А. Д. Чудаков гиймятляр вя гиймятин
Yüklə 2,96 Mb. Pdf görüntüsü
|
385
bir çox sütunlardan ibarət olan cədvəl şəklində verilir.Hər bir sütun istehsalçı ölkələr qrupu üçün təyin edilmiş preferensial gömrük tariflərinə uyğun gəlir.
Böyük miqdarda gömrük rüsumları o ölkənin məhsulları üçün yüksək olur ki ,əlverişli şərait rejimindən istifadə edə bilməsin.
gömrük rüsumları iki yerə bölünür :advalor və spesifik.
Advalor rüsumlar bu və yadigər məhsulun qiymətinin müəyyən faizi şəklində tutulur.Bu qymət tariflər və ticarət üzrə baş razılaşmaları əsasında təyin edilir.
Xüsusi rüsumlar bir məhsul vahidinə və ya məhsulun həcminə görə tutulur.Bu növ rüsumarın tutulması milli valyuta ilə brutto və yaxud netto çəki üçün təsbit edilmiş şəkildə baş verir.
Advalor rüsumlardan daha çox istifadə edilir.Amma bəzən elə olur ki,ya hər iki rüsum növü tutulur , yada ki,hər bir mövqedə gömrük yığımı çox yüksək məbləğdə olur.
Məhsulun gömrük dəyərinə həmin məhsulun qiyməti,onun daşınma və saxlanılma xərcləri daxil edilir.Məhsulun gömrük dəyərinin təyin edilməsi metodikası və qaydası Rusiya sərhədlərindən keçirilərkən Rusiyanın gömrük tarifləri haqqında qanununa əsasən müəyyənləşdirilir.Bu qanun Ümumdünya ticarət təşkilatı tərəfindən işlənib hazırlanmış qaydalara və ümumiləşdirilmiş gömrük qiymətləndirilməsi kodeksinə əsaslanır.Ölkəyə daxil olan məhsulun dəyəri gömrük
məntəqələrində rəsmi
şəkildə bildirilir.Məhsulun gömrük dəyərinin təyin edilməsinin 6 metodu şəkil 9.21-də göstərilmişdir. Göstərilən metodları nəzərdən keçirək.
dəyərinin təyin edilməsi qaydası faktura-hesablarda olan məlumatlara əsaslanır,bura həmçinin digər faktiki istehsal xərcləri haqqında məlumatlar,malların boşaldılması və yüklənməsi,qorunması,sığorta xidmətləri və s aiddir.Bir çox hallarda gömrük rüsumlarının ölçüsünün təyin edilməsi üçün məhz bu metoddan istifadə edirlər,çünki bu metod sırf olaqraq sübutlu şəkildə təsdiq edilmiş məlumatlara əsaslanır.
Эюмрцк
дяйяринин мцяййян
едилмяси методлары
Эятирилян ямтяялярля сювдяляшмя гиймяти цзря Щямжинс ямтяялярля сювдяляшмя гиймяти цзря
Ейниляшдирилмиш ямтяялярля сювдяляшмя гиймяти цзря Дяйярин чыхылмасы ясасында
386
Шякил 9.21 Эюмрцк дяйяринин мцяййян едилмяси методлары
Amma bir sıra hallarda bu metoddan istifadə etmək mümkün deyil.Elə halla baş verir ki,sövdələşmələr kəmiyyət haqqında məlumatlardan asılı olur ,kəmiyyət haqqında məlumatı isə dəqiqliklə demək mümkün deyil.
Birinci hal ondan ibarətdir ki,satıcı və alıcı öz aralarında əlaqədardırlar və sövdələşmə qiymətləri məhsulun həqiqi dəyərinə uyğun olaraq deyil,onlar arasındakı danışıqlara əsasən təyin edilir.
kinci hal ondan ibarətdir ki,satıcının məhsul üzərindəki hüququ məhdud olur.Məsələn bu məhsulun satışı üzrə və ya regionda həmin məhsulun satışı üzrə hüququnun olub olmamasına aiddir.
Əgər sövdələşmə qiymətləri üzrə gömrük dəyərinin təyin edilməsi gərəksiz olarsa,onda bu dəyərin oxşar məhsullarla sövdələşmə qiymətləri üzrə təyin edilməsindən istifadə edilir.Burada məhsul üzrə sövdələşmələr əsas götürülür ki,onlar öz texniki xüsusiyyətləri,keyfiyyəti və hörməti ilə qiymətləndirilən məhsula oxşar olsunlar.
şərtin yoxlanılması və yerinə yetirilməsi zəruridir :
*sövdələşmə qiymətləri baza qiymətləri kimi qəbul edilən oxşar məhsullar qiymətləndirilən məhsullar ölkəyə daxil olmamışdan 90 gün əvvələ qədər gətirilməli və satılmalıdır ;
*qiymətləndirilən məhsulların gətirilmə həcmi və kommersiya şərtlərindəki dəyişikliklər bazanın oxşar məhsulu ilə müqayisədə sənədli şəkildə əsaslandırılmış qiymət korreksiyası ilə müşayiət olunmalıdır ; 387
*sövdələşmə qiymətlərinin təyin edilməsi zamanı nəzərə alınmalı olan bütün əsaslı şəkildə təsdiq edilmiş əlavə xərcləri nəzərə almaq zəruridir ;
üzrə,yəni ən aşağı qiymət üzrə müəyyənləşdirilir.Bu halda həmin məhsula oxşar bir neçə növ məhsul olur.
məhsullarda sövdələşmə alınmazsa,onda gömrük dəyərini eynicinsli məhsullarla sövdələşmə qiymətləri üzrə təyin etmək lazım gəlir.Eynicinsli məhsullar ,oxşar məhsullardan fərqli olaraq bütün xüsusiyyətlərinə görə eyni olmurlar.Amma onların oxşar xarakteri olur və onlar oxşar komponentlərdən ibarət olur.
Həmcins məhsulları aşkar etmək üçün aşağıdakı prinsipləri nəzərə almaq lazımdır :
*həmcins məhsullar eyni ölkədə istehsal olunmalıdır ;
müəssisədə istehsal olunması seçilir ;
*gətirilən məhsullar Rusiyada hazırlanmış dizayn,layihə,bədii tərtibat və s. üzrə hazırlanmamalıdır.
Uyğun həmcins məhsulun seçilməsindən sonra məhsulun gömrük dəyəri oxşar məhsullarla sövdələşmə qiymətləri üzrə təyin edilir.
Əgər gömrükdən keçən həmcins yaxud oxşar məhsullar Rusiyada heç bir əlavə iş görülmədən ( yəni yenidən qablaşdırılma ,hər hansı bir əlavələr )satılırsa,onda belə məhsulların əmtəə dəyərinin təyin edilməsi üçün dəyərin çıxılması metodundan istifadə edilir.
məhsul vahidi əsas götürülür,belə ki ,bu qiymət üzrə məhsul Rusiyada realizə olunacaq.Bu qiymətlər vaxta görə dəyişdiyinə görə qiymətləndirilən məhsul ölkəyə daxil olduğundan 90 gün gec olmamaq şərti ilə ona qoyulan satış qiyməti əsas götürülür.Aydındır ki,burada yalnız bir-birindən asılı olmayan satıcılar və alıcılar arasında baş tutan ticarət sövdələşmələri nəzərdə tutulur.
aşağıdakılar çıxılır :
*Rusiyaya daxil olan məhsulun satışı ilə bağlı olan xərclər.Buraya vasitəçiılik xidmətləri ,satışa görə ayrılan mükafatlar ,həmçinin düzgün mənfəəti təmin edən qiymətlərə əlavələr daxil edilir ;
Yüklə 2,96 Mb. Dostları ilə paylaş:
|