Ankara 2015 T. C. MİLLÎ EĞİTİm bakanliği açik öĞretim okullari

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ 1
49
 
Harita. 02.01: II. Dünya Savaşı Öncesinde Almanya ve İtalya’nın Yayılışı

---

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ 1
50
 
B.SAVAŞ YILLARI
II. Dünya Savaşı, Avrupa, Pasifik ve Kuzey Afrika olmak üzere üç cephede cereyan etti.
1.Avrupa’da Savaş
Almanlardan sonra Ruslar 17 Eylül günü Polonya’yı işgale başladılar. Ruslar, 
Polonya’yı Almanlarla paylaştıktan sonra ekim ayında Letonya, Litvanya ve Estonya’yı 
egemenlik altına aldılar.Kasım ayının sonlarında Sovyet orduları Finlandiya sınırını 
geçerken Sovyet uçakları Helsinki’yi bombardıman ediyordu. Finlerin direnişi karşı-
sında zaman zaman zor duruma düşen Sovyet orduları sayısal üstünlükleri sayesin-
de bu direnişi kırdılar. Fin- Rus Savaşı, Sovyetlerin askerî gücünün nitelik olarak za-
yıflığını ortaya koymuş, Hitler’in Rusya’ya saldırma kararı almasında etkili olmuştur.
İngiltere ve Fransa 3 Eylül’de Almanya’ya savaş ilan etmişlerse de altı ay sü-
reyle bir çatışma olmadı. İngiltere ve Fransa, Alman ekonomisini zayıflatmak ama-
cıyla İsveç’ten Norveç yoluyla Almanya’ya gelen kömür cevherinin gelişini durdur-
mak istediler. Bunun için Norveç kıyılarını mayınladılar. Almanlar Nisan 1940’ta 
yeniden harekete geçtiler. 9 Nisan günü Alman deniz ve kara birlikleri bir gün için-
de Danimarka’yı işgal ettiler. Aynı gün Norveç’e giren Almanlar bir ay içinde tüm 
Norveç’i ele geçirdiler. Bu gelişme İngiltere’de hükümet değişikliğine neden oldu. 
Yeni hükümeti Winston Churchill kurdu(11 Mayıs 1940).
Almanya, Danimarka ve Norveç’i işgal ederek doğu ve kuzey bölgesini güven-
lik altına almıştı. Artık rahat bir şekilde batıya yönelebilirdi. 10 Mayıs sabahı Alman-
lar, Hollanda, Belçika ve Fransa’ya saldırdı. Hollanda ancak birkaç gün dayanabildi 
ve 15 Mayıs 1940’ta teslim oldu. İngiliz ve Fransız birliklerinin desteklediği Belçika 
biraz daha fazla dayandı. Ancak Belçika da 27 Mayıs’ta teslim oldu.  Müttefik kuv-
Harita. 02.02: : II. Dünya Savaşı’na Katılan Devletler (Koyu Yeşil Renk Müttefik 
Devletleri, Açık Yeşil Renk Pearl Harbour Saldırısından Sonra Müttefik Devletlere 
Katılanları, Mavi Renk Mihver Devletleri, Gri Renk İse Tarafsız Devletleri 
Göstermektedir.)

---

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ 1
51
vetler Manş kıyılarına çe-
kildi. Fransızların, muhte-
mel bir Alman saldırısına 
karşı yaptıkları Maginot 
Hattı’nı da geçen Alman 
birliklerinin bir kısmı 
Paris’e doğru ilerlerken 
diğer bir kısmı geri çeki-
len İngiliz, Fransız ve Bel-
çika ordularını (toplam 
335.000 kişi) Dunquer-
que Limanı civarında ku-
şattılar. Bu birlikler bütün 
silah ve malzemelerini 
bırakarak İngiltere’ye sı-
ğındılar. 
Resim. 02.03: Maginot Hattı’nda Sığınaklar
Harita. 02.03: : Maginot Hattı
Maginot hattı, savunma kuleleri ve bunlarla bağlantılı yer altı sığınakların-
dan oluşmaktaydı. Sığınaklarda askerlerin yaşaması için her şey düşünülmüştü. 
Almanlar, Fransızların aşılmaz dedikleri Maginot hattını geçerek Belçika sınırına 
yığılmış olan Fransız ordularını arkadan çevirerek teslim aldılar.
E
BİLGİ NOTU

---

ÇAĞDAŞ TÜRK VE DÜNYA TARİHİ 1
52
Bu arada 10 Haziran 1940’ta İtalya, Fransa’ya savaş ilan ederek II. Dünya Savaşı’na 
katıldı. Fransız Hükümeti  22 Haziran 1940 tarihinde Almanya ile ateşkes imzaladı. 
Alman orduları Paris’e girdiler. 
Almanlar, Fransızlara teslim belgesini, 
Almanya’nın 11 Kasım 1918’de ateşkes 
imzaladığı vagonda imzalatarak I. Dün-
ya Savaşı’nın rövanşını aldılar. Ateşkes 
anlaşmasına göre Fransa’nın kuzey ya-
rısı ile Atlantik kıyıları Almanya’nın işga-
line bırakıldı. Güneyde Vichy kentinde 
Almanya yanlısı bir hükümet kuruldu. 
Almanlara esir düşmüş olan 1,5 milyon 
Fransız askeri rehin olarak tutulacaktı. 
Fransa’nın teslim olmasıyla Al-
manya’nın karşısında sadece İngiltere 
kalmıştı. 13 Ağustos 1940’dan itibaren 
Alman uçakları İngiltere’yi bombardı-
man etmeye başladılar. İngilizler de 
başta Berlin olmak üzere Alman şehir-
lerini bombardımana tabi tuttu. Savaş 
ekim ayının ortalarına kadar devam 
etti.  İngiltere teslim olmaya yanaşma-
dığı gibi Alman hava kuvvetleri ağır ka-
yıplara uğradı. Hitler, İngiltere’nin deniz 
ve hava kuvvetleri üzerinde üstünlük sağlayamayacağını anlayınca hayat sahası için 
gerekli zenginlikleri ele geçirmek için doğuya dönmeye karar verdi ve bu amacına 
ulaşmak için SSCB’yi hedef aldı. SSCB’nin Almanya’nın hayat sahası olarak gördüğü 
Orta Avrupa ve Balkanlara doğru genişlemesi Almanya’nın çıkarlarına uygun değil-
di. Fin- Rus Savaşı sırasında, Sovyetlerin askerî gücünün nitelik olarak zayıflığının 
ortaya çıkması, Hitler’in Rusya’ya saldırma kararı almasında etkili olmuştur.
Almanya 1940-1941kışını SSCB’ye saldırı hazırlıklarının tamamlanmasıyla ge-
çirdi. Hitler SSCB’ye saldırmadan önce güney kanadını güvence altına almak istiyor-
du. Bu amacına yönelik olarak 1941 yılı başlarında Macaristan, Romanya ve Bulga-
ristan üzerinde baskı kurarak bu devletleri kontrolü altına aldı. 6 Nisan 1941 sabahı 
Alman hava kuvvetleri Belgrad’ı bombardıman etti ve Yugoslavya’da Alman işgali 
başladı. 17 Nisan’da Yugoslavya teslim oldu. Bulgaristan ve Yugoslavya üzerinden 
saldırıya geçen Alman orduları 25 Nisanda Atina’yı, nisan ayı sonunda tüm Mora‘yı 
ele geçirdi. Almanya şimdi bütün Balkanlara, Ege Denizi’ne ve Doğu Akdeniz’e hâkim 
duruma gelmişti. Fakat Balkanlarda kaybedilen bu aylar SSCB’nin işgalini geciktire-
rek  Hitler’in kış gelmeden Moskova’yı ele geçirme planını bozmuştur.
Resim. 02.04: Hitler, Paris’te

---