Ankara üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ



Yüklə 1,36 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə3/70
tarix12.10.2018
ölçüsü1,36 Mb.
#73162
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   70

vi 
KISALTMALAR 
 
AMK 
: Aile Mahkemeleri Kanunu        
BGB 
: Alman Medeni Kanunu 
BK  
: Borçlar Kanunu(mülga) 
Bkz.  
: Bakınız 
C.  
: Cilt 
CEFL  
: Avrupa Birliği Aile Hukuku Komisyonu 
çev.  
: Çeviren 
dn.  
: Dipnot 
E.  
: Esas 
EMK  
: Eski Medeni Kanun 
f.  
: fıkra 
HD  
: Hukuk Dairesi 
HGK  
: Hukuk Genel Kurulu 
HMK 
: Hukuk Muhakemeleri Kanunu 
HUAK 
: Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu  
K.  
: Karar 
Md.  
: Madde 
S.  
: Sayı 
s.  
: sayfa 
TBK  
: Türk Borçlar Kanunu 
TMK 
: Türk  Medeni Kanunu 
Vd.  
: ve devamı 
Y  
: Yargıtay 
YKD  
: Yargıtay Kararları Dergisi 
ZGB  
: İsviçre Medeni Kanunu 
ZPO  
: Alman Usul Kanunu 
 



GİRİŞ 
 
Ailenin,  toplumun  en  küçük  birimi  ve  temeli  olması,  bütün  dünyada  kabul 
gören  bir  değer  yargısıdır.  Ailenin  taşıdığı  bu  önem  dikkate  alınarak,  “evlenme 
hakkı”  ve  “ailenin  korunması”  gibi  kavramlar  uluslararası  metinlerde  yerini  almış, 
ulusal mevzuatlar da bu yönde düzenlenmiştir. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi
1
 
Md.  16’e  göre:  “Yetişkin  her  erkeğin  ve  kadının,  ırk,  yurttaşlık  veya  din 
bakımlarından herhangi bir kısıtlamaya uğramaksızın evlenme ve aile kurmaya hakkı 
vardır.  Evlenme  sözleşmesi,  ancak  evleneceklerin  özgür  ve  tam  iradeleriyle  yapılır. 
Aile,  toplumun,  doğal  ve  temel  unsurudur,  toplum  ve  devlet  tarafından  korunur”. 
Benzer şekilde, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi
2
 Md. 12’ye göre: “Evlenme çağına 
gelen  erkek  ve  kadın,  bu  hakkın  kullanılmasını  düzenleyen  ulusal  yasalar  uyarınca 
evlenmek ve aile kurmak hakkına sahiptir”. Türk hukukunda da aile, anayasal olarak 
koruma altına alınmıştır. Anayasanın 03.10.2001 tarih ve 4709 sayılı kanunla değişik 
“Ailenin  Korunması”  kenar  başlıklı  41/1.  maddesine  göre;  “Aile  Türk  toplumunun 
temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet ailenin huzur ve refahı ile özellikle 
ananın  ve  çocukların  korunması  ve  aile  planlamasının  öğretimi  ile  uygulanmasını 
sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar.”  
Aile  Hukuku  öğretisinde  belirli  bir  aile  tanımlaması  yapılmamış  olup 
birbirinden  farklı  olarak  ortaya  çıkan  aile  tanımlamalarına  yer  verilmiştir.  Medeni 
Kanunumuz  da  bu  değişik  tanımlamaları  kullanmıştır.  Buna  göre  dar  anlamda  aile; 
yalnızca karı kocadan oluşan birliği ifade eder. Evlilik birliği şeklinde isimlendirilen 
bu  dar  anlamda  aileyi  Medeni  Kanun  Aile  Hukuku  Kitabı’nın  hemen  başındaki 
Birinci  Kısımda  “Evlilik  Hukuku”  başlığı  altında  oldukça  ayrıntılı  hükme 
bağlamıştır.
3
  Geniş  anlamda  aile;  eşlerin  yanında,  çocukların  da  beraberinde 
oluşturduğu  birlikteliktir.  Medeni  Kanun  bu  anlamdaki  aileyi  de  İkinci  Kısımda 
                                                           
1
  
06.05.1949 tarihinde kabul edilmiş ve 27.05.1949 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır. 
2
  
10.03.1954 tarihinde kabul edilmiş ve 19.03.1954 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır. 
3
  
Akıntürk, Turgut/Karaman, Derya: Türk Medeni Hukuku Yeni Medeni Kanuna Uyarlanmış Aile 
Hukuku, C. 2, 12. Bası, İstanbul 2010, s. 6. 



düzenlemiştir. Bu anlamdaki aileye “velayet ailesi” de denilebilir.
4
 En geniş anlamda 
aile  ise;  kan  veya  sıhri  hısım  sıfatıyla  veya  işçi,  aşçı  vs.  de  olduğu  gibi  sözleşme 
sebebiyle  birlikte  yaşayan  kimselerin  oluşturduğu  birliği  ifade  eder.
5
  TMK  Md. 
367’de  Ev  Birliğine  ilişkin  ayrımda  Kanunkoyucu  en  geniş  anlamda  aileden 
bahseder.
6
 
 
Kanun  koyucu  tarafından  toplumun  temeli  olarak  kabul  edilen  aile,  kural 
olarak, hukuksal bir işlem olan evlenme akdi ile kurulmaktadır (TMK Md. 125 vd.). 
Evlenme akdinin kurulmasıyla eşler, evlenmeden önceki hukuksal statülerinden farklı 
yeni bir hukuksal statüye kavuşmaktadırlar. Bu yeni hukuksal statü, eşlere yeni bazı 
haklar  tanırken,  aynı  zamanda,  bir  takım  yeni  yükümlülükleri  de  beraberinde 
getirmektedir.  Günlük  yaşamda  ve  hukuk  düzeninde  arzu  edilen  asıl  amaç,  yapılan 
her  evliliğin  eşlerin  hayatları  boyunca  devam  etmesidir.  Ancak,  yapılan  evliliklerin 
bazılarının  çeşitli  sebeplerden  dolayı,  hayat  boyu  devam  etmediği  de  bir  gerçektir. 
Nitekim  bu  gerçeklikten  hareket  eden  kanun  koyucu,  evlilik  sözleşmesinin  eşlere 
yüklediği  yükümlülüklerin her zaman eşler tarafından yerine getirilmesini aramamış 
ve  dolayısıyla  gerekli  olan  boşanma  kurumunu  Türk  Medeni  Kanunu’nda  kabul 
ederek, bu konuyu ayrıntılı bir biçimde düzenlemiştir (MK. m.161- 166).  
Çalışmamız bu girişten sonra dört ana bölüm ve bir sonuçtan oluşmaktadır. 
Birinci  bölümde,  boşanma  kavramını,  boşanma  konusundaki  sistemleri,  bu 
sistemlerin  dayanağını  oluşturan  temel  ilkeleri,  devamında  bu  ilkelerin  Türk 
Hukuku’na yansımalarını Türk Hukuku’ndaki özel boşanma sebeplerini de açıklamak 
suretiyle  inceleyeceğiz.  Anılan  ilkelerin  İsviçre  ve  Alman  Medeni  Kanunlarına 
yansımasını,  bu  anlamda  mevcut  İsviçre  ve  Alman  Medeni  Kanunlarındaki 
boşanmaya ilişkin hükümleri ayrıntılarıyla anlatacağız.  
                                                           
4
  
Akıntürk/Karaman, s. 6. 
5
  
Feyzioğlu Feyzi Necmeddin: Aile Hukuku Dersleri, İstanbul 1971, s. 4, 5.
 
6
  
TMK  Md.  367:  “Aile  hâlinde  yaşayan  birden  çok  kimsenin  oluşturduğu  topluluğun  kanuna, 
sözleşmeye veya örfe göre belirlenen bir ev başkanı varsa, evi yönetme yetkisi ona ait olur. Evi 
yönetme yetkisi, kan veya kayın hısımlığı, işçilik, çıraklık veya benzeri sebeplerle ya da koruma 
ve gözetme ilişkisi içinde ev halkı olarak bir arada yaşayanların hepsini kapsar.” 
 
 


Yüklə 1,36 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   70




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə