А. Д. Чудаков гиймятляр вя гиймятин



Yüklə 2,96 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə118/148
tarix14.09.2018
ölçüsü2,96 Mb.
#68571
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   148

 

349


 

 

 



   

 

 



 

  Şəkil 8.17. Verginin müxtəlif faiz dərəcələri üçün Lafferin əyri 

xətti. 

Bu  qrafikdən  görmək  olar  ki, 



1

  və 



2

  -də  maksimum  vergi 



daxilolmalarının  maksimum  ümumi  həcmi 

2

P

  >

1

P



müqayisədə 

2

P

  

1

P



 





Faiz 


dərəcəsi 

Vergi daxilolmalarının 

həcmi 

2

P



 


 

350


və 

1

P

  vergi  tariflərinə  müvafiqdir.  Beləliklə  daha  yüksək  vergilər 

müxtəlif  sənaye  sahələrinin  özündə  belə  mümkün  olmayan  böyük 

qiymətlərə  çıxaracaqdır.  Xüsusilə  bu  istehsalçı  firmalara,  emal 

sahələrində  işləyənlərə  mənfi  təsir  göstərəcəkdir.  Verginin  faiz 

dərəcəsinin  artırılması  nəticəsində  xammal,  yanacaq,  elektroenerji, 

həmçinin  nəqliyyat  tarifləri  də,  xidmətlərə  də  qiymətlərin  həddindən 

artıq  qalxması  baş  verəcək,  nəticədə  emal  sahələrində    istehsalın 

rentabelliyi  aşağı  düşəcəkdir.  Bu  istehsal    gücünün  məhdudlaşdırma 

meylini doğurur, son nəticədə iqtisadi tənəzzül baş verir. 

 

Bazar  iqtisadiyyatın  inkişafı  və  qiymətin  əmələ  gəlməsini 



mədudlaşdırmaq  üçün  konkret  məqsədli  nailiyyətlərə  istiqamətlənmiş 

vergi siyasətinin həyata keçirilməsini tələb edir (şək. 8.18). 

 

  

 



  

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



Vergi siyasətinin məqsədi 

Vergi ödəmədən yayınanların əlverişsiz vəziyyətə 

təmin edilməsi 

Ancaq qanunvericilik aktlar çərçivəsində verginin 

həyata keçirilməsi 

nvestisiyaya amortizasiya xərclərinin köçürülməsi 

Vergi sisteminin sabit və aydın olması 

Vergi imtiyazlarının azaldılması və ləğv edilməsi 

Vergi ödəyicilərinin hüquqlarının genişləndirilməsi 

Təbii ehtiyyatlara vergi qoyuluşunun artırılması 

Vergiлярин sayının məhdudlaşdırılması (azaldılması) 

Əsaslandırılmamış gömrük imtiyazlarının ləğv edilməsi 

Yüksək effektli vergi dəyişikliyinin tətbiq edilməsi 

Ekoloji pozuntulara qarşımaliyyə tədbirləri 

stehlak bazarı üçün istehsalçıların müdafiə edilməsi 

nvestisiyalar üçün vergi imtiyazlarının 

genişləndirilməsi 

xrac sahələrinin özünümaliyyələşdirmə sisteminə 

köçürülməsi 

Yerli orqanlarının daimi gəlirlərlə təmin etmək 

Kommersiya banklarının büdcəyə və ehtiyyat 

fondlarına edilən köçürmələr 

Yüksək gəlirlərdən yuxarı həddə, aşağı gəlirlərdən isə 

azaldılmış həddə vergilərin tutulması 

nvestisiya innovasiyanı stimullaşdırır 



 

351


 

Şəkil 8.18. Vergi siyasətinin məqsədləri. 

 

Optimal  vergi  siyasətinin  köməyi  ilə  real  məqsədlərə,  yəni 



elmi-texniki 

tərəqqinin 

təmin 

edilməsinə, 



müəssisənin 

rekonstruksiyasına  və  texniki  cəhətdən  yeniləşdirilməsinə,  xalq 

təsərrüfatı istehlak mallarının və yeyinti məhsullarının istehsalının 

artırılmasına,  onların  keyfiyyətinin  yüksəldilməsinə,  kənd 

təsərrüfatı istehsalının genişləndirilməsinə nail olmaq olar.           

 

8.5. QIYMƏTIN DÖVLƏT TƏNZIMLƏNMƏSI. 

 

Dövlət özünün  iqtisadi fəaliyyətində qiymətvə qiymətin əmələ gəlməsi 



sahəsində  müəyyən  siyasəti  həyata  keçirmək  hüququna  malikdir. 

Dövlətin  qiymət  siyasəıtini  Prezident,  RF-ın  hökuməti  RF 

Konstitusiyasına müvafiq təmin edirlər. Qiymət və qiymət əmələgəlmə 

sahəsində  məhz  dövlət  siyasəti  bütün  ölkənin  iqtisadi  vəziyyətinə 

əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərir. Həmin təsir aşağıdakı formada ifadə 

olunur. 


 

• 

bazar 



münasibətlərinin 

inkişafını 

stimullaşdırır 

və 


nizamlayır; 

• 

düzgün  və  sosial  cəhətdən  istiqamətləndirilmiş  rəqabət 



şəraitini yaratmaq; 

• 

malların  və  xidmətlərin  azad  və  nizamlı  qaydada 



yerdəyişməsinə  şəraitini təşkil etmək; 


 

352


• 

azad  maliyyə  siyasətinin  təhlükəsizliyinə  və  qabaqcadan 

təhlil etməsini təmin etmək; 

• 

şəxsi,  dövlət,  bələdiyyə,  aksioner  və  digər  mülkiyyət 



formalarının müdafiəsini təmin etmək; 

• 

inflyasiya proseslərini aradan qaldırmaq; 



• 

əhalinin sosial və iqtisadi cəhətdən müdafiəsinə nail olmaq. 

 

 

 



Dövlətin  qiymət  siyasəti  qiymətlərin  tənzimlənməsində  birbaşa 

və  dolayı  metodların  uyğunlaşdırılması  yolu  ilə  həyata  keçirilir  (şəkil 

8.19). 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

   


Dövlətin qiymət siyasəti 

Dövlətin qiməti vasitəsiz (birbaşa) tənzimləməsi 

Dövlətin qiyməti vasitəli (dolayı) tənzimləməsi 

Ümumi qiymətlərin dondurulması 

Qeydə alınmış qiymətlərin və tariflərin tətbiq 

edilməsi 

Dövlət tədarükü 

Vergi və vergi dərəcələrinin təyin edilməsi 

Müəyyən vaxt ərzində qiymət artımına 

müəyyən həddin tətbiq edilməsi 

Pul dövriyyəsinin və kreditin tənzimlənməsi 

Rentabelлик normasının təyin edilməsi 

Dövlətin investisiyası 

Təchizat və ticarət üçün əlavə həddi edilmək 

Valyuta мязяннясинин tənzimlənməsi 

Məsləhət görülən qiyməti təyin etmək 

dxal və ixrac rüsumlarının və gömrük 

kvotasının təyin edilməsi 

Paritet qiymətləri təyin etmək 

Amortizasiya normalarını təyin etmək 

Dövlət xərclərinin tənzimlənməsi 



Yüklə 2,96 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   148




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə