Akbar bahromov shavkat sharipov manzura nabiyeva



Yüklə 4 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə39/43
tarix19.08.2023
ölçüsü4 Mb.
#120683
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   43
sinf 4-tabiatshunoslik

68-rasm.
 
Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlari tabiiy xaritasi.


BUXORO VA NAVOIY VILOYATLARI
220 
-
dan ortiq. Viloyat markazi – Buxoro dunyoga mash-
Buxoro viloyatida Kogon, Romitan, Vobkent, 
G‘ijduvon, Qorako‘l, Olot kabi shaharlar ham bor.
Viloyatning asosiy daryo la ri – Amudaryo va Za-
rafshon. Bu daryolardan chiqadigan kanal va ariqlar 
Buxoro viloyatini suv bilan ta’minlaydi.
Viloyat hududida oltin, neft, tabiiy gaz, marmar, 
granit, ohaktosh, gips kabi foydali qazilma konlari 
mavjud.
69-rasm. 
Buxoro. Minorai Kalon. 


109
Navoiy viloyati
da Quljuqtog‘, Yetimtog‘, Tom di-
tog‘, Qozoqtog‘, Ovminzatog‘, Bo‘kantog‘ tog‘lari bor.
Viloyatining maydoni – 111 090 kv. km, aho-
lisi – 992 ming kishi, markazi – Navoiy shahri
kabi shaharlar ham mavjud.
Asosiy suv manbayi – Zarafshon daryosi. Viloyat-
ni suv bilan ta’minlashda Quyi mozor, To‘dako‘l suv 
ombor lari, Konimex kanalining ahamiyati katta.
Viloyat hududida oltin, kumush, volfram, neft, tabi-
iy gaz, marmar kabi foydali qazilma konlari bor.
Buxoro va Navoiy viloyatlarining katta qismini Qi-
zilqum cho‘li egallagan. Cho‘lning gilli taqir yerlari-
da bahorda qo‘ng‘irbosh, chuchmoma, boyche chak, 
yaltirbosh, lola, kavrak kabilar barq urib rivojlanadi. 
Yoz boshlanishi bilan quriydi. So‘ngra qora saksovul, 
yantoq, yulg‘un, baliqko‘z, shuvoq kabi o‘simliklar 
o‘saveradi. Qumli joylarida juzg‘un, oq saksovul, qu-
yonsuyak, qandim, selin kabi o‘simliklar uchraydi.
Adirlar bahorda anzur piyozi, qo‘n g‘irbosh, chuch-
moma, boyche chak, lola, lolaqizg‘aldoq, bug‘-
doyiq, kavrak kabi o‘simliklar bilan qoplanadi. Tog‘ 
yonbag‘ir larida bodom, na’matak, do‘lana o‘sadi.
Qizilqumda kaltakesak, qo‘sh oyoq, yumronqoziq, 
falanga, qoraqurt, o‘rgimchak, qumsichqon, tiprati-
kan, turli ilonlar, jayron, tulki, bo‘rsiq, bo‘ri kabi joni-
vorlar uchraydi. Adir va tog‘larda kiyik, silovsin, tulki, 
kaklik, lochin, qirg‘iy, burgut, kalxat makon topgan.
Tabiatni muhofaza qilish maqsadida Qizilqumning 
Amudaryo sohilida 


110
barpo etilgan. Qo‘riqxonada xongul, jayron, barxan 
mushugi, burgut, shuningdek, chiyabo‘ri, yovvoyi 
cho‘chqa (to‘ng‘iz), cho‘l mushugi, tulki, Amudaryo 
tustovug‘i, qora qarg‘a, bulbul, lochin, qora kalxat 
kabilar muhofaza qilinadi.
«Qizil kitob»ga kiritilgan jayronlarni muhofaza qi-
lish maqsadida Buxoro viloyatida «

Yüklə 4 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   43




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə