Агрегатные состояния вещества

Yaqin tartib — zarrachalar orasidagi masofaga yaqin masofalarda takrorlanuvchi, modda atomlar yoki molekulalar o’zaro joylashuvidagi tartiblilik, ya’ni yaqin tartib qo’shni zarralar joylashuvidagi qonuniyat.

Suv strukturasi:

1. 
   –suv bug’i;
   
2. 
   – suyuq suv
   

Suyuqlik molekulalarining yaqin tartibi va kristall modda molekulalarining uzoq tartibi: (1) –suyuq suv;

(2) – muz (qattiq jism)

• 
  Suyuqlik holatiga ta’sir etuvchi faktorlar:
  

• 
  Suyuqlik kimyoviy tabiati
  
  • 
    Qutbsiz suyuqkliklarda molekulalararo o’zaro ta’sirlar kuchsiz bo’ladi, shuning uchun bunday suyuqliklar hossalar bo’yicha gazlarga yaqinroqdir
    
  • 
    Qutbli suyuqkliklarda molekulalararo o’zaro ta’sirlar kuchli bo’ladi, shuning uchun bunday suyuqliklar tuzilishi va hossalari bo’yicha qattiq jismlarga yaqinroqdir.
    
• 
  Tashqi sharoitlar, hususan, harorat
  

• 
  Harorat qanchalik past bo’lsa va suyuqlik harorati kristallanish haroratiga yaqin bo’lsa, zarrachalarni tartiblanish darajasi shunchalik katta va suyuqlik hossalari qattiq jism hossalariga shunchalik yaqin bo’ladi
  
• 
  Harorat qanchalik yuqori va qaynash haroratiga yaqin bo’lsa , shunchalik suyuqlik va gazlar holatlarida o’hshashlik bo’ladi
  

Suvning(chapda) va muzning (o’ngda) strukturasi

Suvning noyobligi

• 
  Qattiq modda o’z hususiy shakliga va shaklini o’zgartirilishiga yo’naltirilgan barcha ta’sirlarga qarshilik ko’rsatadi
  
• 
  Zarrachalarning yuqori tartiblanganligi (uzoq tartib)
  
• 
  Uzoq tartib — cheksiz katta masofalarda takrorlanuvchi, moddadagi atom yoki molekulalar o’zaro joylashuvidagi tartiblanganlik.
  

• 
  Qattiq moddalar ikki holatda bo’lishi mumkin:
  

• 
  kristall
  
• 
  amorf
  

• 
  Kristall moddalar:
  
  • 
    Aniq ifoda qilingan erish harorati
    
  • 
    Kristallarning aniq geometrik shakli
    

(kristall panjara)

• 
  Amorf moddalar:
  
  • 
    Ma’lum bir erish haroratiga ega emas (isitilganda asta-sekin yumshaydi, oquvchan bo’lib boraveradi.
    
  • 
    
    uchun ularni juda qo’yiq va
    Yuqori bo’lmagan haroratlarda ham oquvchanlikka ega bo’ladi, shuning
    

qovushqoq suyuqliklar deb qarash mumkin.

• 
  Zarrachalar joylashuvida aniq tartib yoq
  
• 
  Vaqt o’tishi bilan o’z-o’zidan kristal holatga o’tadi