. Ismoil Somoniy maqbarasi qaysi davrlar oralig’ida qurilgan ?

A) IX-X asrlar  B) X-XI asrlar  S) XI –XII asrlar   D) XII-XIII asrlar

20.Ismoil Somoniy maqbarasi  qaysi shaxarda  qurilgan ?

A) Samarqand  B) Buxoro  S) Xorazm  D) Toshkent

21. Movaraunaxr xukmdori Arslonxon qaysi yili Minorayi Kalonni qurdirtirgan ?

A)1117-yilda  B) 1127-yilda S) 1137-yilda  D) 1147-yilda

22.Minorayi Kalonning poydevori yer satxidan necha metr chuqurlikda barpo etilgan ? A) 9 m   B) 9,5  m  S)  10 m   D) 10,5  m

23. Minorayi Kalon qanday qurilish materiallaridan  barpo  etilgan ?

A) Tosh va maxsus qorishma  B) Pishgan g’isht S) yog’och   D) A va B

24. Minorayi Kalonning balandligi necha metr ?

A) 30 m  B) 40 m  S) 50 m  D) 60 m

25.Minorayi Kalon  tepasiga nechta aylanma zina orqali  chiqilgan ?  A) 100 ta  B) 104 ta   S) 110 ta   D) 120 ta

26. Minorayi Kalon qaysi shaxarda barpo  etilgan ?

A) Samarqand  B) Buxoro  S) Xorazm  D) Toshkent

27.Samarqandning  Registon maydonida qaysi me’moriy  yodgorliklar  bor ?  A) Ulug’bek  madrasasi  B) Sherdor madrasasi

S) Tillakori madrasasi   D) A,B  va S

28.Registondagi  qaysi madrasa XV asrda qurilgan ?

A) Ulug’bek  madrasasi  B) Sherdor madrasasi

S) Tillakori madrasasi   D) B  va S

29. Registondagi  qaysi madrasa XVII asrda  Samarqand  xokimi Yalangto’sh  Baxodir  tomonidan qurdirilgan ?

A) Ulug’bek  madrasasi  B) Sherdor madrasasi

S) Tillakori madrasasi   D)  B  va  S

30. Registondagi  qaysi madrasa xovlisining atrofi  ikki qavatli  xujralar  bilan o’ralgan ?

A) Ulug’bek  madrasasi  B) Sherdor madrasasi

S) Tillakori madrasasi   D) B  va S

31.Qaysi obida Amir Temur tomonidan qurdirilgan va xozirgi Qashqadaryo viloyatining  Shaxrisabs shaxrida joylashgan ?

A) Oqsaroy  B) Minorayi Kalon   S) Ichan qal’a D) Tuproqqal’a

32.O’qsaroyning  balandligi necha metr ?

A) 30 m  B) 40 m  S) 50 m  D) 60 m

33.Oqsaroy  peshtoqiga qanday  suratlar tasviri  tushirilgan ?

A)Quyosh  B) Arslon  S) saltanat ravzi bo’lgan uch xalqa D) A,B,S

34. O’qsaroyning  eng  noyob  jixati qaysi ?

A) Quyosh tasviri  B) saroy  tomidagi  xovuz

S) Arslon tasviri  D)uning  balandligi

35.Ichan qal’a qaysi  shaxarning  ichki  qismi  xisoblanadi ?

A) Samarqand  B) Xiva    S) Buxoro  D) Toshkent

36.Ichanqal’ada nechta noyob tarixiy yodgorliklar bor ?

A) 34 ta  B) 44 ta  S) 54 ta  D) 64 ta

37.Qaysi yilda Ichan qal’a muzey qo’riqxona bo’lgan ?

A) 1961-yil  B) 1920-yil  S) 1990-yil D) 1977-yil

38. Ichan qal’a qaysi  yildan Jaxon me’rosi  ro’yxatiga kiritildi  ?

A) 1967-yil  B) 1947-yil  S) 1990-yil D) 1977-yil

 

40-mavzu .  Jaxonning  mumtoz tarixiy obidalari.

1.Italiyadagi Piza minorasi qaysi davrlarda  qurilgan ?

A) XII asrda  B) XIV asrda   S) XV asda  D) A va B

2.Oq marmardan ishlangan Piza minorasi necha qavat ?

A) 8 qavat   B) 9 qavat    S) 10  qavat    D) 12 qavat

3.Piza minorasi qanday shaklga ega ?

A) aylana  B) to’rt burchak  S) uch burchak  D) slindrsimon

4. Piza minorasining balandligi necha metr ?

A) 34,5 m  B) 44,5 m  S) 54,5 m  D) 64,5 m

5.Piza minorasining sirt qismi nechta belbog’ bilan o’ralgan ?

A) 3 ta  B) 4 ta   S)  5 ta   D) 6 ta

5. Piza minorasi  tepasiga nechta zinopoya orqali chiqiladi ?

A) 50 ta  B) 100 ta  S) 200 ta  D) 300 ta

6.Piza minorasi yana qanday nom bilan ataladi ?

A) qulayotgan minora  B) ulkan minora  S) marmar minora  D) B,S

7.Nima sababdan Piza minorasini qulayotgan minora deb atashadi ?

A) minora qurilgan joining bir  tomoni  cho’kishi natijasida bir tomonga og’ganligi uchun

B) minora o’zi  qulayotganga oxshatib qurilgani uchun

S) minoraning ustki  qismi qiyshiqligi uchun  D) B va S

8. O’tgan bir necha asr davomida Piza minorasining og’ish darajasi necha metrga yaqinlashdi ?  A) 5 m  B) 6 m   S) 7 m  D) 8 m

9.Keyingi 100 yil  ichida Piza minorasining og’ish darajasi necha sm ni tashkil qildi ?   A) 20 sm   B) 30 sm  S) 40 sm  D) 50 sm

10.Angliya poytaxti London shaxridagi Temza daryosi ustiga qurilgan Tauer ko’prigi muxandisi kim ?

A) G. Jons   B) A. Bell   S) A. Popov   D) J. Uatt

11. Tauer ko’prigini qurish ishlari qaysi yili yakunlangan ?

A) 1891-yil  B) 1892-yil  S) 1893-yil  D) 1894-yil

12. Tauer ko’prigi boshqa ko’priklardan nimasi bilan farq qiladi ?

A) 2 qavatligi bilan  B) 3 qavatligi bilan  S) 4 qavatligi bilan 

D)  5 qavatligi bilan

13. Tauer ko’prigining umumiy balanligi  suv ustidan necha metrni tashkil qiladi ?  A) 35 m  B) 45 m  S) 55 m  D) 65 m

14. Tauer ko’prigining minorasi tepasiga necha kishi sig;adigan lift  orqali  chiqiladi ?  A) 10 kishi   B) 20 kishi  S) 30 kishi  D) 40 kishi

15.Xindistonning Agra shaxri yaqinidagi Tojmaxal maqbarasini qaysi Boburiy xukmdor qurdirgan ?

A) Xumoyun  B) Akbar  S) Shox Jaxon  D) mirzo Komron

                                                                                                     15.

16.Toj maxal maqbarasi kimga atab qurilgan ?

A) Mumtoz mahal  B) Xonzodabegim  S) Saroymulkxonim

D) Qutlug’ Nigorxonim

17. Toj mahal maqbarasi qaysi yili qurib bitkazilgan ?

A) 1647-yil  B) 1747-yil  S) 1847-yil  D) 1897-yil

18.Fransiya poytaxti Prij shaxridagi Eyfel minorasi qanday materialdan

ishlangan ? A) yog’ochdan  B) metaldan  S) pishiq g’ishtdan  D) A va S

19.Muhandis A.Eyfel tomonidan ishlangan minora qaysi yili qurilgan ?

A) 1647-yil  B) 1747-yil  S) 1847-yil  D) 1889-yil

20.Muxandis A.Eyfel minorani nimaning ramzi sifatida qurgan edi ?

A)  XIX asr texnika yutug’i  ramzi sifatida

B) Fransiya qudrati yutug’i  sifatida

S) muxandislik yutug’i   sifatida    D) B va S

21.Eyfel minorasining balandligi necha metr ?

A) 100 m  B) 200 m  S) 300 m  D) 400 m

22. Eyfel minorasining o’g’irligi necha tonna ?

A) 5 ming   B) 7 ming  S) 9 ming   D) 12 ming

23. Eyfel minorasining quyi pastki qismi qanday  ko’rinishga ega ?   

A)kvadrat piramida  B) kvadrat aylana  S) ucburchak D) slindsimon

24. Eyfel minorasining og’ish darajasi kuchli shamol turganda necha metrni tashkil qiladi ? A) 10 m  B) 15  m  S) 20 m  D) 25  m

25.Ozodlik xaykali AQSH ning qaysi shaxrida joylashgan ?

A) Chikago  B) Nyu York  S) Kaliforniga  D) Las Vegas

26.Ozodlik xaykalini qaysi  xaykaltarosh yaratgan ?

A) Mikelanjelo  B)F.Bartoldi  S) G. Jons     D) K. Bell

27. Ozodlik xaykalining og’irligi qancha ?

A) 113 tonna   B) 103 tonna  S) 120 tonna  D) 100 tonna

28. Ozodlik xaykalining balandligi necha metr ?

A) 35 m  B) 46 m  S) 56 m  D) 66 m

29. Ozodlik xaykalining tagkursisi bilan xisoblanganda uning uzunligi  necha metr ? A)73  m  B)  83  m  S)  93 m   D) 103 m

30. Ozodlik xaykali qaysi yili tayyor bo’lgan ?

A) 1647-yil  B) 1747-yil  S) 1847-yil  D) 1886-yil

31.Ozodlik xaykalining  ochilish marosimi qachon  o’tkazilgan ?

A) 1647-yil  28-oktayabr   B) 1747-yil 28-oktayabr 

S) 1847-yil  28-oktayabr  D) 1886-yil   28-oktayabr

32.Amerka Qo’shma shtatlari qaysi yili tashkil  topgan edi ?

A) 1647-yil  B) 1776-yil  S) 1847-yil  D) 1886-yil

33. Ozodlik xaykalimabudasi boshiga kiydirilgan tojdan taraluvchi  7  nur  nimani  bildiradi ? A) 7 dengiz va 7 qit’ani  B) AQSH qudratini 

S) Vatanni sevishga  chorlovni   S) S va D

 

41-mavzu .  1-Jaxon  urushi .

1.Insoniyat  bugungi kungacha nechta jaxon urushini boshdan kechirgan ?    

A) 1  ta   B) 2 ta   S) 3 ta   D) 4 ta

2.Birinchi jaxon urushi qaysi yillarda bo’lib o’tgan ?

A) 1914-1918   B) 1915-1916   S) 1917-1920  D) 1920-1925

3.Birinchi jaxon urushining maqsadi nima edi ?

A) xalqlarga zulm o’tkazish  B) dunyoni qayta bo’lib olish

S) boylik to’plash  D) yangi zavodlar qurish

4.1-jaxon urushida Yevropa davlatlari necha guruxga bo’lingan edi ?  

A) 1 ta  B) 2 ta  S) 3 ta  D) 4 ta

5.1-jaxon urushida urush olib borgan davlatlarning birinchi iitfoqi yani “Uchlar itifoqiga”  qaysi davlatlar kirgan ?  A) Germaniya ,Italiya,Avstriya-Vengriya

B)Rossiya,Germaniya,Angliya  S) Rossiya,Angliya Fransiya

D) Fransiya ,Italiya,Angliya

6.1-jaxon urushida urush olib borgan davlatlarning ikkinchi ittifoq yani Antanta tarkibiga qaysi davlatlar kirgan ?  A) Germaniya ,Italiya,Avstriya-Vengriya            B)Rossiya,Germaniya,Angliya   S) Rossiya,Angliya Fransiya

D) Fransiya ,Italiya,Angliya

7.1-jaxon urushi qaysi voqeya bilan boshlandi ?

A)  Avstriya-Vengriyaning Serbiyaga xujumi bilan

B)  Gerrmaniyaning Rossiyaga xujumi bilan

S)  Italiyaning Serbiyaga xujumi bilan D)   Fransiyaning Italiyaga xujumi bilan

8.1-jaxon urushida dunyoning nechta davlati qatnashdi ?

A)15 ta  B) 24 ta  S) 25 ta  D) 34 ta

9.Urush davomida Atnanta ittifoqi ,Uchlar ittifoqi tarkibidagi qaysi davlatni o’z tomoniga og’dirib oldi ?  A)Avstriya-Vengriya  B)Italiya 

 S)Germaniya  D) Turkiya

10.1-jaxon urushi janglarida qanday yangi qurollar  qo’llanildi ?

A) suv osti kemasi  B) xlorli gaz   S) tanklar  D) A,B va S

11. 1-jaxon urushi tufayli  cho’ktirib yuborilgan “Luzitaniya” kemasida qancha  yo’lovchi bor edi ? A) 1000 ta   B) 2000 ta   S) 3000 ta   D) 4000 ta

12.1-jaxon urushi natijasida……..?

A) Germaniya imperatori   taxtdan voz kechdi va chet elga qochib ketdi

B) 10 million kishi xalok bo’ldi  S) 20 milion kishi yarador va mayib-majrux bo’lib qoldi    D) barcha javoblar to’g’ri

13. 1-jaxon urushi natijasida qaysi imperiyalar parchalanib ketdi ?

A) Rossiya,Italiya , Angliya  B)Fransiya,Avstriya-Vengriya,Angliya

S)Turkiya,Angliya,Rossiya  D) Germaniya, Avstriya-Vengriya,Turkiya

 

42-mavzu .  1-Jaxon  urushi va Turkiston.

1.Nima sababdan Turkiston o’lkasiga 1-jaxon urushi  ta’sir

ko’rsatdi ?

A) chunki  Turkiston podsho Rossiyasining  mustamlakasi edi

B)Turkiston axolisi xam urushda ishtirok  etishni  xoxlagan edi

S) Turkiston ,urush xududlarda joylashgan edi  D) B va S

2.1916-yilda Rossiya podshosi NIkolay II farmoniga ko’ra Turkistonda…?

A)19 yoshdan 43 yoshgacha mardikorlikka safarbar etish boshlandi

B) ko’plab oilalar boquvchisidan ajrab qoladigan bo’ldi

S) qishloq  xo’jaligi inqirozga yuz tuta boshladi  D) A,B,S

3.Nima sababdan Turkiston axolisi mardikorlikka qarshi  norozilikka  yuz  tutdi ?

A) mardikorlikka asosan kambag’allarning  bolalari yuborildi.

B) mardikorlikka asosan boylarning bolalari yuborildi

S) podsho Rossiyasi mardikorlik uchun xaq to’lamadi  D) B va S

4.Mardikorlikka qarshi milliy  ozodlik qo’zg’olonining Toshkentdagi dastlabki  bosqichida qo’zg’olonchilar qaysi xududdagi politsiya maxkamasi oldiga  to’plangan edi ?

A) Beshyog’och  B) Labzak  S) Ko’kcha   D)Shayxontoxur

5.Toshkentdagi  qo’zg’olonda politsiyachilarga qarata “Bizni o’ldirsanglar ham o’g’illarimizni bermaymiz” deb kim aytgan edi ?

A) Rizvonbibi Axmadjonova   B) Nazirxo’ja Abdusalomov

S) Abdurahmon jevachi  D)  B va S

6.Toshkentdago qo’zg’olonda politsiyachilar necha nafar qo’zg’olonchii  otib tashlaganlar ?

A) 15 dan ortiq  B) 10 dan ortiq  S) 20 dan ortiq  D) 30 dan ortiq

7.Turkistonning  qaysi xududida mardikorchilikka qarshi  norozilik  keskin tus  olgan edi ?

A) Toshkentda  B) Farg’onada  S) Jizzaxda  D) Samarqanda

8.Jizzax xududidan jami necha kishi mardikorlikka jo’nashi  kerak edi ?  A) 5 ming  B) 7 ming  S) 9 ming  D) 11 ming

9.Jizzaxlikllar qo’zg’olonda qanday talab bilan  chiqqan edilar ?

A)mardikorlikka  olish  to’g’risida farmonni bekor qilish

B) mardikorlikka  olinadiganlar  ro’yxatini tuzishni  to’xtatish

S) mardikorlikka kamroq odamni  olish   D) A va B

10. Jizzaxdagi  qo’zg’olonga kim raxbarlik  qildi ?

A) Rizvonbibi Axmadjonova   B) Nazirxo’ja Abdusalomov

S) Abdurahmon jevachi  D)  B va S

11.Nima sababdan Jizzaxdagi qo’zg’olonchilar  mag’lubiyatga

uchrashdi ?  A) kuchlar  noteng  edi va tajribasizligi uchun  

B) qo’zg’olonchilar asosan mexnat qurollari bilan qurollangani uchun

S) qo’rqoqligi uchun  D) A va B

12. 1916-yilgi Turkistondagi milliy ozodlik kurashi qanday axamiyat kasb etdi ?

A) Chor Rossiyasi xukumatini ancha sarosimaga solib qo’ydi

B) Chor Rossiyasi xukumatini Turkistondagi kuch-qudrati zaiflashdi

S) mardikorlikka yuboriluvchilar soni rejadagidan ikki barobar kamaytirildi   D) barcha javoblar to’g’ri

13.Mardikorlikka Turkistondan jami necha kishi safarbar etildi ?.

A) 100 ming  B) 120 ming  S) 150 ming  D) 200 ming

14. Turkistondan mardikorlikka borganlar taqdiri qanday kechdi ?

A)ko’plari qattiq sovuq va turli kasallikardan  vafot etdi

B) bir qismi  umrbod nogiron bo’lib qaytdi

S) barchasi sovuqdan qirilib ketdi  D) A va B

15. 20 asr boshlarida Turkistonda qurol aslaxalar saqlanadiga omborxona mudiri nima deyilgan ?

A) omborchi  B) jevachi  S) mardikor  D) sarrof

 

43-mavzu .  2-Jaxon  urushi .

1.Dunyodagi  biror-bir xalqni  nasl nasabi oliy,toza, ular boshqa xalqlar  ustidan xukmronlik qilishga haqli, deb davo qiluvchi g’oya nima deyiladi ?

A) Fashizm  B) terorchilik  B) ekstrimizm  D) antifashizm

2.Fashizm g’oyasi tarafdorlari nima deyiladi ?

A) terorchilar  B) ekstrimistlar  S) fashistlar  D) bosmachilar

3.Fashizm dastlab qaysi xududda vujudga keldi ?

A) Yevropada B) Amerikada  S) Osiyoda  D) Afrikada

4.Germaniyada Fashistlar ,  qaysi  yili  xokimyatni egallagan edilar ? A) 1930  B) 1931  S) 1932  D) 1933

5.Germaniyada fashizmning asoschisi kim edi ?

A) Adolf  Gitler  B) Genrix Gimler  S) I.V.Stalin  D)A,B        16.

6. Dastlab Germaniya fashistlari  qaysi davlatga xujum qildi ?

A) Rossiyaga  B) Fransiyaga S) Polshaga  D) Angliyaga

7.Germaniya qachon Polshaga xujum qildi ?

A) 1939-yil 1-sentabr  B) 1941-yil 22-iyun

S) 1945-yil 8-may  D) 1945-yil avgust

8.Germaniyaning Polshaga xujumiga javoban qaysi davlatlar Germaniyaga urush e’lon qildilar ?  A) Rossiya va Italiya  B) Fransiya va Angliya

S) Turkiya va Ispaniya  D) AQSh va Yaponiya

9. 2- jaxon urushi qaysi davlatlarning  aybi  bilan yuz berdi ?

A) Angliya,Fransiya va Rossiya  B) Germaniya ,Italiya va Yaponiya

S) Polsha,AQSh va Ispaniya  D) Turkiya, Italiya,Rossiya

10. Nima sababli Angliya,Fransiya va sobiq SSSR 2-jaxon urushini  oldini ola bilmadilar ?  A) o’zaro qarama-qarshiliklar tufayli  B) ishonchsizliklar tufayli

S) qurol-yarog’ yetishmasligi tufayli  D)  A va B

11. Urush boshlanganch Germaniya qaysi davlatlardan tashqari deyarli  butun Yevopani zabt etdi ?  A) Angliya va sobiq SSSR  B) Italiya va Yaponiya

S) AQSh va Ispaniya  D) Turkiya va Italiya

12.Urush arfasida Germaniya qaysi davlatni taslim  bo’lishga majbur etdi ?

A) Angliya   B) Italiya  S) Fransiya   D) Turkiya

13.Germaniya sobiq SSSR davlatiga qachon xujum qildi ?

A) 1939-yil 1-sentabr  B) 1941-yil 22-iyun

S) 1945-yil 8-may  D) 1945-yil avgust

14. 2- jaxon urushida qaysi davlatlarning  birlashgan  qo’shinlari Italiyani  taslim bo’lishga  majbur etdi ?  A) AQSh va Angliya  B) Fransiya va Angliya

S) Turkiya va Ispaniya  D) AQSh va Yaponiya

15.Qaysi yili Germaniya  qo’shinlari sobiq SSSR xududidan butunlay quvib chiqarildi ?  A) 1942  B) 1939  S) 1934  D) 1944

16.Adolf Gitler qaysi yili  o’z  joniga qasd qildi ?

A) 1942  B) 1945  S) 1934  D) 1944

17.Germani qaychon ittifoqchi  davlatlar  oldida  so’zsiz  taslim  bo’ldi ?

A) 1939-yil 1-sentabr  B) 1941-yil 22-iyun

S) 1945-yil 8-may  D) 1945-yil avgust

18. Qaysi davlat 9-mayni g’alaba kuni  deb  e’lon qildi ?

A) Angliya   B) Italiya  S) sobiq SSSR   D) Turkiya

19.1945-yilning  avgust  oyida qaysi davlat, kuch qudratini namoyish etish  uchun Yaponiyaning Xerosima va Nagasaki shaxarlariga atom bombasini  tashladi ?

A) Angliya   B) Italiya  S) Fransiya   D) AQSh

20.2- jaxon urushida Yaponiyaning  so’zsiz taslim bo’lganligi xaqidagi xujjat qachon imzolandi  ?  A) 1939-yil 1-sentabr  B) 1941-yil 22-iyun

S) 1945-yil 2-sentabr  D) 1945-yil avgust

21. 2- jaxon urushida nechta davlat qatnashdi ?

A) 40 dan ortiq  B) 50 dan ortiq  S) 60 dan ortiq  D) 70 dan ortiq

22. 2- jaxon urushida qancha odam  xalok bo’ldi ?

A) 60 mln  B) 70 mln  S) 80 mln  D) 90 mln

23. 2- jaxon urushida qancha odam   yarador va mayib-majrux boldi ?

A) 60 mln  B) 70 mln  S) 80 mln  D) 90 mln

24. 2- jaxon urushida qancha odam   fashistlar lagerlarida azob-uqubatlarda vafot etdi ? A) 16 mln  B) 17 mln  S) 18 mln  D) 19 mln

25.Davlatni  boshqarish huquqi  bu…?

A) xukumat  B) xokimyat  S) parlament  D) Guberniya

 

44-mavzu .  Fashizm ustidan qozonilgan g’alabaga O’zbekistonning  qo’shgan xissasi .

1.Nima sababdan O’zbekistonliklar  2- jaxon urushida qatnashgan ?

A) O’zbekiston sobiq SSSR tarkibidagi mustamlaka edi

B) urush, O’zbekiston xududida bo’lganligi uchun

S) O’zbekistonliklar xam urushda ishtirok  etishni  xoxlagan edi D) B va S

2. Ikkinchi  jaxon  urushiga  O’zbekistondan qancha  jangchi  yuborilgan ?

A) 1 mln 400 ming  B) 2 mln  S) 2 mln 400 ming D) 3 mln

3. 2- jaxon urushida O’zbekiston axolisidan yig’ilgan pul mablag’lari qayerga topshirilgan ?  A) Germaniyaga  B) mamlakat mudofa jamg’armasiga

S) sobiq SSSR qurolli kuchlariga  D) to’g’ri javob  yo’q

4.Sobiq SSSR Germaniya  bosib  olishi  mumkin bo’lgan xududlardagi korxonalarni  qanchasini O’zbekistonga ko’chirgan ?

A) 50 dan ortig’ini  B) 70 dan ortig’ini S)100 dan ortig’ini D) 200 dan ortig’ini

5. 2- jaxon  urushi davrlarida O’zbekiston mexnatkash ishchilari kuniga necha soatdan fidokorona mexnat qilganlar ? A)11 soat  B)14soat  S)16 soat  D)A va B

6. 2-jaxon urushi davrida O’zbekistonda nechta yangi korxona qurilgan ?  A) 180 ta  B) 200 ta  S) 280 ta  D) 300 ta

7. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekistondan frontga nechta samolyot yetkazib berilgan ? A) 2100 ta   B)1700 ta   S) 2 mln ta  D) 330 mingta

8. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekistondan frontga nechta samolyot motori yetkazib berilgan ? A) 2100 ta   B)1700 ta   S) 2 mln ta  D) 330 mingta

9. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekistondan frontga nechta aviabomba  yetkazib berilgan ? A) 2100 ta   B)1700 ta   S) 2 mln ta  D) 330 mingta

10. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekistondan frontga nechta parashut  yetkazib berilgan ?  A) 2100 ta   B)1700 ta   S) 2 mln ta  D) 330 mingta

11. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekiston fabrikalari ishchilari fronga qanday maxsulotlar yrtkazib bergan ?

A)issiq kiyim-kechak  B)o’q-dori S)xarbiy mashinalar D) Tanklar

12. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekistonda necha tonna paxta yetishtirildi ?  A) 3 mln  B) 4 mln  S) 5 mln  D) 6 mln

13. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekistonda necha tonna don maxsulotlari yetishtirildi ?  A) 3 mln  B) 4 mln  S) 5 mln  D) 6 mln

14. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekiston axolisi malakat mudofa  jamg’armasiga qancha miqdorda pul  topshirdilar ?
A) 400 mln  B) 450 mln  S) 600 mln  D) 650 mln

15. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekiston axolisi malakat mudofa  jamg’armasiga qancha miqdorda tilla buyumlar topshirdilar ?

A) 55 kg  B) 60 kg  S) 65 kg  D) 70 kg

16. 2-jaxon urushi yillarida O’zbekiston axolisi malakat mudofa  jamg’armasiga topshirgan pul va tilla buyumlar xisobiga front uchun nimalar qurilgan ? A) bronepoyezd B) tank  S) samolyot  D) A,B,S 

17. 2-jaxon urushi yillarida  sobiq SSSR xukumati urush xarakatlari ketayotgan xududlardagi tinch axolini  qanchasini  O’zbekistonga  ko’chirgan ?  A)1 mlndan ortig’ini  B) 2 mln  S) 3 mln  D) 4 mln

18. 2- jaxon urushi yillarida O’zbekistonga ko’chirib keltirilganlarning qanchasi yetim bolalar edi ?

A) 100 ming  B) 200 ming  S) 300 ming  D) 400 ming

19. 2- jaxon urushi yillarida O’zbekistonga ko’chirib keltirilganlarning qanc  yetim bolalarning  qanchasini o’zbek xonadonlari farzandlikka olgan ?  A)2 ming  B) 3,5 ming 

S) 5,5 mingdan ortig’ini   D) 4 ming

20. 2- jaxon urushi yillarida 14 nafar bolani farzandlikka asrab olgan Sh. Shomaxmudovlar oilasi O’zbekistonning qaysi shaxridan edi ?

A) Farg’ona B) Andijon  S) Samarqand  D) Toshkent

21.Fashistlar Germaniyasining  xujumini  birinchilardan bo’lib qarshi olgan Germaniyaga chegaradosh qala’ nomi  qaysi javobda berilgan ?

A) Brest  B) Tuproqqal’a  S) Xarkov  D) Ichan qal’a

22.Quydagilardan qaysi biri xozirgi Belorusiya xududida

joylashgan ? A) Brest  B) Tuproqqal’a  S) Xarkov  D) Ichan qal’a

23. 2- jaxon urushi yillarida O’zbekistonlik qancha jangchi xalok bo’ldi ? A)60 mingdan ortiq B)350 ming   S) 400 ming  D) 450 ming

24. 2- jaxon urushi yillarida O’zbekistonlik qancha jangchi yarador va mayib-majrux bo’ldi ? A) 60 mingdan ortiq   B)350 ming 

S) 400 ming              D) 450 ming

25.Yurtimizda qaysi yildan boshlab 9-may kunini

 “ Xotira va qadrlash kuni “ sifatida nishonlanib kemoqda ?

A) 1998  B) 1999  S) 2000  D) 2002

26. Qaysi yili Toshkentning  bosh maydoni Mustaqilik maydoni  yonida “Xotira maydoni” majmuasi barpo etildi ?

A) 1998  B) 1999  S) 2000  D) 2002

27.Urush xarakatlari ketayotgan xudud nima

deb ataladi ? A) front  B) armiya  S) brest  D) qal’a

 

45-mavzu : Birlashgan millatlar tashkiloti  (BMT)

1.BMT qachon tuzildi ?

A) 1942-yil 24-oktyabrda B) 1943-yil 24-oktyabrda

S) 1944-yil 24-oktyabrda  D) 1945-yil 24-oktyabrda

2. BMT ning maqsadi nima ?

A)butun dunyoda tinchlikni ta’miinlash, dunyo xalqlari o’rtasida do’stlik munosabatlarini rivojlantirish

B) Dunyoda ocharchilik, kasalliklar va savodsizlikni tugatish borasida birgalikda xarakat qilish , Ekologiya va xalokatning oldini olish  S) Inson xuquqlari va erkinlilaraiga xurmat bilan qarashni rag’batlantirish  D)barcha javoblar to’g’ri

3.BMT qarorgoxi AQShning qaysi shaxrida joylashgan ?

A) Montanada  B) Dallasda S) Nyu-Yorkda  D)Vashigtonda

4.BMT ga xozirgi kunda nechta davlat a’zo ?

A) 150 ta   B) 200 ga yaqin    S) 250 ta   D) 270 ta

5.BMT ga raxbarlik qiluvchi shaxs nima deb

ataladi ?   A) Prezident  B)Vazir  S) bosh kotib  D) konsul 

6.BMT ning “ Bolalrga yordam ko’rsatish xalqaro jamg’armasi”  qachon tahkil etildi? A)1945-yil  B)1946-yil  S)1947-yil  D)1948-yil

7. BMT ning “ Bolalrga yordam ko’rsatish xalqaro jamg’armasi”  qisqartirilgan xolda nima deyiladi ?

A) YUNESKO  B)YUNISEF  S) AYSESKO  D)BMT

8. YUNISEF birinchi yordamni qaysi qit’a bolalariga ko’rsatdi ?

A) Amerika  B) Afrika  S) Yevropa  D) Avstraliya

9.YUNISEF keyinchalik qaysi qit’a bolalariga ko’rsata boshladi ?

A) Osiyo  B) Afrika  S) Janubiy Amerika   D) A,B va S

10. YUNISEF dunyo bolalariga ko’rsatgan yordami uchun qaysi yili xalqaro Nobel ukofoti bilan taqdirlandi ?

A) 1966-yil   B) 1965-yil S) 1967-yil  D) 1968-yil                    17.

11. Xozirda dunyoda qancha bola maktabga qatnamaydi ?

A) 130 milion  B) 200 million S) 135 million  D) 145 million

12. YUNISEF  bugungi kunda o’z faoliyati bilan qancha bolaning xayotini saqlab qolmoqda ? A) 1 milionta  B) 2 millionta  S) 3 millionta  D) 4 millionta

13. YUNISEF ga bugungi kunda nechta davlat a’zo ?

A)150 ta  B) 140 dan ortiq  S) 160 dan ortiq  D) 170 dan ortiq

14. O’zbekiston Respublikasi YUNISEF ga qaysi yili a’zo bo’ldi ?

A)1989-yil   B) 1990-yil  S) 1998-yil   D) 1994-yil

15. BMT “ Bola xuquqlari konvensiyasi ”ni qachon qabul qildi ?

A)1989-yil   B) 1990-yil   S) 1998-yil   D) 1994-yil 

16. BMT ning “ Bola xuquqlari to’g’risidagi konvensiyasi” da necha yoshgacha bo’lgan insonlar bola hisoblanishi qayd etilgan ? A) 15  B) 16  S) 17  D) 18

17.Inson tanasini kasallikdan ximoyalanish darajasini oshirish maqsadida emlash uchun ishlatiladigan dori bu…?

A) vaksina  B) konvensiya  S) jamg’arma  D) apteka

18. Biron-bir maxsus masalaga oid xalqaro shartnoma bu…?

A) vaksina  B) konvensiya  S) jamg’arma  D) apteka

 

46-mavzu : O’zbekiston mustaqilligining  qo’lga kiritilishi.

1.Qaysi davrlarda sobiq SSSR ning  inqirozga  yuz tutayotgani yaqqol namoyon  bo’ldi ?  A) 20-asr boshida  B) 20- asr 80- yillarida

S) 19-asr 80-yillarida    D) 21 asr boshlarida

2.O’zbekiston Prezidenti lavozimi qachon tasis  etildi ?

A) 1989-yil 21-martda   B) 1989-yil 21-oktyabrda

S) 1989-yil 21-aprelda  D) 1990-yil 24-martda

3. Prezident atamasi  lotincha so’z bo’lib ,o’zbek tilida….. ma’nosini anglatadi ?  A) oraqda o’tiruvchi  B) oldinda o’tiruvchi  S) o’rtada turuvchi  D) xalq boshlig’i

4. O’zbekiston Mustaqillik deklaratsiyasi qachon qabul qilindi ?

A) 1992-yil   B) 1991-yil   S) 1989-yil    D) 1990-yil 

5.Sobiq SSSr raxbarlari qanday yo’l bilan SSSR ni saqlab  qolishga  urindilar ?  A) kuch ishlatish yo’li bilan  B) tinchlik yo’li bilan

S)narxlarni  oshirish yo’li bilan  D) B va S

6.) O’zbekiston  Respublikasining davlat mustaqilligi asoslari  to’g’risidagi” qonuni qachon qabul qilindi ? A) 1989-yil 21-martda   B) 1992-yil 21-aprelda

S) 1990-yil 24-martda   D) 1991-yil  31-avgustda

7.Xar yili yurtimizda mustaqillik bayrami deb qaysi kunni nishonlaymiz ?

A) 21-mart  B) 8-dekabr  S) 1-sentabr   D) 9- may

8. I.A.Karimov dastlab muqobillik asosida qachon Mustaqil O’zbekiston Respublikasining prezidenti etib saylandi ?

A) 1989-yil 21-martda  B) 1989-yil 21-aprelda

S) 1990-yil 20-iyunda  D) 1991-yil 29-dekabrda

9. O’zbekiston Respublikasining davlat bayrog’i qachon qabul qilingan ?

 A) 1991-yil 18-noyabrda  B) 1992-yil 2-iyunda

S) 1992-yil 10-dekabrda  D)1990-yil 18-noyabrda

10. O’zbekiston Respublikasining davlat gerbi qachon qabul

qilingan ?A) 1991-yil 18-noyabrda  B) 1992-yil 2-iyunda

S) 1992-yil 10-dekabrda  D)1990-yil 18-noyabrda

11. O’zbekiston Respublikasining davlat madhiyasi qachon qabul qilingan ? 

A) 1991-yil 18-noyabrda  B) 1992-yil 2-iyunda

S) 1992-yil 10-dekabrda  D)1990-yil 18-noyabrda

12. O’zbekiston mustaqil bo’lgach uning tarkibida qaysi davlat mustaqil respublika deb e’lon qilindi ?

A) Qoraqalpog’iston  B) Turkmaniston  S) Qirg’iziston D) Tojikiston

13. Qoraqalpog’iston Respublikasida qonun chiqaruvchi  xokimyatni  qaysi  organ  amalga  oshiradi ?

A) Jo’qorg’i  Kenges   B) Oliy majlis   S) Senat    D) sud organi

14.Davlat muhrida,pul va xujjatlarda tasvirlangan,davlatni tanituvchi alohida belgi bu…? A) bayroq  B) madhiya  S) gerb  D)konstitutsiya

15.Biror-bir davlatga yoki tashkilotga qarashlikni anglatuvchi belgilar tushirilgan muayyan  o’lchamdagi mato, davlat mustaqilligining  asosiy ramzi bu…?

A) bayroq  B) ramz  S) gerb  D) konstitutsiya

16.Biror xodisani,xolatni ifodalovchi shartli belgi bu….?

A) bayroq  B) ramz  S) gerb  D) konstitutsiya

17.Saylanadigan lavozimlarga nomzodlarning ikkitadan kam bo’lmasligi qoidasi bu..? A) muqobillik  B) erkin saylov  S) majburiylik  D) B va S 

 

47-mavzu : O’zbekiston va Jahon.

1. Vatanimiz mustaqil bo’lgach avvalo qaysi davlat bilan har tomonlama xamkorlik qilishga katta e’tibor berdi ?

A) Rossiya    B)AQSh    S)Xitoy   D) Yaponiya

2. 2010-yilda O’zbekistonning qaysi davlat bilan savdo aylanmasi 6,5 mlrd AQSh dollarini tashkil qildi ? A) Rossiya  B) AQSh   S) Xitoy   D) Yaponiya  

3. 2010-yilda O’zbekistonning qaysi davlat bilan savdo aylanmasi 3 mlrd AQSh dollarini tashkil qildi ?  A) Rossiya    B) AQSh   S) Xitoy         D) Yaponiya  

4.O’zbekiston qaysi davlat bilan Osiyoda tinchlik va xavfsizlikni ta’minlash borasida yaqindan xamkorlik qilmoqda ?

A) Rossiya    B) AQSh    S) Xitoy         D) Yaponiya  

5. Prezidentimiz qaysi yili Xitoyga bordi ?

A)2010-yil aprel  B)2011-yil aprel  S)2009-yil mart  D)2007-yil may

6.Janubiy Koreya bilan xamkorlikda O’zbekistonning qaysi shaxrida UZ DEU avtomobil ishlab chiqarish korxonasi qurildi ?

A) Marg’ilon  B) Shaxrixon  S) Asaka   D) Termiz

7. Mustaqil O’zbekistonda birinchi avtomobil qachon ishlab chiqarildi ?  A) 1996-yil 26-mart  B) 1997-yil  20-may

S) 1996-yil  16-aprel  D) 1993-yil 26-mart

8. . 2009-yilda O’zbekistonning qaysi davlat bilan savdo aylanmasi 1,2 mlrd AQSh dollarini tashkil qildi ?

A) Janubiy Koreya    B) AQSh    S) Xitoy      D) Yaponiya  

9.Mamlakatimizda Yaponiyaning nechta qoshma korxonasi faoliyat yuritmoqda ?  A) 5 ta  B) 10 dan ortiq  S) 15 dan ortiq  D) 25 ta

10.Qaysi yili  Yaponiyada  kuchli zilzila bo’ldi va mamlakatimiz bu davlatga beg’araz yordam qo’lini cho’zdi ?

A) 2005-yil  B) 2007-yil  S) 2010-yil  D) 2011-yil

11.O’zbekiston xamkorlik qilayotgan “Jeneral Motors”korporatsiyasi qaysi davlatga tegishli ? 

A) Janubiy Koreya  B) AQSh   S) Xitoy     D) Yaponiya

12.Qaysi yili AQSh davlati kotibi Xillari Klinton O’zbekistonga keldi va Prezidentimiz I.A. Karimov bilan o’zaro va xalqaro munosabatlarning eng muxim jixatlarini muxokama qildi ?

A) 2010-yil   B) 2011-yil   S) 2009-yil     D) 2007-yil

13.O’zbekiston BMT ga qachon a’zo bo’ldi ?

A) 1992-yil 2-mart   B) 1995-yil 6-mart 

S) 1996-yil 2-mart    D) 1997-yil 16-mart

14.Prezidentimiz qaysi yili BMT ning 48-yalpi majlisida ilk bor qatnashdi va nutq so’zladi ?

A) 1996-yil  B) 1995-yil   S) 1993-yil     D) 1997-yil

15. Prezidentimiz I.A. Karimov qaysi yili BMT ning XXI asrning eng dolzarb va xalqaro muammolariga bag’ishlangan yalpi majlisida qatnashdi ? A) 2010-yil   B) 2011-yil   S) 2009-yil     D) 2007-yil

16. BMT ning ta’lim,fan va madaniyatni rivojlantirish soxasidagi xalqaro tashkiloti qanday nomlangan ?

A) YUNISEF  B) YUNESKO  S) YUNIDO  D) AYSESKO

17.YUNESKO  tasis etgan oltin medallar qanday nomlangan ?

A) Aristotel  B) Buyuk ipak yo’li  S) Nobel  D) A va B

18. Prezidentimiz I.A. Karimov qaysi yili YUNESKO ning oltin medallari bilan taqdirlandi ? A) 2010    B) 2011    S) 2009  D) 2007

19.Mustaqil davlatlar  xamdo’stligi ( MDX) ga qaysi davlatlar a’zo bo’lgan ?  A)Rossiya,Ukraina,Belorusya ,O’zbekiston

B) Tojikiston,Qirg’iziston ,Qozog’iston,Turkmaniston,

S) Ozarbayjon, Armaniston va Moldova   D) A,B va S

20.Xitoy,Rossiya,Qozog’iston,Tojikiston,Qirg’iziston va O’zbekiston davlatlari tomonidan tuzilgan mintaqaviy tashkilot nomi qaysi javobda berilgan ?  A) Birlashgan millatlar tashkiloti (BMT)

B) Mustaqil davlatlar xamdo’stligi (MDX)

S) Shanxay xamkorlik tashkiloti (ShHT)

D) Yevropa ittifoqi xamkorligi (YIX)

21.O’z    maqsadlariga erishishda eng keskin choralarni qo’llashga tarafdorlik  bu….? 

A)Ekstrimizm    B) Ayirmachilik  S) Terorchilik   D) B va S

22. Raqiblarni qo’rqitish,yo’q qilish,axoli o’rtasida vaxima keltirib chiqarish maqsadida qilinadigan zo’ravonlik xarakati bu…..? 

A) Ekstrimizm    B) Ayirmachilik  S) Terorchilik   D) A va B

 

48-mavzu : O’zbekiston iqtisodiyotidagi yutuqlar.

1.Sobiq SSSR ga qaram vaqtda O’zbekiston yiliga qancha paxta yetishtirib  SSSR ga berar edi ?

A) 3 mln  B) 4 mln  S) 5 mln  D) 6 mln

2.Sobiq SSSR dan ajrab mustaqil bo’lgan vaqtning dastlabki kunlarida O’zbekistondagi g’alla zaxirasi necha kunga yetar edi ?

A) 2 kunga  B) 3 kunga  S) 4 kunga  D) 5 kunga

3.Prezidentimiz I.A.Karimovning tashabbusi bilan mamlakatimizda g’alla mustaqilligiga erishish xaqidagi qaroriga ko’ra yurtimizda….?

A) Respublikamizda paxta ekiladigan yer maydonlari qisqartirildi

B)Paxtadan bo’shagan yerlarga g’alla ekila boshlandi

S)xar bir gektar yerda don xosildorligini oshirish choralari ko’rild

v1-mavzu :”Tarixiy manbalar”



1.Tarix  fanini yaratishga asos bo’luvchi ma’lumotlarni  o’zida aks etdirgan ashyoviy dalillar va yozib qoldirilgan turli hil  xujjatlar hamda kitoblar nima deyiladi ?

A) tarixiy manbalar  B) ashyoviy manbalar  S) Arxiv xujjatlari  D) yodgorliklar

2.Tarixiy manbalar necha turga bo’linadi ?

A) 5 turga  B) 4 turga  S) 3 turga  D) 2 turga

3.Moddiy manbalarga nimalar kiradi ?

A)Odamlar yashagan manzil,makon,turarjylar,shaxar va qala’lar

B) sug’orish inshootlari,uy-ro’zg’or buyumlari qoldiqlari

S) zeb-ziynatlar,zarb etilgan tangalar,gerb,muxr,mexnat qurollari  D) A,B,S

4.Moddiy manbalarni tarixning qaysi kasb xodimlari to’plashadi ?

A)lingvistlar  B) arxeologlar  S) etnograflar  D) antropologlar

Oʻzbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi muqaddima, 6 boʻlim, 26 bob, 128 moddadan iborat.

Muqaddimada Konstitutsiya qabul qilish sabablari va mamlakatimiz oldiga qoʻyilgan vazifalar belgilangan.

1boʻlimda Oʻzbekiston Respublikasining mustaqil davlat sifatidagi asosiy konstitutsiyaviy prinsiplari koʻrsatilgan. Bunday prinsiplar qatoriga davlat suvereniteti, xalq hokimiyatchiligi, Konstitutsiya va qonunning ustunligi hamda tashqi siyosat tamoyillari kiradi.

„Inson va fuqarolarning asosiy huquqlari, erkinliklari va burchlari“ deb atalgan 2boʻlim inson huquqlarishtt Oʻzbekistonga xos yaxlit va keng tizimidir. Konstitutsiya Oʻzbekiston Respublikasining butun hududida yagona fuqaroliknp oʻrnatdi. Oʻzbekiston Respublikasi hududidagi chet el fuqarolarining va fuqaroligi boʻlmagan shaxslarning huquq va erkinliklari huquq normalarigamuvofiqtaʼminlanadi. Oʻzbekistonda hamma uchun vijdon erkinyaigi kafolatlanishi Konstitutsiyada mustahkamlangan, har bir shaxs mulkdor boʻlishga haqli, meros huquqi bilan kafolatlanadi. Har bir shaxs mehnat qilish, erkin kasb tanlash huquqiga egadir. Barcha fuqarolar dam olish huquqiga ega boʻlib, ish vaqti va haq toʻlanadigan mehnat taʼtilining muddati qonun bilan belgilanadi. Har bir inson bilim olish, tibbiy xizmatdan foydalanish huquqiga ega. Konstitutsiyada har bir shaxsga oʻz huquq va erkinliklarini sud orqali himoya qilish, davlat organlari, mansabdor shaxslar, jamoat birlashmalarining gʻayriqonuniy xattiharakatlari ustidan sudga shikoyat qilish huquqi kafolatlanadi. Xotin-qizlar va erkaklar teng huquklidirlar. Konstitutsiya va qonunlarga rioya etish fuqarolar uchun majburiydir. Oʻzbekistonni himoya qilish — mamlakat har bir fuqarosining burchidir. Fuqarolar qonunda belgilangan tartibda harbiy yoki muqobil xizmatni oʻtashga majburdirlar.

Konstitutsiyaning 3boʻlimi „Jamiyat va shaxs“ deb ataladi. Bu boʻlimda iqtisodiy faoliyat, tadbirkorlik va mehnat qilish erkinligi, barcha mulk shakllarining teng huquqliligi kafolatlanishi bayon etilgan. Xususiy mulk boshqa mulk shakllari kabi daxlsiz va davlat himoyasida ekanligi, mulkdor mulkiga oʻz xohishicha egalik qilishi, foydalanishi va uni tasarruf etishi taʼkidlanadi. Roʻyxatdan oʻtkazilgan kasaba uyushmalari, siyosiy partiyalar, olimlarning jamiyatlari, xotin-qizlar, faxriylar va yoshlar tashkilotlari, ijodiy uyushmalar, ommaviy harakatlar va fuqarolarning boshqa uyushmalari jamoat birlashmalari sifatida eʼtirof etiladi. Konstitutsiyaviy tuzumni zoʻrlik bilan oʻzgartirishni maqsad qilib qoʻyuvchi, respublikaning suvereniteti, yaxlitligi va xavfsizligiga, fuqarolarning konstitutsiyaviy huquq va erkinliklariga qarshi chiquvchi, urushni, ijtimoiy, milliy, irqiy va diniy adovatni targʻib qiluvchi, xalqning sogʻligʻi va maʼnaviyatiga tajovuz qiluvchi, shuningdek, harbiylashtirilgan birlashmalarning, milliy va diniy ruhdagi siyosiy partiyalarning hamda jamoat birlashmalarining tuzilishi va faoliyati taqiqlanadi. Konstitutsiyada koʻrsatilishicha, otaonalar oʻz farzandlarini voyaga yetgunlariga qadar boqish va tarbiyalashga majburdirlar, shuningdek, voyaga yetgan, mehnatga layoqatli farzandlar oʻz otaonalari haqida gʻamxoʻrlik qilishga majburdirlar. Oʻzbekistonda ommaviy axborot vositalari erkindir va qonunga muvofiq ishlaydi. Senzurata yoʻl qoʻyilmasligi alohida taʼkidlanadi.

Konstitutsiyaning 4boʻlimi Oʻzbekiston Respublikasining maʼmuriyhududiy tuzilishita bagʻishlangan.

5boʻlim davlat hokimiyatining tashkil etilishi haqida boʻlib, unda hokimiyat vakolatlarini taqsimlash prinsipi oʻz ifodasini topgan. Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi, Oʻzbekiston Respublikasining Prezidenti, Vazirlar Mahkamasi, mahalliy davlat hokimiyati asoslari, Oʻzbekiston Respublikasi sud hokimiyati, saylov tizimi, prokuratura, moliya va kredit, mudofaa va xavfsizlikka oid alohida boblar bor.

Konstitutsiyaga oʻzgartirish kiritish tartibi soʻnggi 6boʻlimda oʻz ifodasini topgan. Unga koʻra, Oʻzbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga oʻzgartishlar tegishincha Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasi deputatlari va Senati aʼzolari umumiy sonining kamida 2/3, qismidan iborat koʻpchiligi tomonidan qabul qilingan qonun yoki Oʻzbekiston Respublikasining referendumi bilan kiritiladi.

Oʻzbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi qabul qilinganligini nishonlash maqsadida Konstitutsiya qabul qilingan kun — 8 dekabr umumxalq bayrami — Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi kuni deb eʼlon qilindi. SHu kundan boshlab O'zbekiston ham o'z konstitutsiyasiga ega bo'ldi

Konstitutsiya (lotincha “Constitution” – tuzilish, tuzuk) – davlatning Asosiy qonuni. U davlat tuzilishini, hokimiyat va boshqaruv organlari tizimini, ularning vakolati hamda shakllantirilish tartibi, saylov tizimi, fuqarolarning huquq va erkinliklari, jamiyat va shaxsning o‘zaro munosabatlari, shuningdek, sud tizimini hamda davlat va jamiyatning o‘zaro munosabatlarini belgilab beradi.

“Konstitutsiya” atamasi Qadimgi Rimdayoq ma’lum bo‘lgan (imperator Konstitutsiyasi deb atalgan qonun). Amir Temur “Tuzuklar”i Sharq va Osiyo mamlakatlari sivilizatsiyasiga xos alohida shakldagi konstitutsiyaviy hujjat xususiyatiga ega bo‘lgan. U shariat qonunlari bilan bir qatorda Markaziy Osiyo mintaqasi xalqlari taqdiriga kuchli ta’sir o‘tkazgan.

Avvalambor, konstitutsiyaviy “bino”ni qurishda uch ming yillik milliy davlatchilik tajribasiga tayanilgan. Bugungi O‘zbekiston qadimgi Xorazm va So‘g‘diyona, Qoraxoniylar, Xorazmshohlar, Amir Temur va Temuriylar, o‘zbek xonliklari, ma’rifatparvar ajdodlarimiz, xalqimizning tarixiy an’analari va uning mustaqil davlat haqidagi ko‘p asrli orzusini mujassam etgan.

Qolaversa, manfaatlarimiz va intilishlarimizdan kelib chiqqan holda, Asosiy Qonunimiz Sharq va G‘arb, Janub va Shimolning 97 ta mamlakati to‘plagan ilg‘or konstitutsiyaviy tajribani hisobga olib yaratilgan.

Yurtimiz hayotidagi bu g‘oyat muhim va hayajonli voqealar 1990 yilning mart oyida bo‘lib o‘tganini eslash joiz. O‘shanda, ya’ni Mustaqilligimiz e’lon qilinishidan bir muncha vaqt oldin, o‘n ikkinchi chaqiriq Oliy Kengashning birinchi sessiyasida sobiq ittifoq tarkibidagi respublikamizda Prezidentlik lavozimi joriy etildi, davlat ramzlari haqidagi masala muhokama qilinib, bu borada maxsus komissiya tuzildi. Mustaqil O‘zbekistonning birinchi Konstitutsiyasini yaratish g‘oyasi ilk bor ana shu sessiyada ilgari surildi.

O‘zbekiston Oliy Kengashi tomonidan 1990 yil 20 iyunda e’lon qilingan “Mustaqillik deklaratsiyasi”ning 8-bandida O‘zbekiston “o‘zining taraqqiyot yo‘lini, o‘z nomini belgilaydi va davlat belgilarini (gerb, bayroq, madhiya) o‘zi ta’sis etadi” degan qoida mustahkamlangan.

Oliy Kengash qarori bilan 1990 yil 21 iyun kuni O‘zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti Islom Karimov raisligida davlat arboblari, deputatlar, mutaxassislardan iborat 64 nafar a’zoni o‘zida jamlagan Konstitutsiyaviy komissiya tuzildi va Konstitutsiya loyihasi ana shu komissiya tomonidan 2 yildan ortiq vaqt mobaynida tayyorlandi.

Ushbu vazifalarni amalga oshirishda Birinchi Prezidentimiz buyuk davlat va jamoat arbobi, iste’dodli siyosiy yetakchi sifatida namoyon bo‘ldi. Shu ma’noda, O‘zbekiston Konstitutsiyasining tashabbuskori, ilhomlantiruvchisi va asosiy muallifi mamlakat Prezidenti hisoblanadi.

Konstitutsiyani yaratish yo‘lidagi beshinchi huquqiy qadam – Birinchi Prezidentimizning Hindistonga 1991 yilgi tashrifi bilan chambarchas bog‘liq.

Aytish kerakki, Birinchi Prezidentimiz Islom Karimovning 1991 yil 17-19 avgust kunlari “Hindiston Respublikasiga rasmiy tashrifi O‘zbekiston Prezidentining xorijga qilgan birinchi mustaqil – tarixiy tashrifi edi”. Yurtboshimiz Hindistonda bo‘lgan bir paytda – 19 avgust kuni o‘zini “Davlat favqulodda holat qo‘mitasi”, ya’ni GKChP deb atagan bir guruh siyosiy avantyuristlarning davlat to‘ntarishini sodir etishga qaratilgan murojaati e’lon qilindi.

Afsuski, O‘zbekiston rahbarining safarda ekanidan foydalanib, GKChPning noqonuniy qarorlarini qo‘llab-quvvatlaydigan rahbarlar yurtimizda ham topildi. Tarix buni yaxshi eslaydi.

Bu voqealarning davomi “O‘zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida” kitobining so‘zboshi qismida shunday bayon etilgan:

“Prezident Islom Karimov GKChP e’lon qilinganini Agrada eshitib, 19 avgust kuni zudlik bilan Toshkentga qaytadi. Toshkent aeroportida Yurtboshimizni rasmiy kishilardan tashqari, Turkiston harbiy okrugi bosh qo‘mondoni hamda Markazdan kelgan 3 nafar general kutib oladi.

Islom Karimov aeroportdan to‘g‘ri hukumat binosiga kelib, kechqurun hukumat a’zolari bilan uchrashdi hamda O‘zbekiston SSR hududida GKChPning qonunga zid qarorlarini bekor qilish haqida ko‘rsatma berdi.

, O‘zbekistonning birinchi Konstitutsiyasini yaratish yo‘lida ham xuddi shunday murakkab sinovlarni boshdan kechirdik.

Mamlakatimiz rahbarining 1991 yil 31 avgustda, o‘n ikkinchi chaqiriq O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining navbatdan tashqari oltinchi sessiyasida so‘zlagan nutqi, ayniqsa, o‘sha nutqdagi: “Men shu bugundan e’tiboran 1 sentabrni respublikamizda Mustaqillik kuni, umumxalq bayrami deb e’lon qilishni taklif etaman”, degan otashin so‘zlari Vatanimiz tarixiga oltin harflar bilan manguga yozilgandir.

Birinchi Prezidentimiz oradan 17 yil o‘tganidan so‘ng o‘zining “Yuksak ma’naviyat – yengilmas kuch” asarida ana shu hayajonli voqeaga: “1991 yil 31 avgust sanasida qo‘lga kiritilgan milliy mustaqillik – XX asrda xalqimiz tomonidan amalga oshirilgan buyuk ma’naviy jasorat namunasidir, desak, ayni haqiqatni aytgan bo‘lamiz”, deya yuksak baho berdi.

“O‘zbekiston Respublikasida O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi va uning qonunlari ustundir. O‘zbekiston Respublikasi Davlat idoralarining tizimi hokimiyatni qonun chiqaruvchi, ijroiya va sud hokimiyatiga ajratish tartibi asosida quriladi” (5-modda).

Bu Konstitutsiyaviy qonun Asosiy Qonunimiz qabul qilinguniga qadar, ya’ni 1992 yil 8 dekabrgacha biz uchun kichik Konstitutsiya vazifasini bajarib turdi.

Konstitutsiyani yaratish yo‘lidagi yettinchi huquqiy qadam – 1991 yil 29 dekabrda Prezident saylovi va Davlat mustaqilligi to‘g‘risidagi referendumning o‘tkazilishiga taalluqli.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti saylovi va Respublika davlat mustaqilligi to‘g‘risidagi referendum 1991 yil 29 dekabrda bo‘lib o‘tdi. Xalq davlat mustaqilligini qo‘llab ovoz berdi va Prezidentni sayladi. 1992 yil 4 yanvar kuni Oliy Kengashning ana shu saylov va referendum yakunlariga bag‘ishlangan to‘qqizinchi sessiyasi ochildi.

So‘ngra Islom Karimovning O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti lavozimini bajarishga kirishish tantanali marosimi bo‘ldi. Ushbu sessiyada O‘zbekistonning o‘sha paytda amalda bo‘lgan Konstitutsiyasiga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritildi. Mahalliy hokimiyat organlarini qayta tuzish to‘g‘risida qonun qabul qilindi.

Konstitutsiyani yaratish yo‘lidagi sakkizinchi huquqiy qadam – birinchi Konstitutsiya loyihasining ilk bor matbuotda umumxalq muhokamasi uchun e’lon qilinishidir.

Konstitutsiyaviy komissiya bajarilgan ishni ma’qulladi va 1992 yil 8 sentabrda Konstitutsiya loyihasini umumxalq muhokamasi uchun e’lon qilishga qaror qildi. Ushbu yig‘ilishda loyihani oxiriga yetkazish va tahrir qilish uchun ishchi guruh tuzildi. Yangi Konstitutsiyaning birinchi loyihasi 1992 yil 26 sentabr kuni tayyor bo‘ldi va shu kuni matbuotda chop etildi.

Loyiha e’lon qilingach, uning umumxalq muhokamasi juda keng tus oldi. Bu ochiq-oshkora muhokamalar 1992 yilning sentabr oyi oxiridan dekabr oyi boshlarigacha fuqarolarning siyosiy faolligi, ijodiy ko‘tarinkiligi ruhida o‘tdi hamda O‘zbekistonda demokratiya rivojining samarali va amaliy maktabi bo‘ldi.

Muhokamada mamlakatimiz katta yoshdagi aholisining deyarli hammasi ishtirok etdi. Matbuotda, radioeshittirish va teleko‘rsatuvlarda qizg‘in bahs-munozaralar bo‘ldi. Ko‘plab uchrashuvlar o‘tkazildi, Konstitutsiya loyihasiga doir masalalar bo‘yicha suhbatlar, anjumanlar tashkil qilindi.

Konstitutsiyaviy komissiyaga fikr-mulohazalar bildirilgan 600 taga yaqin xat kelib tushdi. Respublika matbuotining o‘zida Konstitutsiya loyihasiga bag‘ishlangan yuzdan ortiq materiallar e’lon qilindi. Fuqarolarimiz bildirgan takliflar soni 5 mingdan oshib ketdi.

Konstitutsiyani yaratish yo‘lidagi to‘qqizinchi huquqiy qadam – Konstitutsiya loyihasining ikkinchi marta matbuotda umumxalq muhokamasi uchun e’lon qilinishidir.

Konstitutsiya loyihasi o‘tkazilgan muokamalar davomida kelib tushgan takliflar asosida ancha tuzatildi va qayta ishlandi. So‘ngra, 1992 yil 21 noyabrda umumxalq muhokamasini davom ettirish uchun Konstitutsiya loyihasi ikkinchi marta gazetalarda chop etildi.

Shunday qilib, huquqiy pretsedent – ikki bosqichli umumxalq muhokamasi yuz berdi. Ushbu holat, bir tomondan, muhokama ishtirokchilarini faollashtirish uchun qudratli rag‘bat vazifasini bajargan bo‘lsa, ikkinchi tomondan, Asosiy Qonunimizning xalqchilligini ta’minladi. Konstitutsiya loyihasining o‘zi keng jamoatchilik ekspertizasidan o‘tdi.

Mazkur aksiyaning, ya’ni Konstitutsiya loyihasini ikki bosqichda muhokama etish uchun matbuotda e’lon qilinishining ma’nosi shundan iborat ediki, fuqarolar Konstitutsiyaning qayta ishlangan variantida Konstitutsiya loyihasini muhokama qilishdagi o‘z ishtiroklarining natijasini ko‘ra oldilar.

Konstitutsiya loyihasining yangi variantida umumxalq muhokamasining dastlabki bosqichida kelib tushgan ko‘plab fikr-mulohazalar va takliflar o‘z ifodasini topdi. Fuqarolarimiz Konstitutsiyaviy komissiya tomonidan ularning ovozi eshitilganiga, takliflari tegishli ravishda ko‘rib chiqilib, inobatga olinganiga ishonch hosil qildilar.

Konstitutsiyani yaratish yo‘lidagi o‘ninchi huquqiy qadam –Konstitutsiya loyihasining qabul qilinishidir.

Konstitutsiyaviy komissiya tomonidan 1992 yil 6 dekabrda Konstitutsiya loyihasi oxirgi marta muhokama etildi. Shuni alohida ta’kidlash joizki, Konstitutsiyaviy komissiya xorijiy konstitutsiyaviy tajribaga murojaat qilib, Asosiy Qonunning rolini yaxlit tushunishdan kelib chiqdi.

Bunda jahon konstitutsiyaviy tajribasinining bir qator ilg‘or jihatlari hisobga olindi. Konstitutsiya loyihasi Birlashgan Millatlar Tashkiloti, Yevropada Xavfsizlik va hamkorlik kengashi kabi nufuzli xalqaro tashkilotlar va AQSh, Buyuk Britaniya, Germaniya, Fransiya kabi demokratik davlatlar mutaxassislarining sinchkov ekspertizasidan o‘tdi.

Ayniqsa, Konstitutsiya loyihasining umumxalq muhokamasi O‘zbekiston xalqining xohish-irodasini aniqlash hamda juda boy material to‘plash imkonini berdi. Ushbu material chuqur va har tomonlama o‘rganib chiqildi, umumlashtirildi va xalqning umumiy irodasi shaklida o‘n ikkinchi chaqiriq O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining o‘n birinchi sessiyasi muhokamasiga kiritildi.

Parlament deputatlari tomonidan loyiha moddama-modda muhokama qilinib, unga yana bir qator o‘zgartishlar kiritilgach, 1992 yil 8 dekabr kuni Bosh Qomusimiz qabul qilindi. Shu kundan e’tiboran, 8 dekabr – umumxalq bayrami deb e’lon qilindi.

Shu bilan birga, Asosiy Qonunimiz ko‘plab demokratik davlatlarda konstitutsiyaviy qurilish sohasidagi ilg‘or tajribaning eng yaxshi jihatlarini, Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasining umume’tirof etilgan normalari hamda mazkur sohadagi boshqa xalqaro hujjatlarga asoslangan inson huquq va manfaatlari, erkinligini ta’minlash va himoya qilish mexanizmini o‘zida mujassam etgan.

Konstitutsiyaning qabul qilinishi ijtimoiy va davlat qurilishining barcha jabhalaridagi munosabatlarni, milliy qonunchiligimizning barcha sohalarini tartibga soluvchi aniq huquqiy tizimni tashkil etdi.

O‘tgan davr mobaynida mamlakatimiz parlamenti Konstitutsiya normalariga muvofiq 8 ta konstitutsiyaviy qonun, 15 ta kodeks, 600 dan ziyod qonunni qabul qildi, 200 dan ortiq ko‘p tomonlama xalqaro shartnomani ratifikatsiya qildi




Yüklə 125,05 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə