Т Ü R K O L O G İ YA M I Z I N A F A D Q U R B A N O V U
24
kosmonimika və ktematonimikanın əmələ gəlməsi, inkişaf
qa
nunauyğunluqları, onların dildəki mövqeyi və digər
mə sə lə lər əhatəli şəkildə təhlil edil mişdir.
Fidan Afad qızı Qurbanova
filologiya üzrə elmlər doktoru
Afad Qurbanov Azərbaycan dilçiliyi tarixində elmi
kon frans ların təşəbbüsçüsü və təşkilatçısı kimi şöhrət-
lən mişdir. Təsa düfi deyildir ki, Azərbaycan ono mas tikası
prob lemlərinə həsr edilmiş respublika kon frans ları, “Azər-
baycan nitq mədə niy yəti problemləri”, “Azər baycan termi-
no logiyası problem lə ri”, “Or taq türk dili problemləri” və
s. konfranslar məhz Afad Qur banovun adı ilə bağlıdır.
İsmayıl Kazımov
professor
Dünyada tanınmış “Azərbaycan dilinin ono ma lo gi-
ya sı” elmi məktəbini yaratmış, “Ümumi dilçilik” (2 cild-
lik), “Türkoloji dilçilik” (5 cildlik), “Azər bay can dilçiliyi
prob lem ləri” (13 cildlik), “Müasir Azər bay can ədəbi dili-
nin onoma lo giyası” (2 cild lik), “Dün yanın dil ailələri” və
s. əsər lərin müəl lifi, altay şü nas, türkoloq-dilçi Qurbanov
Afad Mə həmməd oğlu bitib-tü kən məyən, coşub-daşan
el mi fəaliy yəti, nailiy yət ləri ilə dilçilik elminin görkəmli
alim lərindən ol muş dur.
Roza Eyvazova
professor
Professor Afad Qurbanovun elmi yaradıcılığı zən-
gin, çox şa xəli, müxtəlif istiqamətli, mövzu dairəsi eti barı
Т Ü R K O L O G İ YA M I Z I N A F A D Q U R B A N O V U
25
ilə olduq ca geniş və əhatəlidir. Onun tədqiqat və ma raq
da irəsinə mövzu və isti qamətinə görə müasir Azər baycan
ədə bi dili, türkoloji dil çilik, dil univer sa li yaları, ümumi
dil çilik, onomalogiya, leksi ko logiya, nitq mə dəniyyəti, tər-
cüməşünaslıq, bədii əsərlərin di li, üslu biyyat, ali məktəb
pedaqogikası və metodikası kimi sa hələr daxildir.
İsmayıl Məmmədov
professor
Onun rəhbərliyi ilə respublikamızda yüksək səviy yəli
el mi araşdırmalar aparılmış, dilimizin onomastik vahidlər
sis temi tarixi-linqvistik planda təhlil olunmuş, “Azərbay-
can dilinin onomalogiyası” adlı əsəri Dövlət mükafatına
layiq görülmüş, ikicildlik “Azərbaycan ono malogiyasının
əsas ları” adlı fun damental monoq ra fiyası ümumtürk dün-
yasında hadisə kimi qar şılan mış dır. Afad müəllimin elmi
fəaliyyətində Azərbaycan onomastikası problemlərinə
həsr olunmuş elmi kon fransların təşkili və keçirilməsi də
mü hüm yer tutur.
Adil Bağırov
professor
Azərbaycan elmində məktəb yaratmış çox az adam
var. Onları, bəlkə də, barmaqla saymaq olar. Dilçilik sa hə-
sin də bu məktəbi yaradan Azərbaycan Milli Elmlər Aka-
de miyasının üzvü, akademik, Əməkdar elm xadimi, Döv-
lət mükafatı laureatı, filologiya elmləri doktoru, pro fessor
Afad Məhəmməd oğlu Qurbanov olmuşdur. Gör düyü bö-
yük və savab işlər müqa bilin də o, “Afad Qur banov” dağı
ucalt mış, heç kəsin çata bilmədiyi, hər kəsin həsədlə baxdı-
Т Ü R K O L O G İ YA M I Z I N A F A D Q U R B A N O V U
26
ğı, fəxarət duyduğu bir ucalıqda da yan mışdır. Məhz bu sə-
bəbdən də ona təkcə həsədlə ba xan lar deyil, eyni zamanda
qısqanclıq münasibətində olan lar da tapılırdı. Ancaq Afad
mü əllim Afad müəllim idi.
Mahmud Allahmanlı
professor
Professor Afad Qurbanovun elmi yaradıcılıq diapa -
zonu ol duq ca dərin və əhatəlidir. Çoxsaylı əsər lə rində bü-
töv bir elmi kol lektivin görəcəyi işin zəh mə tinə qatlaşaraq
Azərbaycan dil çi li yinin ehtiva dairəsi olduqca geniş olan
problemləri barədə təd qi qatlar apar mış, filologiyamıza
dəyərli töhfələr bəxş etmişdir.
Məhərrəm Hüseynov
filologiya üzrə elmlər doktoru
Prof. Afad Qurbanov dialektoloji axtarışlarda öz sözü-
nü de miş, bu sahədə düzgün araşdırmanın yeni is ti qa mə-
tini müəy yən ləşdirmişdir. Alimin “Cücəkənd şi vəsi” əsəri
bu baxımdan diq qəti xüsusilə cəlb edir. Mü əl lif Azərbay-
can dialekt və şivələri ilə bağlı ideyalarını bu əsərdə ümu-
miləşdirmişdir.
İbrahim Bayramov
professor
Afad müəllim deyirdi ki, Füzuli türk dilində yaza bil-
məz di, əgər türk dövlətçilik mexanizminin gücünü hiss et-
məsəydi. Biz deyə bilmərik ki, o zamanlarda, o dövrlərdə
Afad müəllim hansı milli güclə bu sözləri deyirdi. Ancaq
za man keçəndən son ra özümüz də dərk etdik ki, bəli, bu,
Т Ü R K O L O G İ YA M I Z I N A F A D Q U R B A N O V U
27
tarixi-nəzəri tezisdir. Və həm də elə tarixi-nəzəri tezisdir ki,
onu heç vaxt təkzib et mək müm kün deyil. Həqiqətən, Füzuli
dövrünün türk dili Şərqin, az qala, yarısına hakim olan türk
hökm ran lı ğının, gücünün dik təsi idi.
Kamil Bəşirov
filologiya üzrə elmlər doktoru
Əli Rza Xələfli
şair, publisist
Professor Afad Qurbanov fars, aqul, ləzgi, rus, gür cü
və s. dillərlə təmasın nəticəsi olaraq həmin dillərə keçən
Azər baycan dili sözlərinin geniş şəbəkəsini ver məklə həm
də bu dilin qon şu dillərin qrammatik qu ru luşlarının tək-
milləşməsinə təsir etdiyini qeyd edir.
Faiq Şahbazlı
filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Afad Qurbanovun Azərbaycanda onomastika mək -
təbinin, “Onomastika” elmi cəmiyyətinin və “Ono mastika”
elmi jur na lının yaradıcısı, təsisçisi kimi xidmətləri də bö-
yükdür. O de yir di: “Dildə mənasız söz yoxdur və ola da
bilməz. Hər bir söz geniş şəkildə araşdırılmalıdır, xüsusi
adlar da həmçinin”. Azər baycan dilçiliyində xüsusi adla-
rın tədqiqi Afad Qur ba novun adı ilə bağlıdır.
Həcər Hüseynova
filologiya üzrə elmlər doktoru
Bu yaxınlarda Azərbaycan elmi ictimaiyyəti AMEA-nın
üzvü, Əməkdar elm xadimi, akademik Afad Məhəmməd
Dostları ilə paylaş: |