A. M. Allahverdiyev m.İ. Bağirova



Yüklə 320 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə18/32
tarix05.03.2018
ölçüsü320 Kb.
#30576
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   32

olduqca  azdır,  Onım  əsas  hissəsi  seruloplazminin  tərkibində 
olur ki, bu  da plazma zülallannın oj-qlobulin fraksiyasına daxil 
olan  züialdır (bax:  bölmə  2.19).  Bə'zi  fermentativ proseslerdə, 
xüsusən  hemopoez  prosesində  demirin  üçvaientii  haldan  iki- 
valentli  hala  (və  əksinə)  keçməsində  mis  ionlanm n  böyük 
ehəm iyyeti vardır.
Normal göstəricisi:  100-200 mq/dl 
Artmasına səbəb olan hallar:
Leykozlar 
Qaraciyər sirrozu 
M etastazlar 
Kollagenoz xestelikləri 
M iokard infarktı 
Beyin infarktı
Q alxanabənzər vəzinin funksiyasmm pozulması 
Anemiyamn m üxtəlif formalan (talassemiya)
Spondilit 
Hemoxromatoz 
Ağciyər vərəm i 
Revmatik artrit
Estrogenlər və hamiləliyin qarşısını alan hormonal preparatiar 
Azalmasına səbəb olan hallar:
Nefrotik sindromlar 
D əm ir çatışmazlığı 
Yamqlar
Leykozun remissiyalan 
Qidada zülal çatışmazlığı 
Xronik ürək xəstəlikləri 
Spru
2.30. LİTtUM
Adi  halda  insan  orqanizmində  cüzi  miqdarda  litium  olur. 
Torkibində  litium olan dərman maddələrindən istifadə  edildik- 
də bu mikroelementin qandakı miqdan  arta bilər.  Litium duzla- 
nndan  (xüsusən  litium karbonatdan) maniakal-depressiv psixo- 
zun m üalicəsində  istifadə  edilir.  Qanda litiumun  aıtması  ürək-


bulanma,  qusma,  ataksiya,  tremor və  b.  patoloji  dəyişikliklərə 
səbeb ola bilər.
N orm al göstəriciləri:
Serumda tə'yin edilmir
M ü s b ə t   o l d u ğ u   h a l l a r :   litiumla müalicə zamanı 
T əxm ini sə rh ə d lə ri:
Həddi-buiuğa çatanlarda:  0,06-1,2 mq-ekv/L 
Yaşiı və uşaqlarda:  0,6-0
, 8
 mq-ekv/L
Kritik səviyyəsi yaşlı və uşaqlarda:  >2 mq-ekv/L


3. İMMUNOQLOBULİNLƏR
İmmunoqlobulinJər -  orqanizmə daxil olan h ər hansı  antige- 
nin  tə'siri  nəticəsində  sintez  edilən  spesifik  tə'sirli  zülallar 
olub,  humoral  immunitetin  əsas  tə ’siredici  vasitələridir.  Anti- 
geniərlə  kompleks  birləşm ə  əm ələ  gətirdiklərinə  və  onlarm 
zərərsizləşm əsinə  şərait  yaratdıqlanna  görə,  bunlara  antitellər 
(əks-cisimciklər)  de  deyilir.  Onlara  immunoqlobulin  adı  veril- 
məsi  isə  qlobulyar  strukturlu  zülallar  qrupuna  aid  olm alan  ilə 
əlaqədardır.  İmmunoqlobulmlər  insan  orqanizmində  olan  zü- 
lallarm  yeganə  növləridir  ki,  qaraciyərdə  sintez  edilmirlər. 
Onlarm m üxtəlif növlərmin orqanizmdə yanm yaşam a müddət- 
ləri  aşağıdakı kimidir:
im m unoqlobulin G (IgG) -  23  gün 
immunoqlobulin A (IgA) -  5,8 gün 
immunoqlobulin M (IgM) -  5,1  gün 
immunoqlobulin D (IgD) -  2,8 gün 
immunoqlobulin E (IgE) -  2,3  gün
3.1. İMMUNOQLOBULİN  Л
IgA  əsasən  həzm,  tənəffiis  və  sidik-cinsiyyet  orqanlannda 
olan  limfa düyünlərində  sintez edilir ve bu toxum alann hücey- 
rəarası  m ayelərində  daha  çox  oiur.  Orqanizmdeki  IgA-nm 
ümumi  m iqdannm   40-45%-i  qan  serumunda  toplanır.  IgA  ça- 
tışmazlığı  olan  şəxslərin  bə'zilərinin  qamnda  anti  -   IgA  anti- 
telləri  aşkar edilir;  bu,  qanköçürmə zamam  anafilaktik reaksiy- 
alara səbəb  ola biler.  A dətən belə  şexslər  autoimmun  mənşəli 
xəstəliklərə həssas olurlar.
Normal göstəricUəri:
Yenidoğulanlarda:  0-2 mq/dl 
K öф eləгdə (1-2 yaş):  3-100 mq/dl 
2-16 yaş:  25-230 mq/dİ 
16 yaşdan yuxan olanlarda;  80-420 mq/dl 
Artmasına səbəb oian hailar:
Qaraciyər sirrozu 
Hepatit


Anadangəlm ə infeksiyalar 
Bağırsaq xəstəlikləri 
Təneffüs sisteminin xəstəlikləri 
Veqener qranulematozu
Hemorragik trombositopenik purpur (Şenleyn-Genox xəstəliyi) 
Mieloma
Monoklonal qammapatiya 
Berger xəstəiiyi (IgA nefropatiyası)
V ərəm
G öbələk xəstəlikləri
Autoimmun xəstəliklər
Revmatik artritlərin kəskin formalan
Sistem qırmızı qurdeşənəyinin b ə ’zi formalan
Sarkoidozlu xəstələrin be'zileri
Döş vəzisi xərçəngi
Nefropatiyalann bə’zi formaları
Mieloma
Neytropeniya ilə m üşayiət edilen patoloji prosesler 
Azalmasına səbəb oian hallar:
Hamiləliyin  son aylan
__  
^
Bruton aqammaqlobulinemiyası
Həzm   sisteminin  ftınksiyalannm  pozulmalan  və  yanıqİarla 
eİaqədar kəskin zülal itkisi
Anadangəlmə immun sistem çatışmazlıqlan 
Dekstrania müalicə 
M alabsorbsiya sindromu
Sistem qırmızı qurdeşənəyi xəstəliyinin bəzi formalan 
Ataksiya-teleangiektaziya 
KÖфəIərdə m üvəqqəti hipoqammaqlobulinemiya 
Rentgen  şüasmın  te ’siri  nəticəsində  baş  verən  immım  ça- 
tışmazlıq (IgM-in artması ilə)
Limfoid neoplazmalar 
Q araciyər sirrozu (bə'zilərində)
Residiv verən otitlərin bə'zi növləri
Birincili və ikincili mielomalar, leykozlar, nefrotik sindromlar


3.2. İMMUNOQLOBİLİN  D
IgD  antitellerin  B-Iimfositlər tərəfındən  taranmasım  tə'min 
edən immunoqlobulin növləridir.
Normal göstəriciləri:
Yeni  doğulanlarda:  0-1  mq/dl 
Yaşlılarda; 0-8 mq/dl 
Artmasına səbəb olan hailar:
Xronik infeksiyalar
Bə'zi qaraciyər xəstəlikləri
B ə'zi stafiJikokk m ənşəli xəstəliklər
Kollagenozlar
Sensibilizasiya vəziyyeti
Sarkoidoz
Hiperimmunizasiya
Limfomalar
Ig D mielomalan
Makroqlobulinemiya
Azalm asına səbəb olan hallar:
Bə'zi  irsi xəstəliklər
Qazanılmış  immım çatışmazlığı sindromlan 
Disqammaqlobulinemiyalar
3.3. İMMUNOQLOBULİN  E
IgE-nin  sintezi  embrional  inkişaf  dövrünün  ikinci  həftə- 
sində qaraciyər ve ağciyərdə başlanır.  İmmunoqlobulinlərin bu 
növünün molekul  kütləsi  nisbətən kiçik,  toxumalara daxilolına 
qabiliyyəti  və  bioloji  aktivliyi  isə  digər  immunoqlobulinlərin- 
kinə  nisbətən yüksəkdir.  Buna  görə  IgE  serumda  cüzi  miqdar- 
da  olduqda  da  yüksək  aktivlik  göstərir.  Orqanizmdə  IgE-nin 
ümumi  kütləsinm   50%-i  serumda  toplanır;  burun  seliyində, 
bəlğəm də,  tənəffüs  ve  hezm   sistemlərinin  selikli  qişalarmda 
da IgE-ye rast gəlinir.  IgE-nin orqanizmdəki m iqdan  irsi xüsu- 
siyyətlərdən və  etraf mühit amillərinm tə ’sirindən  asılı  olaraq, 
dəyişə  biler.  Bu  qrupa  anafılaktik,  allergik  anti-cisimciklər  ve


Yüklə 320 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   32




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə