Aban aban iş olmaz, bəsləməsən qız olmaz

Yüklə 4,74 Mb.

səhifə	5/59
tarix	09.10.2018
ölçüsü	4,74 Mb.
	#73059

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 59

Ataların sözüdür, deyərlər: “yük əyiləndə daşı da yerindən (yurdundan) eylər”. Anlamını bilməyənlər üçün deyim, bilsinlər: hansısa daşqaçı heyvanın belinə çatılan yükün dəngəsi (tarazlığı) pozulanda, yükün əyilən yüngül tayına bir daş qoyub dəngəni düzəldərlər, gəlib uğrağa (mənzilbaşına) çatdıqları yerdə isə daşı götürüb atarlar qırağa, daş da beləcə yerindən ayrı düşər.

atalarsözü, adalı sözlər. (adalı: dərs almalı. ibrətli).

atalarsözü, atanın qanı, ananın canı.

atalarsözü, başın gözü. (başın: ağlın).

atalarsözü, dosları, dosda eşir, düşmanın bağrın deşir.

atalarsözü, için sözü.

atalarsözü, özün özü.

atalı söz, ağıla göz.

atalı söz, başıva göz. (ağıla göz).

atam dedim atılmır, satam dedim satılmır, gecə gündüz yapılmır.

atam ilə atanı deyincə, özüm ilə özünü de.

atam oğlu dura dur, börüngə bax, ula dur! (ula dur: ayıq dur). (kardışim, evrin (evir. dünya) duranca durasın, qurd kimi, ayıq olasın).

atamazsan ağuzundan dadı baldursa dilin!.

atan balası olma, adam balası ol.

atan çatdı, yatan qaldı.

atan soğan, anan sarımsaq, hardan oldun gülbəşəkər?!. (gülbəşəkər: dadlı duzlu, eyi qoxulu).

atana gözü oğul ilə uşaqda, oğlun gözü avlu ilə bayırda.

atanadan öğrəşirik danışmaq, çevrə bizə öğrədəcək susmağı. (çevrə: mihit).

atananla, dilinlə, topraqınla övünmə, kim olub, gördügün işinlə övün.

atanası sevən kimi sevəmədi heç uşaq atanasını.

atanın düşmanı, oğula dosd olmaz.

atanın qılığı, balağa giriş. (atanın edişi, adəti, işi balaya örnək kimi keçə bilər).

Atanla atamdan niyə danişırsan, özünlə özümdən danışsana. (Araz Gunduz).

atanlardan içində yer qalmasın, sevənlərdən çalış dilin azmasın.

atanlardan qalmaz yadımda bir iz, başqa donda gəzirsək, içlərmizdə biriz.

atanlardan yadında iz qalmasın, sevənlərin çalış yadın salmasın. (salmasın: itirməsin).

atarsın yün olur, təpərsin keçə, sivridirsin (uzaldırsın) börk. (hər iş qıraqdan qolay gəlir).

atası acı alma yesə, oğlanın dişi qamar.

atası kəsir, bala baltalır (birbirindən kopoyğludurlar).

atası qoruk yer, oğlun dişi qamaşır. (qoruk: qora).

atasın sayan, oğlu sayalar. (atasın sayığan, oğlu sayğılar).

atasın sayığan, oğlu sayğılar. (atasına hörmət göstərən, oğlundan görər hörmət). (atasın sayan, oğlu sayalar).

atçı gördün atçılıq, aşçı gördü aşçılığın alıbgör. (alıbgör: öğrən).

atda ayaq, ərdə bağır olmasa, yurdun dağar, ölkə qalır özgəyə. (bağır: qayrat).

atda güclə yeriş, ərdə başla iş (sayılır, hesaba gəlir).

atda qarın, itdə burun.

atdan düş, addan yox.

atdan düşən eşşək axdarar.

atdan düşən, eşək arar.

atdan düşən, yenə atlanar.

atdan düşmüş, yəhərdən yox.

atdan düşüb, yəhərdən düşmür. (atdan düşüb, yəhərin buraxmır).

atdan salıb ad yaxarlar. kəndivə güvən.

atdığın daş düşəcək, yaşın uzaq sürəcək, amac qursan çəkin bil, son durağa yetingil. (çəkin: ağırlığın).

atdığın ox havıya, dalqılar bir gün dalıva. (dalqılmaq: qayıtmaq).

atdığın vurar, tutduğun qoparar.

atdımı kiçik sayma!. -yaşam iki atdımlar arası yaşanır.

atdıya çatmaz yayaq, bu dosluğu sən bırax. (yayaq. piyada).

atğır ovçu atanda oxu, dəlib deşmiş, yağu gözünü. (atğır: nişançı).

atı arıyanda (yorulanda) gör, igidi qarıyanda gör.

atı at yanında bağlasanğ, soydaşmazsa, suvdaşar. (suvdaşar: tavtuşar. tüvtəşər). (suv: suy. davranış. tüvarış. xulq. xuy).

atı atın yanına bağlasan ya hayın götürər ya xuyun.

atı çabıq, əti çapıq. (əti çapıq: əti hazır. əti kəsik, doğraq). (atı çabıq, çapıq, yüyrək, hızlı olanın, yaşamda gücülü yetərli olur).

atı çapar minəni, qılış çalar tutanı.

atı dişdən, kişini işdən tanı.

atı itiyin qulağı kişnəşər.

atı itmiş qulağından atın səsi kəsilməz.

atı olan qaldı, yəhəri olan geddi. (atı olan qaldı, yəhəri olan minib getdi).

atı olmayan, arpa nə gəzər. atı olmayan, ayağla gəzər.

atı saxlayan, oğlu əkləyən tanır. (əkləyən: əkidən. eğitən. becərən. tərbiyət verən).

atı taxalanca, yolu baxala. (taxalanca: nallayınca). (atı nallamaqdansa, yola baxdır, yolu düzəlt, yol düzəlt).

atı ürkən, əri qorxan yerindən saxla. (yaşam oldağla, başa gələnlərə çəliş çalışdır. evrən dənək yok, yaşam yeridir).

atı yoxdu, eşşəyi də bəğənmir.

atı yorğana kimsə çatmamış. (yorğana: yorğa olana). (atına baxan, ardına baxmaz). (işin qeyim tutan, izçisinin gözün oyar).

atı, arıyanda gör!, eydi, qarıyanda gör!. (arıyanda: yorulanda). (gör: gözətlə. bax. baxmaçılıq ed). (eydi: eyidi. iyidi. iğidi. igidi).

atı, yoluyla tanı, eli diliynən. (yoluyla: yürüşilə).

atıb gedincə, əkib ged.

atıb gördü, əkib biçdi.

atıb tutmanı sevməmiş yaşam, tutub oynadır yaşamın yolu. (yolu: fırıldağı. dolanbacı. çarxı).

atıcı ovçunun, tüfəyi paslanmaz.

atığı quyruğdan, bu günkü öpgə yaxcı. (atığı: atınğı: yarınkı). (öpgə: ağciyər).

atılan daş geri döndü, baxtım onda çöndü.

atılan daşa baxdıqara tuşlanar. (atılan daş qarabaxdı tutar).

atılan ox atan yayı unutmaz.

atılan ox daşdan qayıtmaz, daş ilə qayıdar. (atılan ox daşdan qayıtmaz, daşla qayıdar).

atılan ox, aydılan söz qaytmamış. (aydılan: deyilən).

atılan ox, daşada dəysə, qayıtmaz, yayılar.

atılan oxsa, saxlanmaz, aytılan sözsə, tutulmaz. (aytılan: deyilən).

atılmış ox, deyilmiş söz, savılmış gün qayıtmaz.

atılsa yarıcı, vurduğu yara onunla itər. (biri səni çox sinsidirsə, yaxcı pisin büküb tulla).

atım dedim atılmıyır, satım dedim satılmıyır, gecə gündüz yapılmıyır.

atım yoxdu aranda, qayğım olmaz borandan. (boran yoxdu atım vura, yolum yoxdu atım yora).

atın adı ulu, dəvənin dabanı. (ulu: yekə).

atın ayağına, itin quyruğuna bax.

atın başı keçibsə, quyruğundan tutulmaz.

atın dişinə bax, kişinin işinə.

atın dişinə, adamın işinə (bax).

atın əşgin, qılıcın olsun. əşgin (kəsgin: yarqın). (əşgin yürgün).

atın gücü yerişi, mərdin ərliyi işi (sayılır, hesaba gəlir).

atın itirib noxdasın axdarır.

atın iyi, yol qısa, yarın iyi, yaş uzun.

atın qarnı itin burnu.

atın satıb eşşək alan, toyuq satıb yumurta alar.

atın sirrin gözündən, ərin sirrin sözündən.

atın sirrin gözündən, mərdin sirrin sözündən.

atın varkən yol tanı, atan varkən dos tanı.

atın varsa, nəyin yoxdur, atın yoxsa, nəyin vardı.

atın yaman yol almaz, qadın yaman ev qalmaz.

atın yaman, sat, qardaşın yaman, qaç, arvadın yaman, at.

atın yorqa, uzaq yolu yaxın gör!.

atın yüvrək yol bitər, qolun yevrək iş bitər.

atına acıyan, yəhərin arxalar (daşıyar).

atına baxan, ardına baxmaz.

atınğ yaxşı olsa yolun ırağı, oğlun yaxşı olsa, könül çırağı: atın iyi olursa uzun yol (xoştur), oğlan iyi olursa könül çırağıdır, ışığıdur.

atışsan, söz çıxar, tutuşsan göz çıxar.

atla ilan quyruğundan tutulmaz.

atla itlə doslaşan, kişilərlə duzlaşar. (duzlaşmaq: yediyi çörəyə, kişiligə dəğər vermək).

atla qadın tumarsızın duranmaz.

atla qatır qatnaşıban çaqcışar, ortadaki eşək börkü yırtışar. (çaqcışmaq. taxcışmaq. birbirinə çaxılmaq, taxılmaq. savaşmaq).

atla yola çıxan, eşşəkçini yolda bıraxar (qoyar).

atlacaq daşlar olurmuş sənə sarı, sənə qalmış yasamaq köprü duvari. (yoluva qarşı atılmış əngəlik daşlarından köprü azu (yaki) duvar yapmaq sənə qalmış).

atlan oxun, aytan sözün qaytılmaz. (aytan: dediyin).

atlansan özünü, atdan endin, atını unutma.

atlar ölüb, itlərin bayramıdır.

atlatan deyiləm gücün günlərim təkinə, çatmayıb hələ umuq təkinə. (umuq: gözlənilən açıqlıq).

atlı . -atlı oldun lağa qoyma yayanı. (yayanı: piyadanı).

atlı çapar atını, dayça çınlar mən qaldım. (çınlar: dəlirər).

atlı ilə yayaq, savaşa qıldılar ayaq).

atlı qonağı ata mindirərək, yaya qonağı uğurlayaraq yolçu edərlər. (uğulayaraq: yola salaraq).

atlı olan ətsiz qalmaz. (atlı oldun, yol yaxın).

atlı olan yolun aldı, atsız olan, yolda qaldı.

atlı olan, altda qalmaz. (yaraqlı ol, işi apar).

atlı oldun lağa qoyma yayanı. (yayanı: piyadanı).

atlı oldun yayanlığı unutma. (yayanlığı: piyadalığı).

atlı oldun, yol yaxın.

atom bombu dağ yarar, sevgi odu dağlayar.

atsa birin sənin çün, atar səni obri çün. (çün: üçün). (obri:obiri. olbiri).

atsan daşı quyuya, yoxsa dibi danqamaz, aytsan sözü kişiyə, yoxsa başı anlamaz. (danqamaz: çanqamaz: səs verməz).

atsan imgəyə dəğər oxun doğrusu, bir barığa yetməz yükün oğrusu. (imgəyə:nişana). (barığa: mənzilə). (oğrusu: əğrisi).

atsan kəsək dosduva, çanğı tozu gözündə.

atsan tutular, sorsan tapılar. (qaçsan tutular, sorsan tapılar).

atuva yüyən, kəndivə güvən. (saxlayırsa qorxu yok, saxlamırsa qayğu yok).

av avlanar, tav tavlanar, (iş olub bitər).

av avlandı, tav tavlandı. (iş olub bitər).

ava gedən, avlanır.

ava gəlməz quş olmaz, başa gəlməz iş.

avara it, gündüz hürər.

avçı avında, yolçu yolunda.

avçı bilər alları, ayı bilər yolları!.

avçı bilir alları, ayı bilir yolları. (avçı bilir alların, ayıda bilir yolların).

avçı bilir alların, ayıda bilir yolların.

avçı düşman kor olur, avçı dosdun gözü var.

avçı girməyən qulağda geyik çox olur.

avçı neçə al bilir, ayı onca yol bilir.

avçı nə bilir ürək nədir, ürəkdən vurmağa ürək istəmir.

avın quşu büründən, bilgə kişi dilindən (bəllənir). (büründən: qılığından).

avına boysanar çimənli düzlər, çimən solar, ceylan qaçar əylənməz, bilgə aydar bilən dosduna, kim olar düşməsin ölüm tosquna, çoğun fırlab salar yerin astına, qalan olmaz kimsə burda əylənməz. (tosquna: posquna: pusquna. duzağına. cələsinə. tələsinə). (bilgə: həkim. hikmətçi). (çoğun fırlab: fələk fırladıb).

avlanmamış balıq, soyulmamış dəri satılmaz.

avsalanmasa, avsalar könül. (könlüvü (həvəsivi) cilovlamasan, osəni cilovlayacaq).

avulu yaxın it, qaşqırdan qorxmaz. (kəndi, köyu yaxın it, qurtdan qorxmaz).

ay aylanar il olar, don dəğişər, don olar. (aylanar: dolanar). (don: 1. fəsil. fəsl. -don dəğişər: hər nə dəğişər. 1. buz. ölüm. -don olar: dona dönüşür).

ay balam yoxsuz, umarım xoşsuz. (çoxan görüşməmiş dosda deyilir).

ay bu evrəni tutuzlu sanan, sonun gəlmiş al palanıvı. kürün pulun qoyub gedisən, al bu ağ, dön verrəm qalanını. (tutuzlu: bəfalı).

ay çevrəyə oyunçaq, könüldə baş doluncaq. (baş onmayıb inanmayınca könül əsəcək). (onmayıb: hinməyib, razılaşmayıb).

ay çıxalı tanışdıq, gün batalı yadışdıq. (çox sürməyən dosluqlar üzrə deyilir).

ay doğsa hammı görər.

ay doğursa el görür. (el: hammı. aləm).

ay doğuşundan, ər yerişindən bəllənir.

ay görününcə, ulduza artıq gəzinməz.

ay gün (göy), su topraq yel qamançılığın təməlləridir.

ay günü gözlər, gün ayı gözləməz.

ay ışığın evrənə, şam ışığın dibinə.

ay ışığın, gündən alır.

ay kiçildikcə, ulduzlar gurca ışınar. (aysız gecə, ulduz gurca ışınar). (kiçik ayla ulduz ışar artığın).

ay kimi yandı gecəmdə gül üzün, gələcəksən di du gəl tarın üçün. (tarın üçün: sən bil allah. səni and verrəm allaha).

ay qəmin bir kərə, el qəmin min kərə düşün.

ay qız səni qara batası, yaz gələli gülə yatası. (alqış).

ay qoca ivrən, köçən kimdi, köçürən kim.

ay olub günə, günü (rəqib), bulut gizlədir günü, günü günə satma, xoş keçir günü.

ay tünü yarıtır, baş durmuşu. (yarıtır: aydınladır). (baş: us. ağıl). (durmuşu: yaşamı).

ay ulduzun batıran, qara günü gözətən. (gözətən: gözləyən).(qarqış).

ay var ili gözlər, il var ayı gözlər.

ay var, ili gözlər, iş var günü gözləməz.

ay yanar tün yarğıtar, gün yanarmış gündüzü, baş ışıqsa yarğıtarmış durmuşu. (yarğıtar: ışıqladar). (durmuşu: yaşamı).

ay yaşdıqca ışlanar. (ay qocaldıqca, böyüdükcə ışıqlanar, ışığı çoxalar).

ay yayana gülən atlı. (yayana: piyadıya).

ay yazan yazı, belə yazı yaz, mutlu bayram, qutlu yaz.

ay! qoca ivrən, köçən kimdi, köçürən kim.

ay, örtüklə qapanmaz, qurçamasan bulaq suyu bulanmaz.

ay, örtüklə qapanmaz.

ayağ ayağ nərdivənə çıxarlar.

ayağ bir olsada, min kərə atılar. (ayağ birdir, atdığı min).

ayağ gedməsə əl gətirməz.

ayağ kiçilmək yox, böyümək güdər.

ayağ sığmaz, baş soxar. (ayağı sığmır, başın soxur).

ayağ sınmayınca, cingildəyəcək. (ayağ: qədəh).

ayağ yalın, qanqal qalın. (qanqal: dəvə tikan).

ayağ yeriməzsə, iz düşməz.

ayağa dəğməz daş olmaz, başa gəlməz iş olmaz.

ayağan görə çaruğun, könlüvə görə yaruğun.

ayağan görən yorqanın uzat. (işlə. çalış. yaşamla dəğiş, yaşamı dəğiş).

ayağan qalıb, yoluva görən başmaq al.

ayağdaki bit, atdan düşürər.

ayağdakın yığır, əlindəkin bıraxır. (yazdaki suvlınu izləyib, evdəki toyuğu ıçqınma).

ayağdan çıxan toz, ağıza girər.

ayağdan çıxan toz, baş üsdə qonar.

ayağdan iz bıraxmaq üçün çiynivə çox yük götürməlisən.

ayağı qıssa, dayağı uzun.

ayağı qutsuz deyincə, utsuz desinlər.

ayağı yelli, iti qaçar, başı yelli, dərin batar.

ayağın altına ''bir'' bax, qabağa ''min'' bax.

ayağın yekə olsa, atdımın kiçik tut.

ayağın yerdə süzür, uyalın göydə üzür. (uyalın: xəyalın).

ayağın yükü, başdandır.

ayağını isti tut, başını sərin, yeməyinə düşün, düşünmə dərin.

ayağının altına baxan, yıxılmaz.

ayağıva elə daş bağlakı, başıva dən gəlsin.

ayağla ayağ işləsə, gözlə baş yerində olar.

ayağla gələn qonağı, atınan yola salarlar.

ayağla yoluva görən başmağın olsun.

ayağun altda bu günsə bitən ot, gələcək gün sinin üsdə bitəcək.

ayağun görən, yolun görən başmağun.

ayağun uzat, güdə gəlsə yorqanun, kütləmə ayağ, uzun götür yorqanun. (yaşamda istəkləri, gərəklərivi sağlamağa, tə'min edməyə çalış).

ayaq ayaq nərdivənə çıxarlar.

ayaq bir olsada, min kərə atılar.

ayaq birdir, atdıqı min.

ayaq büdrəsin, dil sürücməsin. (sürücməsin: sürcəməsin. yanılmasın. xəta edməsin).

ayaq çiçilmək yox, böyümək güdər.

ayaq qabı dar olunca, dünya başa dar gələr. { ayağ qabın dar olsa, dünyanın genliyindən, sənə nə asar (fayda)}.

ayaq qabı dar olunca, dünya başa dar gəlir.

ayaq qabın dar olsa, dünyanın genliyindən, sənə nə asar (fayda).

ayaq üsdə, qırxı çıxıb.

ayaq vardır yürməyə, əldə vardır almağa, qulaq vardır duymağa, beyin vardır gördüklərin, duyduqların qanmağa.

ayaq yeriməzsə, iz düşməz.

ayaq yetmədik yerlərə yet könül. (ayaq çatmadıq yerlərə çat könül).

ayaq yükü baş boşu, boyuna yük sınıq qol.

ayaq, qorxaqa, qaçqu yaraq, alqara durqu yaraq. (ayaq, qorxaq üçün, qaçmağa yarar, qormaza durmaq üçün yarar).

ayaqdakən doğrular, tapar dəğər varlılıq. toxluq olub doğru girsə meydana, çoğun girər dövrana. (çoğun: > cühan. cihan. cəhan).

ayaqdakən düşündüyün görgilən, ölüm gəlsə çağun qalmaz oymağa, töküb geri başın çəkib gedərsən.

ayaqdaki bit, atdan düşürər, başdaki bit baş itirər.

ayaqdakın yığır, əlindəkin buraxır. (yazdaki suvlın izləyib, evdəki toyuğu ıçqınma).

ayaqdan çıxan toz, baş üsdə qonar.

ayaqdan düş, ayağa düşmə. (ayaqdan düşmək: gücün itirmək). (ayağa düşmək: gücə yenilmək. gücə boyun olmaq, qoyun olmaq. təslim olmaq).

ayaqdan iz buraqmaq üçün, kəndivi ağır yükünməlisin.

ayaqıva daş bağlakı, başıva dən gəlsin.

ayaqqabın dar olsa, evin genliyi nəyə kar.

ayaqla gələn qonağı, atla yola salarlar.

ayaqla gəz başla dolan. (dolan: düşün, ağılla idarə ed).

ayaqla vurur, ağızla tutur.

ayaqsızdır yalan, üstüvə palan. (eşşək, qanmaz olub inanma yalanın ayaqsızlığına. çolaq yalan düz doğrudan iti qaçar).

ayaqsızı unutma, ayaqyalın gəzinsən.

ayanı güdən, ayaxdan olar. (ayanı güdən: ovuca baxan, ələ baxan).

ayasın (ələ baxan) güdən, ayaxdan olar.

ayaz günü unutma, gön çarığı qurutma.

ayda bir gəl dosduna, qalxsın ayaq üstünə, gündə bir gəl dosduna,yatsın sırtı üstünə.

ayda gəl, ildə gəl altına sərrəm xalı, yeddidə gəl, gündə gəl astuva sürrəm çalı. ( çalı: çər çöp). (astuva:altuva).

ayda gələn asov yeyər, gündə gələn kəsov. (asov: asma. asıb pişirik. özəlliklə ət yeməyi).

ayda ışığın gündən alır. (ay ışığın, gündən alır).

aydan arı, gündən duru.

aydıla söz, aydılacaq sözün qaynansı. (deyilən söz, deyiləcək sözün qaynansı).

aydılan söz, aydılacaq sözün qaynanası. (aydamaq: ayıtmaq: demək).

aydılan söz, aydılcaq söz qaynanası. (aydılan: deyilən). (aydılcaq: deyiləcəl).

aydılmadıq gəp yok, duyulmadıq gəp çok. (aydılmadıq: deyilmədik).

aydılmadıq söz yox, eşidilmədik söz çox.

aydın olsun günlərin, ışıldasın gözlərin, keçmiş ola nə varsa, qutlu olsun gəlcəyin.

aydın olursa eşik, dinc yatar qara pişik. (pişik gecə ova çıxar).

aydın sana, doğru sözə, düz ilqara eşq olsun. (aydın sana: açıq fikrə).

aydıngünüz danından. (günün necəkeçməsi səhərindən bəllənər).

ayğaq deyinər yaşdı güdə hər iki başdan, aydınlara aydın görünər tünlü gecə danda boğulmuş. (ayğaq: aylaq. qanmaz. gic). (avara birinə yaşam güdə gəlir, qanan gecəni ışıqla boğur).

ayı biləyinə, yaluğ ürəyinə güvənir. (yaluğ: insan).

ayı dayındı, köprü aşınca, dayça atındı, ata çatınca.

ayı ilə meymun, bir birinə uyğun.

ayı kim görmüş, kor qoca məmi.

ayı olsunda belə düşsə ələ oynadılarmış, əyilən ənsə əğildikcə aşağı vurularmış.

ayı vurulmadan, dərisi satılmaz.

ayı vurulmadan, dərisi satılmaz. dil (söz) deyilmədən iyid başı alınmaz.

ayı yuvasında, qoz axdarma.

ayıbsız dənğ izləyən, dənğsiz qalır. (dənğ: tay. tuş).

ayıbsız, nə dost olar nədə arvad olur. ayıbsız dənq izləyən, dənqsiz qalır.

ayıdan qaçıb börüyə, yağışdan qaçıb damcıya düşmək. (düşmək: tutulmaq).

ayıdan qorxan, meşədə nə gəzir. (ayıdan qorxan, meşəyə girməz).

ayıdan qorxan, meşəyə girməz.

ayığ verdin qılınqılı. (və'də verdin əməl ed).

ayığın başında olan keflinin dilində olar.

ayığın düşündüyün, əsrük (kefli) deyər.

ayığın içində olan, əsrüyün (keflinin) dilində olur.

ayıq aytdın tutqınan. {ayıq aytdın qaymağun. (qaymağun: gözlə cayma)}. (ayıq aytdın: söz verdin).

ayıq ol! sevdiyin səni dəğişir, sənlə dəğişmir.

ayın başı, səndə bir, məndə bir.

ayın on beşi ışıq, on beşi qaranlıq (dı).

ayın on beşi ışıq, on beşi qaranlıq olur.

ayın onbeşi qarıq, onbeşi yarq.

ayın yarısı qaruq, yarısı yaruq. (ayın onbeşi qaruq, onbeşi yaruq).

ayını hamı tanıyır, amma ayı heç kəsi.

ayını öldürərlər, dərisinə qiymət qoyarlar. (ayını öldür ilkin, sonra dərisinə qiymət qoyqil).

ayının acı, oynamaz.

ayının özündəndə qorx, izindəndə (ləpirindəndə).

ayır buyur. (ayrat buyrat). (ayrat: ayır: təfrəqə sal). (buyrat: buyur. buyruq sür. hikumət ed)}. {bulat, durut. (bulandır, istədiyini qalxıt). (aranı qarışdır sözüvü yerit)}. {bölüt burut). (burut: hükm ed)}. {ikit, buyur. (ikit: təfrəqə sal)}.

ayırmasan sevgi çağın payını, gözləgilən özləgiyin qayını. (özləgiyin: özləginin: nisgilinin). (qayını: bəlasını).

ayqır görməyən qısraq, qulunlamaz. (qulunlamaz: balalamaz).

ayqır görməyən qısraq, qulunlanmaz.

ayqıt işlər, əl övünər. (ayqıt: əbzar).

aylanan baş yönün bilməz. (aylanan: dönən. gicələn) (bilməz: tanımaz).

aylanc olsada yol yaxşı. (aylanc olsun yol yaxşı). (aylanc: dolambac).

aymaz kişi yatma dur qıl işini, keçdi karvan, durmaz qığırmaq bilən, ölüm gəlib tutar yaxandan bir gün, tutdusa ayrılmaz çığırmaq bilən. (aymaz: qafil).

aynaya baxaraq yox, adama baxaraq düzəl.

ayran aşı,dalımı qaşı,anan xoşu,mən oynaşı.. (deyim).

ayran aşı,dalımı qaşı,anan xoşu,mən oynaşı.(deyim).

ayran tapmaz aşına, soxmalar soxar başına.

ayran ver ayransıza, qalmaz bu devran sizə, vaxt olar ayran olar, verməzlər ayran sizə.

ayran! ayran! ayran! ayrandan için, somusuz, çörəksiz doyuran.

ayrana gələn qabın yaşırmaz. (yaşırmaz: gizləməz).

ayrana gələn qabını, aşa gələn qaşığın gizlətməz.

ayrandan aş olmaz, sınanmadan yoldaş.

ayranı içən qurtuldu, çanağ yalayan tutuldu.

ayranı içən qurtuldu, çəlik yalayan tutuldu.

ayranı yox içməğə, atla gedir sikməyə.

ayranın iç, taxılın biç.

ayrat buyrat. (ayır buyur). (ayrat buyrat). (ayrat: ayır: təfrəqə sal). (buyrat: buyur. buyruq sür. hikumət ed)}. {bulat, durut. (bulandır, istədiyini qalxıt). (aranı qarışdır sözüvü yerit)}. {bölüt burut). (burut: hükm ed)}. {ikit, buyur. (ikit: təfrəqə sal)}.

ayrı düşən sürüdən, aman qalmaz börüdən.

ayrı düşmə karvandan, böylə demiş yaradan, yağu basar tez səni, tez gedərsən aradan.

ayrılan aparar kəndi yarasın, saxlamam könüldə onun qarasın. (qarasın: izin. ləkəsin. korluğun). (acılar basdırılmayınca qan verər).

ayrılan yolda, bölünən dalda qalır.

ayrılan, yolda, bölünən, dalda qalmış.

ayrılanı ayı, bölünəni börü yər.

ayrılanı qurd yemiş, bölünəni dağ bərə.

ayrılarsan elindən, gücdə gedər belindən.

ayrıldı yarım, arzular yarım, gəzəgən tapdı, itirmiş tayın.

ayrıldınsa unut, geriyə yoxdu umut. (ayrılıq adlı yoxdurur yol, ardıca gəzilən umut, ayrılıq ölümdü demiş, 'əldə olan' umud adlanır). (umut varlığından gəlir, gün düşərsə qarlar ərir). (belin bağlı əlindəkinə, göz yumular dalındakına).

ayrılığı dadmayan, nə bilsinki çillə nədir, dərd nədir.

ayrılığın çətinliyi, ona öğrəşməkdir. (ayrılığın çətinliyi, ona əllicə il dözməkdir).

ayrılıq acı, ölümdə acı.

ayrılıq adlı yoxdurur yol, ardıca gəzilən umut, ayrılıq ölümdü demiş, 'əldə olan' umud adlanır. (ayrıldınsa unut, geriyə yoxdu umut). (umut varlığından gəlir, gün düşərsə qarlar ərir). (belin bağlı əlindəkinə, göz yumular dalındakına).

ayrılıq ağrıqı tovlu ata bilməz kimsə, dava dərman bitər, bitməyi yok ayrılığın. (ayrılıq ağrıqı tovlu: hicrin acıdan, odlu kəsəli. hicr ısıqlığı, təb kəsəli).

ayrılıq ayrılanı gücləsə, qırıq könül param parça tökülər.

ayrılıq can yakar, çiyər sökər, öggə oyar, soluq kəsər.

ayrılıq çatar, gizli sevgini bəllədər. dərdli gözü gizlətmə, yaşı axır bəllədər.

ayrılıq itməz, ölüm gitməz, yoxsulluğa qıl yaraq. (yaraq: çara. tədbir).

ayrılıq odun görməyən pişməz.

ayrılıq olamaz dedim, bu sevgiyə doyamaz dedim, acılıq yoramaz dedim, sevgi boşa, ayrılıq yola, acılıq yora, sanmazım ola.

ayrılıq ondan acı, olmaz ölüm əlacı.

ayrılıq ölüm kölgəsi, ölüm ötəsi. (ötəsi: bətəri. pisi).

ayrılıq ölüm kölgəsi, ölümdən ötəsi. (ötəsi: bətəri. pisi).

ayrılıq ölüm, qardaşla bacı, qoşası acı.

ayrılıq var yaşam ağacı, ayrılıq var ölümdən acı.

ayrılıq vardı çatır min uğur üzlü çatışa. (çatışa: vəslətə. nailiyyətə).

ayrılıq vardır tüstüsüz yanar, sevgilər yolun kol kosun yaxar.

ayrılıq yaramaz yaşamaq üçün, sevir qoşalıq yaratmaq üçün. (yaşamı sevən ölməyi sevməz, yol yolağ arayıb seçməz. (yol yolağ: arac tədbir).

ayrılıq yarar, yarıq düzəlməz, qan verməsin deyə, yamaq vurulur.

ayrılıqdan sızlamaz könlüm mənim, qovşalıqdır sızladar ayruq evin. (qovşalıqdır: vüsaldır. vəslətdir). (ayruq: hicran). (sızladar: pis günә qoyar).

ayrılıqla ölüm ayraqı bir, yarası ayrıq. (ayraqı: arası. fasiləsi). (ayrıq: dəğişik. dərkli. fərqli).

ayrılıqlar birliklərə son qoysa, dəğərlisə birliklərin bəllənər.

ayrılıqlar uzun yolda toxdanar. (toxdanar: bitər. sakinləşər. yaddan çıxar). (ötün ötər keçən itər). (ötün: tarix. zaman).

ayrılıqlar yarar keçər, ölüm gəlsə alar gedər.

ayrılıqlardan canım, söz edmirək, titrədir köksüm, üzür candan ürək!.

ayrılmasın quş qanatdan ər atdan.

ayrılmasın parayla güc, inamdan!. (yoğuş: munacat).

aysız gecə, ulduz gurca ışınar. (ay kiçildikcə, ulduzlar gurca ışınar). (kiçik ayla ulduz ışar artığın).

aysız gecədə, ulduzlar parıl parlar.

aytaqan yerdən qalma, aytmaqan yergə barma. (aytaqan: çağrılan). (aytmaqan: çağrılmayan).

aytdığınız sözcüklər, yuva qurar könüllər.

aytıb etdirib bolmasa, vurub etdirib bolmaz. (aytıb: deyib).

aytılan söz yığılmaz, atılan ox tutulmaz.

aytılan söz, atılan ox. (aytılan: deyilən).

aytılan yerə gedsən ged, aytılmazın yerdə gəzirsinn nəçün. (aytılan: çağrılan).

aytılmaz söz, atılmaz ox yanılmaz. (aytılmaz: deyilməz).

aytış eytiş bir olsa, yazı işlər düzənlənər. (aytış eytiş: deyiş eytiş).

aytışıqdan söz doğar. (söz danışıqdan keçər). (danışıq, qonuşuq, gəpiş olan yerdə söz, oy gəlişər).

aytışsan söz çıxar, dürtüsən göz. (aytışsan: deyişsən. sözə söz edsən. sözü sözləsən. bəsə bəs edsən).

aytqamadan düşün qıl. (ər aytmaz, aytqandan qayıtmaz).

aytqan yerə ərinmə, aytmaqan yerdə görünmə. (aytqan: çağrılan).

aytma gizin dosduva, verər anı düşmana.

aytmadan oylan. (danışmadan düşün).

aytmasa kim bilər, açmasa kim görər. (aytmasa: söyləməsə).

aytmayınca kim bilər! açmayınça, kim qörər!. (söyləməyincə kim bilir! açmayınca kim görür!).

aytsam dışım küyər, aytmasam içim küyər. (aytsam: desən). (dışım: yadlar. özgələr).

aytsam söz olar, aytmasam dərd olar. (aytsam: desəm).

ayvalmasa gül olmaz, baxılmasa bağ olmaz. (ayvalmasa: baxılmasa. muvazibət olunmasa).

az aşanında uyat (ayb) yox, qaydıb izin tapın son, açılanda uyat yox, özü bilib yapan son.

az aşım, ağrımaz başım.

az azda, tez tezdə olsa, ək.

az bilənlər çox bilənə söz qoymaz, heç bilməyən, az bilənə yer qoymaz.

az bilirsən, heç inanma.

az danış, düz danış.

az danış, qıs danış.

az danışmaq, az yemək, insanı eylər mələk, çox danışmaq, çox yemək, insanı eylər hələk.

az düşünmək pis düşünməkdən yaxşıdır.

az düşünüb çox inanma.

az getdi uz getdi, iynə yarım yol getdi, dərə təpə düz getdi.

az gəpin, kop yapın. (gəpin: qonuş). (kop: çox).

az gəpir köp eşid.

az heçdәn yeğ. (az heçdәn baş).

az inanda çox düşün, yalançıdan oq üşün. (oq: zatən).

az qalıb ömrün sənin, qış çıxar asdar qəmin. (asdar: azalar).

az qalıb ömrün sənin, yaz gələr artar qəmin. (qış. qar).

az qalmışdı qovuşmağa, qoymadı çoğun, üzüldü ip, qırıldı savun. (çoğun: fələk). (savun: savun. qab. güldan).

az qanan çox inanar.

az qonuşub, az anlatıb, anlasan az çox, birgəlik sürər, bilgəlik qalxar, çəkməyə acı yox.

az mal, qan utdurur, çoxu, birbirini gütdürür.

az 'maz' gərək, iş yaxcı keçə işgilə. (maz: yağ).

az olsun uz olsun. (uz: uyğun, münasib).

az olsun, saz olsun. (saz: yaxcı).

az ödündə çox yol alan, uzun yolda yalnız qalır. (ödündə: çağda. sürədə. zamanda).

az söyləyib çox dinlə, az əlləyib çox işlə. (əlləmək: qurcalamaq).

az söyləyib çox dinlə, min oylayıb, bir söylə.

az söz verib, çox bacar (az: kəm) (söz: və'də).

az tamah, çox azar gətirər.

az ver, çox yalvar, çox ver, yalvarma.

az verən candan, çox verən maldan verir.

az verib gəzdirmə, çox verib azdırma.

az veribən aratma, çox veribən qozatma (qudutma).

az yaşa çox yaşa, minlər toxa gəlir başa. (toxa : qəza).

az yaşa çox yaşa, minlər toxa gəlir başa. (toxa: qəza).

az yaşa çox yaşa, sonda gəlir başa.

az yaşa çox yaşa, sonda gəlir başa. (az yaşa, çox yaşa, sonu bir gün gələr başa). (sonu: axır). (az yaşa, çox yaşa, bir gün gəlir başa).

az yaşa, ya çox yaşa, sonunda gəlgir başa.

az ye, ağır yuxla.

az yeyərəm, həkim görmərəm, uz (düz) dolanlam, hakim görmərəm.

az yeyir küsür, çox yeyir qusur.

az yırğanan, ac qalar.

az yiyərəm, həkim görmərəm, düz dolannam, hakim görmərəm.

az yiyir küsür, çox yiyir qusur.

az, çox yanına gedər. ac, tox yanına gedər.

az, çox yanına gedər. ac, tox yanına.

aza dedilər: hara gedirsən, dedi: çoxun yanına.

aza qanığan, özgüsündə könlü tox, özgəkində gözü yox.

azacıq aşım, ağrımaz başım.

azacıq sevdim üstünü yapdın, bütövün aldın.

azağa qısqac, burxana çırağ gərəkməz. (azağa: şeytana) (burxana: bilənə. alimə). (işi bilən aparır).

azaldıqca güvəncəyin kəndivə, bəkləntilər özgələrdən çoxalar.

azar qaça qaça gələr, ağır ağır gedər.

azar, ayağdanda girsə, başdan çıxar.

azarlı tələsər, armud, vaxda yetişər.

azaşdığın kim aydar, doğan aydar dos aydar, düşən yolun doğru deb, yağu aydar yoz aydar. (düşən yolun: batası yolun) (doğan: qardaş).

azaşıb qalsan, doğruya qara. (doğruya qara: düzə bax).

azaşıb yolda qaldı yaşamlığı bilməyən, azıb yolda qalmamış iz izəyi güdləyən. (yaşamlıq: yaşam savsalı, fəlsəfəsi). (iz izək: iz nişan).

azcaq olursa oğul uşağın, dosdan atadan baydan gör. (azcaq: azmış. pozuq) (gənclərin pozuğluğu devlət, dos, evdən asılıdır).

azcıq (azıcıq) aşım, ağrımaz başım.

azdan gedib azışma, çoxdan gedib üzüşmə, güdə görub yürüşmə, uzun görüb büzüşmə. kəndivə güvən, yularlı yürən. (yularlı yürən: ortamı, yoxlamı tut. toxdan, kontrol ed. e'tidalı saklan). (evrənin görgəzdiklərin tam varlıq, tüm varlığın sanma, bətəri var). {boq görməyən sıçdığını boq sanar, asda usda düz gedən, yaşar sürər yorqalar. (boq: pox). (yorqalar: çox qolayına istəklərinə çalışar)}.

azərbaycan ölkədir, ağız dilmiz türkcədir. (azerbaycan ölkədi, söz dilimiz türkcədir). (azərbaycan ölkədir, dilimiz türkcədir).

azı cocuğa, çoxu xocuya gösterme.

azı saysan kopalar. (kopalar: çoxalar).

azığlı at, arınmaz (yorulmaz).

azıq bol olsun, dəniz aş olsun, varız çox olsun. (alqış).

azıqlı at arımaz.

azıqlı at, arınmaz (yorulmaz).

azıqlı ər, ərməz. ( yol yarağı yeməkdir, el dayağı bilikdir). ( çöl yarağı suluqdur).

azıqlı kişi ərib ərməz. (yeməyi olan arınıb yorulmaz). (ərib ərməz: ərib armaz: ərinib, təmbəlləşib yorulmaz).

azıqsız çıxan yola, gəzər gözü el torbasın.

azıqsız çölə çıxma, yaraqsız yola.

azıqsız yola çıxan, gözü özgə götündə qalar. (götündə: heybəsində. kisəsində. əl çantasında).

azıqsız yola çıxanın iki gözü torbada qalar.

azım yoxdu gizlənəm, çoxum yoxdu gizlədəm. (işim düzdür).

azın aşda, çoxun işdə gör.

azın bəslə, çoxun qoru.

azın bəslə, çoxun səslə.

azın bəsləmisən, çoxdan quru qalmısan.

azın kəmin bilməyən, çoxun görsə şıllaqlar. (şıllaqlar: qudurar. azar).

azına inan, çoxun tanrı yetirər.

azına utqunma, çoxuna qudrunma.

azınan çoxun oyunu olmaz.

azını gör, çoxunu bil. (azına şükr ed, çoxuna qədrdanlıq ed).

azıydı arıq-uruq, biri gəldi boynu buruq, o birsidə boynu yoluq.

azqın at dayçıya iyərər (icəşər).

azqın olsan asarlar, yavaş olsan basarlar.

azqın olsan asarlar, yavaş olsan basarlar. orta olsan başarlar (orta olsan elbaşlığı yasarlar: yaparlar).

azlığı daranmayan, çoxluğda dartınar. (daranmayan: dartanmayan. çəkənməyən). (dartınar: özündən çıxar).

azma oğul düşmanındır erməni, düşman yanmaz düşmana. (yanmaz: acımaz. rəhm edməz).

azι yetik, çoxu itik, yeyənlər! (yetik: fayda). (itik: zərər). (azι karar, çoxu zarar, yeyənlər!).

bacardığın tanırsan, seçdiyivə güvən qıl. (əlindən gələni, bacarığıvı bilsən seçdiyinde qeyim ol).

bacarıqlıya yardım ol, bacarıqsızlar yol tapar.

bağ tutan suya bulaşar. (bağ: vağ. vırğan. ).

bağa bax barın olsun, düzü de arın olsun.

bağında varsa üzüm, yetişmişyə bul dözüm, öz varıma qanıqdım, özgə mala yox gözüm.

bağır çağır gələn olmaz dadıva, ölüm gəlsə tutub alar canıvı, keçirməsən boş boşuna yaşamı, günlər keçər sorur qurur qanıvı. (ölüm: əcəl). (qurur: qurudur).

bağışlamağı bildinsə, aşqda geri dönməməyidə öğrən. (bildinsə: öğrəndinsə).

bağışlamaq bilməyən, ötüşməyi seçməyən, kinlə öcəş qıxıntılar toplamış. (öcəş : intiqam).

bağlanan qapı, açılan qapı salıtır. (salıtır: bəşarət verir. xəbər verir).

bağlanan qapı, qapılar açır. (iyimsərlik).

bağlanırsa tüm qapılar sənə, bilki açıq biri vardı yenə.

bağlı qapı bir alsa, açıq qapı min alar.

bağlı qapıya qıfıl vurda, açıq qapıya haçar salma.

balduzda var, dadduzda.

balıq suda can tapar.

balıqlar susamaz.

balta kəndi sapın kəsməz.

baltalıya baltasıza yıxıq ağac yem olar.

baran qapın min olsa, yatan qapun bir olsun. (baran: varan: gedən. geddigin).

baraş nisgil tikan tək sancılıb başə, baraşqa yox ümidim gecdi artıq son dəmim gəlmiş. (baraş : vəslət. vüsal). (baraşqa: vüsalə).

baryan qapın min bolası, yatyan qapın bir bolsın. (baryan: gedən. keçən). (bolası: olası. olmuşsa).

baş ağır gərək, qulaq sağır.

baş başa verməyincə daş yerindən oynamaz.

baş başa verməyincə daş yerindən qalxmaz.

baş başdan sürşükdü. (ağıl ağıldan üstündü). (sürşük: süyşük. sivişik. sirşik. sırşıq. sürülü. üstün. kəsərli. gedərli).

baş əğməklə baş ağrımaz.

baş görəndə daşdır, aş görəndə başdır. (baş : adam).

baş gözü gördügün qulu, iç gözü duydügün qulu. (qulu: əsiri).

baş gözü, gördügün qulu, iç gözü, duyduğun qulu. (qulu: əsiri).

baş öğrəşsə ayaq axar.

baş qoşan dəli sözüne, govur qazar özünə.

baş qoyub yastıqa qoşluqda keçirsən ömürü, hər nəyin bir sonu vardı günü çatcaq olacaq..

baş sevgidə dad olur, ötün ötür keçmişlərin yad olur, günlə doğul, günü yaşa gündəsi, bəlli deyil yarın gələ nə olacaq olası. (baş : ilk).

baş yazısı tam yönlərə əsdirir.

baş yazısı yazılmaz, yazılmamış okunmaz, qurqu yoxsa qurulmaz, yalançıdır döndürübən dondurarda evrənim.

baş yazıvı yazmış giləm öz əlin, pozmağına özgə əli gözləmə.

baş yetməsə qırxında, baş qutarrmaz qırğında.

baş yoxsa, yaşlılıqdan iş çıxmaz.

başar yola çıxmağı, nə gərəkir yol çəkir. (yol çəkir: yol görkəzir).

başardığın işə başla, başarmadın daşla. (daşla: uzaq gəz).

başda beyin, qolda gücün işləsə, yorqan cırıq mitilsiz qalmaz. ər qarısız, qarı ərsiz olanmaz.

başdan artıq baylıq yok, söz artıq yarlıq yok. (başdan: ağıldan). (yarlıq: bəxşiş).

başı boş ağzı dolu, qarnıda tox könlü pozuq, neylirəm paslı atılmış köşəyə bir yaşamı.

başı çəkməyən bilməz, tulalı arvad nədir, hər ikisin doyursan, sonu deyər bu nədir.

başı güdə uzun quyruq evrənin. (başı : ağlı).

başın eşşəgə qoşan, arpa tarlasından baş çıxarır.

başına gələn otaçı olur. (otaçı: həkim) (bir durumla qarşılaşan onun çıxar yolunda öğrənir).

basına gələn, basmaqçı olar. (başına gələn, başmaqçı olar). (başına < basına: zulma ). (başmaqçı < basmaqçı. zalim. zumkar). (zulum görən zalim olur).

başına gələn, başmaqçı olar. (basına gələn, basmaqçı olar). (başına < basına: zulma ). (başmaqçı < basmaqçı. zalim. zumkar). (zulum görən zalim olur).

başla işi hardansan, sürmə işi tək başa, düşün daşın yardaşla, qoyma işi tək başa.

başla könül, bir gövdədə yaranmış.

başlamadan çatanmasan.

başlamadan qormasan, bitirməgə umut var.

başlar başa qovuşar, daşlar daşa toxuşar. dağlar dağa qovuşmaz.

başlı düşman dos kimisi görünür.

başlı düşün yapınca, yapan aşmış köprünü.

başlı gördüyün, başsız duyduğun söylər. (başlı: uslu) (başsız: ussuz).

başlı kişi öğrənməyə əğimli, başqaları öğrətməyə eyimli. (başlı: ağıllı). (eyimli: əğimli: meyilli. tərcih edir).

başlı kişi öğrəşər, başsız kişi öğrədər.

başlı olub çox bilənlər az gürlər, başsız bilən axmağa tay çox gürlər. (gürlər: danışar).

başlı yarar hər işə, yetərli yox heç işə.

başlılıq başqa, başarçılıq başda. (başlılıq: ağıllılıq).

başlıya bir söz yetər, başsıza min az gələr.

başqalarının yapdıqları yox, yapmadıqları maraqlıdır.

başqasına iş dedim, dayaq gəldi mən yedim.

basqıdaki altından, asqıdaki salxım yeğ.( basqı: gizli. örtnük).

başsız yurtda tülkü bəy.

başsıza börk nə gərək.

başuvu qoyma dola keçmişilə, cibivi doldura qoy qozla noxud kişimiş ilə, necə tutsan keçəcəkdir qolay olsun ya çətin.

bataman iki daşlı, iyilik iki başdan.

batan günün atan danı var.

batan günün çıxacaq, keçən günün qayıtmaz.

batar doğru, yanlışlıqı unutsan.

batmış günlə yaşayan, atan danın nisgili. (nisgili: nisgillisi.həsrətlisi ).

bax bazarda satılmaz, saman suya batılmaz.

baxcalar barı, sevənin yarı, hamı dinsədə, sən dinmө barı.

baxla ölüm tay çalmaz qapını açar.

baylıq, ağz birlikdə, köləlik, ağz alalıqda. (ağz birlikdə: ağz birçilikdə: ittihatda). (ağz alalıqdə: ağz alaçilikdə: təfrəqədə).

bayramda aclıqdan ölən, yayda donuqdan ölür.

bəkləməzdən gələnin salınmışın yeri yox, uykusuzdan duyqusuz mutluluğun adı yox..

bəkləntidən uzaq ol, qutluq sənə yarqısın, bəkləntilər əkit sən, qutluq səndən ıraqsın.

bəkləntisi olanın, nisgil qalar qutluğa.

bəkləntisi var olan, nisgillidür qutluğa, bəkləntisin yox edən, qonşuluqdur qutluğa.

bəkləyiş yaşama yaramaz.

bəkləyişin sonu var, hər biçimin donu var.(biçimin : əğinin).

beldən enik qıçdan olar, qoldan enik işdən.. (enik: fələc).

belə qoyuldu kökü dünyanın, evi yıxıldı tez inananın.

bendən ayrı yol batsın, sevgidirsə, sinə yatsın. (sinə: qəbrə).

bəsli gecə dan doğar. (bəsli : boylu).

bəxdəvərin başı qalsız, dəmirçinin atı taxsız. (qalsız: qovqasız). (taxsız: nalsız).

bəy qarşıdan keçənlər var it kimi, it qarşıdan keçənlər var bəy kimi.

bəyə vergin, acda alğın olmasın. (vergin: verəcəyin). (alğın: alacağın).

bəyə versən aşını, sılar sənin başını, qaya versən aşını, başa salar daşını. (sılar: sayqılar. ikram edәr). (qaya: namərdə).

beyin dolu boş cibi.

beyin qızsa us gedər.

bəylik nədir bilməyən, xorlanmadıq el qalmaz.

bez sizdən arşın bizdən.

bibər acı, dadlı yesən dad verər.

biçilən taxıldan, yerdə çöşən qalır. (köşən: çöşən. çükəş. küləş).

bildik ətçi, ət yerinə gəmik vər. (bildik. tanış). (ətçi:qəssab).

bildiklərin sınırlı, bilməzlərin sınırsız.

bildiyin verməz, aldığın danar, haylar haylar, ermənidir bunlar. (haylar: ermənilər).

bilək yıxmazı, bilik yıxar.

biləkli var biliksiz, bilikli var biləksiz.

bilən biləni anlar, bilməz biləni danlar.

bilən qanan mutluluğun içində.

bilən varsa nədir aşq, gərək yokdur söz deyə, könüldə varsa aşqın, gəlməz ağza söz ilə.

bilənə dağ, bilməzə yağ.

biləyi yoğun birin yıxmış, biligisi yoğun minin. (yoğun: zor. güc).

bilgə olub yemə özgə qəmini, dəmi tut qoy yesin özgə qəmivi.

bilgəlik sanağı, bilgisizlik. (sanağı: sanağı: gümanı. təsəvvürü).

bilgən bilənin yapar, bilməyən nəyini yapar.

bilgi inanc barışmaz.

bilgi inanc düşmanı.

bilgi qonaq, us ev yiyəsi. (bilgi: savad).

bilgi quşqudan yaranır, quşquyla qurulmur. (quşqudan, quşquyla).

bilgi yoxsa düşüncələr çalışmaz.

bilgililər yetgisiz, yetgililər bilgisiz.

bilgivə görə biləyin olsa, dağ qoyarsan dağ üsdə.

bilik biləkdən güclü.

bilik, bilik bilməkdi, duyqu, duyuq duymaqdı. (hiss, xiyal bilim, doğru sayılmaz).

bilikli duyqu sezikli duyqu.

bilikliyə güc gərək.

bilim başın qıvancı, sağlıq yaşam güvənci. (bilim: elm). (qıvancı: fəxri). (güvənci: dayağı).

bilim insanlığın ortaq değeridir. (bayram özdemir).

bilimsiz ol bir gün üçün dokuz çalış, bilimli ol dokuz üçün bir gün çalış.

bilimsizlər başarmaz, yorumsuzlar qayğılı. (yorumsuzlar: yoğursuzlar. sanalanmazlar. düşünəməzlər).( qayğılı: anqıra. şaşa. heyran).

bilinc qafanı açmış, inanc qafanı yapmış. (yapmış: qapamış. qapmış).

bilirəm sən məni, mənsiz yaşadın, ötdü yandı yaşamın, heç yerinə sən yaşadın. (yaşadın: yaşaldın).

bilirsen, bir söz de! seni örnək saysınlar, bilmeyiren sus, seni adam sansınlar.

bilisən sözlə, bilmisən gözlə.

bilki yol bitsədə, istəklərimiz sonsuz olur.

bilki yollar bitəcək arzu kanı bitməyəcək.

bilmədi bilmədi sevən onu kimidir!.

bilməm demək, minlər qadanı qoğar. (qadanı: bəlanı).

bilməm nədən dolu başlar cibi boş, cibi boşlar başı boş.

bilməm nədən hərdən olur, göz görəni könül danır.

bilməqilə duymaqın çox arası var hələ, qovuşurmağa ikisin, çox bacarıqlar gərək.

bilməyən bilənə gedmiş, biləsi gəlməz tutduğun edmiş.

bilsən söylə, bilməsən dinlə.

bilsən sözlə, bilməsən gözlə. (diyan dinlə).

bilseydi sevirsən onu, gedməzdi bəlkə dönərdi yolu. demədin demədin içindəkini, yarar nəyəki döğünüb anasan onu.

bir ağaçdan direkdə çıxar, kürəkdə. (direklə ev qurulur, kürəklə yer süprülür).

bir ağız söylər min biri işlər. (bir başçı min işçi).

bir arpa dəğiş (qədər) boyu var, harda olsan sözü var. (qədər :dəğiş ).

bir avuc topraq, birazda suyum ben, nəyimlə övünəyim, işdə buyum ben. (mevlana).

bir baş dərin, yeddisi ondan derin.

bir başçı min işçi. (bir ağız söylər min biri işlər).

bir başlısı min daşlıdan qorunmuş, bir daşlı baş, bir başsıza yenilmiş.

bir bayrağı əsdirməyə güc gərək.

bir bulut qış gətirməz, bir çiçək yaz.

bir bulutla yağış, bir çiçəklə yaz gəlməz.

bir çağun avçı olan indi ava dönmüş. (avçı: ovçu). (ava: ova).

bir çındırı ya sindir ya sındır ya at. (çındır: 1.diş kəsmə qarın açmaz tikə.1.çətin soru).

bir çıplağı, qırx çapqınçı soyanmaz.

bir cocuğa qırxca ebe baxırsa, ya kor olur, ya topal.

bir dağ cumar, min dərə yarar, min dərə dolar, bir dağ olar.

bir dala basınca, min dal sallanır.

bir daşla duvar qalanmaz. (duvar qalanmaz: duvar hörülməz).

bir döngədir hər ölüm , dönməsi yoxdur onun.

bir əlin nəsi var, iki əlin səsi var.

bir əlin nəsi var, ikinin səsi var.

bir əlin verdiyin ötəki bilməz.

bir əlin verdiyini, öbür əlin duymasın.

bir görkənlə tanışlıq, iki görkən qarındaş.

bir gün gəldik, bir gün getdik, bilib bilməz nələr etdik.

bir gün gəli qan utturan, qan utar.

bir gün irtə əkirsin, on gün irtə ürərsin. (irtə: tez). (ürərsin: biçərsin).

bir gün utan, günü gəlmiş utuzmuş, çox görübdə bilənlər, çağı varmış unutmuş.

bir iğnə düşdü samanlığa, odlandı saman onu tapmağa.

bir iyidən min eşit, min kötüdən birin yox.

bir kərə aldanan suçsuz, ikincidə suçlu çıxır.

bir kərə yüklənir bir ömür daşınır.

bir kişi qazmış quyu, min kişi içmiş suyu.

bir kölgə var ürək görsə sərinər, bir kölgə var görsə ürək döğünər. (sərinər: dincənər).

bir könül üç açar. -sevmək sevinmək sevilmək.

bir kötünün etdigi, artıq poxdur yeməyə, bir iyinin bir sözü, baldan dadlı deməyə.

bir oda sevnic, bir evə dəgər. (oda: otaq).

bir qıçı göydə, bir qıçı gorda.

bir şəkildə doğuruq, min şəkildə ölürüz.

bir toxlunun dərisi, on qat dona dəğərmiş, bir igidin telcigi, min dönüyü satarmış. (telcigi: telciyi: qılcığı. kəsilib atılan tük). (dönüyü: xaini).

bir tülkü yeddi qurdu yədəklər. (yədəklər: dalıcan çəkər. dolaşdırar.).

bir tülküdə bir dəri. (bir tilkinin derisi iki kere soyulmaz).

bir ürək var min dilək, bir sevinci min çilək, çilək sevinc qarışıq, qoşalıqda birligində yaşırıq. (çilək: çilə. dərd).

bir yamana uğraşsan, artıq durma ötüş keç, bir yaxşıya ulaşsan, izlə yolun bırxma.

bir yaxşını yoxlasan, min bir kötü qarşıdar, min kötüyə qarşınaq, çalış sürsün iyi yol. (yoxlasan: yaxınlaşsan). (qarşıdar: əngəllər. mane’ olar). (qarşınaq: tərsinə. muxalif).

bir yaz günü enişdim, bir yaz günü uçuşdum, güz qış günün savırdum, yaza çatcaq sevindim, sevə sevə uçuşdum. (enişmək: doğulmaq). (uçuşmaq: ölmək). (sevə sevə uçuşmaq: sevib doymamışdan ölmək).

bir yazıqla ər ölməz, heç yazıqsız ər bolmaz. (yazıq: suç. günah).

bir yəşil yapraq olur derviş əlindən sovqat.

bıraq, olmasın olsun, ip incəcikdən qopsun.

biri edindiyin sevər, biri sevdiyin edər. (edindiyin : qazandığın).

biri gedər sevinər, biri gedər sevindirər, biri gedər üzər, biri gedər üzünər.

biri ölmədən, biri gülməz.

biri sarınır biri sağılır. sarınan kim, sağılan kim: yoğunan kim, soyunan kim. (sarınır :.yoğunur. geyinir). (sağılır: soyunur). (sağmaq: açmaq. boşaltmaq. çözmək). ( sarmaq: 1. dolamaq. 1. doldurmaq).

biri var qoşuyla yaşır,biri var qoşu yaradır , biri var qoşuq yaşadır. (qoşuq:qoşuy: qoşu: şeir).

biri var tanıdıqca üzülürsün, biri var tanıdıqca sevinirsin.

biri yatdı durmadı, biri otdu qalxmadı.

biri yükün sarır, biri yükün sağır. (sağır: sarığın, ipin açır).

birin kəssən onun ək, onun yesən birin qoy. (qoy: saxla).

birin kəssən onun ək. (ağac).

birin, nəyi sevmək, gözlənilməzdən özün onda görməkdir.

birinə həmməşə yalan demək olar, bıraq hamıya həmməşə yok. (bıraq : ama).

birinə tapqanı, birinə qapqanı buyruq. (buyruq: qismət).

birinki binə, bininki onbinə.

birinki minə çatır, mininki minlərə.

birləşmək başlanqıcdır, birliyi sürdürmək gəlişmək, birlikdə çalışmaq başarıdır.

birlik, qıyaşsız olmaz. (qıyaş: qıyşı. (< qıymaq). birbirinə qıyma işi. güvəniş. e'timadlaşış)..

birquşam bir qəfəs içrə dururam, qırasan tellərini bu qəfəsin el bağırar sən kişisən.

bitə qızıb, yorqanı yaxma.

bitən gülün çətəni, olan işin nədəni var. (çətən: çitən: tuxum).

bitəni düşünməkdənsə, yoldakın düşün.

bitinə qızan, donun yaxmaz. (təpilirsə saman gözǝ, od vurma samanlığa). (soxulursa çöp gözǝ, od vurulmaz çöplügə).

bitmədən yaşam, itmədən dilək, istəyivi sev, könlüvü doyur.

bitməyir könüldə yatan şüvənin, sevilən tezin unutur sevənin.

bizdə qonaq evrəndə, qonaq köçər günündə.

bizə qoşulan könlü tox, bizdən qıran üzü yox.

bolluq yaşam, sevgi yoxsa daşa dəğsin.

bölüngəni yağu yer. (bölüngəni börü yer).

borc almaq, dilənməyə yol açar.

borc bitər, ödə, yol tükər, yürü.

borclunun duvaçısı, alacaqlısı.

borcu varsa bir kişinin kişiyə, sayqı dəğər biçməyidir son sana. (son sana: son sözdə).

börüdən qorxan toquqa girməz. (toq: meşə).

boş evdə siçanda qalmaz.

boş küzə tez büdürər dursa qırağında damın.

boş ver canım dəyməz onu sevdiyinədə, söydüyünədə.

boşanmış arvad alma tulalıdan uzaq dur, boşanmış alsa biri, ensəsindən birin vur.

boşla yarış, qıl barış, küsməyə çağ qalmamış.

boşlu boşludan sürüşər. {sürüşmək. sürgəşmək. (nərsədən) zıvışmaq, qaçışmaq. ara açmaq. salışmaq. alısmaq üzüşmək}..

boşlu gördü yasanar, alçığ gördü dirənər. (yaşanmaq: yasanmaq. yaşmaq. yasmaq. gizlənmək). (alçığ: verəcəyi olan).

boyalar ağdan doğur, qaracığ onları boğur. (qaracığ: ilənmiş qara. lə’nətlik qara).

böylə bir sona ərişim, bir ömür sonu kəvişim, nədə yalqızım, təki umacaq bir sıcacıq əlimiş, çöndü daşa, soyuq daşa, dəğdi başa bu evrən. (kəvişim: boşluq. pukluq).

böylə gələr, böylə gedər, biri düzər, biri büzər. (büzər: pozar).

böylə gəlmiş böylə gedər, qolaylıqlar güclüklərin izində!.

boynuvu çox uzadıb ördəyikən qaz olma, nazlı qıza göz süzütüb kişilərə ar olma.

böyümək qocalmaq olsada, qocalmaq böyümək deyil.

böyüyüb işləmə, işlərək böyü.

bu bir quyu dibsiz quyu, bura düşən çıxmaz quyu, ipin uzun ipin qısa, bir gün gələr olar kuta. (kuta < kutaq > kutah > güdə. küt. qıt).

bu çağum sevişib ayrılma sevmə yasası, sevişib qalma bir başqala. (başqala: istisna).

bu dağ saysov, gədiklərinin girintisi qolay, çıxıntısı çoral (çoral: güc). (saysov: göründüyü kimi olmayan).

bu dünyanın daşıda atılmışdı boşuna, düşünmə sən yapasan gələn işlər xoşuna. (daşıda: təməlidə).

bu evrən nə iyi nə kötü, könlüğüzcə durubda otu.

bu evrənin ilkin son, ağulu aşdır, altun tas. (ilkin son: baş götü).

bu gördüyündə durmaz, -gələr gedər, durmaz ötər, gəldiyi yer getdiyi yer bəllənməz. (durmaz: dəvam tapmaz).

bu gün avçı yarın dönür avına, yalan dünya çoxun qoyar oyuna.

bu gün doğdun, bu gün oldun, bu gün öl.

bu gün dünü tanımaz, yarın gələr bu günləri anımaz.

bu gün keçər dün günüvü tanımaz, yarın gələr bu günləri anımaz. (anımaz: anırmaz. yada salmaz).

bu güvəndir verən qan turuza, bəlkə yazı bu eli duruza (yaşada).

bu incəlik olqunluq tapılmaz hələ, deyiblər quyruğu uzun, tez keçər ələ.

buğday qutunda, sarğucda suvalır. (qutunda: varlığında. qatında. kölgəsində). (sarğuc: ot alağ). (suvalır: suvarılır).

bugünün ertəsi var.

bulağ öz gözündən su içər. (ot kökü üsdə bitər.). (qoç iyid, dayısına çəkər.) (olduğun, doğulduğun, bulunduğun yerin, qoşutun, quşağın, şərayitin etgisi altında qalma. ).

bulaq başdan bulansa, tınğızacaq kim olur, ağac dibden yıxılsa, durğuzacaq kim olur. (tınğızacaq: duruldacaq).

bulaq suyu qaynaqdan, gözün yaşı yanıqdan. (yanıqdan: şikayətdən. dərddən).

bulduğun qoğma, bildiyin izlə.

buldurayıb buldura, kəssək düşsə quyuğa. (daş salsan quyuya, bulduraman (pılomb səsi kimi səs çıxarmq). (daş salısan quyuğa, gumbuldamaz iş olmaz).

bulut kükrər, göy ağlayu yer gülər.

bulutla gün barışsa , yazın gülər gül açar, bulutla gün qarışsa , yazın ağlar gül qaçar.

bura dustaq içi bir quş qalıb bağlı qanat bağırır, bilməzləri harayına çağırır.

burda orda sağumaq, böylə olmaz yaşamaq.(sağumaq: sağımaq. yaşamaq. durmaq. gün keçirmək).

buruş barış sönməz döğüş içində.

bütün yetgin sevgilər, düşdə doğar orda yaşar, durmuşa heç uyanmaz. (bütün: mükəmməl) (durmuşa : yaşama).

buyanlıq kişi burkanlar birlə düz ol, buyansız kişi buk bakır birlə düz ol. (buyanlıq: iyilik yapan. nikukar) (burkanlar: din yöndəri) (buyansız: iyilik yapmayan) (buk bakır: boş qab) (düz ol: birdir).

buz üstündə toz qalmaz.

bab gələməz yaman olan yaxcı düzə. (bab: uyqun).

bacanın əğrisinə baxan, tüsdünün düzündən qalar.

bacarana yaşam olar yapmaca, yoxsa adı qoyun qala tapmaca. {yaşama oldağu (vaqeiyyət) kimi baxsan, yaratçılığa çönür, yoxsa açmaza dönür (açmaza: müəmmaya)}.

bacaranın ağzı aşlı, bacarmayanın gözü yaşlı.

bacaranların bacarıksızların günülüğü ucundan iyilərin, uluların yatluları, düşmanları üstün gəldi.

bacarçıdan iş qalar, sözərindən söz qalar, igid ölər iz qalar, odu sönər köz qalar, karvan köçər yurt qalar. (bacarçıdan: ustaçı. peşəkardan). (sözərindən: bilgədən. çeçendən. xətibdən. ədibdən) ).

bacardığın yaparsan, istədiyin yasırsan.

bacarığı bacarmaq, dilək qıldım tanrıdan.

bacarıq başla gəlir, qocalıq yaşla.

bacarıq qapılar açır.

bacarıq yoxsa çözə bir sorunu, yemə qayğı bırak olsun başına, gücüvü istəyivi yığ başıva.

bacarıq, siz görən deyil, siz yaradandır. (görən: qılan). (yaradandır: qayırandır. düzəldəndir).

bacarıqda ölçülər, başaq başqa, baş başqa. (başaq: şəxs). (fikir, oyu, ağıl adamdan adama dəğişir).

bacarıqla, istəmək, birləşirsə dağ yarır.

bacarıqlar istəməkdən doğmamış, istəməklər bacarmadan olmamış.

bacarıqlar uğursuzlar uğradır. (uğursuzlar: şanssızlar. çarəsizlər). (uğradır: onğarır. doğruldur).

bacarıqlı, iş yartışar, bacarıqsız qayğışar. (qayğışar: qayğı çəkər. boş oysanla uğraşar).

bacarışın tanırsan, seçdiklərin uğurlu.

bacarışlar yaşamında yol açır, istəyişlər bulutlara yol salır. (bulutlara yol salır: uçurur).

bacarışlı doğru seçimlər yapmış.

bacarışlıq gərəkir, doğru seçim yapmağa.

bacarmayan yaşamı, adın qoyar tapmaca.

bacarmısan sevməyi, evrəni heç suçlama, mutluq doğar ürəgdə, sevmə yolun bacarsan.

bacım yoxdur sızıldıya yaş tökə, saçın yolub, sinə sökə, singirimə taş tökə. (singirimə: məzarıma) (ağı).

bacqardaşın dosdunisə nə yaxcı, dosdan mosdan bacqardaşlıq çıxanmaz.

Yüklə 4,74 Mb.

Dostları ilə paylaş:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 59