Ab’den f‹nansman olanaklari



Yüklə 2,53 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/15
tarix06.10.2018
ölçüsü2,53 Mb.
#72561
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15

türevleri var. ‹flte pek çok mevzuat›n›z var.

Bunlar yeteri kadar ihraç edilemiyor. Bir kere

zaten yüksek reel faiz ve risk primi oldu¤u

için, yüksek enflasyondan dolay› da, bu yüksek

reel faizlerin üzerinde özel sektörün daha fazla

bir faiz oran›yla borçlanma arac› ç›karmas›nda

problemler yaflan›yor. Asl›nda bakt›¤›n›zda

bizim sermaye piyasas› mevzuat›m›zda her

türlü piyasaya uygun, özel sektörün her türlü

amac›na gerek vade bak›m›ndan gerek geri

ödeme flartlar› bak›m›ndan pek çok finansal

enstrüman›n tan›mland›¤›n› görüyoruz ama

benim bildi¤im kadar›yla 1990’l› y›llar›n

bafl›ndan bu yana bunlardan sadece finansman

bonosu ve tahvil, özel sektör tahvili yo¤un

olarak kullan›ld›. 

Di¤erleri mevzuatta yazd›¤›m›z gibi kald›.

Tahvilin çok de¤iflik türevleri var

mevzuat›m›zda. Kâra ifltirakli tahvilden hisse

senediyle de¤ifltirilebilir tahvile. Kâr zarar

ortakl›¤› belgesinden kat›l›m intifa senedine

kadar asl›nda olabilecek her türlü ihtiyaca

uygun enstrüman mevcut. Ama bunlar›n en

temel enstrüman› olan tahvil ç›kmad›¤› için,

öbürlerinin de denenmedi¤ini flimdiye kadar

söyleyebiliriz. Yani benim bu noktada temel

sorunum asl›nda, devletin bu yap›s›ndan

finansman piyasalar›n›n biraz önce genel

çerçevesini çizdi¤imiz bu yap›s›ndan

kaynaklanan problemlerimizin oldu¤unu ve bu

noktada belki alternatif finansal yöntemler

neler olabilir diye tart›flmam›z gerekti¤ini ifade

etmek istiyorum.

M. R


Rauf A

Atefl Türkiye’de mevzuat hangi

borçlanma araçlar›n› tan›ml›yor onun d›fl›nda?

‹brahim D

Dönmez fiimdi asl›nda borçlanma

araçlar› ve ortakl›k sa¤layan araçlar diye

bakt›¤›n›zda ortakl›k sa¤layan araçlar hisse

senetleri. 1995’li y›llarda tahvil azalm›fl olmakla

beraber hisse senedi ihraçlar›yla yeni halka

arzlarda bir azalma olmad›. ‹flte ekonomide

gördü¤ümüz dönemsel birtak›m dalgalanmalara

ba¤l› olarak azald›¤› dönemler oldu ama

genelde en az›ndan borsada ifllem gören flirket

say›s›na bakt›¤›n›zda y›llar içerisinde bir

geliflme trendi oldu¤unu ve flartlar iyiye

döndü¤ünde her zaman bir yeni halka arz›n

olabildi¤ini görüyoruz. 

Bunun d›fl›nda neler var borçlanma

araçlar›yla ilgili? Tahviller var. Vadesi en az iki

y›l olabiliyor. Bir sürü çeflit olabiliyor tahvilde.

Anaparas› y›ll›k dönemlerle itfa edilebiliyor.

Erken itfa mümkün, yani bir y›lda bir tahvil

ihraç etti¤iniz zaman ya ihraç edenin iste¤ine

ba¤l› olarak veya yat›r›mc›n›n iste¤ine ba¤l›

olarak erken itfa yap›labiliyor. De¤iflken faizle

ç›kar›labiliyor, dövize endeksli olarak

ç›kar›labiliyor.

Bu kadar genifl imkanlara sahip, mevzuatta

tan›mlanm›fl bir enstrüman. Hisse senediyle

de¤ifltirilebilir tahvil var keza. Yat›r›mc›s›na

belirli dönemler içinde ihraç eden flirketin hisse

senediyle de¤ifltirme imkan› tan›yan, ortakl›k

hakk› sa¤layan bir enstrüman. ‹çinde faiz de

bar›nd›rabiliyor veya alternatif olarak hisse

senediyle de¤ifltirmek mümkün. Kâra ifltirakli

tahvil var sadece; faize duyarl› kesimler için.

Bu enstrümanda da faiz art› kâr pay›

verebiliyorsunuz. Sadece kâr pay›

verebiliyorsunuz. De¤iflik amaca uygun ihraç

mümkün. “Kat›l›m intifa senedi” dedi¤imiz bir

baflka enstrüman daha var. Biraz tahvile

benziyor, biraz hisse senedine benziyor.

Kârdan pay alma hakk› sa¤l›yor. Ya bir flirketin

takviye art›¤›ndan pay alma hakk›na sahip

olabiliyorsunuz, ya da yeni ihraç edilen hisse

senetlerini alma imkan›na sahip

olabiliyorsunuz. Kâr zarar ortakl›¤› belgesi var.

Bir aydan yedi y›la kadar ç›kar›labiliyor. Yine

mevzuatta y›llard›r yer al›p bir türlü uygulama

flans› bulunamayan, dolay›s›yla gene faize

duyarl› kesimler için kâra veya flirketin elde

etti¤i zarara kat›l›m anlam›n› tafl›yabiliyor.

Finansman bonosu var. Tahvile benziyor

üzerinde kupon yok. 60 gün vadeden 720 gün

vadeye kadar ç›karabiliyorsunuz. Hani

vadelerin k›sald›¤› dönemlerde tahvil biraz

daha uzun vadeli dedi¤imizde, alternatif bir

araç da mümkün. Genel olarak, yani

bakt›¤›n›zda asl›nda flirketin temel araçlar›na,

piyasalara veya ithaf edilecek yat›r›m kitlelerine

ba¤l› her türlü enstrüman mevcut ama bunlar›n

ço¤unda baflta da ifade etti¤im gibi, kamu

ka¤›tlar›na göre, daha bafllang›çta yüzde 10’luk

stopajdan ötürü bir farkl›l›k yarat›lm›fl durumda.

Ama diyebiliriz ki bu farkl›l›k olmasayd›, yo¤un

bir flekilde finansman bonosu, tahvil ç›karmay›

da bence etkilerdi ama devletin, yo¤un

borçlanmas›n› belki baflka piyasalarda fonlara

talip olacak rakip istememesinden dolay› pek

mümkün olmayabilirdi gibi bir düflünceye

sahibiz.

M. R


Rauf A

Atefl Tekrar dönece¤iz. ‹sterseniz

flimdi bir baflka cepheye bakal›m. Yurt d›fl›ndan

borçlanmada Avrupa Yat›r›m Bankas› belgeli,

uluslararas› kurulufllardan sa¤lanan krediler var.

Bu konuyu da Türkiye S›nai Kalk›nma Bankas›

Kurumsal Pazarlama Müdürü Burak Akgüç’ten

8 /

2004



alal›m. Burak Bey, bize bu cepheden

finansman sa¤lama konusunda biraz bilgi

versin. Yararlanabiliyor muyuz, daha fazla nas›l

yararlanabiliriz ve baflka ne gibi kurumlar

vard›r?

Burak A


Akgüç Tabii. Klasik olarak

bakt›¤›m›zda Avrupa Yat›r›m Bankas› (AYB) ve

Dünya Bankas›’n›n genel olarak Türkiye’ye

yönelik bu kredi programlar›nda en ön planda

yer ald›klar›n› görüyoruz. Son 7-8 y›ll›k

perspektife bakt›¤›m›zda AYB’nin bizim içinde

bulundu¤umuz, bir parças› oldu¤umuz kredi

programlar› çerçevesinde, Türkiye’ye özel

sektör yat›r›mlar›n›n finansman› için yaklafl›k 1

milyar dolarl›k bir kaynak ay›rd›¤›n› görüyoruz.

Keza, Dünya Bankas›’n›n da çeflitli özel

birtak›m program kredileri kapsam›nda, gene

bizim ba¤l› oldu¤umuz özel sektör yat›r›mlar›

çerçevesinde söylüyorum, son dönemde son 5-

6 y›ll›k periyotta Türkiye’ye yaklafl›k olarak,

800 milyon dolar civar›nda bir orta vadeli

kaynak ay›rd›¤›n› söyleyebiliriz. 

Bunun da tamamen TSKB’nin ba¤l› oldu¤u

programlar çerçevesinde kaynaklar olarak

söylüyorum. AYB’n›n Türkiye’ye yönlendirdi¤i

kaynaklar› bafll›ca iki bafll›k alt›nda

inceleyebiliriz. Bir tanesi genel olarak özel

sektör sanayi yat›r›mlar›n›n finansman› için

kaynaklar.…

‹kinci bölüm ise özel  birtak›m spesifik

bafll›klar alt›nda Türkiye’ye ayr›lm›fl kaynaklar

olarak düflünebiliriz. fiimdi ilk bölümde daha

çok bizim Global 1, Global 2, Global 3, Global

4 diye adland›rd›¤›m›z, AYB’n›n küçük ve orta

boy iflletmelerin yat›r›mlar›n›n finansman›

olarak nitelendirdi¤i veya tan›mlad›¤› kredi

limitleri var. Burada krediyi kullanacak olan

kurulufllarda belirli nitelikler aran›yor, büyüklük

olsun, yat›r›m›n büyüklü¤ü olsun. Örnek

vermek gerekirse AYB 500’den fazla çal›flan›

olan kuruluflu, küçük-orta boy iflletme

niteli¤inde tan›mlam›yor. Bundan daha az

çal›flan› olan flirketleri bu kredilere daha uygun

görebiliyor. Keza burada ortakl›k yap›s›na da

bak›yor AYB. Ortakl›k yap›s› içinde yüzde 34-

35’in üzerinde bu tan›ma uymayan büyük

flirketlerin yer ald›¤› kurulufllar› da bu kredilere

uygun görmüyor. Bir de AYB’nin buna ba¤l›

flirketin net sabit k›ymetler büyüklü¤üne

yönelik k›s›tlamalar› var. 75 milyon Euro’nun

üzerinde sabit k›ymeti olan flirketleri küçük-orta

boy flirketler içinde s›n›fland›rm›yor. Fakat bu

ikinci kriterin Türkiye’de çok fazla önemi

olmad›¤›n› söyleyebilirim. Çünkü hemen

2004


/ 9

BURAK A


AKGÜÇ “Avrupa Yat›r›m Bankas›

(AYB) ve Dünya Bankas›'n›n genel olarak

Türkiye'ye yönelik kredi programlar›nda en

ön planda yer ald›klar›n› görüyoruz. Son 7-8

y›ll›k perspektife bakt›¤›m›zda AYB'nin bizim

içinde bulundu¤umuz, bir parças›

oldu¤umuz kredi programlar› çerçevesinde,

Türkiye'ye özel sektör yat›r›mlar›n›n

finansman› için yaklafl›k 1 milyar dolarl›k bir

kaynak ay›rd›¤›n› görüyoruz.” 




Yüklə 2,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə