304
səviyyəsinin yüksəldilməsini, iqtisadi cəhətdən effektiv qiymət və
texniki siyasətin həyata keçirilməsinə müəssisə qarşısına bu kimi məsul
vəzifələr qoyur.
Bu cür informasiyanın toplanması üçün iki qrup tədbirlərin
keçirilməsi təklif olunur:
•
satış proseslərinin proqnozlaşdırılması və ya modelləşdirmə
yolu ilə istehsal fəaliyyətinin planlaşdırılmasını yoxlamaq;
•
tədbirləri işləyib qəbul etməklə istehsal proqramının işləyib
hazırlanması və düzəlişlər etməsi.
Müasir iqtisadiyyatın inkişaf meyllərinin təhlili göstərir ki, satış
və tədavül dövriyyəsinin artan rolu get-gedə böyük nüfuza malik olur.
Bu o deməkdir ki, xüsusilə iri məhsul istehsalçıları daha çox tədarük
etməklə, müstəqil olaraq daha az istehsal edəcəkdir. Məsələn, sveçrə
bank sisteminin məlumatına görə və bir sıra Avropa maşınqayırma və
metaltökmə müəssisələrində aparılan tədqiqatlar göstərir ki, onların
digər müəssisələrdən etdiyi tədarüklər bu müəssisələrinin bütün
dövriyyənin 40%-ni təşkil edir. Bu göstəricinin artım meyli vardır. Ona
görə də müasir istehsal satış fəaliyyətinin təşkili üçün aşağıdakı
istiqamətlərdə hərəkət etmək lazımdır. (şəkil 7.9).
305
Şə
kil 7.8. Qiymətin əmələ gəlməsi üçün informasiyanın
tə
snifləş
dirilmə
si.
Qiymətin əmələ gəlməsi üçün informasiya
Daxili informasiya
Marketinq
informasiyası
Xarici
informasiya
Sifariş və sorğular
Sifarişlərin qəbul
edilməsi
Malların göndərilməsi
üçün müqavilə
Subpodran üzrə
müqavilələr
Mövcud olan anbar
ehtiyyatlatı
Dəyər haqqında
məlumatlar
Texniki sənədlər
Kataloqlar və malların
qiymət siyahısı
Sorğunun səviyyəsi
haqqında operativ
məlumatlar
Kredit vəziyyəti
haqqında operativ
məlumatlar
nvestisiyalar haqqında
operativ məlumatlar
Rəqabət haqqında
operativ məlumatlar
Konyuktura haqqında
nisbi proqnozlar və
məlumatlar
Nəqliyyat tarifləri
Nəqliyyat terminalları
haqqında məlumatlar
Yeni məhsulların
perspektivi
Yeni məhsulların
bölgü kanalları
Yeni məhsulların
qiymət səviyyəsi
Qiymətin əmələ
gəlməsinin dinamikası
Müştərilərlə işin
dinamikası
Satışdan sonrakı
servisin səviyyəsi
Rəqabət əhatəsində
olan dinamika
Reklamın səviyyəsi və
effektivliyi
Təsərrüfat əlaqələri
haqqında operativ
məlumatlar
306
Şə
kil 7.9 stehsal satış
fə
aliyyə
tinin optimallaş
dırılmış
istiqamə
tlə
rin tə
snifləş
dirilmə
si.
*satışın stimullaşdırılmasına ənənəvi reklam və həmçinin yeni
məhsullar da daxil yeni məhsullar da daxil etməklə müəssisələrə xidmət
stehsal satiş
fəaliyyətinin
optimallaşdırıl
ması
Satışın stimullaşdırılması
Reklam
Servisin həcmi
və inkişaf
səviyyəsi
Xidmət
təminatı
Lizinq
Disilont
əməliyyatlarə və
güzəştlər
Nəqliyyat və bölgü
Bölüşdürücü
şəbəkələrin
təşkili
Daşınan partiyaların
komplektləşdirilməsi
Şəxsi
satış
Nəql etmə
Sifarişliyə təhvil
vermə və montaj
aparılması
Təlabatın dəyişməsinə texnoloji cəhətdən hazırlaşmaq
Texnoloji
potensialın
qiymətləndi
rilməsi
Texnologiy
a portfeli
Məhsul
portfeli
Texnoloji
marketinq
pоrtfeli
Məhsul
marketinqи
portfeli
nteqrasiya tədbirləri
nteqrasiya
”aşağıdan”
nteqrasiya
”yuxarıdan”
Üstələyən
inteqrasiya
Üfiqi
inteqrasiya
Dezinteqrasiya