7-Tajriba ishi dns tizimi va dns serverlari bilan ishlashni o‘rganish

7-Tajriba ishi
DNS tizimi va DNS serverlari bilan ishlashni o‘rganish.
DNS (Domain Name System) tizimi, internetdagi domen nomlarni (masalan, example.com) IP manzillarga aylantirish uchun ishlatiladigan tizimdir. DNS tizimi, foydalanuvchilar va tizimlar uchun domen nomlarni IP manzillarga tarjima qilishda o'rin tutiladi. DNS serverlar esa DNS tizimini boshqarish va domen nomlarni IP manzillarga aylantirishda ishtirok etadigan xizmatlardir.
DNS tizimi va DNS serverlari bilan ishlash quyidagicha jarayon bilan amalga oshiriladi:
Domen nomlarining tarjimasi:
Foydalanuvchi brauzeri yoki tizim bir domen nomini (masalan, example.com) kiritsa, DNS tizimi domen nomini IP manzilga tarjima qilish uchun DNS serverga so'rov yuboradi.
DNS server domen nomini o'z ma'lumotlar bazasida qidiradi. Agar u domen nomining IP manzili mavjud bo'lsa, DNS server u IP manzilni javob sifatida qaytaradi.
Foydalanuvchi brauzeri yoki tizim, qaytarilgan IP manzilga murojaat qilish orqali domen nomining ma'lumotlarini olish uchun ularga so'rov yuboradi.
DNS serverlari:
DNS serverlar, domen nomlarini IP manzillarga aylantirish va umumiy DNS tizimini boshqarish uchun foydalaniladigan serverlardir.
DNS serverlar hierarxik strukturada joylashganlar va bir-biriga bog'liq DNS serverlarining to'plamini tashkil etadilar.
DNS serverlar ularning ma'lumotlar bazalari orqali domen nomlarini IP manzillarga tarjima qilish uchun ta'minlaydilar.
DNS serverlar qo'shimcha funksiyalarga ega bo'lishi mumkin, masalan, kesishgan so'rovlarni kesishmay o'tkazish, ma'lumotlar kechiktirish (caching), DNSSEC (DNS Security Extensions) bilan himoya qilish kabi.
DNS hierarxiyasi:
DNS tizimi bir hierarxiya asosida ishlaydi. Ular berilgan domen nomini yuqori darajadagi DNS serverlarga yo'naltirish orqali domen nomining IP manzilini topish uchun qadam-qadamga qidiruv jarayonini amalga oshiradi.
DNS hierarxiyasi quyidagi tartibda tashkil etilgan: root DNS serverlari, top-level domain (TLD) DNS serverlari (masalan, .com, .org), domen nomining DNS serverlari.
Foydalanuvchi so'rovi yuqori darajadagi DNS serverga yetkaziladi va so'rov birinchi DNS serverdan keyingi DNS serverga yo'naltiriladi, to'g'ri IP manzil topilganda javob foydalanuvchiga qaytariladi.
DNS tizimi va DNS serverlari internetdagi domen nomlarni IP manzillarga aylantirishda muhim ahamiyatga ega. Ular veb saytlarni ochish, elektron pochta xizmatlarini ishlatish, tarmoq tizimlarida xizmatlarni topish uchun domen nomlarini IP manzillarga tarjima qilishda ishtirok etadilar. DNS serverlar, domen nomlarining ma'lumotlarini saqlash, tarjima qilish va tarmoq trafikini yo'naltirishni boshqarishda muhim rol o'ynaydilar.