68 Avtomatsko upravuvanje I programiranje IV alb indd

Udhëheqja dhe programimi automatik
Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
62
Teknik i makinerisë
prodhuesit ku saktë është dhënë lloji i problemit dhe procedu-
ra e largimit të alarmit (problemit). 
4.5.  Теstimi i programit 
Pas shkrimit të programit të ri pason faza e testimit të vetë ma-
kinës, kur edhe evidentohen mangësitë që i përmban. Nëse gjatë testi-
mit vërtetohen mangësitë e programit pason korrigjimi i tij, pastaj tes-
timi i sërishëm që të shihen korrigjimet. 
Ekzistojnë mënyra të shumta për testimin e programit edhe atë: 
1.  testim me vizatim të rrugës së veglës, 
2.  të programit bllok pas blloku, apo rend pas rendi, 
3.   me zvogëlim e përqindjes të shpejtësisë së lëvizjeve kryesore 
dhe ndihmëse, 
4.  me lëvizje të thata (DRY RUN). 
1. Теstimi me vizatim të rrugës së veglës është е mundur nëse 
njësia posedon modul grafi k për atë qëllim. Me shtypjen e AUX GRPH 
në monitor me precizitet të lartë vizatohet rruga e veglës. Me këtë kon-
troll vizualisht vërtetohen gabimet gjeometrike të lëvizjeve të veglës, që 
pastaj korrigjohen me blloqet adekuate programuese. 
 Kontrolli i regjimit të punës me këtë testim nuk është i mundur të 
realizohet. 
2. Теstimi i programit bllok pas blloku. Aktivizohet me SBK në 
panelin rregullues. Pastaj programi starton START në AUTO, por pro-
grami nuk realizohet pandërprerë, por bllok pas blloku. Pas përfundimit 
të bllokut për startim të fundit, sërish duhet të startohet START si edhe 
për çdo bllok të ardhshëm. Kështu edhe analizohet çdo bllok veçmas si 
ato gjeometrike edhe vlerat teknologjike të programit që vlejnë për atë 
bllok. 
3. Теstimi i programit me zvogëlimin e përqindjes së lëvizjeve 
të shpejta dhe ato punuese. Me rrotullimin e butonave rrotulluese në 
panelin operacional, me përqindje zvogëlohen lëvizjet punuese dhe të 
shpejta. Zvogëlimi i lëvizjeve është me përqindje me çka ngadalësohet 
realizimi i programit, e me atë përmirësohet testimi vizual i programit. 

---

Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
63
    Pa 
lëvizje 
          
Lëvizjet 
punuese
4. Теstimi me “lëvizje të thata” (DRY RUN). Aktivizohet me shtyp-
jen e DRY RUN në panelin operacional Me shtypjen e START, programi 
starton, por jo me lëvizjet, apo mbajtësi i veglës pushon. Kursori lëviz 
nëpër program, përpunohen informatat por nuk ka lëvizje. Me këtë tes-
tim bëhet kontrolli logjik i programit, por jo edhe ato gjeometrike. Që 
të shpejtohet testimi logjik i programit me “vozitje të thatë” të butonit 
rrotulluese për rregullimin e lëvizjeve të shpejta lihen në maksimum. 
 
F 0
25%
50%
100%
0%
150%
0 mm/min
1260 mm/min

---

Udhëheqja dhe programimi automatik
Njësia udhëheqëse fanuc - sistem ote
64
Teknik i makinerisë
Pyetje:
1.  Cili është funksioni i butonit  START?
2.  Cili është funksioni i sustës READY?
3.  Për çka shërben modi  HOME?
4.  Për çka shërben modi  EDIT?
5.  Numëro shembuj të përdorimit të modit  MDI.
6.  Për çka shërben modi  MPG STEP?
7.  Çka bëhet me programin pas startimit në modin  AUTO?
8.  Sqaro kuptimin e shenjës  EOB.
9.  Çka përfshin pamja në monitor për gjendjen e mbajtësit të 
veglës?
10.  Sqaro llojet e porosive që paraqiten në monitor.
11.  Numëro llojet e testimit të programit.
Përgjigje (vërejtje)
 

---

Рrogramimi në FANUC SYSTEM - 0TE
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
65
5
РROGRAMIMI NË FANUC SYSTEM - 0TE
QËLLIMET 
Nxënësi: 
Të njohë rendin e programimit në makinën C-MAKINAT NUMERI-
KE, të përshkruajë strukturën e programit, të numërojë dhe emërtojë 
adresat dhe urdhrat e programimit. Të ndërlidhë kodin S me funksionet 
e dhënies së numrit të rrotullimeve me lëvizjen e tyre. Të krahasojë fun-
ksionet e tyre me njohjen e funksioneve për lëvizje Të analizojë kodin 
për defi nim të veglave. Të numërojë dhe emërtojë funksionet kryesore 
dhe ndihmëse të programimit. Të njohë modalitetin e tyre, me sqarim 
të programimeve në adresë X dhe Z me pika decimale. Të përshkruajë 
listat programuese, të ilustrojë sistemet koordinatave te makinat nume-
rike. Të krahasojë sistemet koordinatave, të numërojë pikat bazike dhe 
zero te makinat numerike, të sqarojë funksionet e kthimit automatik të 
veglës në pikën referente. 

---

Udhëheqja dhe programimi automatik
Рrogramimi në FANUC SYSTEM - 0TE
66
Teknik i makinerisë

---

Рrogramimi në FANUC SYSTEM - 0TE
Udhëheqja dhe programimi automatik
Teknik i makinerisë
67
5.  PROGRAMIMI NË FANUC SYSTEM - 0TE
5.1.  Hyrje në programin FANUC SYSTEM – 0TE
Përpunimi i makinës numerike, thjesht mund të përshkruhet në 
mënyrën si vijon: përpunimi automatik bëhen në bazë të orarit specifi k 
të shkruar nga programuesi. Programi përmban të gjitha informatat e 
duhura (gjeometrike dhe teknologjike) që i defi nojnë lëvizjet e makinës. 
Përmbajtjet tjera në këtë pjesë dedikohen për programimin e një-
sisë rregulluese të FANUC SYSTEM – 0TE. Me këtë rast jepet një pasqyrë 
globale e funksioneve të cilat i përdor makina, urdhëresat e ndryshme 
për udhëheqje të tyre, përdorimit të softuerit, e së bashku me shembujt 
do të sqarohen edhe parimet kryesore të punës për programim të maki-
nave në kushte industriale. 
5.2.  Orari i programimit 
 
Për një lëndë programuese që të përpunohet shpejt dhe ekono-
mikisht, duhet respektuar rendin e këtyre punëve: 
1.     Zgjedhja e operacioneve për përpunim në përputhje me fi gu-
rat dhe specifi kat adekuate me mundësitë e makinës.
2.    Vërtetimi i orarit të kryerjes së operacioneve. 
3.    Zgjedhja e veglave që do të përdoren. 
4.    Përpunimi i planit të veglave. 
5.    Vërtetimi i regjimeve optimale të përpunimit.
6.    Përpunimi i planit të shtrëngimit. 
7.    Parashikimi i planit të përpunimit. 
8.     Parashikimi i koordinatave të parapara për lëvizje   (vizatimi i 
rrugës së veglës) dhe shënimi i listës programuese. 
9.    Bartja e programit për bartësit e programit. 
10.  Përpunimi i listës operacionale që i ndihmon përdorësit të ma-
kinës në përdorimin manual. 
11.  Bartja e programit në makinë dhe testimin e tij. 

---