394
Şəkil 9 . 24 . Gömrüklərin təsnifatı
Hava tariflərinə misal olaraq biz Vnukovo ( Moskva )
yaxud Pulkovo ( Sankt – Peterburq ) misal göstərə bilərik . Dəniz
gömrüklərinə misal olaraq Baltika ( Sankt – Peterburq ) yaxud Korsakov
( Saxalin vilayəti , Korsakov portu ) tanınır .
Hər hansı bir gömrük siyasətinin keçirilməsi gömrük
tariflərinin təyin edilməsi ilə , yəni sərhəddən keçirilən hər hansı bir
məhsula təyin edilmiş gömrük rüsumlarının ölçü cədvəli ilə təmin edilir
.
Guruluşuna görə gömrük tarifləri sadə və mürəkkəb
tariflərə bölünür . Birinci halda hansı ölkədən gətirilməsinə baxmayaraq
eyni olan məhsullara vahid rüsum qoyulur . kinci halda isə müxtəlif
ölkələrdən gətirilən eyni məhsullara müxtəlif gömrük tarifi rüsumları
təyin edilir . Belə mürəkkəb tariflərə çoxsütunlu tariflər deyilir .
Gömrük tarifləri həmçinin muxtariyyətli , konvension vı
konvension – müxtariyyətli olur . Birinci halda gömrük tarifləri bu və ya
digər ölkə tərəfindən birtərəfli təyin edilir , ikinci halda danışıqlar (
konvensiya ) əsasında , üçüncü halda tarif şəbəkələrinin həm gömrük
tarifləri üçün avtonom avtonom tariflər ,həm də konvension tariflər olur.
Adətən gömrük tarifləri konvension tariflərdən aşağı olur .
Rusiya Federasiyasında bazar iqtisadiyyatına keçid yerli
gömrük orqanlarının yenidən qurulmasına gətirib çıxartdı . Radikal
dəyişikliklər 1989 – cu ildən başladı . Bu vaxtlar xarici ticarət
monopoliyası ləğv edildi və sərhəddən keçirilən malların və digər
əmlakın mütləq deklarasiya edilməsi qanunu qoyuldu . Hər bir növ
gömrük ödəmələrinin alınması və uyğun gömrük statistikasının
aparılması əsas funksiya kimi məhz gömrüklərin üzərinə düşdü .
RF gömrük sərhədlərini keçərkən , həmçinin RF – nın
gömrük kodeksi tərəfindən təyin edilən digər hallarda şəkil 9.25 – də
göstərilən ödəmələr alınır .
Эюмрцк
Гуру йоллары
Дяниз
Щава
Чай
395
Şəkil 9.25 . RF –da təyin edilmiş gömrük ödəmələrinin növləri
Gömrük sərhədlərindən malların və bu məqsədlə
istifadə edilən nəqliyyat vasitələrinin keçirilməsi məhsulların
saxlanılması və qorunması və müxtəlif üsulların istifadəsi ilə həyata
keçirilir . Bu üsullar gömrük rejimi adlanır . RF – nın gömrük
kodeksində nəzərdə tutulmuş gömrük rejimi şəkil 9.26 – da
göstərilmişdir .
RF – nın gömrük sərhədlərini keçərkən baş verən bütün hallarda
uyğun mallar və nəqliyyat vasitələri deklarasiya olunmalıdır . Bu hal
ondan ibarətdir ki , göstərilən məhsullar və nəqliyyat vasitələri haqqında
, onların gömrük rejimi haqqında , həmçinin gömrük məqsədləri üçün
lazımlı olan digər məlumatlar haqqında təyin edilmiş formaya uyğun
olaraq məlumatlar verilməlidir . Malları və nəqliyyat vasitələrini
sərhəddən keçirən şəxs , yaxud da gömrük brokeri deklarant ola bilər .
Gömrük deklarasiyası o gömrük orqanına verilməlidir ki , burada
mallarım gömrük qeydiyyatı baş versin . Gömrük deklarasiyasının
təqdim edilmə müddəti məhsulun və nəqliyyat vasitələrinin gömrük
orqanına çatdırıldığı vaxtdan 15 Gömrük deklarasiyasının təqdim
РФ- ДЯ ЭЮМРЦК ЮДЯНИШЛЯРИНИН НЮВЛЯРИ
Эюмрцк рцсумлары эюмрцк сянядляшмясиня эюря
йыьымлар
Ялавя дяйяр верэиси
Ямтяялярин сахланмасына эюря йыьымлар
Аксизляр
Мяслящятя эюря щагг
Эюмрцк лисензийаларынын верилмясиня вя тязялянмясиня
эюря
Ямтяялярин эюмрцк мцшаийятиня эюря йыьымлар
Эюмрцк аттестатларынын верилмясиня вя тязялянмясиня
эюря
Ямтяялярин эюмрцк мцшаийятиня эюря йыьымлар
Габагжадан гярар гябул олунмасына эюря щагг
Эюмрцк щярражларында иштирака эюря щагг
396
edilmə müddəti məhsulun və nəqliyyat vasitələrinin gömrük orqanına
çatdırıldığı vaxtdan 15 gün müddətinə baş verməlidir .
Şəkil 9 . 26 . RF –da təyin edilmiş gömrük
rejimlərinin növləri
RF – nın gömrük ərazisinə daxil olan
yük daşıyan nəqliyyat vasitələri , həmçinin sərnişinləri daşıyan
nəqliyyat vasitələri RF – nın sərhədlərini keçdikdən sonra 3 saat
müddətində deklarasiya olunmalıdırlar . Analoji nəqliyyat vasitələri
sərhəddən çıxarkən digər gömrük sərhəddini keçməmişdən əvvəl 3 saat
ərzində deklarasiya olunmalıdır .
ndi isə şəkil 9 . 26 . – da göstərilən RF – nın gömrük
rejiminə nəzər salaq . Sərbəst dövriyyə üçün buraxılan məhsullar – bu
РФ-дя эюмрцк реъимляринин нювляри
Сярбяст мцбадиля цчцн бурахылыш
Йенидян идхал
Транзит
Эюмрцк анбары
Эюмрцксцз тижарят маьазасы
Мцвяггяти идхал вя йа ихраж
Азад эюмрцк зонасы
Азад анбар
Эюмрцк яразисиндян кянарда емал
Ихраж
Дювлятин хейриня имти
а
Эюмрцк яразисиндя емал
Эюмрцк нязаряти алтында емал
Йенидян ихраж
Мящветмя