A s daminov, B. S. Salimov



Yüklə 4,99 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə15/166
tarix14.04.2022
ölçüsü4,99 Mb.
#85451
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   166
A s daminov, B. S. Salimov

 
Yashil  evglena
  ko‘llarda,  ko‘lmaklarda,  dengizlarda,  botqoqliklarda  keng 
tarqalgan  turlardan  bo‘lib,  erkin  holda  hayot  kechiradi.  YAshil  evglenaning  tanasi 
urchiqsimon,  bargsimon,  duksimon  shaklda  bo‘lib,  old  tomoni  yumaloqroq,  orqa 
qismi ingichkalashgan. 
Yashil  evglena  sirtqi  tomonidan  maxsus  po‘st  “pellikula”  bilan  qoplangan 
bo‘lib, uning ostida ektoplazma va endoplazma joylashgan.  
Gavdasining  oldingi  qismida  hivchini-harakat  organellasi  joylashgan,  sinfning 
nomi  ham  shundan  kelib  chiqqan.  Hivchin  asosida  qisqaruvchi  vakuola  va  uning 
rezervuari,  yig‘uvchi  vakuolalar  va  bir  dona  qizil  yoqutsimon    ko‘zcha  “stigma” 
joylashgan.  Stigma  yordamida  evglena  yorug‘likni  sezadi  va  yorug‘lik  tomon  harakat 
qiladi, tanasining keyingi qismida pufakchasimon yadrosi joylashgan.  
Yashil  evglenaning  yashil  ko‘rinishiga  sabab  uning  sitoplazmasida  ko‘p  sonli 
yashil  plastida  –  xromotoforlar  bo‘lishidadir.  Xromotoforlarda  xlorofil  donachalari 
bo‘lib,  ular  evglenani  yashil  o‘simliklar  singari  autotrof  usulda  oziqlanishiga,  CO
2
 
gazi va N
2
O  dan yorug‘lik ta’sirida uglevod (paramil) sintez qilishga yordam beradi. 
Ana  shuning  uchun  ham  evglenasimonlar  fitomonadalar  ya’ni  o‘simliksimon 
xivchinlilar  -  Phitomastiginae  kenja  sinfiga  kiradi.  Evglenaning  sitoplazmasidagi 
xlorafil (paramil) donachalarni ko‘rish uchun preparatga 1  tomchi 2% li yod eritmasi 
tomizish  kerak.  Yod  ta’sirida  paramillar  to‘q  yashil  tusga  kiradi.  Hivchin  xam  aniq 
ko‘rinib turadi.  

Yüklə 4,99 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   166




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə