247. Valyutanın deviz və dəyişmə kursu özündə birləşdirir:
a) valyuta kursunu
b) kapital hesabını
c) maliyyə hesabını
d) investisiya gəlirini
e) valyuta planını
248. Ölkənin ixrac məhsullarının artım tempi ilə həmin məhsulu idxal edən dövlətlərin ÜDM-
u arasındakı asılılığı müəyyənləşdirin:
a) ticarət kvotası əmsalı
b) ixraca təklifin elastiklik əmsalı
c) idxala tələbin elastiklik əmsalı
d) idxala təklifin elastiklik əmsalı
e) ixraca tələbin elastiklik əmsalı
249. İqtisadiyyatın real sektoruna aid olan qrupları müəyyənləşdirin:
a) qeyri-maliyyə korporasiyası, ev təsərrüfatları, qeyri-mənfəətli təşkilatlar
b) qeyri-maliyyə korporasiyası, ev təsərrüfatları, dövlət müəssisəsi
c) dövlət müəssisəsi, ev təsərrüfatı, maliyyə institutları
d) mənfəətli təşkilatlar və dövlət müəssisəsi
e) mənfəətli təşkilatlar, ev təsərrüfatı və dövlət müəssisəsi
250. Nəzərə almaq lazımdır ki, o geniş dairədə istehlak və investisiya təyinatlı məhsulların və
xidmətlərin qiymətlərinin dəyişməsinin və eləcə də təkcə qiymət dəyişməsin deyil, həm də
istehsal strukturunun dəyişməsini nəzərə alır, bu:
a) deflyator
b) qiymət indeksi
c) akselerator
d) multiplikator
e) bazar tarazlığı
251. İstehsal olunmuş ÜMM/ÜDM xərclər üzrə düzgün formulanı müəyyənləşdir:
a) Y = C + İg + G+ Nx
b) Y = C + İq + Nb + G+ Nx
c) Y = C + İg + AO + G + Nx
d) Y = C + İg + AO – Nb+ Nx
e) Y = C + İg+ Y/Q + G+ Nx
252. Ölkənin müəyyən dövr ərzində xarici iqtisadi əlaqələrinin vəziyyəti haqqında statistik
hesabat:
a) mühasibat balansı
b) statistik hesabat
c) ticarət balansı
d) ödəniş balansı
e) idxal-ixrac balansı
253. Ölkədə daimi yeri (yaşayışı) olan, iqtisadi agent:
a) korrispondent
b) nümayəndə
c) diler
d) rezident
e) broker
254. Müqavilənin valyuta şərtlərinə alternativ seçilmə hüququ nədir:
a) valyuta şərti
b) valyuta opsionu
c) valyuta hüququ
d) valyuta sərbəstliyi
e) valyuta sazişi
255. Aşağıdakı göstəricilərdən hansı dövlət kapital qoyuluşuna aid deyil?
a) dövlət istiqrazları
b) subsidiyalar
c) qrantlar
d) BVF-nun krediti
e) ticarət kreditləri
256. Hökumətin, firmaların, ayrı-ayrı şəxslərin ölkədə istehsal edilən və başqa ölkədə
satılması nəzərdə tutulan əmtəə və xidmət:
a) idxal
b) ixrac
c) kvota
d) renta
e) varrant
257. Mal göndərilməsi və göstərilən xidmətlərin dəyərindən irəli gələn tələb və öhdəliklərin
qarşılıqlı surətdə nəzərə alınmasına dair hökumətlərarası saziş:
a) klirinq
b) lizinq
c) injirinq
d) françayzinq
e) reytinq
258. Ticarət, xidmətlər və transfertlər balansının məcmusu tədiyyə balansının:
a) pul daxilolmalarıdır
b) valyuta ehtiyatıdır
c) cari hesabıdır
d) tədiyyə balansının saldosudur
e) ölkənin xalis eksportudur
259. “Tədiyyə balansı” termini neçənçi ildə meydana gəlib:
a) 1764
b) 1765
(1) 1766
c) 1767
d) 1768
260. Neft ixrac edən ölkələrin təşkilatı:
a) NAFTA
b) OPEK
c) CAAPK
d) MDB
e) AAFA
261. Əmtəə və xidmətlərin ixrac və idxalını maneəsiz həyata keçirən ölkələrin iqtisadiyyatı:
a) açıq iqtisadiyyat
b) gizli iqtisadiyyat
c) qapalı iqtisadiyyat
d) ənənəvi iqtisadiyyat
e) bağlı iqtisadiyyat
262. Xarici ticarətdə əmtəələrin mübadiləsi necə adlanır?
a) idxal
b) ixrac
c) idxal və ixrac
d) ticarət mübadiləsi
e) ixrac üzrə əməliyyat
263. Dünya bazarının hansı formaları fəaliyyət göstərir?
a) pul və xidmətlər bazarı
b) iş qüvvəsi və əmtəə bazarı
c) valyuta və xidmət bazarı
d) beynəlxalq əmtəə və xidmətlər bazarı
e) beynəlxalq valyuta-kredit bazarı
264. Təsbit olunmuş mübadilə kursu şəraitində:
a) büdcə-vergi siyasəti xarici balansa daha güclü təsir edir, nəinki pul-kredit siyasətinə
b) pul siyasəti tədiyyə balansının tənzimlənməsində nisbi üstünlüyə malikdir, daxili
tarazlığa yox
c) büdcə-vergi siyasətindən xarici balansı tənzimləmək üçün istifadə olunur
d) monetar siyasət daxili balansı tənzimləmək üçün istifadə olunur
e) hamısı düzdür
265. Dövlətin tənzimlənməyən deviz (valyuta) bazarında milli valyutanın kursu hansı
mexanizmin vasitəçiliyi ilə müəyyənləşir?
a) tələbat-tələb
b) tələb və təklifin
c) tələbat-təklif
d) gəlirlərin səviyyəsi
e) investisiyaların həcmi
266. Maraqlı olan ölkələrin beynəlxalq razılıq nəticəsində öz ölkələrinin valyutalarının
mübadiləsinin nisbətini tənzimləmək məqsədi ilə müəyyən səviyyədə və müəyyən
proporsiyalar həddində həyata keçirdiyi kurs:
a) müvaziəntli valyuta kursu
b) üzən valyuta kursu
c) mütləq müəyyənləşdirilmiş valyuta kursu
d) beynəlxalq valyuta kursu
e) tənzimlənən valyuta kursu
267. Adətən geniş yayılmış üçüncü valyutaya münasibətdə valyuta kursunun iki valyuta kursu
əsasında hesablanması necə müəyyən olunur:
a) “spot” kurs
b) alıcı kursu
c) “kros” kursu
d) satıcı kursu
e) “Forvard” kursu
268. Xarici borc kapitalının cəlb olunması və qızıl valyuta ehtiyatları hesabına tədiyyə
balansının mənfi qalığının sistematik olaraq örtülməsi:
a) likvidliyin böhranı
b) tədiyyə balansının böhranı
c) alıcılıq qabiliyyətinin böhranı
d) valyuta böhranı
e) istehsalçı böhranı
269. Dövlətlərarası və ya hökumətlərarası ticarət müqavilələri əsasında müəyyən edilən
qiymətlər:
a) müqavilə qiymətləri
b) tədavül qiymətləri
c) ticarət qiymətləri
d) kontrakt qiymətləri
e) dünya qiymətləri
270. Bir ölkəyə əmtəə gətirilməsinin və ya oradan çıxarılmasının qadağan edilməsi:
a) bonus
b) embarqo
c) realizənin olmaması
d) vergi qadağası
e) gömrük qadağası
271. Müxtəlif ölkələrin fiziki və hüquqi şəxsləri arasında mövcud olan təsərrüfat əlaqələri:
a) beynəlxalq əmək bölgüsü
b) ölkənin beynəlxalq investisiya mövqeyi
c) beynəlxalq iqtisadi münasibətlər
d) kapitalın beynəlxalq hərəkəti
e) beynəlxalq inteqrasiya
272. Ixrac tarifi ilə idxal kvotası arasındakı fərq:
a) kvota milli istehsalı xarici rəqabətdən daha etibarlı müdafiə edə bilir, nəinki
tarif
b) kvota dövlətə heç vaxt gəlir gətirmir, nə vaxt ki, tarif belə uduşu təmin edə bilər
c) tarif dövlətə heç vaxt gəlir gətirmir, nə vaxt ki, kvota belə uduşu təmin edə bilər
d) kvota daxili bazara xarici məhsulların axınını məhdudlaşdırmaq üçün istifadə oluna
bilər, nə vaxt ki, tarifdən bu məqsəd üçün istifadə etmək olmur
e) tarifdən daxili bazara xarici məhsulların tam dayandırılması üçün istifadə oluna bilər,
o vaxt ki, kvotadan bu məqsəd üçün istifadə oluna bilməz
273. M.Porterin nəzəriyyəsinə əsasən müasir xarici ticarətin inkişafını müəyyənləşdirən neçə
əsas parametr vardır:
a) beş
b) dörd
c) üç
d) iki
e) altı
274. «Ölkə hər hansı bir əmtəənin istehsalında mütləq üstünlüyə deyil, nisbi üstünlüyə malik
olduqda belə, beynəlxalq ticarət məqsədyönlüdür» kimin nəzəriyyəsidir:
a) D.Rikardonun
b) A.Smitin
c) E.Xekşerin
d) B.Olinin
e) V.Leontyevin
275. Hansı məktəbin nümayəndəsi hesab edirdi ki, hətta iki əmtəə üzrə daha yüksək istehsal
xərcləri səviyyəsinə malik ölkələr də ticarət mübadiləsində uda bilərlər:
a) klassik məktəbin nümayəndəsi D.Rikardo
b) merkantilist məktəbin nümayəndəsi A.Monkretyen
c) klassik məktəbin nümayəndəsi A.Smit
d) marjinalizm məktəbin nümayəndəsi U.Stenli
e) neoklassik məktəbin nümayəndəsi Y.Şumpeter
276. «Beynəlxalq ticarətin istənilən iştirakçısı elə məhsulların ixracına çalışmalıdır ki, onların
istehsalında həmin ölkə tərəf müqabillərinə nisbətən üstünlüyə malik olduğu istehsal
amillərindən intensiv istifadə etsin» konsepsiyasının müəllifləri:
a) Smit-Rikardo
b) Olin-Leontyev
c) Rikardo-Olin
d) Xekşer-Olin
e) Smit-Olin
277. Amildən istifadə üçün onun sahibinin aldığı mükafat:
a) amil mənfəəti
b) amil qiymətləri
c) amilin gətirdiyi güzəşt
d) amilin formalaşdırdığı gəlir
e) hamısı düzdür
278. «Məhsulun həyat tsikli» nəzəriyyəçiləri:
a) C.Rindelberger, R.Vernou, L.Ullsin
b) V.Leontyev, R.Vernou, B.Olin
278b)
Rindelberger, E.Xekşer, R.Vernou
a) B.Olin, R.Vernou, C.Rindelberger
b) amerikan iqtisadçıları V.Leontyev və R.Vernou
279. Böyük bir qrup əmtəənin xarici ticarətinin inkişaf qanunauyğunluqları hansı nəzəriyyə ilə
izah olunur:
a) istehsal amilləri nəzəriyyəsi
b) azad ticarət nəzəriyyəsi
c) əmək-dəyər nəzəriyyəsi
d) xarici ticarət nəzəriyyəsi
e) məhsulun həyat tsikli nəzəriyyəsi
280. Millətlərin beynəlxalq rəqabət qabiliyyətliliyi nəzəriyyəsinin müəllifi:
a) R.Armon
b) C.Helbreyt
c) M.Porter
d) L.Ullisin
e) R.Verman
281. A.Smitin və D.Rikardonun beynəlxalq ticarətlə bağlı hansı fikirləri ziddiyyət təşkil
edirdi?
a) azad xarici ticarətin zəruriliyi və məqsədyönlülüyü
b) məhsul istehsalı ilə əlaqədar mütləq xərclərin həcminin azaldılması
c) məhsul istehsalı ilə əlaqədar nisbi xərclərin həcminin azaldılması
d) bəzi məhsulların az xərclə istehsalının faydalılığı
e) əmək məhsuldarlığının mütləq artırılması imkanı
282. A.Smit beynəlxalq ticarətin mövcudluğunu və faydalılığını:
a) müxtəlif ölkələrdə məhsul istehsalındakı mütləq xərclərdəki fərqdə görürdü
b) müxtəlif ölkələrdə məhsul istehsalındakı zəruri xərclərdəki fərqdə görürdü
c) müxtəlif ölkələrdə məhsul istehsalındakı son hədd xərclərdəki fərqdə görürdü
d) müxtəlif ölkələrdə məhsul istehsalındakı ümumi xərclərdəki fərqdə görürdü
e) müxtəlif ölkələrdə məhsul istehsalındakı orta son hədd xərclərdəki fərqdə görürdü
283. E.Xekşer və B.Olin ölkələr arasında həm əmtəələrin, həm də istehsal amillərinin
yerdəyişməsini çətinləşdirən məhdudiyyətləri:
a) ədalətli hesab edirdilər
b) mənfi qiymətləndirirdilər
c) idxal və ixracın zəifləməsi kimi qəbul edirdilər
d) ölkəyə investisiya qoyuluşlarının çətinləşəcəyini bildirirdilər
e) bank faizlərinin qalxacağını söyləyirdilər
284. M.Porter nəzəriyyəsinə əsasən müasir xarici ticarətin inkişafını müəyyənləşdirən dörd
əsas parametr öz aralarında nisbətini dəyişdikdə:
a) istehsal proqramında və xarici ticarətdə struktur dəyişiklikləri aparılır
b) daxili rəqabət milli firmalara öz uğursuzluqlarında xarici firmaları günahlandırmağa
imkan verir
c) rəqabətqabiliyyətlilik şəraitində firmalar xaricə çıxış axtarmağa başlayır
d) firmalar xaricə çıxmaq üçün dövlət dəstəyi axtarır
e) heç biri düz deyil
285. İstehsalda əmtəələrin satışında aparıcı vəziyyətinə görə dünya bazarında fəaliyyət
göstərən ən iri kompaniya:
a) konsern
b) trest
c) transmilli korporasiya
d) oliqarxiya
e) korporasiya
286. Müxtəlif ölkələrin milli təsərrüfatlarının əməkdaşlıq etmək yolu ilə onların ya tam və
yaxud qismən vahid hala salınması:
a) iqtisadi sistem
b) iqtisadi tənzimlənmə
c) iqtisadi mühit
d) iqtisadi inteqrasiya
e) iqtisadi stimullaşdırma
287. Iqtisadi artım mərhələsi nəzəriyyəsi kim tərəfindən işlənmişdir:
a) amerikan iqtisadçısı U.Rostou
b) fransız iqtisadçısı R.Aronon
c) amerikan iqtisadçısı C.Helbreyt
d) amerikan iqtisadçısı D.Bell
e) amerikan iqtisadçısı F.Fukuyama
288. Hansı nəzəriyyədə müasir kapitalizmin bütün iqtisadi sistemini – «planlaşdıran sistemin»
və «bazar sisteminin» məcmusu kimi göstərilir və müəllif kimdir:
a) vahid sənaye cəmiyyəti nəzəriyyəsi, R.Aron
b) yeni sənaye cəmiyyəti nəzəriyyəsi, C.Helbreyt
c) postsənaye cəmiyyəti nəzəriyyəsi, D.Bell
d) supersənayeləşmə nəzəriyyəsi, A.Toffeler
e) vahid sivilizasiya nəzəriyyəsi, F.Fukuyama
289. Urbanizasiyanın meydana gəlməsinin, inkişaf edib qlobal prosesə çevrilməsinin başlıca
amillərindən biri:
a) elmi-texniki tərəqqi
b) təbii resursların tükənməsi
c) etnik çəkişmələr
d) elmi-texniki gerilik
e) ətraf mühitin qorunması
290. Dünya birliyinin gələcək sosial-iqtisadi tərəqqisinin mövcud güclənməsinə zərər yetirə
bilən təhlükə:
a) işsizlik
b) ekoloji fəlakət
c) texniki tərəqqi
d) xəstəliklər
e) su problemi
291. ÜMM-la ÜDM məhsul arasında nominal fərq böyük deyildir. Bir qayda olaraq bu 1%-
dən artıq deyil. Ancaq qloballaşma və milli iqtisadiyyatların inteqrasiyası səviyyəsində bu
fərq:
a) artım tendensiyasına malikdir
b) azalma tendensiyasına malikdir
c) orta templi tendensiyasına malikdir
d) sıfıra bərabərdir
e) heç biri düz deyil
292. BMT- nin statistika komissiyası tərəfindən işlənmiş standart milli hesablar sistemi dünya
praktikasında neçənci ildən tətbiq olunur:
a) 1953-cü il
b) 1954-cü il
c) 1955-ci il
d) 1956-cı il
e) 1957-ci il
293. Iqtisadi artım mərhələsində artımın neçə əsas mərhələsi təsvir olunur:
a) ənənəvi cəmiyyət, yüksəliş üçün zəmin hazırlanması dövrü, yüksəliş, yetkinliyə
doğru hərəkət, yüksək kütləvi istehlak əsri
b) ənənəvi və inzibati cəmiyyət, yüksəlişə hazırlıq, yüksəliş, tam bərpa dövrü, yüksək
kütləvi istehlak əsri
c) inzibati və ənənəvi cəmiyyət, iqtisadi artımın təmini, yüksəliş, bərpa dövrü, yüksək
kütləvi istehlak
d) ənənəvi sistem, inzibati sistem, bərpa dövrü, yüksəliş üçün zəminin hazırlanması,
yüksək kütləvi istehlak
e) heç biri düz deyil
294. İnkişaf iqtisadiyyati nəzəriyyəsi inkişaf dövrlərindən birini – sənaye inqilabı yaratmaq
üçün ilkin şəraitin yaradılması və həmin prosesin özünün mövcudluğunu mütləqləşdirir:
a) vahid sivilizasiya nəzəriyyəsi
b) inkişaf mərhələsi nəzəriyyəsi
c) iqtisadi artım mərhələsi nəzəriyyəsi
d) yeni sənaye cəmiyyət nəzəriyyəsi
e) vahid sənaye cəmiyyət nəzəriyyəsi
295. Dünya təsərrüfatının strukturuna bunlardan hansı daxildir?
a) transmilli korporasiyalar
b) mülkiyyətin iqtisadi reallaşması
c) elmi-texniki tərəqqinin sürətli inkişafı
d) tədiyyə balansının təmin olunması
e) məhsuldar qüvvələrlə istehsal münasibətləri arasında olan ziddiyyətlərin həlli
296. Beynəlxalq immiqrantlar neçə kateqoriyaya ayrılır:
a) gizli yolla gələn, kontrakt üzrə işləyən
b) qeyri-leqal, sığınacaq istəyən, kontraktlı
c) gizli yolla gələn, qaçqınlar və leqal olan
d) qeyri-leqal, qaçqınlar, kontrakt üzrə işləyənlər
e) qaçqınlar, sığınacaq istəyənlər, qeyri-laqel immiqrantlar, kontrakt üzrə
işləyənlər, ölkəyə gizli yolla gələnlər
297. Mülkiyyət münasibətlərinin qloballaşması, əmək bölgüsü və kooperasiyalaşmanın daha
yüksək səviyyəsi, təsərrüfatların təşkilinin yeni formaları, beynəlxalq iqtisadi təşkilatların
tənzimləyici rolu:
a) makroiqtisadi tendensiya
b) qloballaşma tendensiyası
c) xarici ticarətin güclənməsi tendensiyası
d) beynəlxalq iqtisadi tendensiyanın güclənməsi
e) ictimai istehsalın artım tempi
298. Qlobal iqtisadiyyatın əsas göstəricilərindən biri olub, əhali faizi, hansı ki, gəlirlə və
istehlak səviyyəsi ilə əlaqədardır, bu:
a) xəstəlik
b) yoxsulluq
c) ətraf mühitin çirklənməsi
d) istehsalın artımı
e) beynəlxalq əmək bölgüsü
299. "İnkişaf iqtisadiyyati nəzəriyyəsi müxtəlif ölkələrin sənayeləşməsinin gedişində onlar
üçün yeni sənaye cəmiyyətinin formalaşacağını və burada sovet və qərb sistemləri onların
növləridir" – deyən nəzəriyyəni müəyyənləşdirin:
a) supersənayeləşmə nəzəriyyəsi
b) iqtisadi artım mərhələsi nəzəriyyəsi
c) yeni sənaye cəmiyyəti nəzəriyyəsi
d) postsənaye cəmiyyəti nəzəriyyəsi
e) vahid sənaye cəmiyyəti nəzəriyyəsi
300. «Sənayeləşmə» böhranının aradan qaldırılmasının ən mühüm amilini Bell həm
«postsənaye meylləri»nin inkişafında, həm də:
a) kapitalın tərkibinin elmtutumluluğunda görürdü
b) tələb və təklifin texnoloji səviyyəsində görürdü
c) əmək məhsuldarlığının artırılmasında görürdü
d) mədəniyyət və dinin birliyində görürdü
e) dini və psixoloji amillərdə görürdü
Dostları ilə paylaş: |