A b d u m a jid m a d r a im o V g a V h a r fu z a IL o V a manbashunoslik



Yüklə 6,96 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə125/187
tarix27.04.2023
ölçüsü6,96 Mb.
#107226
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   187
Madraimov A. Manbashunoslik

4.4.12. «Tarixi guzida»
“Tarixi g u z id a ” (“ Saylangan tarix”) asari muallifi H am d u llo h Qazviniy 
bo 'lib , u X I I I asr so'nggi choragi va X IV a srning birinchi y a rm id a yashab 
o 't g a n yirik ge o g ra fv a ta rixshunos olim dir. U n in g t o 'liq ismi H a m d u llo h
ibn A b u b ak r ibn A h m a d ibn N a sr Mustavfiy Qazviniy bo'lib, kelib chiqishi
179


b o 'y i c h a a ra b va 1281-yili E r o n O z a r b a y jo n in in g Q a z v in s h a h r i d a
tug'ilgan.
H a m d u llo h Qazviniy R ash id u d d in davrida Q azvin, A b h a r va Z a n jo n
viloyatlarining m oliya ishlarini boshqargan. R ashiduddin qatl etilg an d an
so'n g, uning o ‘g ‘li G 'iy o su d d in M u h a m m a d (1327— 1336-yillarda Elxoniy 
Abu S a ’idning vaziri b o i g a n ) n i n g x izm atida bo'lgan. Tarixchi 1350-yili 
vafot etgan.
H a m d u llo h Q azviniy “ Z a f a r n o m a ” , “Tarixi g u z id a ’’ h a m d a “ N u z h a t
u l- q u lu b ” nom li asarlar muallifidir.
“Tarixi g u z id a ” u m u m iy tarix y o ‘nalishida yozilgan asar bo 'lib . u n d a
q a d im z a m o n la r d a n to 1330-yilgacha E ron va qism an, 0 ‘rta O siyoda 
bo'lib o 'tg a n voqealar bayon etilgan. H a m d u llo h Qazviniy vafotidan keyin 
o 'g 'li Z a y n u d d in to m o n i d a n a s a r d a v o m ettirilgan va unga 1392-yilgacha 
E ro n d a b o 'lib o 'tg a n voqealar qo'shilgan. K itobning asosiy qismi hoji 
G 'i y o s u d d i n M u h a m m a d g a bag'ish lan g an . Asar m u q a d d im a - f o tih a va 
olti b o b d a n iborat: 1) P a y g 'a m b a rla r va avliyolar; 2) islom iyatdan a w a l
o 't g a n E ron p o dshohlari; 3) M u h a m m a d P a y g 'a m b a r, xalifayi roshidin, 
um aviylar va Abbosiylar tarixi; 4) Abbosiylar davrida E ro n , A fg 'o n isto n
va O 'r t a Osiyoda hukm ronlik qilgan Safforiylar, Somoniylar, G 'a znaviylar, 
G 'u riy la r, Daylamiylar, Saljuqiylar, X orazm shohlar, m o 'g 'u l l a r v a boshqa 
sulolalar tarixi; 5) Islomiyat davrida o 'tg a n shayxlar, o lim la r va shoirlar; 
6) Qazvin s h ah rin in g tarixi.
“Tarixi g u z id a ” Eron, O 'r t a Osiyo h a m d a O 'z b e k is to n n in g X I I I — 
XIV asrning birinchi yarmidagi tarixini o 'rg a n is h d a m u h im ah a m iy a t 
kasb etadi.
1910-yili ingliz sharqshunosi E.Braun to m o n id a n m atn va qisqartirilgan 
inglizcha tarjimasi h a m d a 1960-yiii Abdul husayn Navoiy asar m atn in i 
nash r qilgan.

Yüklə 6,96 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   121   122   123   124   125   126   127   128   ...   187




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə