Akademikin Son eseri
Yüklə 0,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
qurban vermək dünyanın ən ibtidai insanının da ağlına gəlməz. Lakin akademiya rəhbəri ciddi xəbərdarlıq almasa, narazılıq eşitməsə, bu söhbəti açmazdı. Hər halda, havadan danışmır. Akademiyanın prezidenti ağıllı adamdır və Qarabağ savaşı ilə yanaşı, ölkədə başqa, gizli savaş cəbhələrinin açıldığını da inkar edə bilməz. *** Ön cərgədə oturan həmkarı Altay Qızılbaş ilə yığıncaq başlanmamış dərdləşmələri, ölkədəki vəziyyəti müzakirə eləmələri vərdişə çevrilmişdi. Bu gün Altayın fikri uzaqda idi. Heç onu görmürdü. Ziyad Şıxlı uzun barmaqlarını onun kürəyinə dirəyərək: – Nə olub? Niyə mısmırığını sallamısan? – deyə söhbətə körpü saldı. – Görmürsünüz, sədr elə bil qapıçıdır, seçmişik ki, ancaq bizim vurduğumuz topları tutsun. Heç bir təklifə xoş münasibət bildirmir. “Baxarıq, öyrənərik” demir. Yox! Bunun işi ancaq hamını acılayıb mikrofonunu söndürməkdən ibarətdir. – Yaxşı, bəs mən bunun sədr olmasına qarşı çıxanda siz niyə danışmırdınız? İndi baxarsan, görüm o məni susdura bilər, yoxsa yox! Bilirsən əlimdəki nədir? Ana südünün əvəzləyicisi, bizim dildə desək, sıyıq. Yalnız körpələrə vermək olar; on bir ayı tamam olana kimi, amma bunu bizim əsgərlərə yedizdirirlər. Guya bunu yeyəndən sonra əsgərin yerindən tərpənməyə gücü də olacaq. Bir də Braziliya kofesi, Belçika şokoladı... Müharibədən, Sovet ordusundan heç nə öyrənməyiblər. İsti borşu içib, üstündən də yüz qram araq vurub cumurduq düşməni boğazlamağa, amma bizimkilər sanki körpə böyüdür. – Hörmətli akademik! – Altayın əlinə fürsət düşmüşdü. – Bu işlə sizin də yaradılmasında xüsusi rol oynadığınız partiya məşğuldur. Bunu mənə niyə deyirsiniz? Sözünüz var, düyməni basın, mikrofona deyin! Mane olsalar, kürsü var, ora çıxa bilərsiniz. İclas başlanandan on-onbeş dəqiqə sonra akademik artıq kürsüdə idi. Əvvəlki iqtidarı sevmirdi, ancaq indiki durum da xoşuna gəlmirdi, qoy onun özünü günahlandırsınlar. “Bu partiyanı yaradanlardan, Ağsaqqalı başımıza gətirənlərdən biri sənsən” desinlər, nə olsun, məsuliyyətdən qaçmır. Millətin taleyi müzakirə edilərkən o, heç vaxt güzəşt bilməyib, burda kimə güzəştə gedəcəkdi? Əhalinin ehtiyacından tutmuş, ordunun ərzaqla təminatınadək. Əyintilərin hamısını deyəcək... Sədr rəng verib, rəng alsa da, onun çıxışını kəsməyə cəsarət etmirdi. Xasiyyətini bilirdi. Məclisdəkiləri ildırım vurmuşdu elə bil. Rəhbərliyə ən yaxın adamlardan biri ölkədəki korrupsiyanı çox sərt şəkildə və ünvanları göstərərək tənqid edirdi. Özü bilirdi ki, bu çıxış elə belə qalmayacaq, hər yerdə, mətbuatda müzakirə ediləcək. Balkonlardan jurnalistlər qulaqlarını şəkləyiblər, bir cəsarətli söz, orijinal fikir, özəlliklə iqtidar əleyhinə fikir eşitmək istəyirlər ki, sabah qəzet manjetlərini bəzəsinlər... Deməli, lazım olan ünvanlara çatar və təsirsiz qalmaz. Bəlkə işə bir xeyri dəydi. *** Doğrudan da, zarafatla “əliqırıq” dediyi yeni oliqarxlar nəsli ölkə iqtisadiyyatını nəzarətə götürməkdə idi. Bir neçəsi xırda ticarətdən gəlmişdi. İranla aranın açıldığı illərdə dəmir, mis, ağac – əllərinə nə keçirdisə, ya da Rusiyadan nə qopara bilirdilərsə, cənub taya ötürüb mayalanmış, sonra tədricən başqa ölkələrlə də ticarət şəbəkəsi qurmuşdular. Köhnənin komsomolu, pivə satanı, idman müəllimi birdən-birə dönüb milyoner olmuşdu. Ağır günlərdə iqtidardakılara yardım etdiklərinə görə indi dövlət bankları üzlərinə açıq idi və istənilən qədər kredit götürüb böyük tikinti, ticarət, yükdaşıma şirkətləri qurmuş, kürəklərində iqtidardakıların himayədar əlini duyduqca tədricən qanun dışında ipə-sapa yatmayan bir gücə çevrilmişdilər. Kapitalizm adına bic bir uşaq doğulurdu, əlinin, ağlının gücüylə yetişən əsl iş adamlarının yerini dövlətin və şəraitin yox yerdən cücərdib, böyütdüyü təsadüfi işbazlar tutmuşdu. Gözlənilməz imkan onları bir- birinə bağlamışdı. Daha doğrusu, onlar bir-birindən doğulmuşdular. İlkin bağlılıq, qohumluluq daha da möhkəmlənmiş və dövlət içində dövlətə çevrilmişdi. Savaş, hakimiyyət içindəki çalxalanmalar, millətin başının öz torpaqlarını qorumaq qayğısına qarışması bunlar üçün dədələrinin də yuxusuna girməyən bir şərait yaratmışdı. Bu qarışıqlıqda sudan-çörəyə, dərmandan-silaha – ölkəyə gələn hər şey onların nəzarətində idi. “Ağsaqqal bunları görürdümü? Yəqin görürdü! Nə əvvəlki illərdə, nə indi heç bir əyinti və kriminal onun gözündən yayınmır, ancaq savaş və ölkənin təməldən yenidən qurulması şəraitində bu anormal sistemi dağıda bilməzdi. Ölkə yaşamalı idi. Dövlət büdcəsi boş olanda ümid bu “əliqırıqlara” qalır. Hansı yolla olur- olsun, ölkə bu böhran vəziyyətində də keçinməli idi. Hər şeyi yüksək ədalət və milli dövlətçilik meyarları baxımından dəyərləndirmək, ağı qaradan seçmək zamanı gələcək və onda bütün daşlar yerinə oturacaq” – deyə düşünürdü. Bu barədə qulağına çatan narazılıqlara “qoy bir savaş bitsin, hər şey yerini tapacaq!” – deyirdi. Savaş isə bitmirdi. Ağsaqqalın iş prinsiplərinə uyğun olmayan, onun Moskvadan geri dönə biləcəyini ağıllarına gətirmədən əleyhinə çalışan, hətta onu “siyasi meyit” adlandıran adamları yenidən ətrafına yığması, irəli çəkməsi barədə işarələrə, yeni komandasının şikayətlərinə cavabı gecikməzdi: “Kimlə işləyim? Cəbhənin adamları özlərini dondurdular. Amma biz ölkənin donmasına imkan verə bilməzdik. Mən yenidən köhnə kommunistlərlə işləməyə məcbur oldum, hətta mənə xəyanət edənləri də, iş qabiliyyəti varsa kənarda qoymadım, çağırıb ətrafıma yığdım.” Bunu “qoy əlimin altında xəcalətdən ölə-ölə işləsinlər!” kimi də başa düşmək olardı. “Xəyanətkarın anasını ağlatmağın bir yolu da budur...” – deyənlər də vardı. Ziyad bəyin sərt və güzəştsiz çıxışlarından narazı olanları da sakitləşdirirdi: – Onunla işiniz olmasın, xasiyyətini bilirsiniz. Pis niyyətlə danışmaz, mən özüm başa salaram onu. Akademikin ağzından çıxan söz ildırım sürəti ilə ölkəyə yayılırdı. Bu demokratiya yox, dəmokratiya dedimi, hamı demokratiya çağırışlarının kefliliklə bağlılığını axtarmağa başlayırdı. Dedikləri söz olaraq qalmır, qazanc yollarında kimlərəsə əngəl yaradırdı. Söz “ağır günlərində ağsaqqalın yanında olmuşam...” deyə saymazyanalıqla meydan açan fürsətgirlərin bazarını bağlayır, müştərini ayıq salır; əsgərə verilən keyfiyyətsiz çörək, körpə sıyığı ticarətinin hansı səviyyədən idarə olunduğu ortaya çıxır. Bu, elə-belə tənqid deyil, doğrudan da oliqarxların əlini qırmaqdı. Haram biznes sahiblərinin narahatlığına Abşeronu zəhərli tullantılar yerinə çevirən neft şirkətlərinin təmsilçiləri və onların Bakıdakı şərikləri də qoşulur, bu tənqidlərin tezlikcə kütləvi etiraza çevriləcəyindən qorxurdular: “Bu ipə-sapa yatmayan akademik bizə mane olur”. Ancaq alim təkcə ölkə içində deyil, ölkədən çox-çox uzaqlarda da elmi siyasətə qurban verənlərin, ölkə sərvətini xaricilərin ayağı altına atanların, dövlət sərmayəsini atalarının haqqı kimi yeyənlərin yuxusunu qaçırır. Alimin araşdırmaları birdən-birə göz önündə ağlasığmaz dərəcədə mürəkkəb olan bir mənzərə açır. Bölgə tarixi haqqında erməni tarixçilərinə və onların qalmaqallarına uymuş rus, fransız, alman tarixçilərinin uydurma konsepsiyaları darmadağın edilir, qonşuların əridib erməni tarixinə qarışdırmaq istədikləri Qafqaz Albaniyası parlaqlığı ilə ortaya çıxarılır, Naxçıvan və Qafqazda ermənilərin məskunlaşma tarixi və səbəbləri aydınlaşdırılır, xristianlığın Cənubi Qafqazdakı tarixi, Sumqayıt olaylarının mahiyyəti təkzibi mümkün olmayan dəlil- sübutla yazılıb dünya siyasətbazlarına təqdim edilir. Azərbaycan sözünü eşidəndə dəli olan, böyük bir xalqı tarix səhnəsindən silməyə, Qafqazdan yox etməyə çalışan qonşuların Ziyad bəyə qarşı qarayaxma təbliğatı sərrast elmi dəlillərlə heçə çıxarılır. Vaxtilə onu ələ almaq cəhdləri çox olmuşdu, İrəvanın mərkəzində mülk, maşın, Yüklə 0,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|