A s daminov, B. S. Salimov

Butli o‘rgimchak:
 MHD hududlarida keng tarqalgan hayvon bo‘lib, qishloq 
xo‘jalik zararkunandalarini yo‘qotishda katta ahamiyatga ega. Uning gavdasi bosh 
– ko‘krak va qorin qismdan iborat. Elka qismida butsimon shakldagi dog‘lari bor. 
Tanasining segmentlari yo‘qolib ketgan. Bosh – ko‘krakning oldingi qismida 4 juft 
oddiy  ko‘zlar  joylashgan.  6  juft  oyoqlardan  1  jufti  jag‘  vazifasini  bajaruvchi 
xelitseraga, aylangan u tirnoqsimon o‘simta deb ham ataladi. Unga zahar bezining 
yo‘li  ochiladi.  Ikkinchi  juft  oyog‘i  6-  bo‘g‘imli  bo‘lib,  pedipalpa  (paypaslagich 

---

69 
 
oyoq) deyiladi. Qolgan 4 juft oyoqlari yurish oyoqlari hisoblanadi. 
Qorin qismida bir juft teshik – stigma bo‘lib, bargsimon o‘pka bilan 
tutashgan. Ularning orasida jinsiy teshik joylashgan. Qorinining keyingi qismida 3 
juft o‘rgimchak so‘gali undan so‘ng esa anal teshik 
joylashgan.
 
 
 34-rasm. O’rgimchakning tashqi tuzilisghi. 
 
 
 
35-rasm. O’rgimchakning ichki tuzilishi.