8d sinif şagirdi Baxşəliyev Sahilin tapşırığı. Fizikadan hazırladığım bu işimi sizə təqdim edirəm.Uğurlar!
Maddə zərrəciklərinin qarşılıqlı təsiri nəticəsində enerji ya bir yerdən başqa yerə daşınır,yaxud da bir növdən digərinə çevrilməklə müxtəlif dəyişmələr yaradır.Mexaniki enerji iki müxtəlif üsulla daşınır:birincisi,maddə zərrəciklərinin hərəkəti ilə;ikincisi,dalğa formalı hərəkətlə.İkinci növ hərəkətlə daha ətraflı tanış olaq.
Durğun suyun səthinə damcının düşməsiylə,orada dəyişikliyin necə yayıldığını yəqin ki,hamınız görmüsünüz. Şəkildə bunu aydın görmək mümkündür.
Rəqsi hərəkətin bir yerdən başqa bir yerə yayılmasına dalğa deyilir. Mexaniki dalğa-mexaniki rəqslərin elastik mühitdə yayılmasıdır. Beləliklə,mexaniki dalğaların yaranması və yayılması üçün vacib şərt elastik mühitin olmasıdır.
Mexaniki dalğaların iki növü vardır:eninə və uzununa dalğalar. 1.Eninə dalğalar. Zərrəciklərin rəqs istiqamətinə perpendikulyar istiqamətdə yayılan dalğaya eninə dalğa deyilir. Eninə dalğa-dalğa qabarıqlarının və çökəkliklərinin növbə ilə təkrarlanmasıdır.
2.Uzununa dalğalar. Zərrəciklərin rəqsi istiqamətində yayılan dalğaya uzununa dalğa deyilir.Uzununa dalğada hər bir zərrəciyin rəqsi hərəkətinin istiqaməti dalğanın yayılma istiqaməti boyunca yönəlir.
Tədqiqatlar göstərir ki,səs uzununa,işıq isə eninə dalğadır.
Məişətdə ən çox eninə dalğalardan istifadə olunur:radio,televizor və mobil telefonların iş prinsipi eninə dalğaların tətbiqinə əsaslanır.
Elastik yayla uzununa dalğa yay halqalarının sıxlaşma və seyrəkləşmələrinin təkrarlanmasıdır.
Dostları ilə paylaş: |