33
Birləşmiş Ştatları əxlaqsız şəxslər idarə edir. Bu gün
bütün Amerika Klintonun pozğun, əxlaqsız, əliəyri
olduğunu bilsə də, yenə onu dəstəkləyir. Vaxtaşırı
rüşvətxorluq, dövlət əmlakının talanması və digər
cinayətlərlə bağlı qalmaqallar yaranır. Lakin «qüdrətli
və zəngin» adamlarla əlaqədar olduğu üçün onların
hamısı bahalı hüquqşünasların köməyilə ört-basdır
edilir. Hər şey kimi, Amerikada ədalət məhkəməsi də
satılır və alınır.
1995-ci ildə iki nəfəri vəhşicəsinə qətlə yetirmiş
idmançı‒multimilioner
üzərində
ümumamerika
miqyaslı məhkəmə‒məzhəkənin şahidi oldum. Demək
olar ki, üç ay ərzində bütün Amerika televiziya ilə
səhərdən axşamadək bu dəhşətli cinayətin bütü n
xırdalıqlarını izləmişdi. Bütü n amerikalılara tamamilə
aydın idi ki, cinayətkar məhz həmin adamdır. Cəzadan
xilas olmaq üçün qatil milyonlarla dollar xərclədi və
məhkəmənin onu gü nahsız e᾽lan etməsinə nail oldu.
Amerikalılar isə heç hiddətlənmədilər də. Sadəcə, bir
qədər danışdılar və unutdular.
Həqiqətən də Amerika xalqı özünün təkrarsız qul
vəziyyətinə, isti tövlədə ləzzətli saqqız gövşəyən
qaramal vəziyyətinə tamamilə layiqdir.
Hər bir xalqın öz arzusu və baş əydiyi qəhrəmanları
var. Tarixi Rusiyada qəhrəman «müqəddəs ruha
yiyələnənlər» - pravoslav müqəddəsləri və zahidləri,
doğma torpaq uğrunda döyüşən sərkərdələr və
əsgərlər sayılırdı, arzu isə vətənin qüdrəti və
çiçəklənməsi, rus kilsəsinin sarsılmazlığı barədə
düşüncələrdən ibarət idi. Ruslar üçün şəxsi maraqlar
34
kilsə, vətən və dövlətin mənafelərindən qat-qat
önəmsiz idi. Bu, «Əhdi-cədid»in mə᾽nəvi dəyərlərinə
əsaslanan həyat modeli idi. BŞD-da isə həyat tamamilə
başqa cür qurulurdu. Bu ölkənin sakinlərinin
psixologiyasının
təməlini
«Talmud»dan
gələn
tamahkarlıq, varlanmaq prinsipləri, torpaqlarına və
əmlaklarına yiyələnmək üçün bütün «özgələri» qarət
etmək
və
öldürmək
hüququ
təşkil
edirdi.
Amerikalıların
əksəriyyətinin
pərəstiş
etdikləri
qəhrəmanlar dəniz quldurları, qarətçilər və «uğur»
qazanan digər cinayətkarlar oldu. ABŞ-ın əxlaqsızlıq
mərkəzlərindən birinə - dünyada ən iri qumarxana
biznesi, əxlaqsızlıq, fahişəlik yuvası olan Las-veqas
şəhərinə səfər edərkən dəniz quldurlarının və
qarətçilərin (Al-kaponeyə bənzər) qızıl çərçivələrə
salınmış portretlərinin qumarxanaların divarlarından
asıldığını öz gözlərimlə görmüşəm. Müştəriləri cəlb
etmək
məqsədilə
qumarxanalardan
birinin
yaxınlığındakı göldə dəniz quldurlarının hərbi gəmiləri
ilə ingilis hərbi gəmiləri arasında «dəniz döyüşü» də
təşkil edilirdi. Amerikalıların təqdiredici bağırtıları
altında həmişə dəniz quldurları qalib gəlirdilər.
Amerikanın digər bir cinayətkar mərkəzi olan Atlantik-
siti kimi, Las-veqasda da gündə on minlərlə amerikalı
olur. Şəhərin əsas küçəsi boyu çoxmərtəbəli
mehmanxanalarla qumarxanalar yerləşir, minlərlə
fahişə və sodomit isə müştərilərə daim xidmət
göstərirlər. Amerikalıların əsas arzusunu və ehtirasını –
tamahkarlığı, nəyin bahasına olursa-olsun varlanmaq
istəyini məhz bu qumarxanalarda daha aydın şəkildə
35
dərk edirsən. Tamahkarlıqdan və ehtirasdan əyilmiş
üzləri, hərisliklə
parıldayan
gözləri
gördükcə,
Amerikanın cinayətkar və bütün dünya üçün təhlükəli
olan təbiətini dərk edirsən.
Amerikanın ictimai şüurunda ən əsas olanlar
pul, şey, əmtəədir. Həyat əmtəə və xidmətlərin
yeni-yeni çeşidləri ardınca aramsız qaçha-qova
tabe etdirilmişdir. Amerika cəmiyyətinin əsas
qanunu istehlak malları ardınca yüyürmək, insanı
«pul əldə edən maşına» çevirməkdir.
Amerikada milli şüurdan məhrum olan, hətta öz
vətəninə qarşı nifrət hissi ilə yaşayan adamlar
toplaşmışdılar. Bura
gələrkən, onlar
özlərini
Kaliforniyadakı qızılaxtaranlar kimi hiss edirdilər.
Amerikanizm sistemi nəyin bahasına olursa‒olsun
milyonlarla adamı istehlak yarışına cəlb edir, onları
dünyanın mə᾽nəvi qurluşuna zidd, onu primitiv və
məzmunsuz varlığa döndərən pozğun və miskin bir
qurluşun qullarına çevirir. Şəxsiyyətin tənəzzülü,
aşınması, cılızlaşması Amerika cəmiyyətinin əsas
inkişaf göstəricisinə çevrilir.
Bir çox amerikalı üçün pul və əşyalar onların
qəlblərində, ruhlarındakı boşluğu doldurur, onların
arzu və amallarının miskinlik və cinayətkarlığını
pərdələyir. Amerikalılar daim nə isə almaq istəyilə
yaşayırlar.
Psixi xəstlərə xas bir ardıcıllıqla onlar yeni
əşyalar almaq üçün daim hələ yaxşı vəziyyətdə
olan əşyalarını tullayır, yaxud dəyər-dəyməzinə
36
satırlar. ABŞ-ın istənilən şəhər və qəsəbəsində
«qarajseyl» (şəxsi əmlakın qarajda satılması) bazar
günü müşahidə edilən səciyyəvi əlamətdir.
Əsas milli istirahət və əyləncə növü «şopinq»dir.
Bə᾽zən amerikalılar dolaşır, sonra isə aldıqlarını
tanışları və qonşuları ilə uzun-uzadı müzakirə edirlər.
Amerikansayağı Qula ‒ öldürülən və işgəncələrə
mə᾽ruz qalan on milyonlarla hindu və zəncilər
amerikansayağı mədəniyyətin təməli oldu. Bu
mədəniyyətə məxsus örnəklərin 90 faizi zənginləşmə və
tamahkarlıq kultuna, zorakılığa valeh olma, güclü və
varlının
özbaşınalığına
istiqamətlənib,
bunu
pərdələmək üçün isə demokratiya və ədalət haqqında
riyakar mühakimələrdən istifadə edilir.
Amerikalıların əksəriyyəti son dərəcə oxşar
adamlardır... Onların bütün həyati dəyərləri pul
əldə etmək və istehlak yarışı üzərində cəmlənib.
Amerikalıların, təxminən, 60 faizi ümumiyyətlə
kitab oxumur, kitaba müraciət etdikdə isə
detektivlərə və pornoqrafiyaya üstünlü k verirlər.
Onların böyük əksəriyyəti bütün asudə vaxtını
televizorun qarşısında keçirir, bir qayda olaraq son
dərəcə bayağı və məzmunsuz verlişlərə və
detektivlərə baxırlar. Mədəni baxımdan bu xalq,
fikrimcə, dünyada ən bəsit xalqdır. Onlar üçü n
mədəniyyət nə mə᾽nəvi mühit, nə də daxili tələbat
yox, cah‒calalın bir növüdür və amerikalılara elə
gəlir ki, onu pulla da almaq mümkündür.