A s daminov, B. S. Salimov

Kiprikli  infuzoriyalar 
sinfiga  parazit  infuzoriyalardan  tashqari  birmuncha 
murakkab  tuzilishga  ega  bo‘lgan  simbiont  infuzoriyalar  ham  kiradi.  Ayniqsa 
kavshovchi  hayvonlarning  katta  qornida  yashovchi  Ofrioskoletsida  oilasiga  kiruvchi 
infuzoriyalar  juda  diqqatga  sazovordir.  Bu  infuzoriyalarning  kiprikchalarining  soni 
ancha  kamaygan,  ular  faqat  gavdaning  oldingi  qismida  biroz  saqlanib  qolgan. 

---

20 
 
Shuning uchun ham bu infuzoriyalar kam kiprikli infuzoriyalar turkumiga kiritilgan. 
Bunday  oftikoletsidlar  kavshovchi  hayvonlarning  oshqozonidagi  kletchatkalarni 
parchalashda  va  dag‘al  xashakni  hazm  bo‘lishiga  yordam  beradi.  Ko‘p  miqdordagi 
o‘lgan infuzoriyalar hayvon organizmiga qo‘shimcha ozuqa sifatida shimiladi. 
 
7- rasm. Infuzoriya tufelkasi – Paramecium caudatum: 
1-kiprikchalar;  2-qisqaruvchi  vakuola;  3-hazm  vakuolasi;  4-makronukleus;  5-  mikronukleus;  6-
og’iz; 7-chiqarish teshigi; 8-qobiq (pellikula) 
10-rasm. Balantidium colining tuzilishi: 
1-kiprikchalari;  2-peristom;  3-hujayrali  og’iz;  4-sitofarinks;  5-qisqaruvchi  vakuola;  6-hazm 
vakuolalari; 7-chiqarish teshikchasi; 8-mikro nukleus; 9-makro nukleus 
 
 
NAZORAT   SAVOLLARI: 
 
1.  Nima  uchun  infuzoriyalarni  yuqori  darajada  rivojlangan  sodda    hayvonlar 
deb atashadi? 
2. Infuzoriyaning katta va kichik yadrolari qanday vazifa bajaradi?  
3. Infuzoriyalar qanday amaliy ahamiyatga ega? 
4. Infuzoriyalarni qanday zararli vakillarini bilasiz?  
 
Uyga  vazifa:  Ko‘p xujayralilarni o‘qib kelish.