A. MİRZƏcanzadə. Z.ƏHMƏdov, R. Qurbanov



Yüklə 3,65 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/137
tarix02.01.2018
ölçüsü3,65 Mb.
#19313
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   137

26 

 

 



Qaza görə keçiriciliyi təyin etdikdə (I. 16) düsturunda Q əvəzinə 

qazın süxur şəraitindəki orta təzyiqə (P

1

+P

2



)/2 uyğun sərfin Q yazmaq 

lazımdır, yəni:  

 

   


 

),

2



1

/(

0



0

2

P



P

P

Q

Q

 

burada P



0

, Q


0

-qazın normal şəraitdəki təzyiqi və  sərfi; P

1

, P


2

-süxur 


nümunəsinin başlanğıcındakı və sonundakı təzyiqdir.  

 

Onda qaza görə mütləq keçiricilik aşağıdakı ifadə ilə tapılır:  



 

   


 

 

)



2

2

2



1

(

0



0

2

p



p

l

p

Q

  

(I. 



17) 

 

2. İndi isə ətalət qüvvələrinin sürtünmə qüvvələrinə nisbətən böyük olan 



halına  baxaq. Belə  halda (I. 10) asılılığında özlülüyü nəzərə almamaq 

olar:  


 

   


)

,....,


2

,

1



,

,

(



n

d

d

d

l

p

  

(I. 



18) 

 

 



Ölçülər nəzəriyyəsinə görə  

 

   



,

2

/



1

1

,



3

1

T



p

l

d

M

d

l

p

   


L

d

1

 



olduğundan, (I. 18) ifadəsi aşağıdakı şəklə düşər: 

 

1



,....,

1

2



,

1

3



1

4

1



,

3

1



3

1

2



1

1

1



d

n

d

d

d

p

l

d

l

pd

d

pd

l

l

pd

p

l

d

d

  

və ya  



 

   


1

,....,


1

2

2



1

d

n

d

d

d

pd

l

  

(I. 



19) 

 

 (I. 



19) 

ifadəsi süzülmə prosesində  sürtünmə  qüvvəsini nəzərə 

almayan Şezi-Krasnopolski qanununu ifadə edir. Beləliklə, (I. 12) və (I. 

19) ifadələri məsaməli mühitdə  süzülmə  prosesinin halını xarakterizə 

edir. Həmin ifadələrin tətbiq sərhəddini müəyyən etmək üçün Reynolds 

ədədindən istifadə olunur.  




27 

 

 



Məsaməli mühitdə mayenin qərarlaşmış  hərəkəti zamanı ona 

təzyiq, ətalət və sürtünmə qüvvələri təsir edir.  

 

Süzülmə qiymətinin müəyyən qiymətinədək ətalət qüvvələrini və 



böyük qiymətlərində  sürtünmə  qüvvələrini nəzərə almamaq olar. 

Süzülmə  sürətinin bu böhran qiymətinin bu böhran qiymətini nəzarət-

ölçü cihazlarına  məxsus dəqiqliklə  ölçmək mümkündür. Təcrübələr 

əsasında müəyyən edilmişdir ki, süzülmə  sürətinin  böhran qiyməti 

mayenin sıxlığından, özlülüyündən və  məsamə  kanallarının 

ölçülərindən asılıdır, yəni:  

).

,

,



(

,

d



kr

 

 



Ölçülər nəzəriyyəsinə əsasən 

L

d

2

və 



L

d

 olduğunu qəbul 

etsək, aşağıdakı ifadəni yazmaq olar:  

).

1



,

1

,



1

(

/



2

d

d

kr

 

 Burada 



  )

1

,



1

,

1



(

ifadəsi sabit ədəd olubReynolds ədədinin böhran 



qiyməti-Re

kq

 adlanır, yəni:  



.

/

Re



d

kr

kr

 

 



Ideal süxur modeli əsasında Darsi qanunu ilə Puazeyl düsturunun 

müqayisəsi nəticəsində  məsamə  kanallarının diametrini süxurun 

keçiriciliyi və məsaməliliyi vasitəsilə ifadə edə bilərik: 

m

k

d

2

4



 

  

Akad. 



N.N. 

Pavlovski 

Reynolds 

ədədini tapmaq üçün aşağıdakı 

düsturu təklif etmişdir:  

 

   



 

,

23



,

0

75



,

0

1



Re

e

d

m

   (I. 


20) 

 

burada d



e

-effektiv diametrdir. N.N.Pavlovski laboratoriya təcrübələrini 

təhlil edərək, Reynolds ədədinin böhran qiymətlərinin 7,5 9 arasında 

dəyişdiyini göstərmişdir.  




Yüklə 3,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   137




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə