Ağrının tanımı Ağrının tanımı Ağrının sınıflandırılması Kronik ağrının tanımı Nosisepsiyon kavramı Ağrı algısında farklılıklar Birinci basamak hekimlikte, kronik ağrı bilgisinin önemi Kas – iskelet sistemi ağrılarının engellenmesinde birinci basamak hekimliğin rolü Kronik ağrılı hastaya yaklaşım ve ilaç tedavisinde dikkat çeken noktalar
Birinci Basamak Hekimlerinin kronik ağrılı hastaya bütüncül ve empatik yaklaşmalarına katkıda bulunmak Birinci Basamak Hekimlerinin kronik ağrılı hastaya bütüncül ve empatik yaklaşmalarına katkıda bulunmak
Her şey bir ağrıdır. Doğum ağrıdır. Her şey bir ağrıdır. Doğum ağrıdır. Hastalık ağrıdır. Yaşlılık ağrıdır. Ölüm ağrıdır. Sevdiğinden ayrılmak ağrıdır, nefret bile ağrıdır. Buda
Vücudun herhangi bir yerinden kaynaklanan, Vücudun herhangi bir yerinden kaynaklanan, organik bir nedene bağlı olan veya olmayan, insanın geçmişteki tüm deneyimlerini kapsayan, hoş olmayan özel, öznel, emosyonel bir duyudur. PAİN, Latince kökü: Poena: Ceza, işkence
Nörofizyolojik Mekanizma Nosiseptif -Somatik -Visseral Nöropatik Psikojenik
Nosisepsiyon Nosisepsiyon Doku hasarı ve yıkımı çerçevesinde gelişen elektrokimyasal olaylara nosisepsiyon denir. Transmisyon Nosiseptörler tarafından algılanan ağrı bilgisinin daha üst merkezlere doğru iletilmesidir. Modülasyon Omurilik seviyesinde meydana gelir. Ağrılı uyaran spinal kord düzeyinde bir değişime uğrar ve üst merkezlere iletilir. Persepsiyon Ağrının üst merkezlerde anlamlandırılması Başlıca Ağrı Mediatörleri - Prostaglandinler
- Bradikinin
- Serotonin
- Histamin
- Acetilkolin
- Ağrı İleten Sinirler
A delta ( miyilinli) :Keskin ağrı, ısı C (miyelinsiz ):Künt ağrı, ısı, dokunma
Yüksek Alanlar Yüksek Alanlar Mukozal membranlar Periosteum Derin fasya Ligamentler Eklem kapsülleri Kornea Subkutanöz doku
Doğu – Batı kültürü Ülkelere göre farklılıklar Türkiye içinde farklılıklar Emosyonel duruma göre farklılıklar Olay sonrası tutumlara göre farklılıklar Düşünülen nedene göre farklılıklar Ön kaygıya göre farklılıklar
Yumurta mı civcivden çıkar, Yumurta mı civcivden çıkar, civciv mi yumurtadan? Her ikisi de!
Kronik ağrısı olanların % 50 - 85’inde depresyon saptanmış; Kronik ağrısı olanların % 50 - 85’inde depresyon saptanmış; Depresyonu olanların % 40 – 60’ı kronik ağrı yakınması bildirmiş. Ağrı depresyonu, depresyon ağrıyı arttırır. İç çatışma, öfke, beklenti dile getirilemeyince bedenselleşir. Ağrı bir haykırıştır Yardım çağrısıdır Psikolojik kökenli de olsa ağrı gerçektir!!!
Pratisyen Hekim, insanı bir bütün olarak değerlendiren hekimdir Ağrı olgularında, ağrının değil, ağrılı hastanın tedavisi amaçlanmalıdır - Kronik ağrı, biyo– psiko – sosyal bir sendromdur
- Kronik ağrı olgularında,
- multidisipliner
- yaklaşım ve
- empati çok önemlidir
Birinci basamak poliklinik başvurularının ortalama% 20’si kronik ağrı olgularından oluşmaktadır. Ağrı tedavisinde, analjezikler doğru kullanıldığında, hastaların % 85’inde yeterli ağrı kontrolü sağlanabilmektedir
Hayatının bir döneminde kas – iskelet sistemi ağrıları yaşamayan insan yok! Hayatının bir döneminde kas – iskelet sistemi ağrıları yaşamayan insan yok! Toplumun ortalama % 80’ i bel – boyun ağrısı yaşıyor Mavi yakalı emekçilerin, ilerleyen çalışma yıllarında, alt bel ağrıları; beyaz yakalıların boyun omuz ağrıları başlıyor! Çalışanlar doğru postür özelliklerini ya hiç bilmiyorlar, ya umursamıyorlar,ya da koşullar gereği uygulayamıyorlar!
Bilgilendirme Kavratma Tutum oluşmasını sağlama
Ağrının özellikleri Ağrının özellikleri Süresi Şiddeti Başlaması Bitişi Zonklayıcı, künt vb Uykuyla ilişkisi Başlatan durumlar Yayılımı Önceki tedavileri ve etkisi
Geçmişteki ağrılı dönemleri Diğer hastalıkları Geçirilmiş travmaları Mesleği Yaşadığı ortam Alışkanlıkları ( sigara, egzersiz vb.) Hayata bakışı Aile Öyküsü Postür alışkanlıkları Ağrı öncesi, sonrası ruhsal durumu Ağrısının tedavisine karşı beklentisi
Veriliş yolunu, dozunu ve düzenini her hasta için ayrı değerlendirmek Veriliş yolunu, dozunu ve düzenini her hasta için ayrı değerlendirmek Ağrı başladığında değil, düzenli aralıklarla kullanmak İlaca başlarken ve değiştirirken dikkatli izlemek İlaç ya da veriliş yolu değiştirilirken eşit doz tablosu kullanmak En kolay kulanım yolunu seçmek Yan etkilerini bilmek ve tedavi etmek Ağrı tedavisinde plasebodan kaçınmak İlaçlara dair önyargılı olmamak. Gerektiği durumlarda, 2.,3. basamak ağrı kesicileri (Opioidler) kullanabilmek
Tolerans, fiziksel bağımlılık ve yoksunluk sendromu bulgularını bilmek, fiziksel ve psikolojik bağımlılığı ayırt etmek Tolerans, fiziksel bağımlılık ve yoksunluk sendromu bulgularını bilmek, fiziksel ve psikolojik bağımlılığı ayırt etmek Analjezik adjuvanlardan yararlanmak “Lüzum halinde” uygulama şekli en sık yapılan yanlış !!!
Dostları ilə paylaş: |