А. Д. Чудаков гиймятляр вя гиймятин
Yüklə 2,96 Mb. Pdf görüntüsü
|
250
Alıcının uduşu Firmanın gəliri Firmanın xərcləri Q iy m ət
D əy ər Şə
mütəxəssislərin cəlb etmə ardıcıllığı. Yeni məhsulun işləyib hazırlama fəaliyyəti və ona qiymət qoymanın bu cür ardıcıllığı dəyərinə (qiymət cəhətdən) yanaşma adını almışdır. Dəyərlə yanaşmada (qiymət cəhətdən) qətiyyən minimal qiymət və ya güzəşt və imtiyazların qoyulması nəzərdə tutulmur. Belə hallarda satışda böyük həcmdə nail olsa da, müəssisənin gəliri maksimal səviyyədə olmayacaqdır. Maksimum gəlir isə ancaq məhsulun dəyərinin optimal müqayisədə kifayət həcmdə satışın hesabına (istehlakçı üçün onun faydalılığı hesabına), müəssisənin istehsal və həmin məhsulun satışına çəkilən xərclər hesabına əldə etmək mümkündür. Ancaq qiymətə görə yanaşmada alıcının həmin mal üçün ödəməyə hazır olan müəyyən məbləğə görə ölçülmür. Başqa sözlə, marketoloqlar və mütəxəssislər alıcıları daha yüksək qiymət ödəməklə malın almasını onlara inandırmalıdır. Çünki həmin mal onların əvvəllər düşündüyündən daha cox faydalı olacağına (onun üçün daha da dəyərli olacağına) şübhə etməməlidir. Malın tək (vahid) hesabına görə dəyərin müqayisəsi və həmin malın satış qiyməti şəkil 7.4-də verilmişdir. Malların rəyinin öyrənilməsi üçün həmin üsulun tətbiqinin məhdudlaşdırılması aşağıdakı səbəblərə görə izah olunur. Şə
ödəməyə hazır
olan alıcılar, müəyyən kommersiya təcrübəsinə malın
olduğuna görə
adətən özlərində olan məbləği deməməyi cəhd edirlər. Bu ilk növbədə təchizat və satış agentlərinə aiddir. * Alıcılardan (hətta onların cavabları həqiqətin düzgün olsa da) mövcud məhsula görə hansı qiymətin ödəməyə razı olduğunu birbaşa soruşmaq olmaz. Məsələ onunla bağlıdır ki, alıcı güman edilə bilən daha yüksək qiyməti artıq öyrənmişdir. Digər sözlə, alıcılar yeni, özünə
251
məlum olmayan malı qiymətləndirməməlidir. stehsal üçün bu və ya digər məhsulun buraxılmasına icazə verilməsi və onun üçün qiymət təyin etməsi qeyd etdiyimiz kimi bazar rəqabətindən asılıdır. Bu cür hallarda əsas bazar faktorlarına mövcud rəqabət və rəqfbətçilərin fəaliyyyətini aid etmək olar. Mövcud tərkibə görə məhsulun satışından gəlirin daha da maksimumlaşdırılması üçün, istehsal və satışa görə nəzərdə tutulan xərcləri azaltmaq lazımdır. Bu cür xərclərin azaldılması ilk növbədə müasir elmi-texniki tərəqqinin səviyyəsindən irəli gələn təşkilati və texniki cəhətdən təkmilləşdirmək hesabına əldə etmək olar. stehsal-satış xərclərinə təsir göstərən elmi-texniki tərəqqi amilləri cədvəl 7.1-də əks olunmuşdur. Son nəticədə müəssisənin qiymət siyasəti maliyyə, mühasibat, marketoloqlar, təchizat və satış üzrə mütəxəssislər, həmçinin konstruktor və texnoloqların əməkdaşlığı və qarşılıqlı təsiri nəticəsində işləyib hazırlanılır. Qiymət siyasətinin işləyib hazırlama mərhələləri və onun əsasında konkret mala qiymətin qoyulmasının səviyyəsi, satışın həcminə və müəssisənin əldə edilmiş gəlirinə təsir göstərməyə qadir olan bütün faktorların birlikdə müzakirə edilməsilə əldə edilir. Qeyd etmək lazımdır ki, rəqabət nəticəsində təyin edilən qiymətdən imtina etməklə zəif qiymət qoyma metodu ilə fəaliyyətini məhdudlaşdırmaq məsləhət görülmür. Daha effektiv üsul aktiv stateji qiymətqoymasından ibarət olmalıdır. Mövcud vəziyyətdə aktiv strateji qiymətqoyma dedikdə, bu cür qiymətin təyin edilməsi nəticəsində kifayət qədər satış tutumu (həcmi) təmin edilir, orta istehsal satış xərclərinin həcmi və bütün istehsal-satış fəaliyyətinin gəlirlilik səviyyəsi təmin edilir. Cədvəl 7.1. Elmi-texniki tərəqqinin (ETT) amilləri
Elmi-texniki tərəqqinin istiqamətləri Məhsulun təkmilləşdirilməsi Əməyin təkmilləşdiri Layihənin sərmayələş-dirilməsi,məhsul və xidmətlər Maşınlar və mexanizmlər,montaj avadanlıqları,nəqliyyat və s.avadanlıqlar
darəetmənin qərarı, qərarın həlletmə metodu
Kompyüter vasitələri, texnikanın stehsal sahəsində elmi-texniki tərəqqi obyektləri darəetmə sahəsində ETT obyektləri Elmi-texniki tərəqqinin reallaşdırılması dairəsi darəetmənin texnoloğiyası və təşkili,idarəetmə nformasiya sistemləri, informasiya Materiallar,konstruksiy alar,
Kompleks Əmək proseslərinin Əmək alətlərinin təkmilləşdirilməsi Yüklə 2,96 Mb. Dostları ilə paylaş:
|