Абшерон игтисади ъоьрафи районун шящярляринин


Magistrantların XV Respublika Elmi konfransı, 14-15 may  2015-ci il



Yüklə 8,01 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə170/200
tarix15.11.2018
ölçüsü8,01 Mb.
#79784
1   ...   166   167   168   169   170   171   172   173   ...   200

Magistrantların XV Respublika Elmi konfransı, 14-15 may  2015-ci il 
 
 
 
317 
KREATĠV MĠLLƏTĠN FORMALAġDIRILMASINDA ĠNSAN POTENSIALININ ROLU 
 
Əlizadə Ş.M. 
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti 
      
Davamlı  inkişafın  əsasında  insan  faktoru  durur  və  bu  amil  hər  zaman  innovasiyaları  təmin  edən 
əsas  və  əvəzsiz  amildir.  Dünyada  tanınmış  alim  və  siyasi  xadim  akademik  Ramiz  Mehdiyev 
konsepsiyasına  görə,  hər  hansı  bir  sosial-  iqtisadi  modelin  yaradılmasından  asılı  olmayaraq,  insan 
potensialının  istifadəsi  ilə  bağlı  planlaşdırma  olduqca  mühümdür.  Ümumiyyətlə,  akademik  Ramiz 
Mehdiyevin ―XXI əsrdə Azərbaycan ideyası kreativ insanlar milləti kontekstində‖ fundamental əsərində 
Azərbaycanda dövlət və vətəndaş cəmiyyəti quruculuğunun müasir mərhələdə çox aktual məsələləri şərh 
olunub.  Əsərdə  Heydər  Əliyevin  əsasını  qoyduğu  strategiyanın,  Prezident  İlham  Əliyevin  bugünkü  və 
gələcək  siyasi  kursunun  ciddi  elmi  təhlili  aparılıb.  Ən  əsası  isə  bu  əsərdə  Azərbaycanın  XXI  əsrdə 
innovativ  modernləşmə  mərhələsinə  keçidini,  cəmiyyətin  zamanın  ruhuna  uyğun  olan  yeni  duruma 
transformasiyasını daha sürətləndirəcək isiqamətlər və prioritetlər müəyyənləşdirilib. 
Akademik  Ramiz  Mehdiyev  fikrincə,  gələcəyin  fəth  edilməsi  2003-cü  ildən  sonra  Azərbaycanın 
həyata  keçirməyə  başladığı  modernləşmənin  əsas  vəzifəsidir:  ―Bu  vəzifənin  reallaşdırılması  üçün 
problemlərin  kompleks  həll  edilməsi  tələb  olunur.  Əsas  problem  müasir  dövlət,  müasir  iqtisadiyyat  və 
müasir cəmiyyət yaratmağa qabil olan kreativ insanlardan ibarət vətəndaş milləti formalaşdırmaqdır. XXI 
əsrdə Azərbaycan ideyasının mahiyyəti, əsas məzmunu da bundan ibarətdir‖. 
Azərbaycanda dövlət və cəmiyyətin inkişafına istiqamətlənmiş işləri yüksək qiymətləndirən müəllif 
bu  ərəfədə  əsas  iqtisadi  resursun  bilik  olduğuna  diqqət  çəkib:  ―  Hər  halda  başlıca  hərəkətverici  qüvvə 
kreativlikdir. Yəni, bilik bazasında yeni praktik formaların yaradılmasıdır. Beləliklə, bilik və informasiya 
kreativliyin həm silahi, həm də işçi materialdır‖. Onun fikrincə, Azərbaycan dövləti qarşısında duran ən 
vacib həll edilməli məsələ ölkənin modernləşməsi və rəqabət qabiliyyətinin artırılması üçün zəruri insan 
kapitalı yaratmaqdan ibarətdir. 
Əslində  ,  ―İnsan  potensialı‖  prinsipinin  bütün  dünyada  geniş  tətbiq  olunduğu  bir  dövrdə  bütün 
sahələrdə,  xüsusilə  də  dövlət  idarəçiliyində  güclü  milli    kadr  ehtiyatlarının  olmasının  zəruriliyi  və  bu 
sahədə  peşəkar  insan  ehtiyatının  hər  bir  ölkənin  sərvəti  hesab    edilməsi  faktdır.  Bu  baxımdan  düzgün 
aparılan  kadr  siyasəti  həm  də  bir  növ  ölkənin  strateji  ehtiyatlarının  idarə  edilməsi  deməkdir.  Təsadüfi 
deyil ki, idarəetmədə zəngin biliyi və təcrübəsi olan Ümummilli lider Heydər Əliyevin dövlət quruculuğu 
sahəsindəki  islahatlarının  vacib  bir  istiqamətini  də  müstəqil  dövlətin  qarşıya  qoyduğu  vəzifələri  həyata 
keçirə  biləcək  kadrların  hazırlanması  təşkil  edirdi.  Onun  hakimiyyətinin  həm  birinci,  həm  də  ikinci 
mərhələsində  bu  sahəyə  xüsusi  diqqət  yetirilmişdir.    Azərbaycan  dövlətinin  həyatında  keyfiyyətcə  yeni 
mərhələyə  yol  açan  cənab  Prezident  ―qara  qızılı  insan  kapitalına  çevirək‖  deməklə,  əslində,  insan 
resursunu  bütün  sahələrdə  inkişafın  aparıcı  lokomotivi  kimi  müəyyənləşdirib.  Bu,  Azərbaycan 
Respublikası  Prezidenti    cənab  İlham  Əliyevin  çıxışlarında  daim  önə  çəkdiyi  məqamdır.    Prezident 
Administrasiyasının rəhbəri akademik R.Mehdiyev də ölkə başçısının cızdığı konturları dəyərləndirərkən 
Azərbaycanın gələcək inkişaf prioritetinin, ilk növbədə, milli kadr potensialının modernləşdirilməsi, insan 
potensialının inkişaf etdirilməsi olduğunu təsdiqləyir. ―Hər bir dövlətin əsas nailiyyəti insan kapitalıdır. 
Məhz buna görə modernləşmə milli kadrlara, milli kreativ zümrəyə arxalanmalıdır‖. 
Bu  gün  Azərbaycan  Respublikası  da  müasir  dünyada  qəbul  edilmiş  dövlət  idarəetmə  sistemlərinə 
uyğun milli dövlət quruculuğu istiqamətində islahatlarını davam etdirir.    ―XXI əsrdə Azərbaycan ideyası 
kreativ insanlar milləti kontekstində‖ adlı elmi araşdırmasında qeyd edildiyi kimi,  sağlam düşüncəli hər 
bir şəxsiyyətin həyatda öz məqsədləri olur, o öz strategiyasına can atır. Bu sözlər bütövlükdə millətə də 
aiddir.  Bunun  üçün  öyrənmək,  təhsil  səviyyəsini  artırmaq,  düşünmək,  fikirləşmək,  əmək  vərdişlərini 
təkmilləşdirmək,  sosial  məsuliyəti  və  nəticə  etibari  ilə  şəxsiyyətin  və  bütövlükdə  ölkənin  rəqabət 
qabiliyyətini  gücləndirmək  lazımdır.  ―Postsənaye  dövründə  inovativ  modernləşmə  məsələlərinin  həllinə 
keçid  şəraitində  kreativ  zümrə  sosial  subyektə  çevrilir.  Burada  kreativ  zümrə  innovasiyanın  əsas 
lokomotivi  ,  insan  kapitalının  təkrar  istehsalının  subyekti,  mədəni  və  informasiya  resurslarının  sahibi 
rolunu  oynayır.  İnnovativ  inkişafın  gələcəyi  məhz  bu  zümrə  ilə  bağlıdır‖  deyən  akademikin  fikrincə, 
millətin  tərkibində  kreativ  və  ağıllı  insanların,  yaradıcı  enerjiyə  malik  olan  intellektualların  sayının 
artması ona Azərbaycanda müasir cəmiyyət qurulmasına gətirib çıxaracaq başlıca qüvvə verə bilər. Çünki 
intellekt  və  yüksək  təhsil,  presizion  informasiyalaşdırmaya  və  əmək  mədəniyyətinə  əsaslanan 


Magistrantların XV Respublika Elmi konfransı, 14-15 may  2015-ci il 
 
 
 
318 
texnologiyaların inkişafı bizim qabaqcıl ölkələr sırasında yer almağımıza yol açan yeganə şansdır. Qeyd 
olunanlar  həm  də  cənab  Prezident  İlham  Əliyevin  tapşırığı  ilə  akademik  Ramiz  Mehdiyevin  rəhbərliyi 
altında hazırlanan ―Azərbaycan 2020: gələcəyə baxış‖ inkişaf konsepsiyasında da  əksini tapıb. Gələcək 
üçün milli inkişaf vəzifələrini müəyyənləşdirən konsepsiyada inkişaf proseslərinin avanqardı olacaq və ilk 
növbədə,  kreativ  düşünmək  bacarığı,  yaradıcılıq  enerjisinə  malik  insan  potensialının  formalaşdırılması 
strateji hədəf kimi qarşıya qoyulub. 
 
 
ПРОБЛЕМЫ ТРАНСФОРМАЦИИ КУЛЬТУРНО-ИНФОРМАЦИОННОЙ  
ДЕЯТЕЛЬНОСТИ НАСЕЛЕНИЯ РЕСПУБЛИКИ 
 
Гасанлы М.С. 
Азербайджанский государственный экономический университет 
 
В  переломные  эпохи  развития  общества,  а  таким  можно  считать  наступление  третьего 
тысячелетия,  люди  стремятся  к  осмыслению  общечеловеческих  проблем  и  их  влияния  на  ход 
истории.  Последнее  десятилетие  ХХ  века  ознаменовалось  значительной  активизацией  интереса 
мирового сообщества к проблемам культуры и их роли в развитии международных отношений.  
Проблемы  культуры  и  культурной  политики  являются  сравнительно  новыми  вопросами 
повестки  дня  различных  международных  форумов,  но  они  уже  стали  предметом  широкого 
рассмотрения,  что  нашло  отражение  в  документах  ЮНЕСКО,  Всемирного  Банка,  различных 
региональных конференций.  Среди  них  особо  отметим  изданный  под  эгидой  ЮНЕСКО  в  1995г. 
доклад «Наше творческое разнообразие», главный вывод которого заключался в том, что культура 
в  21в.  должна  рассматриваться  как  один  из  главных  компонентов  развития  человеческого 
общества. 
За  годы  реформ  ситуация  в  культурной  сфере  Азербайджана  серьезно  изменилась. 
Демократизация общественных отношений и снятие идеологических ограничений способствовали 
раскрепощению  творческого  потенциала  во  многих  областях  культуры.  Несмотря  на  падение 
общего тиража печатных изданий, расширился спектр названий книжной продукции, увеличилось 
количество  телевизионных  каналов  и  радиостанций,  появилось  множество  информационно-
аналитических  и  познавательно-развлекательных  передач.  В  1990-е  годы  развивались  массовые 
виды культуры – поп-арт, аудио- и видеоиндустрия, шоу-бизнес и т.д. Развитие духовной сферы и 
высокого  искусства  также  не  отставало  от  общей  динамики:  восстановлено  и  построено  много 
мечетей, возникло множество театральных студий, расширилась сеть художественных галерей.  
Открытие  и  либерализация  азербайджанской  экономики  сделали  республику  частью 
мирового  культурного  пространства  и  интенсифицировали  международные  связи  и  обмен 
товарами  и  услугами  в  рассматриваемой  сфере.  В  этой  связи  отметим,  что  основная  тенденция, 
наметившаяся  во  внешней  культурной  политике  Азербайджана  за  последние  годы,  может  быть 
определена как движение от международных связей к международному сотрудничеству. Несмотря 
на короткий период своего существования в качестве независимого государства Азербайджан смог 
установить  и  наладить  контакты  в  культурной  сфере  с  такими  международными  организациями 
как ЮНЕСКО, Совет Европы, ИСЕСКО, ТЮРКСОЙ, Совет по культурному сотрудничеству СНГ, 
ГУУАМ  и  другие.  С  2001  г.  республика  является  участником  регионального  проекта  STAGE, 
инициированного  Советом  Европы  с  целью  поддержки  новой  культурной  политики  в  странах 
Южного Кавказа.  
В  ходе  трансформации  социально-экономической  системы  Азербайджана и  экономических 
реформ в сфере культуры усложнилась институциональная структура отрасли. Но одновременно 
обострились  финансовые  и  другие  проблемы  учреждений  и  организаций  культуры,  главным 
образом  ее  общественного  сектора  –  государственных  и  вновь  зарождающихся  частных 
некоммерческих  структур.  Попытки  исправить  финансовое  положение  учреждений  культуры  и 
искусства  на  путях  их  коммерциализации,  ведущей  к  развитию  индустрии  досуга,  не  всегда 
оказывается  успешными,  а  в  ряде  областей  могут  вести  к  упадку  и  вытеснению  высокого, 
классического  искусства  в  рыночной  среде,  преимущественному  развитию  непрофильных  видов 
услуг. 


Yüklə 8,01 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   166   167   168   169   170   171   172   173   ...   200




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə