|
Agarəhim Əsərlər Ana dilinin tədrisi metodikasıADTM dərsliyi ağarəhim müəllimAğarəhim Əsərlər
19
nimsəyirlər. Onlar praktik şəkildə öyrənirlər ki, səs, hərf, heca, söz
və cümlələr nitqin elementləridir. Danışarkən (və ya yazarkən) hə-
min elementlərdən istifadə olunur.
Savad təlimi dövründə müvafiq bilik, bacarıq və vərdişlərə yi-
yələnən şagirdlərdə ana dili üzrə təilimə güclü maraq oyanır, növ-
bəti tədris materiallarının mənimsənilməsi intensivləşir. Onlarda
elementar yaradıcılıq və təşəbbüskarlıq qabiliyyəti aşılanır.
2. Savad təlimi dövründə oxu vərdişlərinin
yaradılması
Savad təlimi dövründə uşaqların oxu vərdişlərinə yiyələnmələri,
hər hansı materialın məzmununu şüurlu, düzgün və dərindən mə-
nimsəmələri bu sahədəki işin səmərəli təşkilindən asılıdır. Ona görə
də savad təlimi dövründə oxu üzrə iş aparılarkən aşağıdakı cəhətlər
diqqət mərkəzində saxlanmalıdır:
a) oxu təlimi dilin səs sisteminə uyğunlaşdırılmalı;
b) səs və hərf arasındakı münasibətlər açılmalı;
c) oxu prosesində dilin ədəbi tələffüz qaydaları gözlənilməli;
ç) oxu təlimində düzgünlüyə, sürətə, ifadəliliyə və şüurluluğa
diqqət yetirilməlidir.
Məlumdur ki, savad təlimi dövründə oxu səslər üzərində aparı-
lan işlərə əsaslanır. Şagirdlər hələ məktəbəqədərki dövrdə öyrəndi-
yi, nitq praktikasında işlətdiyi söziərı, onların tərkibindəki ayrı-ayrı
səsləri ayırd etməyi, fərqləndirməyi bacarırlar. Savad təlimi döv-
ründə isə sözdəki hər bir səs müxtəlif səslərin tərkibindən ayrılır,
diqqətlə öyrənilir.
Belə bir əməliyyatdan sonra həmin çap şəkli (hərf) məktəblilərə
təqdim olunur. O, müxtəlif hecaların, sözlərin tərkibində digər səs
və hərflərlə kompleks şəkildə birləşir. Şagirdlər hər dəfə onu yeni
əlaqələr sistemində (heca və sözlərin tərkibində) birləşdirib oxuyur-
lar. Savad təlimi dövründə təhlil-tərkib prosesinin düzgün və səmə-
rəli təşkili, səs və hərflərin uşaqların şüurunda möhkəmləndirilmə-
sini təmin etməklə, onların ilk gündən hecalarla oxu vərdişlərinə yi-
|
|
|