Tam Sermaye Hareketliliğinde Esnek Döviz Kurunda Para Politikası
Başlangıçta ekonomide iç ve dış dengenin E
0
noktasında sağlanmış olduğu kabul edilmektedir.
Genişletici para politikasının izlenmesi ile LM eğrisi sağa kaymaktadır. Bu durumda para arzı
artışının etkisi ile
faiz oranı düşer, ülkeden
sermaye çıkışı olur.
MG arttırdığı için
ithalat artışını da
teşvik eder.
Bir yandan sermaye çıkışı, diğer yandan ithalat artışı nedeniyle ekonomide dış açık oluşur ve döviz
talebi artar.
Esnek kur sisteminde döviz talebi artışı ile döviz kuru artar, ulusal paranın değeri düşer, dış
ticarette ülkenin rekabet gücü olumlu etkilenir. Döviz kuru artınca değer kaybeden ulusal para ile
ihracat artar, ithalat azalır. Bu durumda IS eğrisi sağa kayar, yeni denge E2 noktasında sağlanır, bu
noktada mal ve para piyasası ile dış dengenin eş anlı olarak sağlandığı görülür.
Para arzı ↑, i ↓, Y ↑, Dış açık ↑, Döviz Talebi ↑, Döviz Kuru↑, İhracat ↑ , İthalat ↓, Y ↑
Sonuç olarak, esnek kur sistemi uygulanan bir ekonomide PARA POLİTİKASI ETKİNDİR…
35
Dr. Süleyman BOLAT
Tam Sermaye Hareketliliğinde Esnek Döviz Kurunda Maliye Politikası
Başlangıçta ekonomide iç ve dış dengenin sağlanmış olduğu kabul edilmektedir (E
0
noktası).
Hükümetin genişletici maliye politikası izlemesi nedeniyle IS eğrisinin sağa kaydığı, yeni iç denge
noktasının E
1
noktasına kaydığı görülmektedir. Ancak E
1
noktası sadece iç dengenin sağlandığı, dış
dengenin bozulduğu durumu göstermektedir.
E
1
dengesinde faiz oranı i
0
’dan i
1
’e yükselmiştir. Bu nedenle ülkeye
sermaye girişi artmakta ve
dış
fazla oluşmaktadır. Ayrıca
E
1
dengesinde millî
gelir düzeyi de Y
0
’dan Y
1
’e kaymış ve gelir artışının
teşvik ettiği ithalat artışı mümkün olmuştur.
Tam sermaye hareketliliğinin geçerli olduğu durumda, sermaye hareketlerinin faize duyarlılığı
sonsuzdur.
Esnek kur sisteminde, döviz girişinin etkisi ile döviz arzı > döviz talebi... Döviz arzı fazlası nedeniyle
döviz kuru düşer, ve ulusal para değer kazanır. Aşırı değerli ulusal para, ülkenin dış rekabet gücünü
olumsuz etkiler. Çünkü ulusal para değerlenince, ihracat döviz cinsinden pahalanır, ihracat azalır.
İthalat ulusal para cinsinden ucuzlar ve ithalat artar. Böylece IS eğrisi sola kayar ve denge E
1
’den E
0
‘e
döner.
Kamu harcaması
↑, Y
↑, i
↑, Dış fazla
↑, Döviz kuru
↓, İhracat
↓, İthalat
↑, Y
↓
Sonuç olarak, esnek kur sisteminde maliye politikası etkili değildir; millî geliri arttırıcı veya
daraltıcı bir etki oluşturamaz.
37
Dr. Süleyman BOLAT
Sınırlı Sermaye Hareketliliğinde ve Sabit Döviz Kurunda Para Politikası
BP Eğrisi Eğimi < LM Eğrisi Eğimi Durumu
BP eğrisi eğiminin LM eğrisi eğimine göre daha düşük olduğu, sermaye hareketlerinin faize karşı
duyarlılığının yüksek olduğu yatık BP eğrisi yer almaktadır. Başlangıçta
E
0
denge noktasında iç ve dış
denge sağlanmıştır…
Genişletici para politikasının etkisiyle LM
1
eğrisi sağa kayar ve LM
2
olur. Yeni denge noktası olan
E
1
, BP eğrisi altında yer aldığı için
dış açık durumunu gösterir. Dış açık; döviz talebi > döviz arzı
durumudur.
Sabit döviz kuru sisteminde, dış açık karşısında merkez bankası piyasaya ulusal para karşılığında
döviz sürerek döviz kurunun artmasını önler ve ulusal para arzının kısılmasına neden olur.
Bu durum, LM eğrisinin tekrar sola dönmesine yol açar, böylece herhangi bir millî gelir artışının
olmadığı, sabit kur sisteminde
sınırlı sermaye hareketliliği durumunda da tam sermaye
hareketliliğinde olduğu gibi PARA POLİTKASI ETKİN DEĞİLDİR…
39
Dr. Süleyman BOLAT
